اسماعیل رایین: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
سطر ۱: سطر ۱:
اسماعیل رائین (1358-1298 ش)، نویسنده و محقق، یکی از جنجالی ترین چهره های مطبوعاتی دوره پهلوی دوم است. وى در جمع‌آورى اسناد سیاسى توانا بود و به سبب این كه در نوشته‌هایش به اسناد منتشر نشده توسل مى‌جست، كتابهایش خواستار و خواننده‌ى فراوان داشت. او در بیست ساله‌ى اخیر بیشتر درباره‌ى قاجاریه و پهلوى مى‌نوشت.
+
[[پرونده:رائین.jpg|بندانگشتی|]]
 +
«اسماعیل رائین» (۱۳۵۸-۱۲۹۸ ش)، نویسنده و محقق معروف دوره قاجار و پهلوی است که به دلیل آثار خاص خود درباره برخی از تحولات تاریخ معاصر [[ایران]] و رجال سیاسی آن، از شهرت خاصی برخوردار بود. وى در جمع‌آورى اسناد سیاسى توانا بود و به سبب این که در نوشته‌هایش به اسناد منتشر نشده توسل مى‌جست، کتابهایش خواستار و خواننده‌ى فراوان داشت.  
  
رایین داراى آثار متعددى است از جمله: «فراموشخانه و فراماسونرى در ایران» در سه جلد؛ «حقوق بگیران انگلیس در ایران»؛ «سفرنامه‌ى میرزا صالح شیرازى»؛ «ایرانیان ارمنى»؛ «پیرم خان سردار»؛ «اسرارخانه‌ى سدان»؛ «حیدرخان عمو اوغلى»، «دریانوردى ایرانیان» در دو مجلد؛ «اولین چاپخانه در ایران»؛ «میرزا ملكم خان، زندگى و كوششهاى او».
+
اسماعیل رائین علاوه بر خدمت در اداره پست، به خبرنگاری مطبوعات نیز پرداخت. یعنی از سال ۱۳۱۸ در بوشهر با روزنامه خلیج ایران همکاری می کرد. دوره چهار ساله خبرنگاری در دانشگاه تهران موجب همکاری گسترده وی با جراید پایتخت گردید. عمده فعالیت وی با نشریات کیهان، روشنفکر، تهران و خصوصاً تهران مصور بود. بعد از تأسیس [[ساواک]] در سال ۱۳۳۵، رائین از جمله افرادی بود که جذب آن شد و به همکاری با آن پرداخت.
  
کتاب وی به نام فراموشخانه و فراماسونری در ایران که حاکی از عضویت تعدادی زیادی (830 نفر) از سران نظام پهلوی خصوصاً شاخه انگلیسی آن در ایران بود سر و صدای فراوانی در دنیای سیاست آن روز کشور ایجاد کرد. غرغر نه چندان جدی اعضای فراماسونری نشان از قدرتی بالاتر دارد که به سبب آن برخورد جدی با این امر صورت نگرفت. بعدها آشکار شد که اسناد این افراد را سازمان سیا و سازمان اطلاعاتی ایران (ساواک) در اختیار رائین قرار داده است و چاپ آن در بزرگترین انتشارات آن روز ایران یعنی امیرکبیر مبین علاقه دربار در انتشار گسترده این کتاب در ایران بود. به هر حال رائین با استفاده از موقعیتش در نزدیکی به دربار به اشتهار فراوانی دست یافت.
+
رائین به سال ۱۳۳۶ مؤسسه جمع آوری اخبار و تأمین اخبار جراید را با کمک بهرام بوشهری تأسیس کرد. به اعتقاد ساواک اسماعیل رائین به منظور کسب اخبار با طبقات مختلف مردم از جمله شخصیتهای داخلی و خارجی ارتباط برقرار نمود و با توجه به بصیرت و تیزهوشی ذاتی تحت پوشش مزبور، اطلاعاتی نیز برای عوامل خارجی تهیه می نمود. وی مؤسسه دیگری به نام "مرکز تحقیقات رائین" تأسیس کرد که اطلاعات فرهنگی کشور را طبقه بندی کرده و اهم آن را برای سران نظام و ساواک ارسال می کرده که نمونه آن ارسال لیست اطلاعاتی همقطاران مطبوعاتیش از لحاظ وضع اقتصادی و معیشتی برای ساواک بود.
  
اسماعيل رائين متولد سال 1298 در بوشهر است. وي علاوه بر خدمت در اداره پست به خبرنگاري مطبوعات نيز پرداخت. يعني از سال 1318 در بوشهر با روزنامه خليج ايران همكاري مي كرد. دوره چهار ساله خبر نگاري در دانشگاه تهران موجب همكاري گسترده وي با جرايد پايتخت گرديد. عمده فعاليت وي با نشريات كيهان، روشنفكر، تهران و خصوصاً تهران مصور بود. وي علاوه بر اين كار كتب زيادي تأليف و ترجمه كرد كه عمده آنها عبارتند از: اختناق ايران، فراموشخانه و فراماسونري در ايران، حقوق بگيران انگليس در ايران، ميرزا ابوالحسن خان ايلچي، رقابت روسيه و غرب در ايران، انجمنهاي سري انقلاب مشروطيت، ميرزا ملكم خان زندگي و كوششهاي سياسي او، اسرار خانه سدان و چندين كتاب ديگر.
+
اسماعیل رایین کتب زیادی تألیف و ترجمه کرد، از جمله: «فراموشخانه و فراماسونرى در ایران» در سه جلد؛ «حقوق بگیران انگلیس در ایران»؛ «سفرنامه‌ى میرزا صالح شیرازى»؛ «اختناق ایران»، «ایرانیان ارمنى»؛ «یپرم خان سردار»؛ «انجمنهای سری انقلاب [[مشروطیت|مشروطیت]]»؛ «میرزا ابوالحسن خان ایلچی»، «دریانوردى ایرانیان» در دو مجلد؛ «اولین چاپخانه در ایران»؛ «میرزا ملکم خان، زندگى و کوششهاى او».
 
 
به سال 1336 مؤسسه جمع آوري اخبار و تأمين اخبار جرايد را با كمك بهرام بوشهري تأسيس كرد. به اعتقاد ساواك اسماعيل رائين به منظور كسب اخبار با طبقات مختلف مردم از جمله شخصيتهاي داخلي و خارجي ارتباط برقرار نمود و با توجه به بصيرت و تيزهوشي ذاتي تحت پوشش مزبور، اطلاعاتي نيز براي عوامل خارجي تهيه مي نمود.
 
 
 
وي مؤسسه ديگري به نام "مركز تحقيقات رائين" تأسيس كرد كه اطلاعات فرهنگي كشور را طبقه بندي كرده و اهم آن را براي سران نظام و ساواك ارسال مي كرده كه نمونه آن ارسال ليست اطلاعاتي همقطاران مطبوعاتيش از لحاظ وضع اقتصادي و معيشتي براي ساواك بود.
 
 
 
وي ارتباط تنگاتنگي با ارگانهاي مربوط به دربار ساواك داشت و از اين امر حداكثر استفاده را مي نمود. در سندي كه در اين شماره بهارستان ملاحظه مي كنيد به سال 1355 رائين كه در پي تحقيقات گسترده اي در زمينه نفوذ كمونيسم در ايران بود از نصرت الله معينيان رئيس دفتر مخصوص شاه درخواست مي كند كه مجموعه اسناد مهم مربوط به كمونيسم در دوره رضاشاه در اختيارش قرار گيرد. معينيان نيز در شرفعرضي بعدي رضايت شاه را گرفته و اسناد در اختيار رائين قرار داده مي شود.
 
  
 +
کتاب وی به نام «فراموشخانه و فراماسونری در ایران» حاکی از عضویت تعدادی زیادی (۸۳۰ نفر) از سران نظام پهلوی در تشکیلات فراماسونری خصوصاً شاخه انگلیسی آن در [[ایران]] بود. غرغر نه چندان جدی اعضای فراماسونری نشان از قدرتی بالاتر دارد که به سبب آن برخورد جدی با این امر صورت نگرفت. بعدها آشکار شد که اسناد این افراد را سازمان سیا و سازمان اطلاعاتی ایران ([[ساواک]]) در اختیار رائین قرار داده است و چاپ آن در بزرگترین انتشارات آن روز ایران یعنی امیرکبیر مبین علاقه دربار در انتشار گسترده این کتاب در ایران بود. به هر حال رائین با استفاده از موقعیتش در نزدیکی به دربار به اشتهار فراوانی دست یافت.
 
==منابع==
 
==منابع==
* [[انجمن مفاخر فرهنگی]]، [[اثرآفرینان]]، ج3، ص89.
+
*[[اثرآفرینان]]، [[انجمن مفاخر فرهنگی]]، ج۳، ص۸۹.
* [http://www.iichs.org/magazine/sub.asp?id=41&theme=Orange&magNumber=43&magID=47&magIMG=coverpage43.jpg چهره جنجالی، ماهنامه الکترونیکی بهارستان، ش 43].
+
*[http://www.iichs.org/magazine/sub.asp?id=41&theme=Orange&magNumber=43&magID=47&magIMG=coverpage43.jpg چهره جنجالی، ماهنامه الکترونیکی بهارستان، ش ۴۳].
 +
*[https://www.iichs.ir/fa/news/7960/%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%AA-%D8%B4%D8%A8%DA%A9%D9%87-%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%B3%D9%88%D9%86%D8%B1%DB%8C-%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D8%B1%D9%85%D9% پژوهشکده تاریخ معاصر].
  
 
[[رده:روزنامه نگاران]]
 
[[رده:روزنامه نگاران]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۲ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۶:۵۱

رائین.jpg

«اسماعیل رائین» (۱۳۵۸-۱۲۹۸ ش)، نویسنده و محقق معروف دوره قاجار و پهلوی است که به دلیل آثار خاص خود درباره برخی از تحولات تاریخ معاصر ایران و رجال سیاسی آن، از شهرت خاصی برخوردار بود. وى در جمع‌آورى اسناد سیاسى توانا بود و به سبب این که در نوشته‌هایش به اسناد منتشر نشده توسل مى‌جست، کتابهایش خواستار و خواننده‌ى فراوان داشت.

اسماعیل رائین علاوه بر خدمت در اداره پست، به خبرنگاری مطبوعات نیز پرداخت. یعنی از سال ۱۳۱۸ در بوشهر با روزنامه خلیج ایران همکاری می کرد. دوره چهار ساله خبرنگاری در دانشگاه تهران موجب همکاری گسترده وی با جراید پایتخت گردید. عمده فعالیت وی با نشریات کیهان، روشنفکر، تهران و خصوصاً تهران مصور بود. بعد از تأسیس ساواک در سال ۱۳۳۵، رائین از جمله افرادی بود که جذب آن شد و به همکاری با آن پرداخت.

رائین به سال ۱۳۳۶ مؤسسه جمع آوری اخبار و تأمین اخبار جراید را با کمک بهرام بوشهری تأسیس کرد. به اعتقاد ساواک اسماعیل رائین به منظور کسب اخبار با طبقات مختلف مردم از جمله شخصیتهای داخلی و خارجی ارتباط برقرار نمود و با توجه به بصیرت و تیزهوشی ذاتی تحت پوشش مزبور، اطلاعاتی نیز برای عوامل خارجی تهیه می نمود. وی مؤسسه دیگری به نام "مرکز تحقیقات رائین" تأسیس کرد که اطلاعات فرهنگی کشور را طبقه بندی کرده و اهم آن را برای سران نظام و ساواک ارسال می کرده که نمونه آن ارسال لیست اطلاعاتی همقطاران مطبوعاتیش از لحاظ وضع اقتصادی و معیشتی برای ساواک بود.

اسماعیل رایین کتب زیادی تألیف و ترجمه کرد، از جمله: «فراموشخانه و فراماسونرى در ایران» در سه جلد؛ «حقوق بگیران انگلیس در ایران»؛ «سفرنامه‌ى میرزا صالح شیرازى»؛ «اختناق ایران»، «ایرانیان ارمنى»؛ «یپرم خان سردار»؛ «انجمنهای سری انقلاب مشروطیت»؛ «میرزا ابوالحسن خان ایلچی»، «دریانوردى ایرانیان» در دو مجلد؛ «اولین چاپخانه در ایران»؛ «میرزا ملکم خان، زندگى و کوششهاى او».

کتاب وی به نام «فراموشخانه و فراماسونری در ایران» حاکی از عضویت تعدادی زیادی (۸۳۰ نفر) از سران نظام پهلوی در تشکیلات فراماسونری خصوصاً شاخه انگلیسی آن در ایران بود. غرغر نه چندان جدی اعضای فراماسونری نشان از قدرتی بالاتر دارد که به سبب آن برخورد جدی با این امر صورت نگرفت. بعدها آشکار شد که اسناد این افراد را سازمان سیا و سازمان اطلاعاتی ایران (ساواک) در اختیار رائین قرار داده است و چاپ آن در بزرگترین انتشارات آن روز ایران یعنی امیرکبیر مبین علاقه دربار در انتشار گسترده این کتاب در ایران بود. به هر حال رائین با استفاده از موقعیتش در نزدیکی به دربار به اشتهار فراوانی دست یافت.

منابع