منابع و پی نوشتهای متوسط
رعایت سطح مخاطب عام متوسط است
رعایت ادبیات دانشنامه ای متوسط
جامعیت مقاله متوسط
مقاله بدون شناسه یا دارای شناسه ضعیف است
عنوان بندی ضعیف
مقاله مورد سنجش قرار گرفته است

عالم ملکوت

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ملکوت بمعنای سلطة الهی و آسمانی است.[۱] و در نظر حکماء عالم ملکوت یکی از عوالم یا مراتب چهارگانه است. این عالم که عالم مافوق عالم طبیعت است، داراي صور و ابعاد است امّا فاقد حركت و زمان و تغيير است. اين عالم خود بر دو قسم است يكي «ملكوت اعلي» كه عالم مجردات محضه است مانند عالم ملائكه و ديگري «ملكوت اسفل» است كه عالم صور مقداري است.[۲] مانند وجود انسان ها در برزخ و قبر. [۳]

عالم ملکوت همان عالم مثال است که مرتبة ظهور حقایق مجرد و لطیف با آثار و عوارض مادى نظیر شکل و مقدار است. از این مرتبه به «خیال منفصل» و در لسان شرع به «برزخ» تعبیر شده است. این عالم واسطهٔ عالم ارواح و عالم ماده و اجسام است، قونوى در بیان علت ایجاد و ظهور عالم مثال می‌گوید: «عالم ارواح تقدم وجودى و رتبى بر عالم اجسام دارد و واسطة رسیدن فیض حق بر اجسام است؛ اما از آنجا که میان ارواح و اجسام، به جهت ترکیب و بساطت آنها، مباینت ذاتى برقرار است و سنخیتى با یکدیگر ندارند، خداوند عالم مثال را خلق نمود که بزرخ و جامع و حدّ فاصل میان عالم ارواح و اجسام است تا موجب ارتباط دو عالم شده، فیض حق و امداد و تدبیر او از طریق ارواح به عالم اجسام برسد»[۴]

پانویس

  1. فرهنگ معین
  2. سجادي، جعفر، فرهنگ اصطلاحات فلسفي ملاصدرا، ص 325.
  3. عوالم چهارگانه چیستند؟، تبیان زنجان
  4. تقسیم مراتب وجود به لاهوت، جبروت، ملکوت و ... برچه اساسی است؟، اسلام کوئست، بازیابی: 9 اردیبهشت 1394