قاضی خان اوزجندی
«ابوالمحاسن حسن اوزجندی» معروف به «قاضی‌خان» (م، ۵۹۲ ق)، محدث و فقیه حنفى در قرن ششم هجری است. وى مجالس املاى حدیث بسیارى داشت و در حل مسائل فقهی مجتهد بود. از آثار او می‌توان به «الفتاوی» و «آداب الفضلاء» اشاره کرد.
| نام کامل | حسن قاضی‌خان اوزجندی |
| وفات | ۵۹۲ قمری |
|
| |
| اساتید |
ابواسحاق ابراهیم بن اسماعیل صفاری، ظهیرالدین حسن مرغینانی، ابراهیم بن علی مرغینانی،... |
| شاگردان |
محمد بن عبدالستار کردی، جمال‌الدین محمود بن احمد حصیرى،... |
| آثار |
الفتاوی الهندية، آداب الفضلاء، الامالی، الواقعات، شرح الجامع الصغیر شیبانی، المحاضر،... |
زندگی‌نامه
ابوالمحاسن (ابوالمفاخر) حسن بن منصور بن محمود اوزجندی فرغانی معروف به قاضی خان، از فقهای حنفى در قرن ششم هجری است.
او فقه را نزد ابواسحاق ابراهیم بن اسماعیل صفاری، ظهیرالدین حسن مرغینانی و ابراهیم بن علی مرغینانی آموخت.
از شاگردان فقهی وی می‌توان به محمد بن عبدالستار کردری اشاره کرد. همچنین علامه جمال‌الدین محمود بن احمد حصیرى، از قاضى‌خان روایت کرده است.
وفات قاضی خان فرغانی در شب دوشنبه پانزده ماه رمضان سال ۵۹۲ هجری واقع شد. جنازه اش را در کنار قضات سبعه دفن نمودند.
آثار و تألیفات
تألیفاتی که قاضى‌خان به رشته تحریر درآورد بدین شرح می‌باشد:
- الفتاوی الهندية فی مذهب الإما‌م الأعظم ابی‌حنیفة، تألیف این کتاب را در سال ۵۷۸ هجری آغاز کرد؛
- آداب الفضلاء، در لغت؛
- الامالی، در فقه؛
- الواقعات، در فروع فقه حنفی؛
- شرح ادب القضاء للخصاف، که در «کشف الظنون» تحت عنوان «ادب القاضى على مذهب ابى‌حنیفه» آمده است؛
- شرح الجامع الصغیر شیبانی؛
- شرح الجامع الکبیر شیبانی؛
- شرح الزیادات شیبانى در فروع فقه حنفى؛
- المحاضر.
منابع
- "حسن اوزجندی"، دائرةالمعارف مؤلفان اسلامی، ج۴، ص۱۰۵.
- اثرآفرینان، انجمن مفاخر فرهنگی، ج۴، ص۳۲۷.
