داعش

پس از حمله شوروی به افغانستان گروهی از مسلمانان عرب و رادیکال از نقاط مختلف جهان با انگیزه جهاد در این منطقه حضور یافتند و تحت رهبری عبدالله عزام که دیدگاه جهادیان اخوان المسلمین را داشت سازمان یافتند و در بیرون راندن شوروی از افغانستان نقش موثری را ایفا نمودند. پس از جنگ افغانستان و مرگ عبدالله عزام، اسامه بن لادن رهبری این گروه را بر عهده گرفت و با تاسیس القاعده از پراکندگی مجاهدان مهاجر جلوگیری نمود و با انگیزه جهاد علیه یهودیان و صلیبیان در سالهای بعد عملیات های تروریستی متعددی در کشورهای مختلف جهان انجام داد.

پس از حملۀ آمریکا به افغانستان «ابومصعب زرقاوی» از رهبران القاعده به عراق رفت و گروه توحید و جهاد را سازمان داد. این گروه بعدا به عنوان شاخه القاعده در عراق شناخته شد و پس از حمله آمریکا به عراق در سال 2003 به بهانه مبارزه با تروریسم، عملیات انتحاری بسیاری در عراق انجام داد. بمب گذاری در اماکن عمومی وبازار وقتل وخشونت به اسم اسلام و مبارزه با آمریکا، از مهم ترین فعالیت های شاخه القاعده در عراق بود. در اقدامات این گروه تعداد زیادی از پلیس عراق و مردم عادی ان بخصوص شیعیان و همچنین تعدادی از نیروهای ائتلاف آمریکا کشته شدند.

بعد از کشته شدن زرقاوی در سال 2006،ابوعمر بغدادی رهبر القاعده در عراق شد. وی اسم گروه را به «دولت اسلامی در عراق» تغییر داد. این امر باعث اختلاف بین گروه شد. اما بن لادن به ابوعمر بغدادی تبریک گفت، از طرفی «الظواهری» با این امر مخالف بود. وی معتقد بود گروه مقاومت، در شرایط مناسب برای تشکیل دولت نیست. زیرا با تشکیل دولت باید جوابگوی نیازهای مردم بود.

با کشته شدن بغدادی و به دنبال آن، کشته شدن ابو محمد مهاجر، «ابوبکر بغدادی» امیر دولت اسلامی در عراق شد. این دولت اسلامی تا شروع بحران سوریه، در عراق فعالیت می کرد. همزمان با شروع بحران سوریه، ابوبکر بغدادی یکی از اطرافیان خود به نام «ابومحمد جولانی» (وی سوری الاصل بود) را به سوریه فرستاد تا شاخه القاعده به نام جبهه النصرة در سوریه را تشکیل دهد. النصرة به سرعت قدرت گرفت و همه تکفیری ها جذب این گروه شدند. و به این ترتیب النصره قوی ترین گروه مسلح در سوریه شد. این گروه با ادبیاتی جهادی-عقیدتی به سختی در جنگها عقب نشینی می کردند. امریکا این گروه را در لیست گروه های تروریستی قرار داد.

با شروع اختلافات بین «بغدادی» و «جولانی» و نهایتا به دلیل استمرار سرپیچی جولانی از بغدادی،ابوبکر بغدادی اعلام کرد: من دو شاخه عراق و شام را ادغام کرده ام. و نام آن را به «دولت اسلامی عراق و شام (داعش)» تغییر داد که «داعش» مخفف همین عبارت است.

این تغییر باعث شدت یافتن اختلافات بین جولانی، ابوبکر بغدادی و ایمن الظواهری گردید. نتیجه ی این اختلاف نظامی، کشته شدن سران اصلی گروه ها به دست گروه مقابل بود. این درحالی بود که اگر دولت سوریه تصمیم به چنین اقدامی می گرفت باید هزیه ی زیادی برای آن می پرداخت. این اختلافات به حدی بود که از آن به بعد داعش فقط با گروه های مخالف خود می جنگید نه با نظام بشار اسد. در طی دو سال داعش بسیاری از مناطق شمالی و شرقی را در دست گرفت. ابومحمد جولانی خیلی تضعیف شد و حتی بعضی یارانش به داعش پیوستند.

روند قدرت گیری داعش تا تصرف موصل ادامه داشت. با تصرف موصل بغدادی مدعی خلافت بر کل مسلمین شد. به دنبال این اتفاقات القاعده کاملاً به حاشیه برده شد. در حال حاضر گروه داعش ثروتمندترین گروه تروریستی در دنیاست.

پیوندها

ابوبکر بغدادی یا "شیخ نامرئی" کیست؟

واکاوی رفتاری داعش و ابوبکر بغدادی