خسف بیداء

از دانشنامه‌ی اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۲۱ ژانویهٔ ۲۰۱۴، ساعت ۰۹:۵۵ توسط بهرامی (بحث | مشارکت‌ها)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.

Icon-computer.png
محتوای فعلی مقاله یکی از پایگاه های معتبر متناسب با عنوان است.

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)

خسف:زمین را با آنچه برآن بود فرو برد.[۱]

بیداء:بیابانی بین مکه و مدینه که در زمان ظهور حضرت فرو می‌رود و اکنون نیز به همین اسم وجود دارد. رضوی:نام کوهی است که در حجاز بین مدینه و شهر ینبع قرار گرفته است.

برای حضرت مهدی(عج) یک ظهور است و یک قیام که ابتدا ظهور اتفاق می‌افتد و در این هنگام حضرت عیسی(ع) هم با عظمت و جلال و عظمت از آسمان فرود می‌آید و نیز همه روایاتی که در مورد گرد آمدن سیصد و سیزده نفر یاران خاص و دیگر یاران عام سخن می‌گویند در این هنگام است. از تحقیق در بین روایات چنین بدست می‌آید که پس از سه ماه و هفده روز بعد از ظهور، قیام جهانی حضرت اتفاق می‌افتد.

وقایع بعد از ظهور

در این سه ماه و هفده روز حضرت اطلاع رسانی می‌کنند و دین اسلام را به معنای واقعی همانگونه که نازل شده به تمام جهانیان می‌شناسانند و اکثر مردم چون دین اسلام را همان گم شده خودشان می‌یابند که همیشه در عقل و فطرت جستجویش می کرده‌اند به دین اسلام ایمان می‌آورند. مسیحیان جهان نیز چون حضرت عیسی را می‌بینند که دنباله‌رو حضرت است و پشت سر حضرت نماز می‌خواند اکثر قریب به اتفاق آنها به اسلام ایمان می‌آورند. سفیانی، پس از ظهور حضرت در مکه لشگری را گسیل می‌دارد که حضرت را به قتل برساند. از طرف دیگر حضرت به همراه وزیرشان به مدینه تشریف برده بودند. حضرت وقتی از حرکت لشگر سفیانی خبردار می‌شوند مثل حضرت موسی "خائفا یترقب" (درحالی‌که ترسان بود)[۲] از مدینه به سمت مکه حرکت می‌کند و در بین راه، در زیر درختی تیره رنگ برای استراحت می‌نشینند. در این هنگام جبرئیل به صورت مردی از قبیله کلب به نزد ایشان می‌آید و می‌گوید:ای بنده خدا در اینجا چه کار می کنی؟ حضرت جواب می‌دهند:ای بنده خدا منتظرم تا امشب بعد از عشا به سوی مکه حرکت کنم و خوشایندم نیست. ناگهان جبرئیل می‌خندد و از خنده ایشان حضرت جبرئیل را می شناسد. سپس جبرئیل دست حضرت را می‌گیرد و با ایشان مصافحه و سلام می‌کند و می‌گوید:برخیز! سپس اسبی را برای ایشان آماده می‌کند که آنرا براق می‌گویند و بر او سوار می‌شوند تا اینکه به کوه رضوی می‌آید و سپس عهد نامه‌ای را که حضرت محمد(ص) و حضرت علی(ع) برای ایشان نوشته بوده‌اند را برای مردم می‌خواند... لشگر سفیانی هم به مدینه رفته و تا سه روز و سه شب در آنجا کشتاری وسیع و بیرحمانه به راه انداخته و چون حضرت را پیدا نمی‌کنند خیل عظیم لشگر که برخی تعداد آنها را صد و هفتاد هزار نفر[۳] و برخی دیگر دوازده هزار نفر[۴] و برخی هم سیصد هزار نفر[۵] ذکر کرده‌اند به طرف مکه روانه می‌شوند و به بیابانی به نام بیداء می‌رسند و در آنجا اطراق می‌کنند. اتفاقا چوپانی هم از آنجا عبور می‌کند که وقتی چشم او به این لشگریان می‌افتد با خود می‌گوید:وای بر مردم مکه از این بلایی که این لشگر بر سر آنها خواهد آورد.

عاقبت لشگر سفیانی

در این هنگام جبرئیل به اذن خدا چنان ضربه‌ای به زمین می‌زند که هیچ کس از آنها نجات پیدا نمی‌کند و زمین دهان باز کرده و تمام آنها را با همه ابزار و ادوات جنگی اشان می‌بلعد. طبق برخی روایات فقط دو نفر[۶] و طبق برخی دیگر فقط یکنفر زنده می‌ماند و آن همان چوپان است و برخی دیگر از روایات یک نفر از آن لشکر را بیان می‌کند. همچنانکه امام امیر المومنین(ع) فرمودند: زمانی که سپاه سفیانی در راه مکه قرار می‌گیرند در سرزمین بیداء توقف می‌کنند. در این هنگام زمین آنها را فرو می‌برد. در آنجا ندا داده می‌شوند که: و ای کاش می‌دیدی هنگامی را که [کافران‌] وحشت ‌زده‌اند [آنجا که راهِ‌] گریزی نمانده است و از جایی نزدیک گرفتار آمده‌اند.[۷]

و این جای نزدیک یعنی از پاهایشان گرفته می‌شود و یک مردی از لشگر برای پیدا کردن شترش خارج شده و بعد که بر می‌گردد هیچ کسی را نمی‌بیند و آن کسی است که مردم را به این حادثه خبر می‌دهد.[۸]

باقی ماندگان سپاه سفیانی

برخی دیگر از روایات بیانگر این است که دو نفر باقی می‌مانند به نام بشیر و نذیر[۹] که صورتهایشان به پشت سرشان بر می‌گردد. امام باقر علیه السلام می‌فرماید این آیه در رابطه با آنها نازل شده است که: یا أَیُّهَا الَّذینَ أُوتُوا الْکِتابَ آمِنُوا بِما نَزَّلْنا مُصَدِّقاً لِما مَعَکُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَطْمِسَ وُجُوهاً فَنَرُدَّها عَلی‌ أَدْبارِها [۱۰]

ای کسانی که کتاب (خدا) به شما داده شده! به آنچه (بر پیامبر خود) نازل کردیم -و هماهنگ با نشانه‌هایی است که با شماست- ایمان بیاورید، پیش از آنکه صورتهایی را محو کنیم، سپس به پشت سر بازگردانیم.[۱۱] پس از آنکه چوپان گله‌اش را باز می‌گرداند می‌بیند هیچکدام از لشگریان نیستند و بسیار تعجب می‌کند که چگونه ممکن است لشگر به این بزرگی به این سرعت عبور کرده باشد. پس از جستجو می‌بیند که نیمی از یک لباس داخل زمین و نیمی دیگر بیرون زمین می‌باشد و می‌فهمد که اینها در زمین فرو رفته‌اند. این چوبان نفر سومی می‌باشد که با بشیر و نذیر تفاوت دارد.[۱۲] بشیر به طرف امام زمان می‌رود و وقتی به مکه می‌رسد که حضرت در مسجد الحرام و در کنار کعبه تشریف فرما هستند. او در حالی‌که صورتش به عقب برگشته است در حضور حضرتش می‌ایستد و عرض می‌کند:من بشیر هستم. یکی از ملائکه به من فرموده است که محضر شما شرفیاب شوم و به هلاکت لشگریان سفیانی، شما را بشارت دهم. آری همه آنها در سرزمین بیداء در زمین فرو رفتند. حضرت می‌فرمایند جریان خودت و برادرت را نقل کن. عرض می‌کند که من و برادرم در لشگر سفیانی بودیم که شهرها را از دمشق تا زوراء و همچنین شهر کوفه را ویران کردیم. آنگاه به مدینه آمدیم و این شهر را نیز در هم کوبیدیم و نیز مسجد نبوی را خُرد کردیم و مرکبهای سواری خود را در روضه نبوی بستیم و مرکبها آنجا را آلوده کردند و سپس از مدینه با سپاهی مجهز به قصد خراب کردن خانه خدا و کشتار مردم حرکت کردیم. چون به سرزمین بیداء رسیدیم مقداری در آنجا توقف کردیم. ناگاه صدایی بلند شد و گفت:ای سرزمین بیداء! ستمگران را در کام خویش فرو ببر و هلاک کن. پس تمام سپاهیان در کام زمین فرو رفتند و فقط من و برادرم باقی ماندیم که ناگهان فرشته‌ای نمایان شد و به صورت من و برادرم آنچنان کوبید که صورت ما به عقب برگشت و به برادرم دستور داد به طرف سفیانی برود و خبر هلاکت لشگرش را به او بدهد و به من هم دستور داد به نزد شما بیایم و بشارت هلاکت لشگر سفیانی را به شما برسانم و بدست شما توبه کنم که خدا توبه من را خواهد پذیرفت. سپس حضرت توبه او را می‌پذیرد و دست مبارکشان را بر صورت وی می‌کشند و به حالت اول بازگردیده با حضرت بیعت می‌کند و همراه ایشان خواهد بود.[۱۳]

خسف قبل از ظهور یا بعد از آن

با دقت در روایات به نظر می‌رسد که مسئله خسف حدوداً یکماه بعد از ظهور واقع می‌شود. زیرا در روایت داریم که وقتی سفیانی بر پنج شهر (فلسطین، اردن، دمشق، حلب و حمص) مسلط می‌شود نُه ماه حکومت می‌کند[۱۴] و از طرفی روایت داریم که هشت ماه پس از حکومت سفیانی حضرت ظهور خواهند کرد. پس باقی می‌ماند یک ماه از عمر حکومت وی که مطلوب ما ثابت می‌شود. در روایت آمده است که تمام سپاه سفیانی با هم در زمین فرو رفته‌اند اما این مطلب دلیل نمی‌شود که تمام آنها هم عقیده هستند بلکه بعضی از آنها با اکراه یا تهدید سفیانی به آسیب رساندن به جان، مال یا ناموس آنهاست که جزو سپاه سفیانی می‌شوند. بنابراین صحیح است که عاقبتشان یکی هست ولی جزایشان یکی نیست و هر کدام طبق نیتهایشان در آخرت حساب و کتاب می‌شوند همانطورکه پیامبر(ص) می‌فرمایند: یبعث علی نیته یوم القیامه[۱۵] هر کس بر طبق نیتش بر انگیخته می شود.


پانویس

  1. -طریحی فخر الدین؛ مجمع البحرین؛ تحقیق:سید احمد حسینی؛ تهران؛ 1375 ش؛ چاپ:سوم، ج 5، ص 44
  2. -محمد بن ابراهیم نعمانی؛ الغیبه، تهران، مکتبه الصدوق، 1397 هجری قمری؛ 279
  3. -ابن طاووس، سید علی بن موسی؛ الملاحم و الفتن، قم، ناشر الرضی، 1978، چاپ پنجم، ص136
  4. -کامل سلیمان؛ روزگار رهایی ترجمه یوم الخلاص، ترجمه لطیف راشدی، تهران، ارمغان طوبی، 1386، چاپ اول، ص 317
  5. - نهاوندی، علی اکبر؛ العبقری الحسان فی أحوال مولانا صاحب الزمان تهران، دبستانی، بی تا، ج2، جزء 5، ص 128
  6. -بحار الأنوار، همان، ج 52؛ ص 186
  7. -قرآن کریم سوره سبا آیه 51
  8. -الملاحم و الفتن، همان، ص 68
  9. -امیر المومنان (ع)، گفتار امیرمؤمنان در شناخت امام و حوادث آخرالزمان (ترجمه خطبه البیان )، تهران، جلی، 1996م، چاپ اول، ص 103
  10. -قرآن کریم، سوره نساء، آیه 47
  11. -بحار الأنوار، همان؛ ج 52؛ ص238، عیاشی، محمد بن مسعود؛ تفسیر العیاشی، تهران، چاپخانه علمیه، 1380 هجری قمری؛ ج 1؛ ص 244، الغیبه، همان؛ ص 279
  12. -روزگار رهایی ترجمه یوم الخلاص، همان، ج 2 ص 819
  13. - بحار الأنوار، همان؛ ج53، ص 10
  14. -الغیبه، همان؛ ص300، بحار الأنوار، همان؛ ج52،ص 140، لباف، علی؛ یاد مهدی، تهران، بدر، 1374ه.ش، چاپ دوم، ص 152
  15. -أبو حمزه الثمالی؛ تفسیر أبی حمزه الثمالی، تحقیق:أعاد جمعه وتألیفه:عبد الرزاق محمد حسین حرز الدین، مراجعه وتقدیم:الشیخ محمد هادی معرفه، قم، الهادی، 1378، چاپ اول، ص 274، أحمد بن حنبل أبو عبدالله الشیبانی؛ مسند الإمام أحمد بن حنبل، مصر، مؤسسه قرطبه، ج 6، ص 290، الحاکم النیشابوری،محمد بن عبدالله أبو عبدالله؛ المستدرک علی الصحیحین، تحقیق:مصطفی عبد القادر عطا، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1411ه - 1990م، چاپ اول، ج 4، ص 475


منابع

خسف بیداء، محمد محسن مردانی، (بخش فرهنگ علوم انسانی و اسلامی) تاریخ بازیابی : 28 دی 1392.