قفال مروزی
«ابوبکر عبدالله مروزی خراسانی» مشهور به «قفّال مروزی» (۴۱۷-۳۲۷ ق)، فقیه شافعى مذهب در قرن پنجم قمری است. فتاوا و گفته‌هاى او در مجموعه‌ای به نام «فتاوی القفال» گرد آمده است.
| نام کامل | عبدالله مروزی خراسانی |
| زادروز | ۳۲۷ قمری |
| زادگاه | مرو |
| وفات | ۴۱۷ قمری |
| مدفن | سجستان |
|
| |
| اساتید |
ابوزید فاشانى مروزى، خلیل بن احمد سجزى،... |
| شاگردان |
محمد بن عبدالملک مسعودى، حسین بن شعیب سنجى مروزى، عبدالرحمان بن محمد مروزى،... |
| آثار |
فتاوی القفال، شرح فروع محمد بن حداد مصرى،... |
زندگی‌نامه
عبدالله مروزی اهل مرو بود و به قفل‌سازى اشتغال داشت، از این رو به «قفّال» مشهور شد. چون به سى سالگى رسید، به فراگیرى علوم اسلامى روى آورد. وى فقه را از ابوزید فاشانى مروزى آموخت و از او و از خلیل بن احمد سجزى حدیث شنید.
قفّال مروزی در فقه و تقوا مشهور زمان خود بود و در ترویج مذهب شافعى زحمت بسیارى کشید و مرجع استفاده بسیارى از بزرگان شد، که هر یک توانستند علوم را در اطراف پراکنده سازند. ابوعبدالله محمد بن عبدالملک مسعودى و ابوعلى حسین بن شعیب سنجى مروزى و ابوالقاسم عبدالرحمان بن محمد بن فوران مروزى از وى فقه آموختند.
قفال مروزی شیخ شافعى‌ها در خراسان و صاحب طریقه‌ى خراسانیین بود. او در سال ۴۱۷ قمری در سجستان درگذشت و قبرش در آنجا زیارتگاه است.
آثار
برخی از آثار قفال عبارتند از:
- «فتاوی القفال»، مجموعه فتاوای فقهی قفال مروزی است که توسط برخی از علمای شافعی، از مهم‌ترین و مشهورترین فتاوای موجود از قفال، پس از مرگ وی، به دلیل فواید فراوانی که در آن وجود دارد، گردآوری شده است. این کتاب دارای مجموعا ۳۴۹ فتوا و مسئله فقهی است که در قالب ابواب فقهی تقسیم‌بندی شده است. کتاب‌ها و تصنیفات فراوانی به فتاوای نقل‌شده در این کتاب اعتماد کرده و از آن استفاده کرده‌اند، که این امر نشان از اهمیت کتاب حاضر دارد.
- «شرح فروع محمد بن الحداد المصرى»، در فقه.
منابع
- اثرآفرینان، انجمن مفاخر فرهنگی، ج۴، ص۳۶۴.
- "فتاوی القفال"، ویکی نور.
