ابن شهر آشوب

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

رشیدالدین ابوعبدالله محمد بن علی بن شهر آشوب مازندرانی معروف به ابن شهر آشوب (م 588 ه‍ـ.ق)[۱]، مفسر، محدث‌، اديب‌ و فقيه‌ امامى‌.[۲]


زندگی‌نامه

دانشمند بلندآوازه شیعه، ابن شهر آشوب یكی از بزرگترین مردان تاریخ بوده است. زندگی او سرشار از درس، عبرت، معنویت، شور و شوق و الگوی ایمان و تلاش است.

او یكی از عالمان بزرگ و معروف شیعه در اواخر قرن پنجم و اوایل قرن ششم هجری است. در سال 488 ه‍ـ.ق متولد و در محضر جدش شیخ شهر آشوب بن كیالی از دانشمندان بزرگ شیعه و پدرش كه از محدثان و فقیهان بزرگ شیعه بوده، تربیت و مراحل علم و دانش، فضل و ادب را پیمود.

وی برای یادگیری علوم از شهری به شهری مهاجرت و به هر شهری كه می‌رسید در رأس علمای آنجا قرار می‌گرفت و عاقبت به یكی از ستاره‌های پرفروغ حوزه و جهان تشیع تبدیل شد.


اساتید

وي‌ سفرهايى‌ به‌ نواحى‌ مختلف‌ ايران‌، عراق‌ و شام‌ داشته‌، و از عالمان‌ بزرگى‌ از شيعه‌ و اهل‌ سنت‌ دانش‌ آموخته‌ است‌؛ از جملة آنان‌ مى‌توان‌ از احمد غزالى‌، جارالله‌ زمخشري‌، ابوعلى‌ طبرسى‌، ابوالحسن‌ بيهقى‌، خطيب‌ خوارزمى‌ و قطب‌الدين‌ راوندي‌ نام‌ برد. از شاگردان‌ و راويان‌ ابن‌ شهر آشوب‌ نيز مى‌توان‌ ابن‌ ادريس‌ حلى‌، ابن‌ بطريق‌ حلى‌، ابن‌ ابى‌ طى‌ حلبى‌ و ابن‌ زهرة حلبى‌ را ياد كرد. مهم‌ترين‌ آثار چاپى‌ او از اين‌ قرار است‌: مناقب‌ آل‌ ابى‌ طالب‌؛ معالم‌ العلماء، ؛ متشابه‌ القرآن‌ و مختلفه‌ .* شیخ شهر آشوب (جدش)، شیخ علی (پدرش)، فتال نیشابوری، شیخ ابو علی فضل بن حسن طبرسی، ابومنصور طبرسی، ابوالفتوح رازی، قاضی ناصح‌الدین آمدی، قطب‌الدین راوندی، جارالله زمخشری، ابوالحسن علی بیهقی و...


شاگردان

علامه سید محمد بن زهره حلبی، شیخ‌الدین ابوالحسن علی بن شعره حلی، تارج الدین دربی، شیخ یحیی سوراوی، یحیی بن ابی حلبی، سید كمال‌الدین حیدر حسینی.


تألیفات

  • آثار متشابه القرآن و مختلفه
  • مناقب آل ابی‌طالب
  • معالم العلما: كه‌ تلخيصى‌ است‌ از فهرست‌ شيخ‌ طوسى‌ و زياداتى‌ بدان‌ افزوده‌ شده‌ است‌ [۳]
  • مثالب النواصب
  • مائده الفائده
  • امثال فی الامثال
  • الاوصاف
  • المنهاج الجدیده
  • انساب آل ابی‌طالب
  • نخب الاخبار الخصائص الفاطمیه
  • بیان التنزیل
  • الموالید
  • المحزون المكنون فی عیون القرآن
  • الطرائف فی الحدود والحقائق
  • الحاوی
  • الفصول فی النحو.

پانویس

  1. مرکز مطالعات و پژوهش‌هاي فرهنگي حوزه علميه،سایت اندیشه قم، مقاله ابن شهر اشوب از حافظ فرزانه
  2. دانشنامه ایران، ج1، مخل "ابن شهر آشوب"
  3. دانشنامه ایران، ج1، مخل "ابن شهر آشوب"

پيوندها