عنایة الاصول (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(ویرایش)
 
سطر ۱: سطر ۱:
{{مشخصات کتاب
+
کتاب '''«عنایة الأصول فی شرح کفایة الأصول»''' تألیف [[سید مرتضی حسینی فیروزآبادی]] (م، ۱۴۱۰ ق) است. این کتاب در واقع شرح «[[کفایة الاصول (کتاب)|کفایة الأصول]]» [[آخوند خراسانی|آخوند خراسانى]] است. مؤلف در این کتاب شرحى جامع از مطالب پیچیده و مشکل کفایه آورده است. این کتاب از بهترین شرحهایى است که بر «کفایه» نگاشته شده و بسیار مورد توجه و عنایت طلاب و فضلاى [[حوزه علمیه|حوزه‌هاى علمیه]] قرار گرفته است. نگارش این کتاب در ماه [[صفر]] سال ۱۳۷۳ هجرى قمرى به پایان رسیده است.{{مشخصات کتاب
  
 
|عنوان=
 
|عنوان=
  
|تصویر= [[پرونده:عناية الأصول.jpg|240px|وسط]]
+
|تصویر= [[پرونده:عناية الأصول.jpg|۲۴۰px|وسط]]
  
|نویسنده= سيد مرتضى حسينى يزدى فيروزآبادى
+
|نویسنده= سید مرتضی حسینی فیروزآبادی
  
 
|موضوع= اصول فقه شیعه
 
|موضوع= اصول فقه شیعه
سطر ۱۱: سطر ۱۱:
 
|زبان= عربی  
 
|زبان= عربی  
  
|تعداد جلد= 6
+
|تعداد جلد= ۶
  
 
|عنوان افزوده1=
 
|عنوان افزوده1=
سطر ۲۱: سطر ۲۱:
 
|افزوده2=
 
|افزوده2=
  
|لینک= [http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/78942/عناية-الأصول-في-شرح-كفاية-الأصول--آخوند-خراساني عناية الأصول في شرح كفاية الأصول]
+
|لینک= [http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/۷۸۹۴۲/عنایة-الأصول-فی-شرح-کفایة-الأصول--آخوند-خراسانی عنایة الأصول فی شرح کفایة الأصول]
  
 
}}
 
}}
==مؤلف‌==
+
==مؤلف کتاب==
  
سيد مرتضى حسينى يزدى فيروزآبادى، از علماى قرن حاضر و از دانشمندان و اساتيد برجسته حوزه‌هاى علميه [[نجف]] اشرف و [[قم]].(1329-1410 هجرى قمرى)
+
[[سید مرتضی حسینی فیروزآبادی|سید مرتضى حسینى یزدی فیروزآبادى]] (۱۳۲۹-۱۴۱۰ هجرى قمرى) از شاگردان آیت الله میرزا ابوالحسن مشکینى و آیت الله حاج [[میرزا علی ایروانی|میرزا على ایروانى]]، دو تن از شاگردان برجسته [[آخوند خراسانی|آخوند خراسانى]] بوده و خود نیز بیش از ۶ دوره کتاب [[کفایة الاصول (کتاب)|کفایة الأصول]] را تدریس نموده است. وی از علماى قرن حاضر و از دانشمندان و اساتید برجسته حوزه‌هاى علمیه [[نجف]] اشرف و [[قم]] به شمار مى‌آمد.
  
==موضوع‌==
+
==محتوای کتاب==
  
اين كتاب در شرح «كفاية الأصول» آخوند خراسانى است. مؤلف در اين كتاب شرحى جامع از مطالب پيچيده و مشكل كفايه آورده است. اين كتاب از بهترين شرحهايى است كه بر كفايه نگاشته شده و بسيار مورد توجه و عنايت طلاب و فضلاى حوزه‌هاى علميه قم و نجف قرار گرفته است.
+
این کتاب با سبکى روان به شرح و بسط موضوعات و مباحث [[کفایة الاصول (کتاب)|کفایه]] پرداخته است. مؤلف براى روشن شدن مباحث به نظریات و دیدگاه‌هاى دیگر علما مانند [[شیخ مرتضی انصاری|شیخ انصارى]] و [[صاحب فصول]] نیز اشاره مى‌کند و گاهى نیز به تاریخچه مسائل اشاره دارد که اصل مسأله از کجا شروع شده و چه عاملى موجب گشته تا [[آخوند خراسانی|آخوند خراسانى]] این دیدگاه خاص را اتخاذ نماید.
  
==ارزش و اعتبار كتاب‌==
+
فیروزآبادى در این کتاب نظریات شیخ انصارى را در مباحث الفاظ، از کتاب «مطارح الأنظار» و نظریات ایشان را در مباحث عقلى و اصول عملیه، از کتاب رسائل نقل مى‌کند. وى در این کتاب براى روشن شدن بیشتر مباحث به شرح دیدگاه‌هاى اصولى شیخ انصارى و صاحب فصول و دیگر علما نیز پرداخته است و از این جهت کتاب حاضر کتابى ارزشمند و مفید است که با مراجعه به این کتاب علاوه بر شرح عبارات پیچیده کفایه، تاریخچه و دیگر جوانب مسائل نیز روشن مى‌گردد.
  
سيد مرتضى حسينى فيروزآبادى - مؤلف كتاب - از شاگردان آيت الله ميرزا ابوالحسن مشكينى و آيت الله حاج ميرزا على ايروانى، دو تن از شاگردان برجسته آخوند خراسانى بوده و خود نيز بيش از 6 دوره كتاب كفاية الأصول را تدريس نموده و از اساتيد برجسته حوزه‌هاى علميه [[نجف]] اشرف و [[قم]] به شمار مى‌آمد.
+
مؤلف در این کتاب پس از شرح دیدگاه‌ها و روشن کردن مطالب کتاب در بسیارى موارد به طرح دیدگاه‌هاى خود نیز پرداخته و به آراء و نظریات آخوند خراسانى اشکال وارد کرده و به نقد و بررسى آن پرداخته و نهایتاً آن را تأیید نموده یا رد کرده است. این ویژگى موجب گشته تا این کتاب تنها یک کتاب شرح نباشد بلکه کتابى استدلالى بوده و ذهن طالب علم را براى آشنایى با نظریات نو و درسهاى تحقیقى خارج [[اصول فقه‌‌‌‌|اصول]] آشنا سازد.
  
كتاب حاضر بسيار مورد استقبال طلاب فاضل و علماى حوزه‌هاى علميه قرار گرفته و يكى از شرحهاى مهمى است كه براى شرح و توضيح ديدگاههاى آخوند خراسانى در كفاية الأصول مورد مراجعه قرار مى‌گيرد.
+
سید مرتضى حسینى خود در مقدمه کتاب این گونه به معرفى اثر خود پرداخته است: «این تعلیقه‌اى است که بر کتاب کفایة الأصول نگاشته‌ام. این تعلیقه مشکلى در مطالب کفایه باقى نمى‌گذارد مگر آن که آن را حل نموده و عبارت پیچیده‌اى را رها نکرده مگر آن که آن را روشن و واضح مى‌سازد. علاوه بر آن این کتاب عهده‌دار شرح دیدگاه‌هاى اصولى شیخ انصارى - أعلى الله مقامه - نیز مى‌باشد... این کتاب با عباراتى روشن و روان بدون هیچگونه تفصیل بیهوده که موجب خستگى گردد و یا خلاصه‌گویى زیاده از حد که موجب اخلال در مقصود و ادا نشدن حق مطلب گردد، مى‌باشد. به امید آن که عموم طلاب و کسانى که مشغول فراگیرى علوم و معارف اسلامى مى‌باشند از آن بهره‌مند گردند...».
  
==شيوه نگارش‌==
+
کتاب «عنایة الأصول» در ۶ جلد است و هر جلد شامل یک بخش از مباحث کتاب است:
  
اين كتاب با سبكى روان به شرح و بسط موضوعات و مباحث كفايه پرداخته است. مؤلف براى روشن شدن مباحث به نظريات و ديدگاه‌هاى ديگر علما مانند شيخ انصارى و صاحب فصول نيز اشاره مى‌كند و گاهى نيز به تاريخچه مسائل اشاره دارد كه اصل مسأله از كجا شروع شده و چه عاملى موجب گشته تا آخوند خراسانى اين ديدگاه خاص را اتخاذ نمايد.
+
*بخش اول: موضوع علم است تا پایان بحث اوامر
 +
*بخش دوم: نواهى تا پایان بحث [[مجمل و مبین|مجمل و مبین‌]]
 +
*بخش سوم: مباحث قطع و ظن‌
 +
*بخش چهارم: مباحث تخییر و اشتغال‌
 +
*بخش پنجم: مباحث [[اصل استصحاب|استصحاب‌]]
 +
*بخش ششم: مباحث [[تعادل و تراجیح|تعادل و تراجیح]] و مباحث [[اجتهاد]] و [[تقلید|تقلید]]
  
مؤلف در اين كتاب نظريات شيخ انصارى را در مباحث الفاظ، از كتاب «مطارح الأنظار» و نظريات ايشان را در مباحث عقلى و اصول عمليه، از كتاب رسائل نقل مى‌كند. وى در اين كتاب براى روشن شدن بيشتر مباحث به شرح ديدگاه‌هاى اصولى شيخ انصارى و صاحب فصول و ديگر علما نيز پرداخته است و از اين جهت كتاب حاضر كتابى ارزشمند و مفيد است كه با مراجعه به اين كتاب علاوه بر شرح عبارات پيچيده كفايه، تاريخچه و ديگر جوانب مسائل نيز روشن مى‌گردد.
+
==چاپ‌هاى کتاب‌==
  
مؤلف در اين كتاب پس از شرح ديدگاه‌ها و روشن كردن مطالب كتاب در بسيارى موارد به طرح ديدگاه‌هاى خود نيز پرداخته و به آراء و نظريات آخوند خراسانى اشكال وارد كرده و به نقد و بررسى آن پرداخته و نهايتاً آن را تأييد نموده يا رد كرده است.
+
کتاب عنایة الأصول بسیار مورد استقبال قرار گرفته و تاکنون چاپ‌هاى متعددى در [[نجف]] اشرف، [[تهران]]، [[قم]] و بیروت از آن به عمل آمده است از جمله:
  
اين ويژگى موجب گشته تا اين كتاب تنها يك كتاب شرح نباشد بلكه كتابى استدلالى بوده و ذهن طالب علم را براى آشنايى با نظريات نو و درسهاى تحقيقى خارج اصول آشنا سازد.
+
*چاپ اول: در نجف اشرف سال ۱۳۸۴ هجرى قمرى و توسط مطبعة النجف
 +
*چاپ دوم: در تهران سال ۱۳۹۵ هجرى قمرى
 +
*چاپ سوم: در قم سال ۱۴۰۰ هجرى قمرى و توسط انتشارات فیروزآبادى
 +
*چاپ چهارم: در بیروت سال ۱۴۰۰ هجرى قمرى
  
==بخش های كتاب‌==
+
==منابع==
 
 
كتاب عناية الأصول در 6 جلد است و هر جلد شامل يك بخش از مباحث كتاب است:
 
 
 
* بخش اول: موضوع علم است تا پايان بحث اوامر
 
* بخش دوم: نواهى تا پايان بحث مجمل و مبين‌
 
* بخش سوم: مباحث قطع و ظن‌
 
* بخش چهارم: مباحث تخيير و اشتغال‌
 
* بخش پنجم: مباحث استصحاب‌
 
* بخش ششم: مباحث تعادل و تراجيح و مباحث اجتهاد و تقليد
 
 
 
==تاريخ نگارش‌==
 
 
 
نگارش اين كتاب در عصر روز شنبه هفتم ماه [[صفر]] سال 1373 هجرى قمرى به پايان رسيده است.
 
 
 
==كتاب از ديدگاه مؤلف‌==
 
 
 
سيد مرتضى حسينى در مقدمه كتاب اين گونه به معرفى كتاب خود پرداخته است: «إن هذه تعليقة علقتها على كفاية الأصول... وليعلم أنه لاتدع هذه التعليقة مشكلة في الكفاية إلا وقد حلتها ولا معضلة إلا و أوضحتها، بل و تتكفل هي حل مطالب شيخنا الأنصاري أيضاً - أعلى الله مقامه - ...كل ذلك بعبارات واضحة جلية خالية عن الإطناب الممل والإيجاز المخل رجاء أن ينتفع بها عموم الطلاب والمشتغلين...».
 
 
 
يعنى: «اين تعليقه‌اى است كه بر كتاب كفاية الأصول نگاشته‌ام. اين تعليقه مشكلى در مطالب كفايه باقى نمى‌گذارد مگر آن كه آن را حل نموده و عبارت پيچيده‌اى را رها نكرده مگر آن كه آن را روشن و واضح مى‌سازد. علاوه بر آن اين كتاب عهده‌دار شرح ديدگاه‌هاى اصولى شيخ انصارى - أعلى الله مقامه - نيز مى‌باشد... اين كتاب با عباراتى روشن و روان بدون هيچگونه تفصيل بيهوده كه موجب خستگى گردد و يا خلاصه‌گويى زياده از حد كه موجب اخلال در مقصود و ادا نشدن حق مطلب گردد، مى‌باشد. به اميد آن كه عموم طلاب و كسانى كه مشغول فراگيرى علوم و معارف اسلامى مى‌باشند از آن بهره‌مند گردند...».
 
 
 
==چاپ‌هاى كتاب‌==
 
 
 
كتاب عناية الأصول بسيار مورد استقبال قرار گرفته و تاكنون چاپ‌هاى متعددى در [[نجف]] اشرف، تهران، قم و بيروت از آن به عمل آمده است از جمله:
 
  
* چاپ اول: در [[نجف]] اشرف سال 1384 هجرى قمرى و توسط مطبعة النجف
+
*نرم افزار اصول فقه، مرکز نور.
* چاپ دوم: در [[تهران]] سال 1395 هجرى قمرى
 
* چاپ سوم: در [[قم]] سال 1400 هجرى قمرى و توسط انتشارات فيروزآبادى
 
* چاپ چهارم: در [[بيروت]] سال 1400 هجرى قمرى
 
 
 
==منابع==
 
* نرم افزار اصول فقه، مرکز نور
 
  
==متن کتاب عناية الأصول في شرح كفاية الأصول==
+
==متن کتاب ==
[http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/78942/عناية-الأصول-في-شرح-كفاية-الأصول--آخوند-خراساني عناية الأصول في شرح كفاية الأصول]
+
[http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/78942/عناية-الأصول-في-شرح-كفاية-الأصول--آخوند-خراساني '''عناية الأصول فی شرح كفاية الأصول''']
 
[[رده:منابع اصول فقه]]
 
[[رده:منابع اصول فقه]]
 
{{منابع اصول فقه}}
 
{{منابع اصول فقه}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۶ مهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۱:۰۱

کتاب «عنایة الأصول فی شرح کفایة الأصول» تألیف سید مرتضی حسینی فیروزآبادی (م، ۱۴۱۰ ق) است. این کتاب در واقع شرح «کفایة الأصول» آخوند خراسانى است. مؤلف در این کتاب شرحى جامع از مطالب پیچیده و مشکل کفایه آورده است. این کتاب از بهترین شرحهایى است که بر «کفایه» نگاشته شده و بسیار مورد توجه و عنایت طلاب و فضلاى حوزه‌هاى علمیه قرار گرفته است. نگارش این کتاب در ماه صفر سال ۱۳۷۳ هجرى قمرى به پایان رسیده است.

۲۴۰px
نویسنده سید مرتضی حسینی فیروزآبادی
موضوع اصول فقه شیعه
زبان عربی
تعداد جلد ۶

عنایة الأصول فی شرح کفایة الأصول

مؤلف کتاب

سید مرتضى حسینى یزدی فیروزآبادى (۱۳۲۹-۱۴۱۰ هجرى قمرى) از شاگردان آیت الله میرزا ابوالحسن مشکینى و آیت الله حاج میرزا على ایروانى، دو تن از شاگردان برجسته آخوند خراسانى بوده و خود نیز بیش از ۶ دوره کتاب کفایة الأصول را تدریس نموده است. وی از علماى قرن حاضر و از دانشمندان و اساتید برجسته حوزه‌هاى علمیه نجف اشرف و قم به شمار مى‌آمد.

محتوای کتاب

این کتاب با سبکى روان به شرح و بسط موضوعات و مباحث کفایه پرداخته است. مؤلف براى روشن شدن مباحث به نظریات و دیدگاه‌هاى دیگر علما مانند شیخ انصارى و صاحب فصول نیز اشاره مى‌کند و گاهى نیز به تاریخچه مسائل اشاره دارد که اصل مسأله از کجا شروع شده و چه عاملى موجب گشته تا آخوند خراسانى این دیدگاه خاص را اتخاذ نماید.

فیروزآبادى در این کتاب نظریات شیخ انصارى را در مباحث الفاظ، از کتاب «مطارح الأنظار» و نظریات ایشان را در مباحث عقلى و اصول عملیه، از کتاب رسائل نقل مى‌کند. وى در این کتاب براى روشن شدن بیشتر مباحث به شرح دیدگاه‌هاى اصولى شیخ انصارى و صاحب فصول و دیگر علما نیز پرداخته است و از این جهت کتاب حاضر کتابى ارزشمند و مفید است که با مراجعه به این کتاب علاوه بر شرح عبارات پیچیده کفایه، تاریخچه و دیگر جوانب مسائل نیز روشن مى‌گردد.

مؤلف در این کتاب پس از شرح دیدگاه‌ها و روشن کردن مطالب کتاب در بسیارى موارد به طرح دیدگاه‌هاى خود نیز پرداخته و به آراء و نظریات آخوند خراسانى اشکال وارد کرده و به نقد و بررسى آن پرداخته و نهایتاً آن را تأیید نموده یا رد کرده است. این ویژگى موجب گشته تا این کتاب تنها یک کتاب شرح نباشد بلکه کتابى استدلالى بوده و ذهن طالب علم را براى آشنایى با نظریات نو و درسهاى تحقیقى خارج اصول آشنا سازد.

سید مرتضى حسینى خود در مقدمه کتاب این گونه به معرفى اثر خود پرداخته است: «این تعلیقه‌اى است که بر کتاب کفایة الأصول نگاشته‌ام. این تعلیقه مشکلى در مطالب کفایه باقى نمى‌گذارد مگر آن که آن را حل نموده و عبارت پیچیده‌اى را رها نکرده مگر آن که آن را روشن و واضح مى‌سازد. علاوه بر آن این کتاب عهده‌دار شرح دیدگاه‌هاى اصولى شیخ انصارى - أعلى الله مقامه - نیز مى‌باشد... این کتاب با عباراتى روشن و روان بدون هیچگونه تفصیل بیهوده که موجب خستگى گردد و یا خلاصه‌گویى زیاده از حد که موجب اخلال در مقصود و ادا نشدن حق مطلب گردد، مى‌باشد. به امید آن که عموم طلاب و کسانى که مشغول فراگیرى علوم و معارف اسلامى مى‌باشند از آن بهره‌مند گردند...».

کتاب «عنایة الأصول» در ۶ جلد است و هر جلد شامل یک بخش از مباحث کتاب است:

چاپ‌هاى کتاب‌

کتاب عنایة الأصول بسیار مورد استقبال قرار گرفته و تاکنون چاپ‌هاى متعددى در نجف اشرف، تهران، قم و بیروت از آن به عمل آمده است از جمله:

  • چاپ اول: در نجف اشرف سال ۱۳۸۴ هجرى قمرى و توسط مطبعة النجف
  • چاپ دوم: در تهران سال ۱۳۹۵ هجرى قمرى
  • چاپ سوم: در قم سال ۱۴۰۰ هجرى قمرى و توسط انتشارات فیروزآبادى
  • چاپ چهارم: در بیروت سال ۱۴۰۰ هجرى قمرى

منابع

  • نرم افزار اصول فقه، مرکز نور.

متن کتاب

عناية الأصول فی شرح كفاية الأصول

منابع اصول فقه
متون به ترتیب تاریخ وفات مولفین
التذکرة بأصول الفقه

شیخ مفید

(م413ق)

الذریعه

سید مرتضی

(436-335)

عدة الاصول

شیخ طوسی

(460-385)

غنیة النزوع

ابن زهره

(585-510)

تهذیب الوصول

علامه حلی

(726-648)

مبادی الوصول

علامه حلی

(726-648)

القواعد و الفوائد

شهید اول

(786-734)

تمهید القواعد

شهید ثانی

(965-911)

معالم الدین

صاحب معالم

(م1011)

زبدة الاصول

شیخ بهائی

(1030-953)

الوافیه فی الاصول

فاضل تونی

(م 1071)

الفوائد الحائریه

وحید بهبهانی

(م1206)

قوانین الاصول

میرزای قمی

(م1231)

فرائد الاصول

شیخ انصاری

(م1281)

کفایة الاصول

آخوند خراسانی

(م1329)

مفاتیح الاصول

سید محمد مجاهد

(م1342)

فوائد الاصول (نائینی)

میرزا محمدحسین نائینی

(1355-1276)

وقایة الأذهان

محمد رضا نجفی اصفهانی

(م 1362)

اصول الفقه

شيخ محمدرضا مظفر

(م 1383)

منتهی الاصول

سید محمد حسن بجنوردی

(1395-1316)

المعالم الجدیده

سید محمد باقر صدر

(1399-1355)

اصول الاستنباط

سید علی نقی حیدری

(1403-1325)

مناهج الوصول

امام خمینی

(1409-1320)

الاصول العامه

سید محمد تقی حکیم

(1346-)

شروح
شروح معالم الدین ← حاشیه معالم، سلطان العلماء (م 1064) - حاشیه معالم، ملا محمد صالح مازندرانی (م 1081) - هدایة المسترشدین، شیخ محمدتقی اصفهانی (م 1248)
شروح فرائد الاصول ← أوثق الوسائل، میرزا موسی بن جعفر بن احمد تبریزی - بحر الفوائد، میرزا محمد حسن آشتیانی - درر الفوائد فی الحاشیه علی الفرائد، آخوند خراسانی - فوائد الرضویه، آقا رضا همدانی
شروح کفایه ← انوار الهدایه، امام خمینی - حاشیة الکفایه، علامه طباطبائی - الحاشیة علی الکفایه، سید حسین بروجردی - حقائق الاصول، سید محسن حکیم - عنایة الاصول، سید مرتضی حسینی یزدی

منتهی الدرایه، سید محمد جعفر جزائری شوشتری - نهایة الدرایة، آیت الله کمپانی - نهایة النهایة، میرزا علی ایروانی