قنوت
این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.
(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)
قنوت از مادهی "قنو" است که در لغت به معنای به دست آوردن چیزی و خوشهی خرما آمده و در اصطلاح قرآنی یعنی طاعت و پرستش همراه با خضوع و فروتنی؛[۱] که در واقع به معنای به دست آوردن حالت خضوع در عبادت به صورت قیام، سجده و ركوع بعد از تحقق ایمان میباشد.[۲] البته "قنوت" در اصطلاح فقه دعا و ثنا در پیشگاه خداوند متعال در موضع خاصی از نماز است؛[۳] و كیفیت آن در نزد امامیه، بلند كردن دستها تا مقابل صورت بوده، بهطوریكه كف دستها رو به آسمان و در حال خواندن دعا باشد.[۴]
واژهی قنوت با تعابیر مختلف 13 بار در قرآن كریم ذکر شده که در تمام موارد معنای خضوع، طاعت و فرمانبرداری منظور است؛ اما قنوت به معنای اصطلاح فقهی در قرآن بیان نشده است.[۵]
قنوت در نماز از مستحبات موکد است.
دعا در قنوت
دعا کردن در قنوت به هر زبانی جایز است چه عربی و چه غیر عربی؛ گرچه عربی احوط و افضل است.
دعاهای قرآنی که می توان در قنوت خواند
- دعاى براى پدر و مادر
رَبِّ اغْفِرْ لِی وَلِوَالِدَیَّ نوح آیه 26 پروردگارا! مرا، و پدر و مادرم را بیامرز وَاغْفِرْ لِأَبِی إِنَّهُ کَانَ مِنَ الضَّالِّینَ شعرا آیه 86 و پدرم ( عمویم) را بیامرز، که او از گمراهان بود رَبَّنَا اغْفِرْ لِی وَلِوَالِدَیَّ وَلِلْمُؤْمِنِینَ یَوْمَ یَقُومُ الْحِسَابُ ابراهیم آیه 41 پروردگارا! من و پدر و مادرم و همه مؤمنان را، در آن روز که حساب برپا مى‌شود، بیامرز رَّبِّ ارْحَمْهُمَا کَمَا رَبَّیَانِی صَغِیرًا اسراء آیه 24 پروردگارا! همان‌گونه که آنها مرا در کوچکى تربیت کردند، مشمول رحمتشان قرار ده
- دعاى براى همسر
رَبَّنَا هَبْ لَنَا مِنْ أَزْوَاجِنَا وَذُرِّیَّاتِنَا قُرَّهَ أَعْیُنٍ وَاجْعَلْنَا لِلْمُتَّقِینَ إِمَامًا فرقان آیه 74 پروردگارا! از همسران و فرزندانمان مایه روشنى چشم ما قرارده، و ما را براى پرهیزگاران پیشوا گردان
- دعا براى برادر
رَبِّ اغْفِرْ لِی وَلأَخِی وَأَدْخِلْنَا فِی رَحْمَتِکَ وَأَنتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِینَ اعراف آیه 151 پروردگارا! من و برادرم را بیامرز، و ما را در رحمت خود داخل فرما، و تو مهربانترین مهربانانى
- دعای برای مؤمنان دیگر
رَبَّنَا اغْفِرْ لَنا وَ لِإِخْوانِنَا الَّذِینَ سَبَقُونا بِالْإِیمانِ وَ لا تَجْعَلْ فِی قُلُوبِنا غِلًّا لِلَّذِینَ آمَنُوا رَبَّنا إِنَّكَ رَؤُفٌ رَحِیم [حشر / 10] پروردگارا! ما و برادران ما را كه در ایمان بر ما پیشى گرفتند بیامرز، و در دلهایمان حسد و كینه‌اى نسبت به مؤمنان قرار مده، پروردگارا! تو مهربان و رحیمى
پانویس
- ↑ راغب اصفهانی، حسین بن محمد؛ المفردات فی غریب القرآن، بیروت، دارالمعرفة، 1426ق، چاپ چهارم، ص684.
- ↑ مصطفوی، حسن؛ التحقیق فی كلمات القرآن الکریم، تهران، بنگاه ترجمه و نشر كتاب، 1360ش، ج9،ص360.
- ↑ شریفی اشكوری، الیاس؛ فقرات فقهیه، قم، آل ایوب، 1381ش، چاپ اول، ج1، ص581.
- ↑ روح الله، موسوی(امام خمینی)؛ آداب الصلاة، قم، مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی، 1370ش، چاپ اول، ص373-374.
- ↑ خرمشاهی، بهاءالدین؛ دانشنامۀ قرآن و قرآن پژوهی، قم، ناهید، 1377ش، چاپ دوم، ج2، ص1778.
لا اله الاالله الحليم الكريم... وسائل الشيعه، ج 4، ص 906، كتاب الصلوه، ابواب القتنوت، باب 7، حديث 4. مستدرك وسائل الشيعه، كتاب الصلوه، ابواب القنوت، باب 6، حديث 4 و 9.
منابع
- قنوت، اباذر بشيرزاده و ابوالفضل زارعي نژاد، سایت پژوهه بازیابی: 7 اسفند 1392.
- آداب الصلاة، امام خمینی.
