قواعد الأحکام (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(ویرایش)
 
(۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۱ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
{{مشخصات کتاب
+
کتاب '''«قواعد الأحكام فی معرفة الحلال و الحرام»''' تألیف [[علامه حلی|علامه حلى]] (م، 726 ق) و از کتب مشهور فقهى [[شیعه]] است که در آن مؤلف مسائل مربوط به جمیع ابواب [[فقه]] از کتاب طهارت تا کتاب دیات را ذکر کرده است.{{مشخصات کتاب
  
 
|عنوان=
 
|عنوان=
سطر ۲۴: سطر ۲۴:
  
 
}}  
 
}}  
==مؤلف ==
+
==مؤلف==
 +
شیخ جمال‌الدین، ابومنصور، [[علامه حلی|حسن بن یوسف بن على بن مطهر حلى]](۶۴۷-۷۲۶ ق)، ملقب به علامه حلى و علامه (به‌صورت مطلق)، در ۲۷ [[ماه رمضان|رمضان]] سال ۶۴۷ق، در شهر [[حله]] [[عراق]] به دنیا آمد. پدر او، شیخ سدیدالدین، یوسف بن على بن مطهر حلى، از علماى برجسته و نامدار و داراى مقام علمى و اجتماعى بوده است. از اساتید وی می توان به [[محقق حلى]] (دایى علامه) و [[خواجه نصیرالدین طوسی|خواجه نصیرالدین طوسی]] اشاره کرد.
  
حسن بن یوسف بن علی بن مطهر حلی (648 - 726 هـ .ق)، معروف به علامه حلی یكی از نامی ترین علمای شیعه و صاحب آثاری در [[فقه]]، [[اصول]] و [[كلام]] و [[منطق]] و [[فلسفه]] و رجال و غیره است. علامه حلی در فقه شاگرد دائی خود محقق حلی و در فلسفه و منطق شاگرد [[خواجه نصیرالدین طوسی]] بوده است و فقه تسنن را نزد علمای اهل تسنن تحصیل كرده است <ref> آشنایی با علوم اسلامی، ص 301.</ref> علامه حلی صاحب ابتكارات و نوآوری‌ها و دارای شخصیت معنوی بسیار جلیل القدری است. ریاست و مرجعیت شیعه در قرن هفتم هجری به او منتهی گردیده است.
+
علامه حلی یکی از نامی ترین علمای [[شیعه]] و صاحب آثاری در [[فقه]]، [[اصول فقه‌‌‌‌|اصول]]، [[علم کلام|کلام]] و [[علم رجال|رجال]] و غیره است و ریاست و مرجعیت شیعه در قرن هفتم هجری به او منتهی گردیده است. برخی دیگر از آثار ایشان، إرشاد الأذهان إلی أحکام الإیمان، تبصرة المتعلمین فی أحکام الدین، [[تحریر الاحکام الشرعیه علی مذهب الامامیه (کتاب)|تحریر الأحکام]] و تذکرة الفقهاء می باشد. وی در ۲۱ [[ماه محرم|محرم]] سال ۷۲۶ق، وفات نمود و در یکى از صحن‌هاى [[حرم امیرالمؤمنین علیه السلام|حرم امیرالمؤمنین]] (ع) در [[نجف]] اشرف دفن گردید.
  
==معرفى اجمالى كتاب==
+
==معرفى اجمالى کتاب==
  
این كتاب از كتب مشهور و معروف فقهى نزد امامیه است كه شروح و حواشى زیادى بر آن نوشته شده و حاوى 660 مسئله فقهى است. این اثر از كتاب طهارت شروع شده و به كتاب دیات پایان یافته و در آخر وصیت علامه به فرزندش آمده كه بسیار مهم و جالب و خواندنى است.
+
این کتاب از کتب مشهور و معروف [[فقه|فقهى]] نزد [[امامیه]] است که شروح و حواشى زیادى بر آن نوشته شده و حاوى ۶۶۰ مسئله فقهى است.  
  
علامه این كتاب را به درخواست و اصرار فرزندش نوشته و در آن فتاواى علامه به طور خلاصه و روشن بیان شده است. علامه در اول كتاب چنین مى فرماید: «فهذا كتاب قواعد الاحكام فى معرفة الحلال والحرام. لخصّت فیه لب الفتاوى خاصة و بيّنت فیه قواعد الاحكام خاصة؛ اجابة لالتماس احب الناس الىّ و اعزّهم علىّ و هو الولد العزیز محمد».
+
کتاب قواعد الاحکام از بهترین و دقیق‌ترین متون فقهی است که پس از کتاب «[[شرایع الاسلام (کتاب)|شرایع الاسلام]]» [[محقق حلی]] (م ۷۲۶ ق) در فقه مذهب [[شیعه]] تالیف شده است.
  
==شروح و تعلیقات قواعد الاحکام==
+
این اثر از کتاب [[طهارت]] شروع شده و به کتاب [[دیات]] پایان یافته و در آخر وصیت علامه به فرزندش محمد بن یوسف حلی، معروف به [[فخر المحققین]] (م ۷۷۱ ق) آمده که بسیار مهم و جالب و خواندنى است.
  
*[[جامع المقاصد فى شرح القواعد]] از محقق کرکی
+
علامه این کتاب را به درخواست و اصرار فرزندش نوشته و در آن [[فتوا|فتاواى]] علامه به طور خلاصه و روشن بیان شده است. علامه در اول کتاب چنین مى فرماید: «فهذا کتاب قواعد الاحکام فى معرفة الحلال والحرام. لخصّت فیه لب الفتاوى خاصة و بینت فیه قواعد الاحکام خاصة؛ اجابة لالتماس احب الناس الىّ و اعزّهم علىّ و هو الولد العزیز محمد».
*[[كشف اللثام عن قواعد الاحكام]] نوشته فاضل هندی، مفتاح الكرامة و...
 
*[[مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلامة]] نوشته علامه سید محمد جواد عاملی
 
  
==وضعیت نشر کتاب==
+
==شروح و تعلیقات کتاب==
 +
قواعد الاحکام در برگیرندۀ جمیع ابواب فقه می‌باشد و به دلیل همین جامعیت و اعتبار علمی، مشایخ و بزرگان از [[فقیه|فقها]] از زمان نگارش آن، شرح‌ها و تعلیقه‌های متعددی بر آن زده‌اند بطوری که [[شیخ آقا بزرگ تهرانی|آقا بزرگ تهرانی]] در [[الذریعه|الذریعة]] حدود سی شرح و حاشیه را ذکر نموده است، از جمله:
  
این كتاب به كوشش منشورات الرضى [[قم]] چاپ شده است.
+
*[[جامع المقاصد فى شرح القواعد]] از [[محقق کرکی]].
 +
*[[کشف اللثام عن قواعد الاحکام]] نوشته [[فاضل هندی]].
 +
*[[مفتاح الکرامه|مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلامة]] نوشته علامه [[سید جواد حسینی عاملی|سید محمدجواد عاملی]].
 +
*نکت القواعد، تألیف [[شهید ثانی]] (م ۹۹۶ ق) تا آخر کتاب تجارت.
  
 
==منابع==
 
==منابع==
*کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی، محمدرضا ضمیری
 
*علامه حلی، همین دانشنامه
 
  
==متن کتاب  قواعد الأحكام==
+
*کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی، محمدرضا ضمیری.
*[http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/39052/قواعد-الأحكام  قواعد الأحكام]
+
*علامه حلی، همین دانشنامه.
 +
*ویکی فقه.
  
{{فقه}}
+
==متن کتاب==
 +
[http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/39052/قواعد-الأحكام '''قواعد الأحكام''']{{فقه}}
 
[[رده:منابع فقهی]]
 
[[رده:منابع فقهی]]
 
[[رده:آثار علامه حلی]]
 
[[رده:آثار علامه حلی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۲ نوامبر ۲۰۱۹، ساعت ۰۹:۱۶

کتاب «قواعد الأحكام فی معرفة الحلال و الحرام» تألیف علامه حلى (م، 726 ق) و از کتب مشهور فقهى شیعه است که در آن مؤلف مسائل مربوط به جمیع ابواب فقه از کتاب طهارت تا کتاب دیات را ذکر کرده است.

قواعد الاحکام.jpg
نویسنده علامه حلی
موضوع فقه شیعه
زبان عربی
تعداد جلد 3

قواعد الأحكام

مؤلف

شیخ جمال‌الدین، ابومنصور، حسن بن یوسف بن على بن مطهر حلى(۶۴۷-۷۲۶ ق)، ملقب به علامه حلى و علامه (به‌صورت مطلق)، در ۲۷ رمضان سال ۶۴۷ق، در شهر حله عراق به دنیا آمد. پدر او، شیخ سدیدالدین، یوسف بن على بن مطهر حلى، از علماى برجسته و نامدار و داراى مقام علمى و اجتماعى بوده است. از اساتید وی می توان به محقق حلى (دایى علامه) و خواجه نصیرالدین طوسی اشاره کرد.

علامه حلی یکی از نامی ترین علمای شیعه و صاحب آثاری در فقه، اصول، کلام و رجال و غیره است و ریاست و مرجعیت شیعه در قرن هفتم هجری به او منتهی گردیده است. برخی دیگر از آثار ایشان، إرشاد الأذهان إلی أحکام الإیمان، تبصرة المتعلمین فی أحکام الدین، تحریر الأحکام و تذکرة الفقهاء می باشد. وی در ۲۱ محرم سال ۷۲۶ق، وفات نمود و در یکى از صحن‌هاى حرم امیرالمؤمنین (ع) در نجف اشرف دفن گردید.

معرفى اجمالى کتاب

این کتاب از کتب مشهور و معروف فقهى نزد امامیه است که شروح و حواشى زیادى بر آن نوشته شده و حاوى ۶۶۰ مسئله فقهى است.

کتاب قواعد الاحکام از بهترین و دقیق‌ترین متون فقهی است که پس از کتاب «شرایع الاسلام» محقق حلی (م ۷۲۶ ق) در فقه مذهب شیعه تالیف شده است.

این اثر از کتاب طهارت شروع شده و به کتاب دیات پایان یافته و در آخر وصیت علامه به فرزندش محمد بن یوسف حلی، معروف به فخر المحققین (م ۷۷۱ ق) آمده که بسیار مهم و جالب و خواندنى است.

علامه این کتاب را به درخواست و اصرار فرزندش نوشته و در آن فتاواى علامه به طور خلاصه و روشن بیان شده است. علامه در اول کتاب چنین مى فرماید: «فهذا کتاب قواعد الاحکام فى معرفة الحلال والحرام. لخصّت فیه لب الفتاوى خاصة و بینت فیه قواعد الاحکام خاصة؛ اجابة لالتماس احب الناس الىّ و اعزّهم علىّ و هو الولد العزیز محمد».

شروح و تعلیقات کتاب

قواعد الاحکام در برگیرندۀ جمیع ابواب فقه می‌باشد و به دلیل همین جامعیت و اعتبار علمی، مشایخ و بزرگان از فقها از زمان نگارش آن، شرح‌ها و تعلیقه‌های متعددی بر آن زده‌اند بطوری که آقا بزرگ تهرانی در الذریعة حدود سی شرح و حاشیه را ذکر نموده است، از جمله:

منابع

  • کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی، محمدرضا ضمیری.
  • علامه حلی، همین دانشنامه.
  • ویکی فقه.

متن کتاب

قواعد الأحكام

فقه
کلیات: تاریخ فقه، ابواب فقه، احکام، اجتهاد، منابع اجتهاد در فقه شیعه، تقلید، اصول فقه، قواعد فقهی
منابع: عروة الوثقى، شرایع الاسلام، علل الشرائع، لمعه، جواهرالكلام، المكاسب المحرمه، مدارک الاحکام و ...
↓ رده ها ↓
فقه: فقیهان، منابع فقهی، اصطلاحات فقهی، آیات الاحکام، منابع اجتهاد در فقه شیعه، قواعد فقه
اصول فقه: اصول فقه، اصولیون، منابع اصول فقه، اصطلاحات اصول فقه
احکام: احکام، احکام عبادی، احکام اقتصادی، احکام خانواده، احکام روابط اجتماعی، احکام قضایی و جزایی، احکام اطعمه و اشربه، اصطلاحات احكام