ولادت پیامبر اسلام

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

تقویم هجری قمری

روز واقعه:17 ربیع الاول
سال 1 عام‌الفیل

حضرت محمد صلی الله علیه و آله آخرين پيامبر الهى در 17 ربيع الاول از پدرى به نام "عبدالله بن عبدالمطلب" و مادرى به نام "آمنه بنت وهب" ديده به جهان گشود و با انوار رخسار و جمال منورش، جهان تيره و تاريك، به ويژه عربستان را روشن گردانيد.

پدرش عبدالله بن عبدالمطلب، پيش از تولد فرزندش محمد صلی الله علیه و آله در حالى كه همسرش آمنه به چنين فرزندى حامله بود به همراه ساير بازرگانان قريش جهت سفر تجارى عازم شام گرديد و در بازگشت از شام در يثرب (مدينه منوره) بيمار شد و در همان جا درگذشت و توفيق ديدار نوزاد خويش را نيافت.

وفات عبدالله دو ماه و به روايتى هفت ماه پيش از تولد فرزندش حضرت محمد صلی الله علیه و آله بود. اما آمنه مادر گرامى رسول خدا صلی الله علیه و آله كه به تقوا، عفت و پاكيزگى در ميان بانوان قريش معروف بود، پس از تولد نور ديده اش حضرت محمد صلی الله علیه و آله چندان در اين دنياى فانى زندگى نكرد. وى دو سال و چهار ماه و به روايتى شش سال پس از ميلاد رسول خدا صلی الله علیه و آله در بازگشت از يثرب در مكانى به نام "ابوا" بدرود حيات گفت و در همان مكان مدفون شد.

رسول خدا صلی الله علیه و آله پس از تولد در كفالت جدش عبدالمطلب بزرگ و سيد قريش مكه قرار گرفت. عبدالمطلب جهت شيردادن نور ديده اش محمد صلی الله علیه و آله در آغاز وى را به "ثويبه" آزاد شده ابولهب سپرد ولى پس از مدتى وى را به "حليمه دختر عبدالله بن حارث سعديه" واگذار كرد. حليمه در ظاهر اگر چه دايه وى بود ولى در حقيقت به مدت پنج سال از او مراقبت و مادرى كرد.

پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله از دوران كودكى داراى دو نام بود. يكى "محمد" كه جد بزرگوارش عبدالمطلب براى وى برگزيد و ديگرى "احمد" كه مادر ارجمندش آمنه آن را انتخاب كرده بود.

از امام صادق علیه‌السلام روايت شد كه ابليس پس از رانده شدن از رحمت الهى مى‌ توانست به هفت آسمان رفت و آمد كند و خبرهاى آسمانى را گوش دهد تا اين كه حضرت عيسى علیه‌السلام ديده به جهان گشود، از آن پس ابليس از سه آسمان فوقانى ممنوع شد و تنها در چهار آسمان پايين تر رفت و آمد مى‌ كرد. ولى چون حضرت محمد صلی الله علیه و آله به دنيا آمد. ابليس از تمام آسمان‌ ها رانده شد و رفت و آمدش ممنوع گرديد و غير از او، تمامى شياطين نيز با تيرهاى شهاب از آسمان رانده شدند.

همچنين روايت شده است كه هنگام ولادت فرخنده حضرت محمد صلی الله علیه و آله ايوان كسرى شكاف برداشت و چند كنگره آن فرو ريخت و آتش آتشكده بزرگ فارس خاموش شد؛ درياچه ساوه خشك گرديد؛ بت ‌هاى مكه سرنگون شدند؛ نورى از وجود آن حضرت به سوى آسمان بلند شد كه شعاع آن فرسنگ‌ ها را روشن كرد؛ انوشيروان، پادشاه ساسانى ايران و مؤبدان بزرگ دربار وى، خواب هاى وحشتناكى ديدند؛ آن حضرت ختنه شده و ناف بريده به دنيا آمد و پس از استقرار در زمين، گفت: اَللّهُ أكْبَرُ وَ الْحَمْدُلِلّهِ كَثيراً، سُبْحانَ اللّهِ بُكْرَةً وَ أصيلاً.

گفتنى است كه تاريخ‌نگاران و سيره‌نويسان شيعه و اهل سنت با اين كه در سال و ماه تولد آن حضرت، اتفاق نظر داشته و مى‌ گويند كه آن حضرت در اول عام الفيل، برابر با سال 570 ميلادى و در ماه ربيع الاول ديده به جهان گشود ولى درباره روز تولد وى اختلاف نظر دارند. شيعيان معتقدند كه رسول خدا صلی الله علیه و آله در روز جمعه مصادف با 17 ربيع الاول به دنيا آمد و اهل سنت مى‌ گويند كه تولد وى روز دوشنبه دوازدهم ربيع الاول بوده است.[۱]

اما از اين كه سال تولد پيامبر صلی الله علیه و آله را "عام الفيل" مى‌ نامند، بدين جهت است كه دو ماه و هفده روز پيش از تولد پيامبر صلی الله علیه و آله يعنى در نخستين روز محرم سال 570 ميلادى فيل سواران "ابرهه" به مكه هجوم آورده و قصد نابودى كعبه و مسجدالحرام را نمودند ولى با معجزه شگفت الهى سركوب شدند.

پانویس

  1. نك: فرازهايى از تاريخ پيامبر اسلام صلی الله علیه و آله، ص 57؛ منتهى الآمال، ج 1، ص 13؛ المبعث والمغازى، ص 34؛ الامتاع، ص 3؛ تاريخ اليعقوبى، ج 2، ص 5؛ بحارالانوار، ج 15، ص 248؛ تاريخ ابن خلدون، ج 1، ص 383؛ تاريخ دمشق، ج 3، ص 72 70 و 75.

منابع

موسسه تبیان، نرم‌افزار دایرة‌المعارف چهارده معصوم علیهم‌‌السلام

منابع بیشتر:

وقایع االایام شیخ عباس قمی، 17 ربیع الاول.