التبیین فی أصحاب الإمام أمیرالمؤمنین و الرواة عنه (کتاب)

از دانشنامه‌ی اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۲۴ دسامبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۲:۱۸ توسط Zamani (بحث | مشارکت‌ها)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
التبیین في أصحاب الإمام أمیر المؤمنین علیه‌السلام و الرواة عنه


معرفى اجمالى

التبيين في أصحاب الإمام أميرالمؤمنين و الرواة عنه تأليف عبدالحسين شبسترى، گردآورى و دسته‌بندى اصحاب امام على(ع) و روات سخنان آن حضرت است كه به زبان عربى نگارش شده است.

ساختار

اين اثر، مشتمل بر مقدمه ناشر، نويسنده و متن اثر به ترتيب حروف الفباست. شيوه نگارش نويسنده بدين ترتيب است كه در متن عبارات به منابع و گوينده‌هاى اقوال اشاره نكرده و پس از شرح حال هر راوى، منابع مورد استفاده را همراه با جلد و صفحه ذكر نموده است.

گزارش محتوا

نويسنده، مقدمه را با اين عبارت آغاز كرده كه در قديم و جديد پيرامون زندگى اميرالمؤمنين(ع) آثار فراوانى نوشته شده و از سيره پاكيزه و مفاخر عظيم و اصحاب و روات آن حضرت بحث شده است. وى هدف از تأليف اين كتاب را مشاركت در سختى‌ها و ثواب‌هاى مؤلفين گذشته دانسته است.[۱]

با ذكر نام، نسب، كنيه، نام مادر و اين خصوصيات كه آن حضرت متولد در مكه، اولين مسلمان، اولين امام، كامل‌ترين انسان پس از نبى(ص)، مدافع رسول خدا(ص)، زوجه فاطمه زهرا(س) و نيز با ذكر حوادث پس از رحلت رسول خدا(ص) مباحث كتاب آغاز شده است.[۲]

آيات و روايات فراوانى در حق على(ع) نازل شده و افراد مختلف در منقبت آن حضرت مطالب زيادى گفته‌اند كه در ادامه مباحث گردآورى شده است.[۳]

اولين شخصيت از ياران اميرالمؤمنين كه نام او در كتاب ذكر شده «آمنه بنت شريد» است. وى از شيعيان آن حضرت بوده است. فصيح، حاضرجواب و همسر عمرو بن حمق خزاعى بوده است. داستان او پس از قتل همسرش توسط معاويه و به زندان افتادنش و ايستادگى وى در برابر معاويه خواندنى است.[۴]

فاطمه زهرا(س)، همسر و از اصحاب اميرالمؤمنين(ع) است. نويسنده، معتقد است كه آيات زيادى در حق ايشان نازل شده است و احاديث فراوانى در فضل و جلالت قدر آن حضرت وجود دارد كه شيعه و غير شيعه نقل كرده‌اند. آن حضرت اشعارى در سوگ رسول‌الله(ص) سروده‌اند كه نويسنده به آنها اشاره كرده است.[۵]

كميل بن زياد نخعى از جمله اصحاب نبى اكرم(ص) بوده و همچنين از اعاظم اصحاب اميرالمؤمنين(ع) و از اصحاب سر و مكاشفه آن حضرت بدون واسطه بوده است. دعاى كميل به وى منسوب است و از ثقات محدثين از اميرالمؤمنين(ع) و البته قليل الحديث بوده است. وى در واقعه صفين در سال 37ق حضور داشته است.[۶]

وضعيت كتاب

جلد چهارم كتاب به فهارس اختصاص يافته است. ابتدا اسامى اصحاب به ترتيب حروف الفبا و پس از آن اصحابى كه با كنيه يا لقب ياد شده‌اند و در انتها اسامى بانوان و اقرباء از اصحاب اميرالمؤمنين ذكر شده است.

پانويس

  1. ر.ك: مقدمه، ج1، ص7
  2. ر.ك: همان، ص9
  3. ر.ك: همان، ص47-15
  4. ر.ك: متن كتاب، ج1، ص13-11
  5. ر.ك: همان، ج3، ص7
  6. ر.ك: ج3، ص82-81

منابع مقاله

مقدمه و متن كتاب.

منبع

ویکی نور