آیه اولواالأرحام

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

به آیه 6 سوره احزاب/ 33 كه این واژه در آن وجود دارد، «آیه اولواالأرحام» گویند.[۱] برخى، آیه 75 سوره انفال/ 8 را آیةالأرحام خوانده اند.[۲] اولوالأرحام به معناى خویشاوندان است و در این آیه، آن ها را در ارث بردن از یكدیگر سزاوارتر دانسته است:

«النَّبِيُّ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنفُسِهِمْ وَ أَزْوَاجُهُ أُمَّهَاتُهُمْ وَ أُوْلُوالْأَرْحَامِ بَعْضُهُمْ أَوْلَى بِبَعْضٍ فِي كِتَابِ اللَّهِ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُهَاجِرِينَ إِلَّا أَن تَفْعَلُوا إِلَى أَوْلِيَائِكُم مَّعْرُوفًا كَانَ ذَلِكَ فِي الْكِتَابِ مَسْطُورًا...».

هنگامى كه مسلمانان به مدینه مهاجرت كردند و اسلام، پیوند آنان با نزدیكانشان را قطع كرد. پیامبر صلى الله علیه و آله بین آنان پیمان برادرى برقرار ساخت و آنان چون برادر واقعى از یكدیگر ارث مى بردند؛ ولى هنگامى كه اسلام گسترش یافت و مكیان نیز به اسلام گرویدند، ارتباط‌هاى گذشته به تدریج برقرار گردید؛ بدین جهت، آیه نازل شد و ارث را بر اساس قرابت بنا نهاد، نه بر اساس ایمان و هجرت.[۳]

پانویس

  1. نهج الحق، ص 203.
  2. تتمة المراجعات، ص 69.
  3. مجمع البیان، ج 8، ص 529؛ روض الجنان، ج 15، ص 348.

منابع

علی خراسانی، دائرة‌المعارف قرآن كریم، جلد 1، ص 374-375