منابع و پی نوشتهای متوسط
جامعیت مقاله متوسط
مقاله بدون شناسه یا دارای شناسه ضعیف است
عنوان بندی متوسط
کیفیت پژوهش متوسط است
مقاله مورد سنجش قرار گرفته است

قسم دروغ خوردن: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(رده اولویت مقاله)
جز (8پروژه: رتبه بندی، اولویت بندی ، سنجش کیفی)
 
(۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۱ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
 
{{متوسط}}
 
{{متوسط}}
قسم دروغ خوردن در حالت عادی یکی از محرمات است که به شدت از آن نهی شده است.
+
[[قسم خوردن]] به [[دروغ]] در حالت عادی یکی از [[حرام|محرمات]] است که در [[روایت|روایات]] به شدت از آن نهی شده است.
  
==قسم دروغ خوردن از منظر روایات==
+
==قسم دروغ از منظر روایات==
  
# يعقوب احمر مى‌گويد: [[امام صادق]] علیه السلام فرمود: هر كس در موردى قسم بخورد و خود بداند كه دروغ گفته است با خداوند بزرگ به جنگ برخاسته است.
+
#یعقوب احمر مى‌گوید: [[امام صادق]] علیه السلام فرمود: هر کس در موردى قسم بخورد و خود بداند که [[دروغ]] گفته است با خداوند بزرگ به جنگ برخاسته است.
# هشام بن سالم مى‌گويد: امام صادق علیه السلام فرمود: قسم خوردن دروغ شهرها را از سكنه خالى خواهد ساخت.
+
#هشام بن سالم مى‌گوید: امام صادق علیه السلام فرمود: قسم خوردن دروغ شهرها را از سکنه خالى خواهد ساخت.
# فليح بن ابوبكر شيبانى مى‌گويد: امام صادق علیه السلام فرمود: قسم دروغ باعث فقر و تنگدستى نسل انسان مى‌گردد.
+
#فلیح بن ابوبکر شیبانى مى‌گوید: امام صادق علیه السلام فرمود: قسم دروغ باعث فقر و تنگدستى نسل انسان مى‌گردد.
# ابن ابى يعفور از امام صادق علیه السلام نقل كرده است كه فرمود: سوگندى كه صاحبش را در [[گناه]] فرو مى‌برد بيش از چهل روز به او مهلت نمى‌دهد.
+
#[[عبدالله بن ابی یعفور|ابن ابى یعفور]] از امام صادق علیه السلام نقل کرده است که فرمود: سوگندى که صاحبش را در [[گناه]] فرو مى‌برد بیش از چهل روز به او مهلت نمى‌دهد.
# طلحة بن زيد مى‌گويد: امام صادق علیه السلام فرمود: قسم دروغ، رحم را دگرگون مى‌كند. راوى مى‌گويد: پرسيدم: مقصود از دگرگونى رحم چيست؟ فرمود: يعنى رحم را عقيم خواهد كرد.
+
#طلحة بن زید مى‌گوید: امام صادق علیه السلام فرمود: قسم دروغ، رَحِم را دگرگون مى‌کند. راوى مى‌گوید: پرسیدم: مقصود از دگرگونى رحم چیست؟ فرمود: یعنى رحم را عقیم خواهد کرد.
# حريز از يكى از دوستان خود از امام صادق علیه السلام نقل كرده است كه فرمود: سوگندى كه صاحبش را در گناه فرو مى‌برد و موجب آتش [[دوزخ]] مى‌شود اين است كه انسان براى توقيف مال مسلمانى قسم [[دروغ]] بخورد.
+
#[[حريز بن عبدالله سجستانى|حریز]] از یکى از دوستان خود از امام صادق علیه السلام نقل کرده است که فرمود: سوگندى که صاحبش را در گناه فرو مى‌برد و موجب آتش [[دوزخ]] مى‌شود این است که انسان براى توقیف مال مسلمانى قسم دروغ بخورد.
# مردى از طايفه عبدالقيس گفت: [[سلمان فارسى]] رحمة اللَّه بر گورستانى گذر كرد و گفت: سلام بر شما اى ساكنان گورها كه مؤمن يا مسلمانيد. اى ساكنان اين سرزمين، آيا مى‌دانيد كه امروز روز جمعه است؟ هنگامى كه سلمان به خانه‌اش بازگشت و خوابيد و چشمانش به خواب رفت، كسى به خوابش آمد و گفت اى ابوعبداللَّه سلام بر تو باد. تو سخن گفتى و ما شنيديم و سلام كردى و ما پاسخ گفتيم. پرسيدى: آيا مى‌دانيد كه امروز روز جمعه است؟ آرى ما مى‌دانيم پرندگان در روز جمعه چه مى‌گويند. سلمان گفت: پرندگان در اين روز چه مى‌گويند؟ گفت: مى‌گويند: منزه است، منزه است پروردگار ما كه بخشاينده و پادشاه است. عظمت پروردگار ما را آن كه به نام او سوگند دروغ ياد كند نشناخته است.
+
#مردى از طایفه عبدالقیس گفت: [[سلمان فارسى]] (رحمه اللَّه) بر گورستانى گذر کرد و گفت: سلام بر شما اى ساکنان گورها که مؤمن یا مسلمانید. اى ساکنان این سرزمین، آیا مى‌دانید که امروز روز [[جمعه‌‌‌‌|جمعه]] است؟ هنگامى که سلمان به خانه‌اش بازگشت و خوابید و چشمانش به خواب رفت، کسى به خوابش آمد و گفت اى ابوعبداللَّه سلام بر تو باد. تو سخن گفتى و ما شنیدیم و سلام کردى و ما پاسخ گفتیم. پرسیدى: آیا مى‌دانید که امروز روز جمعه است؟ آرى ما مى‌دانیم پرندگان در روز جمعه چه مى‌گویند. سلمان گفت: پرندگان در این روز چه مى‌گویند؟ گفت: مى‌گویند: منزه است پروردگار ما که بخشاینده و پادشاه است. عظمت پروردگار ما را آن که به نام او سوگند دروغ یاد کند نشناخته است.
# حسين بن مختار مى‌گويد: [[امام صادق]] علیه السلام فرمود: هر كس به خدا سوگند ياد كند بايد راست بگويد و هر كس راست نگويد خدا را با او كارى نيست و هر كس كه براى او به نام خدا قسم خورند بايد راضى شود و اگر راضى نشود خدا را با او كارى نخواهد بود.<ref>ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ترجمه انصارى، ص443 تا 447.</ref>
+
#حسین بن مختار مى‌گوید: امام صادق علیه السلام فرمود: هر کس به خدا [[سوگند]] یاد کند باید راست بگوید و هر کس راست نگوید خدا را با او کارى نیست و هر کس که براى او به نام خدا قسم خورند باید راضى شود و اگر راضى نشود خدا را با او کارى نخواهد بود.<ref>ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ترجمه انصارى، ص۴۴۳ تا ۴۴۷.</ref>
  
 
==حکم قسم دروغ==
 
==حکم قسم دروغ==
  
کسى که براى اثبات یا نفى چیزى قسم مى‌خورد، اگر حرف او راست باشد قسم خوردن او مکروه است و اگر [[دروغ]] باشد [[حرام]] و از گناهان بزرگ است ولى کفاره قسم را ندارد. اما اگر براى این که خودش یا مسلمان دیگرى را از شر ظالمى نجات دهد، قسم دروغ بخورد اشکال ندارد بلکه گاهى واجب مى‌شود امّا اگر بتواند توریه کند؛ یعنى: موقع قسم خوردن طورى نیت کند که دروغ نشود بنابر احتیاط واجب باید توریه نماید؛ مثلاً اگر ظالمى بخواهد کسى را اذیت کند و از انسان بپرسد که او را ندیده‌اى؟ و انسان یک ساعت قبل او را دیده باشد، می تواند بگوید او را ندیده‌ام به این قصد که از پنج دقیقه پیش ندیده‌ام.<ref>توضیح المسائل مراجع، ج ‌۲، ص ۶۲۳، انتشارات جامعه مدرسین، قم، چاپ هشتم، سال ۱۴۲۴ ق.</ref>
+
کسى که براى اثبات یا نفى چیزى [[قسم خوردن|قسم]] مى‌خورد، اگر حرف او راست باشد قسم خوردن او [[مکروه]] است و اگر [[دروغ]] باشد [[حرام]] و از گناهان بزرگ است ولى [[کفاره]] قسم را ندارد. اما اگر براى این که خودش یا مسلمان دیگرى را از شر ظالمى نجات دهد، قسم دروغ بخورد اشکال ندارد بلکه گاهى واجب مى‌شود، امّا اگر بتواند [[توریه‌‌‌‌|توریه]] کند؛ یعنى: موقع قسم خوردن طورى نیت کند که دروغ نشود بنابر احتیاط واجب باید توریه نماید؛ مثلاً اگر ظالمى بخواهد کسى را اذیت کند و از انسان بپرسد که او را ندیده‌اى؟ و انسان یک ساعت قبل او را دیده باشد، می تواند بگوید او را ندیده‌ام به این قصد که از پنج دقیقه پیش ندیده‌ام.<ref>توضیح المسائل مراجع، ج ‌۲، ص ۶۲۳، انتشارات جامعه مدرسین، قم، چاپ هشتم، سال ۱۴۲۴ ق.</ref>
  
 
==پانویس==
 
==پانویس==
سطر ۲۲: سطر ۲۲:
 
[[رده:صفات ناپسند]]
 
[[رده:صفات ناپسند]]
 
[[رده:مقاله های مرتبط به دانشنامه]]
 
[[رده:مقاله های مرتبط به دانشنامه]]
 +
 +
{{سنجش کیفی
 +
|سنجش=شده
 +
|شناسه= ضعیف
 +
|عنوان بندی مناسب= متوسط
 +
|کفایت منابع و پی نوشت ها= متوسط
 +
|رعایت سطح مخاطب عام= خوب
 +
|رعایت ادبیات دانشنامه ای= خوب
 +
|جامعیت= متوسط
 +
|رعایت اختصار= خوب
 +
|سیر منطقی= خوب
 +
|کیفیت پژوهش= متوسط
 +
|رده= دارد
 +
}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۵ دسامبر ۲۰۱۹، ساعت ۰۶:۲۰

قسم خوردن به دروغ در حالت عادی یکی از محرمات است که در روایات به شدت از آن نهی شده است.

قسم دروغ از منظر روایات

  1. یعقوب احمر مى‌گوید: امام صادق علیه السلام فرمود: هر کس در موردى قسم بخورد و خود بداند که دروغ گفته است با خداوند بزرگ به جنگ برخاسته است.
  2. هشام بن سالم مى‌گوید: امام صادق علیه السلام فرمود: قسم خوردن دروغ شهرها را از سکنه خالى خواهد ساخت.
  3. فلیح بن ابوبکر شیبانى مى‌گوید: امام صادق علیه السلام فرمود: قسم دروغ باعث فقر و تنگدستى نسل انسان مى‌گردد.
  4. ابن ابى یعفور از امام صادق علیه السلام نقل کرده است که فرمود: سوگندى که صاحبش را در گناه فرو مى‌برد بیش از چهل روز به او مهلت نمى‌دهد.
  5. طلحة بن زید مى‌گوید: امام صادق علیه السلام فرمود: قسم دروغ، رَحِم را دگرگون مى‌کند. راوى مى‌گوید: پرسیدم: مقصود از دگرگونى رحم چیست؟ فرمود: یعنى رحم را عقیم خواهد کرد.
  6. حریز از یکى از دوستان خود از امام صادق علیه السلام نقل کرده است که فرمود: سوگندى که صاحبش را در گناه فرو مى‌برد و موجب آتش دوزخ مى‌شود این است که انسان براى توقیف مال مسلمانى قسم دروغ بخورد.
  7. مردى از طایفه عبدالقیس گفت: سلمان فارسى (رحمه اللَّه) بر گورستانى گذر کرد و گفت: سلام بر شما اى ساکنان گورها که مؤمن یا مسلمانید. اى ساکنان این سرزمین، آیا مى‌دانید که امروز روز جمعه است؟ هنگامى که سلمان به خانه‌اش بازگشت و خوابید و چشمانش به خواب رفت، کسى به خوابش آمد و گفت اى ابوعبداللَّه سلام بر تو باد. تو سخن گفتى و ما شنیدیم و سلام کردى و ما پاسخ گفتیم. پرسیدى: آیا مى‌دانید که امروز روز جمعه است؟ آرى ما مى‌دانیم پرندگان در روز جمعه چه مى‌گویند. سلمان گفت: پرندگان در این روز چه مى‌گویند؟ گفت: مى‌گویند: منزه است پروردگار ما که بخشاینده و پادشاه است. عظمت پروردگار ما را آن که به نام او سوگند دروغ یاد کند نشناخته است.
  8. حسین بن مختار مى‌گوید: امام صادق علیه السلام فرمود: هر کس به خدا سوگند یاد کند باید راست بگوید و هر کس راست نگوید خدا را با او کارى نیست و هر کس که براى او به نام خدا قسم خورند باید راضى شود و اگر راضى نشود خدا را با او کارى نخواهد بود.[۱]

حکم قسم دروغ

کسى که براى اثبات یا نفى چیزى قسم مى‌خورد، اگر حرف او راست باشد قسم خوردن او مکروه است و اگر دروغ باشد حرام و از گناهان بزرگ است ولى کفاره قسم را ندارد. اما اگر براى این که خودش یا مسلمان دیگرى را از شر ظالمى نجات دهد، قسم دروغ بخورد اشکال ندارد بلکه گاهى واجب مى‌شود، امّا اگر بتواند توریه کند؛ یعنى: موقع قسم خوردن طورى نیت کند که دروغ نشود بنابر احتیاط واجب باید توریه نماید؛ مثلاً اگر ظالمى بخواهد کسى را اذیت کند و از انسان بپرسد که او را ندیده‌اى؟ و انسان یک ساعت قبل او را دیده باشد، می تواند بگوید او را ندیده‌ام به این قصد که از پنج دقیقه پیش ندیده‌ام.[۲]

پانویس

  1. ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ترجمه انصارى، ص۴۴۳ تا ۴۴۷.
  2. توضیح المسائل مراجع، ج ‌۲، ص ۶۲۳، انتشارات جامعه مدرسین، قم، چاپ هشتم، سال ۱۴۲۴ ق.