دوستی اهل بیت (ع)

محبت موجب قرب و نزدیکی به محبوب و اطاعت و پیروی از او می شود. به همین دلیل است که محبت اهل بیت که انسانهای کامل و بندگان برگزیده خدا و دارای بالاترین خصلتهای اخلاقی هستند از بزرگترین فضایل انسانی به شمار می آید. در قرآن و روایات اسلامی اعم از شیعی و سنی بر مودت و محبت اهل البیت علیهم السلام تأکید فراوان شده است.

دوستی اهل بیت علیهم السّلام در قرآن کریم

خداوند متعال در قرآن کریم می فرماید: « قُل لَّا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى»؛ ای رسول ما به امت بگو من از شما اجر و رسالت جز این نمی خواهم که مودّت و محبّت مرا در حق خویشاوندانم منظور دارید.

بر اساس منابع مختلف شیعی و سنی این آیه که به آیه مودت معروف است در خصوص اهل بیت پیامبر (ص) یعنی حضرت علی (ع)، حضرت زهرا(س)، امام حسن و امام حسین(ع) نازل شده است.

1. سیوطی از دانشمندان اهل سنت در تفسیر این آیه به اسناد خود از ابن عباس نقل می کند: هنگامی که این آیه: «قُلْ لااَسألُکُمْ عَلَیهِ اَجراً اِلّا الْمَوَدَّهَ فِی الْقُربی»؛ بر پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلم نازل شد، صحابه عرض کردند: ای رسول خدا! خویشاوندان تو کیانند که مودت آنان بر ما واجب است؟ حضرت صلّی الله علیه و آله و سلم فرمود: «علی و فاطمه و دو فرزندان او».
2. در خطبه ای که امام حسن علیه السّلام بعد از شهادت امیرالمومنین علیه السّلام ایراد کردند، بعد از حمد وثنای الهی فرمود: «... و أنا من أهل البیت الذی افترض الله مودّتهم علی کلّ مسلم، فقال تبارک و تعالی: «قُلْ لااَسألُکُمْ عَلَیهِ اَجراً اِلّا الْمَوَدَّهَ فِی الْقُربی وَ مَن یَقْتَرف حسنه نَزد لَهُ فیها حَسَناً فاقتراف الحسنه مودّتنا أهل البیت»؛ ...و من از أهل بیتی هستم که خداوند مودّت آنان را بر هر مسلمانی واجب نموده است پس خداوند تبارک و تعالی فرمود: قُلْ لااَسألُکُمْ. انجام کار نیک مودت ما اهل بیت است.
3. امام صادق علیه السّلام به أبی جعفر احول فرمود: چه می گویند اهل بصره در این آیه: «قُلْ لااَسألُکُمْ عَلَیهِ اَجراً اِلّا الْمَوَدَّهَ فِی الْقُربی»عرض کرد: فدایت گردم، آنان می گویند: این آیه درشأن خویشاوندان رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلم است. حضرت فرمود: دروغ می گویند تنها در حق ما اهل بیت علی و فاطمه و حسن و حسین اصحاب کسا نازل شده است.

دوستی اهل بیت علیهم السّلام در روایات

در روایات نیز تأکید فراوانی بر محبت اهل بیت علیهم السلام شده و آثار و برکات فراوانی برای آن ذکر شده است:

دوستی اهل بیت دوستی خدا و رسول خدا است

• رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلم فرمود: «أحبّوا الله لما یغذوکم من نعمه، و أحبّونی لحبّ الله، و أحبّوا أهل بیتی لحبّی»؛ خدا را دوست بدارید به جهت آن که از نعمت هایش به شما روزی می دهد و مرا نیز به جهت دوستی خدا دوست بدارید و اهل بیتم را به جهت دوستی من دوست بدارید.

• زید بن ارقم می گوید: در خدمت رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم بودم که دیدم فاطمه زهرا علیهاالسّلام داخل حجره ی پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلم شد، در حالی که با او دو فرزندش حسن و حسین بودند و علی علیه السّلام نیز پشت سر آنان وارد شد، پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم به آنان نظر کرده و فرمود: «من أحبّ هولاء فقد أحبّنی، و من ابغضهم فقد أبغضنی»؛ هر کس اینان را دوست بدارد، مرا دوست داشته و هر کس که اینان را دشمن بدارد، مرا دشمن داشته است.

• امام صادق علیه السّلام فرمود: «من عرف حقّنا و أحبّنا فقد أحبّ فقد احبّ الله تبارک و تعالی»؛ هر کس حق ما را شناخته و ما را دوست بدارد در حقیقت خداوند تبارک و تعالی را دوست داشته است.

حقیقت ایمان محبت اهل بیت است

• رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلم فرمود: «أساس الاسلام حبّی و حبّ أهل بیتی»؛ اساس اسلام، دوستی من و اهل بیت من است و نیز فرمود: لکلّ شیء أساس، و أساس الاسلام حبّنا أهل البیت؛ برای هر چیزی اساسی است و پایه ی اسلام حبّ ما اهل بیت است.
• رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلم فرمود: «لا یومن عبد حتی أکون أحب الیه من نفسه، و أهلی أحبّ الیه من أهله و عترتی أحب إلیه من عترته و ذاتی أحب الیه من ذاته»؛ هیچ بنده ای ایمان کامل پیدا نمی کند، مگر در صورتی که من دوست داشتنی تر نزد او از خودش باشم و نیز اهل بیتم از اهلش محبوبتر و عترتم از عترتش دوست داشتنی تر و ذاتم از ذاتش محبوبتر باشد.

محبّت اهل بیت علیهم السّلام عبادت است

• رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: «حبّ آل محمد یوماً خیر من عباده سنه، و من مات علیه دخل الجنّه»؛ یک روز دوستی آل محمد، بهتر از یک سال عبادت است و کسی که بر آن دوستی بمیرد داخل بهشت می شود.
• امیرالمومنین علیه السّلام فرمود: «أحسن الحسنات حبّنا، و أسوأالسیئات بغضنا»؛ بهترین نیکی ها حبّ ما و بدترین بدی ها بغض ما اهل بیت علیهم السّلام است.

محبت اهل بیت پس از مرگ

• پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : «حُبّي و حُبُّ أهلِ بَيْتي نافِعٌ في سَبعةِ مَواطِنَ أهْوالُهنَّ عظيمةٌ : عِند الوَفاةِ ، و في القَبرِ ، و عِند النُّشورِ، و عِند الكِتابِ ، و عِند الحِسابِ ، و عِند الميزانِ ، و عِند الصِّراطِ» دوست داشتن من و دوست داشتن خاندان من در هفت جاى بسيار وحشتناك به كار آيد: هنگام مردن، در گور، هنگام رستاخيز، هنگام ديدن نامه اعمال، هنگام حسابرسى [اعمال]، نزد ترازو[ى اعمال ]و صراط

منابع

علي اصغر رضواني، شيعه شناسي، ج2.