تحنیک: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۱ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
بازكردن كام نوزاد و گذراندن يك يا دو طرف عِمامه از زير چانه.
+
{{خوب}}
 +
«تَحنیک» در اصطلاح [[فقه|فقهی]] در دو معنا به کار رفته است؛ یکی در بازکردن کام نوزاد هنگام تولد،<ref>الحدائق الناضرة، ۷/ ۱۳۱.</ref> و دیگری در بازکردن عمامه از زیر چانه هنگام [[نماز]].<ref>مدارک الاحکام، ۲/ ۱۰۳.</ref>
  
 
==احکام تحنیک نوزاد==
 
==احکام تحنیک نوزاد==
  
بازكردن كام نوزاد با آب فرات و تربت [[کربلا]] و در صورت نبود آب فرات، با آب شیرین به ویژه آب باران مستحب است. در صورتى كه جز آب شور، آب دیگرى نباشد آن را با اندكى خرما یا عسل آمیخته و كام نوزاد را با آن بردارند. همچنین تحنیک با خرما مستحب است.  
+
بازکردن کام نوزاد با آب [[فرات]] و [[تربت امام حسین علیه السلام|تربت کربلا]] و در صورت نبود آب فرات، با آب شیرین به ویژه آب باران [[مستحب]] است. در صورتى که جز آب شور، آب دیگرى نباشد آن را با اندکى خرما یا عسل آمیخته و کام نوزاد را با آن بردارند.<ref>ریاض المسائل، ۱۰/ ۵۰۳ ـ ۵۰۴ ؛ جواهر الکلام، ۳۱/ ۲۵۲ ـ ۲۵۳.</ref> همچنین تحنیک با خرما مستحب است.<ref>الروضة البهیة، ۵/ ۴۴۲.</ref>
  
برخى گفته‌اند: جمع بین روایات این است كه بازكردن كام نوزاد با آب فرات و در صورت نبود آن، با آب باران و در هر دو صورت با آمیختن اندكى تربت، شیرینى خرما و یا عسل مستحب است. كسى كه این‌گونه عمل كند به تمامى روایات مربوط به تحنیک عمل كرده است.   
+
برخى گفته‌اند: جمع بین روایات این است که بازکردن کام نوزاد با آب فرات و در صورت نبود آن، با آب باران و در هر دو صورت با آمیختن اندکى تربت، شیرینى خرما و یا عسل مستحب است. کسى که این‌گونه عمل کند به تمامى روایات مربوط به تحنیک عمل کرده است.<ref>الحدائق الناضرة، ۲۵/ ۳۸ ـ ۳۹ ؛ جواهر الکلام، ۳۱/ ۲۵۳.</ref>  
 
 
==احکام تحنیک در میت==
 
 
 
نهادن عمامه بر سر میت مرد مستحب است و كیفيّت آن بدین‌گونه است كه از وسط عمامه گرفته و بر سر ميّت بپیچانند؛ سپس دو طرف عمامه (طرف چپ و راست) را از زیر چانه (تحت الحنك) گذرانده و بر سینه میت (طرف راست را بر سمت چپ و طرف چپ را بر سمت راست سینه) بیفكنند.
 
  
 
==احکام تحنیک در نماز==
 
==احکام تحنیک در نماز==
  
نماز خواندن با عمامه بدون تحنّك، بنابر مشهور مکروه و با آن مستحب است. در این كه مراد از تحنّك - كه به آن «تلحّی» نیز گفته مى‌شود - چیست و این كه آیا منظور گذراندن یک طرف عمامه از زیر چانه به صورت كمان است و یا انداختن آن به طرف چانه - كه از آن به «اسدال» تعبیر مى‌شود - در صدق عنوان تحنّک كفایت مى‌كند. البتّه استحباب تحنک اختصاص به حال نماز ندارد بلكه همه حالات را دربر مى‌گیرد؛ به ویژه هنگام مسافرت جهت سلامتى و زمان در پى حاجتى رفتن جهت برآورده شدن آن.
+
[[نماز]] خواندن با عمامه بدون تحنّک، بنابر مشهور [[مکروه]] و با آن [[مستحب]] است. در این که مراد از تحنّک - که به آن «تلحّی» نیز گفته مى‌شود - چیست و این که آیا منظور گذراندن یک طرف عمامه از زیر چانه به صورت کمان است و یا انداختن آن به طرف چانه - که از آن به «اسدال» تعبیر مى‌شود - در صدق عنوان تحنّک کفایت مى‌کند. البتّه استحباب تحنک اختصاص به حال نماز ندارد، بلکه همه حالات را دربر مى‌گیرد؛<ref>الحدائق الناضرة، ۷/ ۱۲۵ ـ ۱۳۵ ؛ العروة الوثقى، ۱/ ۵۷۳.</ref> به ویژه هنگام مسافرت جهت سلامتى و زمان در پى حاجتى رفتن جهت برآورده شدن آن.<ref>جواهر الکلام، ۸/ ۲۵۱.</ref>
  
بنابر تعریف تحنّک بخصوص معناى نخست (دور دادن زیر چانه) برخى‌ استحباب آن را به سه مورد یاد شده (نماز، طلب حاجت و سفر) محدود كرده و در غیر آن موارد، اسدال را پس از تحنّک مستحب دانسته‌اند؛ بدین معنا كه بعد از فراغ از بستن عمامه ابتدا یک طرف آن را از زیر چانه عبور مى‌دهد سپس اسدال مى‌نماید.
+
بنابر تعریف تحنّک بخصوص معناى نخست (دور دادن زیر چانه) برخى‌ استحباب آن را به سه مورد یاد شده (نماز، طلب حاجت و سفر) محدود کرده و در غیر آن موارد، اسدال را پس از تحنّک مستحب دانسته‌اند؛ بدین معنا که بعد از فراغ از بستن عمامه ابتدا یک طرف آن را از زیر چانه عبور مى‌دهد، سپس اسدال مى‌نماید.<ref>الحدائق الناضرة، ۷/ ۱۳۴ ـ ۱۳۵ .</ref>
  
 +
== پانویس ==
 +
{{پانویس}}
 
==منابع==
 
==منابع==
* فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بيت عليهم‌السّلام، تحقيق و تأليف مؤسّسه دائرةالمعارف فقه اسلامى بر مذهب اهل بيت عليهم السّلام؛ زير نظر محمود هاشمى شاهرودى، قم: مؤسّسه دائرة المعارف فقه اسلامى، صفحه384، 1382. در دسترس در [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6999/6999_2.htm#383 مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی]، بازیابی: 2 بهمن ماه 1392.
+
 
 +
*[[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام (کتاب)|فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السّلام]]، تحقیق و تألیف مؤسّسه دائرةالمعارف فقه اسلامى، ص۳۸۴.  
  
 
[[رده:آداب و سنن]]
 
[[رده:آداب و سنن]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۴ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۸:۱۷

«تَحنیک» در اصطلاح فقهی در دو معنا به کار رفته است؛ یکی در بازکردن کام نوزاد هنگام تولد،[۱] و دیگری در بازکردن عمامه از زیر چانه هنگام نماز.[۲]

احکام تحنیک نوزاد

بازکردن کام نوزاد با آب فرات و تربت کربلا و در صورت نبود آب فرات، با آب شیرین به ویژه آب باران مستحب است. در صورتى که جز آب شور، آب دیگرى نباشد آن را با اندکى خرما یا عسل آمیخته و کام نوزاد را با آن بردارند.[۳] همچنین تحنیک با خرما مستحب است.[۴]

برخى گفته‌اند: جمع بین روایات این است که بازکردن کام نوزاد با آب فرات و در صورت نبود آن، با آب باران و در هر دو صورت با آمیختن اندکى تربت، شیرینى خرما و یا عسل مستحب است. کسى که این‌گونه عمل کند به تمامى روایات مربوط به تحنیک عمل کرده است.[۵]

احکام تحنیک در نماز

نماز خواندن با عمامه بدون تحنّک، بنابر مشهور مکروه و با آن مستحب است. در این که مراد از تحنّک - که به آن «تلحّی» نیز گفته مى‌شود - چیست و این که آیا منظور گذراندن یک طرف عمامه از زیر چانه به صورت کمان است و یا انداختن آن به طرف چانه - که از آن به «اسدال» تعبیر مى‌شود - در صدق عنوان تحنّک کفایت مى‌کند. البتّه استحباب تحنک اختصاص به حال نماز ندارد، بلکه همه حالات را دربر مى‌گیرد؛[۶] به ویژه هنگام مسافرت جهت سلامتى و زمان در پى حاجتى رفتن جهت برآورده شدن آن.[۷]

بنابر تعریف تحنّک بخصوص معناى نخست (دور دادن زیر چانه) برخى‌ استحباب آن را به سه مورد یاد شده (نماز، طلب حاجت و سفر) محدود کرده و در غیر آن موارد، اسدال را پس از تحنّک مستحب دانسته‌اند؛ بدین معنا که بعد از فراغ از بستن عمامه ابتدا یک طرف آن را از زیر چانه عبور مى‌دهد، سپس اسدال مى‌نماید.[۸]

پانویس

  1. الحدائق الناضرة، ۷/ ۱۳۱.
  2. مدارک الاحکام، ۲/ ۱۰۳.
  3. ریاض المسائل، ۱۰/ ۵۰۳ ـ ۵۰۴ ؛ جواهر الکلام، ۳۱/ ۲۵۲ ـ ۲۵۳.
  4. الروضة البهیة، ۵/ ۴۴۲.
  5. الحدائق الناضرة، ۲۵/ ۳۸ ـ ۳۹ ؛ جواهر الکلام، ۳۱/ ۲۵۳.
  6. الحدائق الناضرة، ۷/ ۱۲۵ ـ ۱۳۵ ؛ العروة الوثقى، ۱/ ۵۷۳.
  7. جواهر الکلام، ۸/ ۲۵۱.
  8. الحدائق الناضرة، ۷/ ۱۳۴ ـ ۱۳۵ .

منابع