کوه ابوقبیس

از دانشنامه‌ی اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۲۹ ژانویهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۰۸:۰۲ توسط Mohammadi (بحث | مشارکت‌ها)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ابوقبیس نزدیک‌ترین کوه به کعبه است. بنا بر روایات، ابوقبیس برترین کوه‏هاى مکه است. این کوه را به دلیل همسایگى با کعبه، از کوه‏هاى مقدس دانسته‏ اند. همچنین گفته‏ اند که در جریان طوفان نوح، امانت دار حجرالأسود بوده است، به همین خاطر به این کوه «امین» نیز گفته اند. کوه صفا که مبدأ سعى است، در دامنه این کوه واقع شده است. امروزه این کوه پوشیده از ساختمان است.

کوه ابوقبیس

موقعیت جغرافیایی کوه

این کوه در شمال شرقى مسجدالحرام و مشرف بر کوه صفا است و ۴۲۰ متر از سطح دریا و ۱۲۰ متر از سطح دامنه ارتفاع دارد.

صفا و مروه دو کوه کوچکى است که در دامن کوه ابوقبیس و کوه قعیقعان قرار دارد و امروزه خیابان‏ها و بناهاى جدید آنها را از یکدیگر جدا کرده است. کوه صفا در قسمت جنوبى مسجدالحرام و کوه مروه در ناحیه شمال شرقى آن قرار دارد.[۱]

مى گویند: کسى که روى ابوقبیس بایستد، طائف را مى بیند. البته مقصود از طائف همان شهر معروف نیست بلکه مراد، طواف کننده بر گرد خانه خداست.

قدمت تاریخی کوه

«ابوقبیس» افضل جبال مکه است، و اول کوهى است که خداوند در زمین قرار داد. «حجرالاسود» در او بود از زمان طوفان «نوح»، تا این که «جبرئیل» او را به «حضرت خلیل الرحمن» داد، که در موضع خود نصب کند.[۲] بعضى گفته ‏اند قبر شیث بن آدم و به روایتى قبر حَوّا در دل این کوه واقع است و گویند چند پیامبر نیز در آن مدفون شده ‏اند، واللَّه العالم.

پس از اسلام، این کوه شاهد حادثه شق ‏القمر بود که بعدها مسجدى به همین نام در این مکان ساخته شد.[۳]

این کوه در دل سختِ خود، خاطره ‏هاى مهمی از تاریخ نهفته دارد. هر چند امروزه در پس ساختمان‏هاى بلند، از جمله دار الضیافه سعودى، از چشم‏ها پنهان گردیده و بخشى از آن تخریب شده است. در حال حاضر قصر ملک بر بالاى آن بنا شده و بخشى از آن در فضاى باز جلوى مسعى افتاده و در واقع، بخشى از کوه از جاى برداشته شده است.

پانویس

  1. آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۰۵.
  2. سفر نامه میرزا داوود وزیر وظایف، ص۱۲۱.
  3. تاریخ و آثار اسلامی، ص: ۹۵.

منابع

(۱). ترجمه إثبات الوصیة، نویسنده: مسعودى، على بن حسین- نجفى، محمد جواد، تهران‏:اسلامیه،۱۳۶۲.

(۲). آثار اسلامى مکه و مدینه‏، رسول جعفریان‏.

(۳). تاریخ و آثار اسلامى مکه مکرمه و مدینه منوره‏، اصغر قائدان‏.

(۴). اسرار عرفانى حج‏، محمد تقى فعالى‏.

(۵). محمد محمدحسن شرّاب، فرهنگ اعلام جغرافیایى، تاریخى در حدیث و سیره نبوى، ترجمه حمیدرضا شیخی.

آرشیو عکس و تصویر