فهرست تفاسیر روایی شیعه: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
سطر ۱: سطر ۱:
−
{{نیازمند ویرایش فنی}}
+
تفاسیر روایی شیعه به ترتیب قرن تالیف:
−
تفاسیر روایی شیعه به ترتیب قرن تالیف :
 
  
−
{| border="1" cellpadding="5" cellspacing="0"
+
{|border="1" cellpadding="5" cellspacing="0"
 
|-style="background: rgb(181, 221, 232)"
 
|-style="background: rgb(181, 221, 232)"
 
|'''نام کتاب'''
 
|'''نام کتاب'''
سطر ۱۱: سطر ۱۰:
 
|-style="background: rgb(181, 221, 232)"
 
|-style="background: rgb(181, 221, 232)"
 
|-
 
|-
−
|تفسير القرآن الكريم(ثمالى)
+
|تفسير القرآن الكريم (ثمالى)
 
|ابوحمزه ثمالى ثابت بن دينار
 
|ابوحمزه ثمالى ثابت بن دينار
 
|دوم
 
|دوم
سطر ۲۲: سطر ۲۱:
 
|عربى
 
|عربى
 
|
 
|
−
*متن اين تفسير تا پايان آيه 282 سوره بقره موجود است‌.
+
*متن اين تفسير تا پايان آيه 282 [[سوره بقره]] موجود است‌.
−
 
 
 
*طبق تحقیق های به عمل آمده انتساب اين تفسير به امام حسن عسكرى عليه السلام‌ نادرست است.
 
*طبق تحقیق های به عمل آمده انتساب اين تفسير به امام حسن عسكرى عليه السلام‌ نادرست است.
 
|-
 
|-
سطر ۳۱: سطر ۲۹:
 
|عربى
 
|عربى
 
|محققان در انتساب این تفسیر به علی بن ابراهیم تردید دارند.  
 
|محققان در انتساب این تفسیر به علی بن ابراهیم تردید دارند.  
−
 
 
تفسیر کتاب از تفاسیر تأویلی شمرده شده و تأویلهای دور از ذهن در آن بسیار است.
 
تفسیر کتاب از تفاسیر تأویلی شمرده شده و تأویلهای دور از ذهن در آن بسیار است.
−
 
 
|-
 
|-
 
|تفسير فرات الكوفى
 
|تفسير فرات الكوفى
سطر ۴۰: سطر ۳۶:
 
|عربى
 
|عربى
 
|
 
|
−
حاوی روایاتی است که آیه ای از آیات قرآن را در وصف امیر المومنین علیه السلام می داند.
+
حاوی روایاتی است که آیه ای از آیات قرآن را در وصف امیرالمومنین علیه السلام می داند.
 
|-
 
|-
 
|كتاب التفسير
 
|كتاب التفسير
سطر ۴۶: سطر ۴۲:
 
|چهارم
 
|چهارم
 
|عربى
 
|عربى
−
|از سوره حمد تا پایان سوره كهف موجود است و نیمی دیگر مفقود شده است.
+
|از [[سوره حمد]] تا پایان [[سوره كهف]] موجود است و نیمی دیگر مفقود شده است.
 
|-
 
|-
 
|عين العبرة في غبن العترة
 
|عين العبرة في غبن العترة
سطر ۵۲: سطر ۴۸:
 
|هفتم
 
|هفتم
 
|عربى
 
|عربى
−
|در این تفسیر، آيات وارده در فضائل اهل بيت (ع) و ردّ مخالفين آنها آمده است.
+
|در این تفسیر، آيات وارده در فضائل اهل بيت علیهم السلام و ردّ مخالفين آنها آمده است.
  
 
ترتيب آيات در آن رعايت نشده است.
 
ترتيب آيات در آن رعايت نشده است.
سطر ۶۲: سطر ۵۸:
 
|از منابع مهم تفسير البرهان سيد هاشم بحرانى و نيز تفسير الميزان در نقل روايت مى باشد.
 
|از منابع مهم تفسير البرهان سيد هاشم بحرانى و نيز تفسير الميزان در نقل روايت مى باشد.
  
−
مفسر اسباب النزول را از موضحات آيات دانسته، با اشاره و نقل آن مطلب خود را تكميل مى‌نمايد.
+
مفسر اسباب النزول را از موضحات آيات دانسته، با اشاره و نقل آن مطلب خود را تكميل مى‌نمايد.
  
 
|-
 
|-
سطر ۶۹: سطر ۶۵:
 
|دهم
 
|دهم
 
|عربى
 
|عربى
−
|این تفسیر به گرد آوری رواياتی پرداخته که با تفسیر باطنی قرآن، آیه ای از قرآن را در مدح اهل بيت پيامبر( ص) یا ذم و نكوهش دشمنان آنان دانسته اند.  
+
|این تفسیر به گردآوری رواياتی پرداخته که با تفسیر باطنی قرآن، آیه ای از قرآن را در مدح اهل بيت پيامبر صلی الله علیه و آله یا ذم و نكوهش دشمنان آنان دانسته اند.  
 
|-
 
|-
 
|تفسير منهج الصادقين فى الزام المخالفين
 
|تفسير منهج الصادقين فى الزام المخالفين
سطر ۸۸: سطر ۸۴:
 
|يازدهم
 
|يازدهم
 
|عربى
 
|عربى
−
|از مهمترین و جامع ترین تفاسیر روایی شیعه به شمار می رود.  
+
|از مهمترین و جامع ترین تفاسیر روایی شیعه به شمار می رود.  
−
تفسیری اجتهادی –روایی است که از اعمال نظر مفسر اثر گرفته است.
+
تفسیری اجتهادی–روایی است که از اعمال نظر مفسر اثر گرفته است.
  
−
با وجود تلاش علمى فراوان در تفسير البرهان، اين كتاب بخشى از روايات ضعيفه در غلو و تحريف را دربر دارد.
+
با وجود تلاش علمى فراوان در تفسير البرهان، اين كتاب بخشى از روايات ضعيفه در غلو و تحريف را دربردارد.
  
 
|-
 
|-
سطر ۱۰۲: سطر ۹۸:
 
از جمله تفاسیر اجتهادی به شمار می رود.
 
از جمله تفاسیر اجتهادی به شمار می رود.
  
−
مقدمه این کتاب از بهترین مقدمات تفسیری در بیان مطالب ضروری است که هر مفسر باید بداند.
+
مقدمه این کتاب از بهترین مقدمات تفسیری در بیان مطالب ضروری است که هر مفسر باید بداند.
−
 
 
−
مفسر در این کتاب ضمن بهرگیری از روایات در تفسیر به نقد و ارزیابی این روایات در دلالت بر آیه  می پردازد.
 
  
−
مطالب غير روايى در شأن نزول، لغت، قرائت، و اعراب آيات غالبا از تفسير بيضاوى اخذ شده است.
+
مفسر در این کتاب ضمن بهرگیری از روایات در تفسیر به نقد و ارزیابی این روایات در دلالت بر آیه می پردازد.
  
 +
مطالب غيرروايى در شأن نزول، لغت، قرائت و اعراب آيات غالباً از تفسير بيضاوى اخذ شده است.
  
 
|-
 
|-
سطر ۱۱۴: سطر ۱۰۹:
 
|يازدهم
 
|يازدهم
 
|عربى
 
|عربى
−
|روش تفسيری این کتاب مزجی و همانند «الصافی» فيض كاشانی است.
+
|روش تفسيری این کتاب مزجی و همانند «الصافی» فيض كاشانی است.
  
 
برای مختصر بودن، در کتاب از رموزی استفاده شده که در مقدمه به توضیح آنها پرداخته است.
 
برای مختصر بودن، در کتاب از رموزی استفاده شده که در مقدمه به توضیح آنها پرداخته است.
سطر ۱۲۴: سطر ۱۱۹:
 
|تنها منبع نقل او مجامع حديثى شيعه است.
 
|تنها منبع نقل او مجامع حديثى شيعه است.
  
−
جمع بين روايات و رفع تعارض آنها در موارد خاص و ارزيابي هاى رجالى از روش این کاب تفسیری است.
+
جمع بين روايات و رفع تعارض آنها در موارد خاص و ارزيابي هاى رجالى از روش این کتاب تفسیری است.
 
|-
 
|-
−
|تفسير نور الثقلين
+
|تفسير نورالثقلين
 
|عروسى حويزى عبد على بن جمعه
 
|عروسى حويزى عبد على بن جمعه
 
|يازدهم
 
|يازدهم
 
|عربى
 
|عربى
−
|نویسنده از بين احاديث منسوب به اهل بيت«ع»، اقدام به جمع‌آورى رواياتى نموده كه به نحوى، ارتباط با آيات قرآن كريم داشته باشند، اعم از اينكه اين ارتباط، از باب تفسير، استشهاد و يا تأييد آيه باشد.
+
|نویسنده از بين احاديث منسوب به اهل بيت علیهم السلام، اقدام به جمع‌آورى رواياتى نموده كه به نحوى ارتباط با آيات قرآن كريم داشته باشند، اعم از اين كه اين ارتباط از باب تفسير، استشهاد و يا تأييد آيه باشد.
  
 
در جمع آورى، توجهى به اسانيد و قوت احاديث نداشته، روايات ضعيف السند و مرسل فراوانى در اين تفسير مشاهده مى‌شود.
 
در جمع آورى، توجهى به اسانيد و قوت احاديث نداشته، روايات ضعيف السند و مرسل فراوانى در اين تفسير مشاهده مى‌شود.
  
−
تقطیع روایات در این تفسیر دیده می شود.
+
تقطیع روایات در این تفسیر دیده می شود.
  
 
سلسله اسناد احاديث حذف شده است.
 
سلسله اسناد احاديث حذف شده است.
سطر ۱۴۰: سطر ۱۳۵:
 
در این تفسیر از اسرائیلیات استفاه شده است.
 
در این تفسیر از اسرائیلیات استفاه شده است.
  
−
در چند سوره ايشان نسبت به معانى حروف مقطعه بحث كرده‌اند.
+
در چند سوره ايشان نسبت به معانى حروف مقطعه بحث كرده‌اند.
 
|-
 
|-
−
|تفسير كنز الدقائق و بحر الغرائب
+
|تفسير كنزالدقائق و بحرالغرائب
 
|قمى مشهدى محمد بن محمدرضا
 
|قمى مشهدى محمد بن محمدرضا
 
|دوازدهم
 
|دوازدهم
 
|عربى
 
|عربى
 
|
 
|
−
به عنوان ما حصل مهمترين تفاسير اماميه و اهل سنت شناخته می شود.
+
به عنوان ما حصل مهمترين تفاسير اماميه و اهل سنت شناخته می شود.
  
−
اين تفسير، از تفاسير بلاغى و ادبى و شرح و حاشيه‌اى بر تفسير بيضاوى نيز محسوب مى‌گردد
+
اين تفسير، از تفاسير بلاغى و ادبى و شرح و حاشيه‌اى بر تفسير بيضاوى نيز محسوب مى‌گردد.
  
−
از روایات نورالثقلین فراوان استفاده کرده است.
+
از روایات نورالثقلین فراوان استفاده کرده است.
  
−
از جمله تفسیر روایی- اجتهادی محسوب می شود.
+
از جمله تفسیر روایی-اجتهادی محسوب می شود.
 
|-
 
|-
 
|الجوهر الثمين في تفسير الكتاب المبين
 
|الجوهر الثمين في تفسير الكتاب المبين
−
|شبر سيد عبد الله
+
|شبر سيد عبدالله
 
|سيزدهم
 
|سيزدهم
 
|عربى
 
|عربى
−
|از جمله تفاسیر روایی –اجتهادی  محسوب می شود.
+
|از جمله تفاسیر روایی–اجتهادی محسوب می شود.
  
−
معروف به تفسير وسيط شبر است.
+
معروف به تفسير وسيط شبر است.
 
|-
 
|-
 
|تفسير جامع
 
|تفسير جامع
−
|بروجردى سيد محمد ابراهيم
+
|بروجردى سيد محمدابراهيم
 
|پانزدهم
 
|پانزدهم
 
|فارسى
 
|فارسى
 
|
 
|
−
این تفسير، گردآورى شده روايات تفسيری منسوب به امام حسن عسكرى( ع) تفسير عياشى و تفسير منسوب به على بن ابراهيم قمى است.
+
این تفسير، گردآورى شده روايات تفسيری منسوب به [[امام حسن عسكرى]] علیه السلام تفسير عياشى و تفسير منسوب به على بن ابراهيم قمى است.
  
 
مباحث مربوط به ولایت امیرالمومنین به طور مفصل بیان شده است.
 
مباحث مربوط به ولایت امیرالمومنین به طور مفصل بیان شده است.
−
 
 
|}
 
|}

نسخهٔ ‏۲ اکتبر ۲۰۱۳، ساعت ۰۶:۴۸

تفاسیر روایی شیعه به ترتیب قرن تالیف:

نام کتاب نام مولف قرن زبان توضیحات
تفسير القرآن الكريم (ثمالى) ابوحمزه ثمالى ثابت بن دينار دوم عربى اغلب روايات را از اهل بيت عليهم السلام و برخى ديگر را از صحابه و تابعين مانند ابن عباس و عكرمه نقل نموده است‌.
التفسير المنسوب الى الامام العسكرى امام ابومحمد حسن بن على عسكرى سوم عربى
  • متن اين تفسير تا پايان آيه 282 سوره بقره موجود است‌.
  • طبق تحقیق های به عمل آمده انتساب اين تفسير به امام حسن عسكرى عليه السلام‌ نادرست است.
تفسير قمى على بن ابراهيم قمى سوم عربى محققان در انتساب این تفسیر به علی بن ابراهیم تردید دارند.

تفسیر کتاب از تفاسیر تأویلی شمرده شده و تأویلهای دور از ذهن در آن بسیار است.

تفسير فرات الكوفى فرات كوفى ابوالقاسم فرات بن ابراهيم چهارم عربى

حاوی روایاتی است که آیه ای از آیات قرآن را در وصف امیرالمومنین علیه السلام می داند.

كتاب التفسير عياشى محمد بن مسعود چهارم عربى از سوره حمد تا پایان سوره كهف موجود است و نیمی دیگر مفقود شده است.
عين العبرة في غبن العترة سيد احمد بن طاووس هفتم عربى در این تفسیر، آيات وارده در فضائل اهل بيت علیهم السلام و ردّ مخالفين آنها آمده است.

ترتيب آيات در آن رعايت نشده است.

نهج البيان عن كشف معانى القرآن شيبانى محمد بن حسن هفتم عربى از منابع مهم تفسير البرهان سيد هاشم بحرانى و نيز تفسير الميزان در نقل روايت مى باشد.

مفسر اسباب النزول را از موضحات آيات دانسته، با اشاره و نقل آن مطلب خود را تكميل مى‌نمايد.

تأويل الآيات الظاهرة حسينى استرآبادى سيد شرف الدين على دهم عربى این تفسیر به گردآوری رواياتی پرداخته که با تفسیر باطنی قرآن، آیه ای از قرآن را در مدح اهل بيت پيامبر صلی الله علیه و آله یا ذم و نكوهش دشمنان آنان دانسته اند.
تفسير منهج الصادقين فى الزام المخالفين كاشانى ملا فتح الله دهم فارسى از او تفسیر «زبده التفاسیر» و «خلاصه المنهج» منتشر شده است.
زبدة التفاسير كاشانى ملا فتح الله دهم عربى
البرهان فى تفسير القرآن بحرانى سيد هاشم يازدهم عربى از مهمترین و جامع ترین تفاسیر روایی شیعه به شمار می رود.

تفسیری اجتهادی–روایی است که از اعمال نظر مفسر اثر گرفته است.

با وجود تلاش علمى فراوان در تفسير البرهان، اين كتاب بخشى از روايات ضعيفه در غلو و تحريف را دربردارد.

تفسير الصافى فيض كاشانى ملا محسن يازدهم عربى جامع و مختصر است.

از جمله تفاسیر اجتهادی به شمار می رود.

مقدمه این کتاب از بهترین مقدمات تفسیری در بیان مطالب ضروری است که هر مفسر باید بداند.

مفسر در این کتاب ضمن بهرگیری از روایات در تفسیر به نقد و ارزیابی این روایات در دلالت بر آیه می پردازد.

مطالب غيرروايى در شأن نزول، لغت، قرائت و اعراب آيات غالباً از تفسير بيضاوى اخذ شده است.

تفسير المعين كاشانى محمد بن مرتضى يازدهم عربى روش تفسيری این کتاب مزجی و همانند «الصافی» فيض كاشانی است.

برای مختصر بودن، در کتاب از رموزی استفاده شده که در مقدمه به توضیح آنها پرداخته است.

تفسير شريف لاهيجى شريف لاهيجى محمد بن على يازدهم فارسى تنها منبع نقل او مجامع حديثى شيعه است.

جمع بين روايات و رفع تعارض آنها در موارد خاص و ارزيابي هاى رجالى از روش این کتاب تفسیری است.

تفسير نورالثقلين عروسى حويزى عبد على بن جمعه يازدهم عربى نویسنده از بين احاديث منسوب به اهل بيت علیهم السلام، اقدام به جمع‌آورى رواياتى نموده كه به نحوى ارتباط با آيات قرآن كريم داشته باشند، اعم از اين كه اين ارتباط از باب تفسير، استشهاد و يا تأييد آيه باشد.

در جمع آورى، توجهى به اسانيد و قوت احاديث نداشته، روايات ضعيف السند و مرسل فراوانى در اين تفسير مشاهده مى‌شود.

تقطیع روایات در این تفسیر دیده می شود.

سلسله اسناد احاديث حذف شده است.

در این تفسیر از اسرائیلیات استفاه شده است.

در چند سوره ايشان نسبت به معانى حروف مقطعه بحث كرده‌اند.

تفسير كنزالدقائق و بحرالغرائب قمى مشهدى محمد بن محمدرضا دوازدهم عربى

به عنوان ما حصل مهمترين تفاسير اماميه و اهل سنت شناخته می شود.

اين تفسير، از تفاسير بلاغى و ادبى و شرح و حاشيه‌اى بر تفسير بيضاوى نيز محسوب مى‌گردد.

از روایات نورالثقلین فراوان استفاده کرده است.

از جمله تفسیر روایی-اجتهادی محسوب می شود.

الجوهر الثمين في تفسير الكتاب المبين شبر سيد عبدالله سيزدهم عربى از جمله تفاسیر روایی–اجتهادی محسوب می شود.

معروف به تفسير وسيط شبر است.

تفسير جامع بروجردى سيد محمدابراهيم پانزدهم فارسى

این تفسير، گردآورى شده روايات تفسيری منسوب به امام حسن عسكرى علیه السلام تفسير عياشى و تفسير منسوب به على بن ابراهيم قمى است.

مباحث مربوط به ولایت امیرالمومنین به طور مفصل بیان شده است.

برگرفته از «https://wiki.ahlolbait.com/index.php?title=فهرست_تفاسیر_روایی_شیعه&oldid=31596»
آپارات موسسه اهل البیت علیهم السلام کانال عکس نوشته قرآن و حدیث در اینستاگرام تلگرام قرآن و حدیث کانال قرآن و حدیث در ایتا