تقویم: شهادت حضرت امام جعفر صادق علیه السلام
تقویم هجری قمری |
روز واقعه:25 شوال |
سال 148 هجری قمری |
ابوعبدالله، جعفر بن محمد بن علي بن الحسين بن علي بن ابيطالب عليهالسلام، معروف به "صادق آل محمد"، امام ششم شيعيان است كه پس از شهادت پدرش امام محمدباقر عليهالسلام، در هفتم ذی الحجه سال 114 قمري، بنا به وصيت مستقيم پدر ارجمندش به مقام منيع امامت نايل آمد. ميلاد مسعودش، مصادف بود با روز جمعه به هنگام طلوع فجر و به قولي روز دوشنبه هفدهم ربيع الاول سال 80 هجري قمري، در مدينه منوره.[۱]
مادر بزرگوارش، فاطمه بنت قاسم بن محمد بن ابيبكر، مكني به "اُمفروه" بود. اين بانوي والامقام كه فرزندزاده جناب محمد بن ابيبكر، يار وفادار امیرالمومنین عليهالسلام و شهيد راه ولايت و امامت بود، در ميان بانوان عصر خويش، به تقوا، كرامت نفس و بزرگ منشي معروف و مشهور بود و امام صادق عليهالسلام درباره شخصيت وي فرمود: مادرم از جمله بانواني بود كه ايمان آورده و تقوا پيشه كرد و نيكوكاري نمود و خدا نيكوكاران را دوست دارد.[۲]
امام صادق عليهالسلام از جانب مادر به خليفه اول مسلمانان ابوبكر و از جانب پدر به امام اول شيعيان و خليفه چهارم مسلمانان حضرت امام علی عليهالسلام منتهي ميگردد.
آن حضرت در اواخر حكومت بنياميه و اوائل حكومت بنيعباس ميزيست و از نزديك شاهد قيام سراسري مردم بر ضد بنياميه و سوءاستفاده بنيعباس از احساسات مذهبي مردم و بدست گرفتن حكومت، با عنوان بيعت با "الرضا من آل محمد صلي الله عليه و آله" بود و امر سنگين امامت و رهبري شيعيان و محبان اهل بيت عليهمالسلام را به نيكي اداره ميكرد.
امام صادق عليهالسلام در زمان خلافت عبدالملك بن مروان پنجمين خليفه اموي ديده به جهان گشود و پس از وي، با هشت خليفه اموي ديگر و دو خليفه عباسي، به نامهاي ذيل همعصر بود و از اكثر آنها رنجها و آزارهاي فراواني متحمل گرديد:
- وليد بن عبدالملك؛
- سليمان بن عبدالملك؛
- عمر بن عبدالعزيز؛
- يزيد بن عبدالملك؛
- هشام بن عبدالملك؛
- وليد بن يزيد؛
- يزيد بن وليد؛
- مروان بن محمد؛
- ابوالعباس سفاح؛
- منصور دوانقي.[۳]
سرانجام، در 65 سالگي به دست عوامل منصور دوانقي مسموم شد و بر اثر آن، به شهادت رسيد. درباره تاريخ شهادتش، دو گفتار است. برخي نيمه رجب سال 148 قمري و برخي ديگر 25 شوال سال 148 قمري را بيان كردهاند. ولي معروف و مشهور ميان مورخان و سيرهنگاران شيعه، همان قول دوم يعني 25 شوال ميباشد.
پس از شهادت آن حضرت، بدن مطهرش را حضرت امام موسيكاظم عليهالسلام به همراه ساير برادران و فاميلان خود، غسل داد و بر وي كفن پوشيد و در قبرستان بقيع در كنار سه امام معصوم ديگر، يعني امام حسنمجتبي عليهالسلام، امام زين العابدين عليهالسلام و امام باقر عليهالسلام به خاك سپرد.[۴]
در اين جا متن گفتار شيخ مفيد درباره شخصيت آن حضرت را بيان ميكنيم: و كان الصادق جعفر بن محمد بن علي بن الحسين عليهمالسلام من بين اخوته خليفه ابيه محمد بن علي عليهماالسلام و وصيه، القائم بالامامه من بعده و برز علي جماعتهم بالفضل، و كان أنبه هم ذاكراً، و أعظهم قدراً، و أجّلهم في العامه والخاصه، و نقل الناس عنه من العلوم ما سارت به الركبان، وانتشر ذكره في البلدان ولم ينقل عن احد من أهل بيته العلماء ما نقل عنه، ولا لقي أحد منهم من أهل الآثار و نقله الاخبار ولانقلوا عنهم كما نقلوا عن أبي عبدالله، فان اصحاب الحديث قد جمعوا أسماء الرواه عنه من الثقاه علي اختلافهم في الآراء والمقالات فكانوا أربعه آلاف رجل.[۵]
پانویس
- ↑ تاج المواليد (علامه طبرسی)، ص 43؛ زندگاني چهارده معصوم عليهمالسلام (ترجمه اعلام الوري)، ص 376؛ منتهي الآمال (شیخ عباس قمی)، ج 2، ص 120.
- ↑ منتهي الآمال، ج 2، ص 121.
- ↑ تاج المواليد، ص 43؛ زندگاني چهارده معصوم عليهمالسلام، ص 376.
- ↑ وقايع الايام (شيخ عباس قمي)، ص 81؛ منتهي الآمال، ج 2، ص 155.
- ↑ الارشاد، ص 525.
(4).
منابع
موسسه تبیان، نرمافزار دایرةالمعارف چهارده معصوم علیهمالسلام