مقاله مورد سنجش قرار گرفته است

غسل: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(۳ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
 +
{{خوب}}
 +
'''غُسل''' در فقه اسلام به شستن بدن به گونه‌اى خاص به قصد تقرب به خدا گفته می شود. غسل بر دو نوع است: [[واجب]] و [[مستحب]]. غسل‌ها را می‌توان به دو صورت ترتیبی و ارتماسی انجام داد.
 
==تعریف غسل==
 
==تعریف غسل==
 +
غسل يعنى شستن و در اصطلاح شرعى، شستن تمام بدن به نحو مخصوص و به قصد قربت است.
 +
==حکم غسل==
 +
غسل گاهى واجب است مانند غسل جنابت وگاهى مستحب، مانند غسل جمعه.
 +
==غسلهای واجب==
 +
غسلهای واجب عبارتند از:
 +
*  غسل جنابت
 +
*  غسل حيض
 +
*  غسل نفاس
 +
*  غسل استحاضه
 +
*  مسّ انسان مرده
 +
*  غسل ميّت.
 +
*  غسلی که به واسطهٔ نذر و قسم و مانند اینها واجب می شود.<ref>فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بيت عليهم‌السّلام، ج5، ص549</ref>
 +
==غسلهای مستحب==
 +
*  غسل جمعه، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر.
 +
*  غسل شب اول [[ماه رمضان]] و تمام شب های طاق مثل شب سوم و پنجم و هفتم، ولی از شب بیست و یکم مستحبّ است همه شب غسل کند.
 +
*  غسل روز [[عید فطر]] و [[عید قربان]] و وقت آن از اذان صبح است تا غروب و بهتر است آن را پیش از نماز عید بجا آورد.
 +
*  غسل شب عید فطر و وقت آن از اول مغرب است تا اذان صبح و بهتر است در اول شب بجا آورده شود.
 +
*  غسل روز هشتم و نهم [[ذی الحجه|ذیحجه]] 17 و در روز نهم بهتر است آن را نزدیک ظهر بجا آورد
 +
*  غسل روز اول و پانزدهم و بیست و هفتم و آخر ماه رجب.
 +
*  غسل روز [[عید غدیر]] و بهتر است در وقت چاشت (اول روز بعد از طلوع آفتاب) آن را انجام دهد.
 +
*  غسل روز بیست وچهارم ذی حجّه.
 +
*  غسل روز عید نوروز و پانزدهم [[شعبان]] و نهم و هفدهم [[ربیع الاول]] و روز بیست و پنجم [[ذی القعده]].
 +
*  غسل دادن بچه ای که تازه به دنیا آمده.
 +
*  غسل زنی که برای غیر شوهرش بوی خوش استعمال کرده است.
 +
*  غسل کسی که در حال مستی خوابیده.
 +
*  غسل کسی که جایی از بدنش را به بدن میّتی که غسل داده اند رسانده.
 +
*  غسل کسی که در موقع گرفتن خورشید و ماه نماز آیات را عمداً نخوانده در صورتی که تمام ماه و خورشید گرفته باشد.
 +
*  غسل کسی که برای تماشای دار آویخته رفته و آن را دیده باشد.<ref>توضیح المسائل مراجع، مسئله 644</ref>
 +
==روش انجام غسل==
 +
غسل به دو گونه انجام می‌شود: ترتیبی و ارتماسی.
  
«غسل يعنى شستن و در اصطلاح شرعى، شستن تمام بدن به نحو مخصوص و به قصد قربت است.»
+
*در غسل ترتیبی ابتدا سر و گردن، سپس سمت راست و پس از آن سمت چپ بدن شسته می‌شود.<ref> برای جزئیات این غسل رجوع کنید: توضیح المسائل مراجع، مسأله 361 تا 366</ref>
 
+
*غسل ارتماسي فروبردن یکباره یا به تدریج تمامی بدن به نيّت غسل ارتماسي در آب است.<ref> برای جزئیات این غسل رجوع کنید: توضیح المسائل مراجع، مسأله 367 تا 381</ref>
* اگر انسان چه در خواب و چه در بيدارى جنب شود، بايد براى خواندن نماز و انجام كارهايى كه به طهارت نياز دارد، غسل كند.
 
 
 
* غسل گاهى واجب است مانند غسل جنابت وگاهى مستحب، مانند غسل جمعه.
 
 
 
* قبل از انجام غسل بايد مانعى در بدن نباشد كه از رسيدن آب به بدن جلوگيرى نمايد.<ref>ناز ونياز، ص: 43</ref>  
 
 
 
==فايده غسل==
 
 
 
تماس آب با پوست بدن نيز علاوه بر شستشو و نظافت، فوايد زيادى دارد. از جمله اين كه تعادل از دست رفته بين اعصاب سمپاتيك و پاراسمپاتيك بدن را تجديد مى كند. حضرت رضا عليه السلام درباره علّت تشريع غسل جنابت كه يكى از اقسام غسل است مى فرمايد:
 
 
 
«إِنَّ الْجَنابَةَ خارِجَةٌ مِنْ كُلِّ جَسَدِهِ، فَلِذلِكَ وَجَبَ عَلَيْهِ تَطْهيرُ جَسَدِهِ كُلِّهِ» <ref>بحارالانوار، ج 6، ص 95.</ref>
 
 
 
آنچه موجب جنابت است از همه بدن خارج مى شود، از اين رو بر شخص جنب واجب است كه همه بدن خود را تطهير كند.
 
 
 
اولياى بزرگوار اسلام براى توجّه دادن پيروان خود به هر دو بُعد مادّى و معنوى غسل، خواندن اين دعا را به هنگام غسل كردن توصيه فرموده اند:
 
 
 
«أَللَّهُمَّ طَهِّرْنى  وَ طَهِّرْ لى  قَلْبى »
 
خداوندا! مرا پاك كن! دلم را هم برايم پاك فرما!<ref>اخلاق عبادى(ج 2)،مقدس نيا- الهامى نيا ،ص: 39</ref>
 
  
 
==پانویس==
 
==پانویس==
 
<references />
 
<references />
  
 +
==منابع==
 +
*مؤسّسه دائرة‌المعارف فقه اسلامى زير نظر محمود هاشمى شاهرودى، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بيت عليهم‌السّلام، قم، مؤسّسه دائرة المعارف فقه اسلامى، 1387ش.
 +
*توضیح المسائل مراجع
 
[[رده:طهارت]]
 
[[رده:طهارت]]
 +
[[رده: مقاله های مهم]]
 +
{{سنجش کیفی
 +
|سنجش=شده
 +
|شناسه= خوب
 +
|عنوان بندی مناسب= خوب
 +
|کفایت منابع و پی نوشت ها= خوب
 +
|رعایت سطح مخاطب عام= خوب
 +
|رعایت ادبیات دانشنامه ای= خوب
 +
|جامعیت= خوب
 +
|رعایت اختصار= خوب
 +
|سیر منطقی= خوب
 +
|کیفیت پژوهش= خوب
 +
|رده= دارد
 +
}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۸ آوریل ۲۰۲۰، ساعت ۰۸:۳۶

غُسل در فقه اسلام به شستن بدن به گونه‌اى خاص به قصد تقرب به خدا گفته می شود. غسل بر دو نوع است: واجب و مستحب. غسل‌ها را می‌توان به دو صورت ترتیبی و ارتماسی انجام داد.

تعریف غسل

غسل يعنى شستن و در اصطلاح شرعى، شستن تمام بدن به نحو مخصوص و به قصد قربت است.

حکم غسل

غسل گاهى واجب است مانند غسل جنابت وگاهى مستحب، مانند غسل جمعه.

غسلهای واجب

غسلهای واجب عبارتند از:

  • غسل جنابت
  • غسل حيض
  • غسل نفاس
  • غسل استحاضه
  • مسّ انسان مرده
  • غسل ميّت.
  • غسلی که به واسطهٔ نذر و قسم و مانند اینها واجب می شود.[۱]

غسلهای مستحب

  • غسل جمعه، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر.
  • غسل شب اول ماه رمضان و تمام شب های طاق مثل شب سوم و پنجم و هفتم، ولی از شب بیست و یکم مستحبّ است همه شب غسل کند.
  • غسل روز عید فطر و عید قربان و وقت آن از اذان صبح است تا غروب و بهتر است آن را پیش از نماز عید بجا آورد.
  • غسل شب عید فطر و وقت آن از اول مغرب است تا اذان صبح و بهتر است در اول شب بجا آورده شود.
  • غسل روز هشتم و نهم ذیحجه 17 و در روز نهم بهتر است آن را نزدیک ظهر بجا آورد
  • غسل روز اول و پانزدهم و بیست و هفتم و آخر ماه رجب.
  • غسل روز عید غدیر و بهتر است در وقت چاشت (اول روز بعد از طلوع آفتاب) آن را انجام دهد.
  • غسل روز بیست وچهارم ذی حجّه.
  • غسل روز عید نوروز و پانزدهم شعبان و نهم و هفدهم ربیع الاول و روز بیست و پنجم ذی القعده.
  • غسل دادن بچه ای که تازه به دنیا آمده.
  • غسل زنی که برای غیر شوهرش بوی خوش استعمال کرده است.
  • غسل کسی که در حال مستی خوابیده.
  • غسل کسی که جایی از بدنش را به بدن میّتی که غسل داده اند رسانده.
  • غسل کسی که در موقع گرفتن خورشید و ماه نماز آیات را عمداً نخوانده در صورتی که تمام ماه و خورشید گرفته باشد.
  • غسل کسی که برای تماشای دار آویخته رفته و آن را دیده باشد.[۲]

روش انجام غسل

غسل به دو گونه انجام می‌شود: ترتیبی و ارتماسی.

  • در غسل ترتیبی ابتدا سر و گردن، سپس سمت راست و پس از آن سمت چپ بدن شسته می‌شود.[۳]
  • غسل ارتماسي فروبردن یکباره یا به تدریج تمامی بدن به نيّت غسل ارتماسي در آب است.[۴]

پانویس

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بيت عليهم‌السّلام، ج5، ص549
  2. توضیح المسائل مراجع، مسئله 644
  3. برای جزئیات این غسل رجوع کنید: توضیح المسائل مراجع، مسأله 361 تا 366
  4. برای جزئیات این غسل رجوع کنید: توضیح المسائل مراجع، مسأله 367 تا 381

منابع

  • مؤسّسه دائرة‌المعارف فقه اسلامى زير نظر محمود هاشمى شاهرودى، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بيت عليهم‌السّلام، قم، مؤسّسه دائرة المعارف فقه اسلامى، 1387ش.
  • توضیح المسائل مراجع