منابع و پی نوشتهای ضعیف
جامعیت مقاله متوسط
مقاله بدون شناسه یا دارای شناسه ضعیف است
کیفیت پژوهش متوسط است
مقاله مورد سنجش قرار گرفته است

عمرو بن عاص

از دانشنامه‌ی اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۲۱ دسامبر ۲۰۱۹، ساعت ۰۹:۲۸ توسط سید مهدی خدایی (بحث | مشارکت‌ها) (8پروژه: رتبه بندی، اولویت بندی ، سنجش کیفی)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

دشمن پیامبر

پدرش عاص بن وائل و مادرش نابغه نام داشت. عمرو بن عاص از قبيله بني سهم قريش بود و يکي از دشمنان سرسخت رسول خدا صلی الله علیه و آله در مکه به شمار مي ‌رفت.

براي آزار پيامبر هفتاد بيت شعر سروده بود و کودکان مکه هنگامي که رسول خدا صلی الله علیه و آله را مي ديدند آن شعرها را با صداي بلند مي خواندند و موجب ناراحتي و آزار پيامبر مي شدند.

از اين رو رسول خدا چنين دعا فرمود: «خداوندا! عمرو مرا هجو کرده، ولي من شاعر نيستم و شاعري زيبنده من نيست تا پاسخش را به شعر بگويم. پس او را در برابر هر يک از حروف شعرش هزار بار لعنت کن».

هنگامي که نخستين گروه از مسلمانان براي گريز از آزار مشرکان، به حبشه هجرت کردند، بزرگان قريش عمروعاص را به سرپرستي گروهي به حبشه فرستادند تا از نجاشي بخواهد مسلمانان را تسليم کند؛ ولي نجاشي نپذيرفت و عمرو عاص و همراهانش دست خالي بازگشتند.

مسلمان شدن عمرو بن عاص

عمروعاص از کساني بود که در مسجدالحرام، شکمبه شتري را بر سر رسول خدا انداختند. وي سرانجام اندکي پيش از فتح مکه در سال هشتم هجري مسلمان شد و به اين شرط که بدي‌ هاي گذشته‌اش بخشوده شود با رسول خدا بيعت کرد.

پيامبر پس از مسلمان شدن عمرو، او را به فرماندهي سريه ذات السلاسل و پس از آن به جمع ‌آوري زکات مردم عمان منصوب کرد.

عمروعاص در دوران خلافت ابوبکر و عمر از نزديک‌ ترين افراد به آنان محسوب مي ‌شد و در فتح شام از فرماندهان سپاه بود. در دوران عمر مدتي والي فلسطين شد و سپس مامور فتح مصر گرديد. پس از فتح مصر خودش والي آن جا شد و تا چند سال پس از مرگ عمر در اين سمت باقي بود. عثمان او را عزل کرد و او به فلسطين بازگشت. از آن پس عمروعاص در زمره منتقدان عثمان قرار گرفت و به ندرت به مدينه مي‌ آمد.

دشمنی با امام علی علیه السلام

پس از قتل عثمان به معاويه پيوست و همه ‌کاره دستگاه معاويه شد. وي بسيار باهوش و از زيرکان عرب بود و تمام زيرکي و هوش خود را براي مقابله با امام علی عليه السلام به کار گرفت؛ چنان که وي را فتنه‌انگيز اصلي جنگ صفين دانسته‌اند. ماجراي حکميت نيز با حيله ‌عمروعاص شروع شد و با حيله عمروعاص به فرجام رسيد.

عمروعاص پس از شهادت محمد بن ابی بکر از سوي معاويه حاکم مصر شد و بر اين سمت باقي بود تا در سال 43 هجري درگذشت.

مشخصات منابع

اسدالغابه، ج 4، ص 244 / الطبقات، ج4، ص 254 / قاموس الرجال، ج 8، ص 111 / سیره ابن هشام

منابع

دانشنامه رشد