مقاله مورد سنجش قرار گرفته است

عبدالله جوادی آملی

از دانشنامه‌ی اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۷ دسامبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۰:۵۹ توسط Zamani (بحث | مشارکت‌ها) (سنجش کیفی)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

آیت الله عبدالله جوادی آملی، فیلسوف، مفسر قرآن، و استاد مشهور تفسیر قرآن در حوزه علمیه قم است. دو کتاب او با نامهای تفسیر تسنیم و تفسير موضوعي‌ قرآن‌ كريم‌ از شهرت بسزایی برخوردار است. آیت الله جوادی آملی در سال ۱۳۶۷ش، در سفر به کشور شوروی سابق، پیام امام خمینی را به گورباچف، رهبر وقت آن کشور رساند. ایشان از مراجع تقلید شیعه است و مدتی سمت امام جمعه قم را داشت.

Javadi.jpg
نام کامل عبدالله جوادی آملی
زادروز 1312 شمسی
زادگاه آمل

Line.png

اساتید

شیخ محمدتقی آملی، میرزا هاشم آملی، امام خمینی، علامه طباطبایی


آثار

رسائل فقهی، مراثي‌ اهل‌ بيت‌؛ حكمت‌ و عبادات‌؛ گنجور عشق‌؛ كتاب‌ الخُمس‌؛ اسرار الصلوة‌؛ علي‌ بن‌ موسي‌ الرضا علیه السلام والقرآن‌ كريم‌

ولادت

آیت‌ الله عبدالله جوادي‌ آملي‌، در سال‌ 1312 هجري‌ شمسي‌ در آمل‌ به‌ دنيا آمد.[۱] پدر او ميرزا ابوالحسن‌ و جدش‌، ملا فتح‌ الله از روحانیون و مبلغين‌ بودند.[۲]

تحصیل

آیت‌ الله جوادي‌ آملي‌ پس از طی تحصیلاتی ابتدایی، در سال‌ 1325 وارد حوزه‌ علميه‌ آمل‌ شد و در آنجا دروس مقدماتی شامل نحو و صرف و معانی و بیان و اصول در حد معالم را از پدرش و حجة الاسلام‌ عبدالله اشراقي‌ و برخي‌ ديگر خواند. و شرح لمعه را نیز نزد میرزا رضا روحی و شيخ‌ عزيزالله طبرسي‌ آموخت. بخشی از قوانین الاصول را نیز از آیة الله محمد غروی و بخشی دیگر را از حاج ضیاء الدین آملی فرا گرفت.[۱]

پس از آن در سال 1330 به‌ تهران رفته در مدرسه‌ مروي‌ به‌ ادامه تحصیل پرداخت. او دروس‌ رسائل‌ و مكاسب‌ را در محضر آیت‌ الله سيد عباس‌ فشاركي‌، شيخ‌ اسماعيل‌ جاپلقي‌ و شيخ‌ محمدرضا محقق‌ خواند. در بخش‌ فلسفه‌ نيز، شرح‌ منظومه‌، طبيعيات‌، اشارات‌ و بخشي‌ از اسفار را نزد حاج‌ شيخ‌ ابوالحسن‌ شعراني‌ و مقداري‌ از شرح‌ منظومه‌ و شرح‌ اشارات‌ و بخشي‌ از اسفار را از آیت‌ الله حاج‌ ميرزا مهدي‌ محي‌‌الدين‌ الهي‌ قمشه‌اي‌ فراگرفت‌. براي‌ آموختن‌ شرح‌ فصوص‌ ابي‌ عربي‌ (شرح‌ قيصري‌ بر فصوص‌) به‌ محضر آیت‌ الله محمدحسين‌ فاضل‌ توني‌ رفت‌ و دروس‌ خارج‌ فقه‌ و اصول‌ را نزد مرحوم‌ شيخ‌ محمدتقي‌ آملي‌ آموخت‌، ضمن‌ اين كه‌ در علوم‌ معقول‌ نيز از ايشان‌ بهره‌هاي‌ فراوان‌ مي‌برد.[۲]

او پس‌ از حدود 5 سال‌ تحصيل‌ در تهران‌ و با كسب‌ اجازه‌ از محضر مرحوم‌ آیت‌ الله حاج‌ شيخ‌ محمدتقي‌ آملي‌، در سال‌ 1335 به‌ حوزه‌ علميه‌ قم‌ رفت و در درس‌ بزرگان‌ قم‌ حضور یافت.[۱] او در این شهر سطوح عالیه فقه را از استاداني چون آيت الله سيدمحمد حسين بروجردي، آيت الله ميرزا هاشم آملي، امام‌ خمينی و بیش از همه آيت الله سيد محمد محقق داماد فرا گرفت[۱] و به موازات آن در دروس فلسفه و تفسیر قرآن علامه طباطبايي حضور یافت که به گفته خود در بین همه اساتید، انس علمی او به علامه طباطبایی بیش از سایرین بود[۱] و در حدود 25 سال‌ از محضر علامه‌ طباطبايی، در علوم‌ نقلي‌ و عقلي‌ بهره‌ برد.[۲] از دوستان‌ آیت‌ الله جوادي‌ آملي‌، مي‌توان‌ از آیت ‌الله شهيد مطهري‌، مرحوم‌ حاج‌ آقا مصطفي‌ خميني‌ و امام‌ موسي‌ صدر نام‌ برد. او در سال‌ 1332 در تهران‌، با شهيد مطهري‌ آشنا شد كه‌ اين‌ دوستي‌ تا زمان‌ شهادت‌ ايشان‌ ادامه‌ داشت‌.[۲]

مؤسسه‌ اسراء

از اقدامات فرهنگي‌ آیت الله جوادي‌ آملي‌، تأسيس‌ مؤسسه‌ تحقيقاتي‌ و نشر اسراء در سال‌ 1372 است‌. مؤسسه‌ اسراء به‌ منظور پژوهش‌ در رشته‌هاي‌ مختلف‌ علوم‌ اسلامي‌ و پاسخ‌‌گويي‌ به‌ شبهات‌ موجود در اسلام‌ تأسيس‌ شده‌ است‌.

تالیفات

آیت‌ الله جوادي‌ آملي‌، تاكنون‌ كتاب‌هاي‌ بسياري‌ را در زمينه‌هاي‌ گوناگون‌ از جمله‌ تفسير، فلسفه‌، كلام‌، فقه‌ و اصول‌ نگاشته‌ است‌ كه‌ به‌ برخي‌ از آن‌ها اشاره‌ مي‌رود:

  • 1. تسنيم‌، تفسير قرآن‌ كريم‌ (تاكنون‌ 4 جلد)؛
  • 3. رحيق‌ مختوم‌ (2 جلد)؛
  • 4. ولايت‌ فقيه‌؛
  • 6. عيد ولايت‌؛
  • 8. ولايت‌ علوي‌؛
  • 9. تجلي‌ ولايت‌؛
  • 10. حكمت‌ علوي‌؛
  • 11. ظهور ولايت‌؛
  • 13. امام علی علیه السلام مظهر اسماي‌ حسني‌ الهي‌؛
  • 14. وحدت‌ جوامع‌ در نهج‌ البلاغه‌؛
  • 15. حيات‌ عارفانه امام‌ علي‌ علیه السلام؛
  • 16. انتظار بشر از دين‌؛
  • 19. زن‌ در آينه‌ جلال‌ و جمال‌؛
  • 20. حماسه‌ و عرفان‌؛
  • 22. فلسفه حقوق‌ بشر؛
  • 23. تبيين‌ براهين‌ اثبات‌ خدا؛
  • 25. مراثي‌ اهل‌ بيت‌؛
  • 27. گنجور عشق‌؛
  • 28. كتاب‌ الخُمس‌؛
  • 29. اسرار الصلوة‌؛
  • 30. علي‌ بن‌ موسي‌ الرضا علیه السلام والقرآن‌ كريم‌؛
  • 31. علي‌ بن‌ موسي‌ الرضا و الفلسفة‌ الالهيّة‌؛
  • 32. كتاب‌ الحجّ؛
  • 34. اخلاق در قرآن؛
  • 35. هدایت در قرآن؛
  • 36. انسان در قرآن؛

بسياري‌ از كتب‌ استاد نيز تاكنون‌ منتشر نشده‌ و مؤسسه‌ اسراء سرگرم‌ تدوين‌ و چاپ‌ آن‌ است‌.[۲]

فعاليت‌هاي‌ سياسي‌

آيت الله جوادي آملي كه از شاگردان‌ امام‌ خمينی بود، پيش از پيروزي انقلاب اسلامي در ايران، از زمينه سازان انقلاب بود و با ترويج افكار امام خميني، جامعه را به سوي تقليد از امام و رهبر قرار دادن او سوق می داد.[۳] از همين رو چند بار در دوران پهلوی از تبليغ و سخنراني ممنوع و بازداشت شد. بخشي‌ از مبارزات‌ او علیه پهلوی، همكاري‌ در مبارزات‌ مردم‌ آمل‌، سخنراني‌، افشاگري‌ و تنظيم‌ اطلاعيه‌ها و بيانيه‌ها بود.[۲]

در سال‌هاي‌ آغازين‌ پس‌ از پيروزي‌ انقلاب‌ اسلامي‌ ايران‌، آیت‌ الله جوادي‌ با حكم‌ امام‌ خمينی به‌ رياست‌ دادگاه‌ انقلاب‌ و حاكميت‌ شرع‌ منصوب‌ شد و همچنين‌ عضو شوراي‌ عالي‌ قضايي‌ بود. از ديگر فعاليت‌هاي‌ ايشان‌ در آن‌ دوره‌، تدوين‌ لايحة‌ قصاص‌ بود كه‌ همواره‌ مورد نفرت‌ دشمنان‌ انقلاب‌ و ملي‌‌گراها بود.[۲]

استاد جوادي‌ آملي‌، سفرهایی به‌ كشورهاي‌ مختلف‌ جهان‌، با انگيزه‌هاي‌ تبليغي‌ و سياسي‌ انجام‌ داده‌ است‌. يكي‌ از مهمترين‌ سفرهاي‌ وي‌ سفر به‌ شوروي‌ سابق‌ براي‌ تسليم‌ پيام‌ امام‌ خميني‌ به‌ گورباچف‌، رهبر وقت‌ اتحاد جماهير شوروي‌ بود كه‌ از ديد صاحب‌ نظران‌ جهاني‌، پديده‌اي‌ بسيار مهم‌ تلقي‌ مي‌شد. از ديگر سفرهاي‌ مهم‌ وي‌، سفر به‌ نيويورك‌ و شركت‌ در نشست‌ اديان‌ و ابلاغ‌ پيام‌ مقام‌ معظم‌ رهبري‌ بود كه‌ معظم‌‌له‌ با صلابت‌ تمام‌، پيام‌ رهبر ايران‌ را در آن‌ قرائت‌ كردند.[۲]

از ديگر مسئوليت‌هاي‌ وي‌، عضويت‌ در مجلس‌ خبرگان‌ قانون‌ اساسي‌ و نيز عضويت‌ در مجلس‌ خبرگان‌ رهبري‌ در دوره‌هاي‌ اول‌ و دوم‌ بود. وي‌ همچنين‌ از اعضاي‌ جامعه‌ مدرسين‌ حوزه‌ علميه‌ قم‌، پيش‌ و پس‌ از انقلاب‌ اسلامي‌ بوده‌ است‌ و نيز هم‌ اكنون‌، امامت‌ نماز جمعه‌ شهر مقدس‌ قم‌ را بر عهده‌ دارد.[۲]

پانویس


آرشیو عکس و تصویر