حدیث مضطرب‌

از دانشنامه‌ی اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۲ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۶:۰۰ توسط مهدی موسوی (بحث | مشارکت‌ها) (ویرایش)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو


Icon-encycolopedia.jpg

این صفحه مدخلی از فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام است

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)

به حدیثى «مضطرب» اطلاق مى‌کنند که متن یا سند آن و یا هر دو، مختلف و متفاوت نقل شده باشد؛ خواه از یک راوى یا بیشتر.

اضطراب در سند مانند این که راوى گاه سند را مثلًا از پدر، از جدش نقل کند و گاه از جدش بدون واسطه و گاهى از غیر آن دو و اضطراب در متن، مانند این که حدیث را یک بار به گونه‌اى (مثلًا با زیادى) و یک بار به گونه‌اى دیگر (با نقصان) نقل کند.

اضطراب از اسباب ضعف حدیث به شمار مى‌رود، به شرط آن که هر دو حدیث از لحاظ صحت و غیر آن، برابر باشند و یکى بر دیگرى ترجیح نداشته باشد؛ و در صورت ترجیح - مانند این که راوى یکى اضبط از راوى دیگرى باشد -، روایت اضبط مقدم مى‌شود.[۱]

البته در جایى که اضطراب موجب اختلاف در حکم یا خدشه در سند روایت نگردد و حدیث، دیگر شرایط صحت را داشته باشد، حجت خواهد بود و به مفاد آن عمل مى‌شود.[۲]

پانویس

  1. وصول الاخیار، ۱۱۲-۱۱۳؛ نهایة الدرایة (سید حسن صدر)، ۲۲۴.
  2. الدرایة (شهید ثانى)، ۵۳؛ مقباس الهدایة، ۱/۳۸۷.

منابع