شرطة الخمیس: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
سطر ۱: سطر ۱:
 
{{الگو:نیازمند ویرایش فنی}}
 
{{الگو:نیازمند ویرایش فنی}}
«شرطة الخمیس » چند هزار نفر از افراد تحت فرمان حضرت علی (ع) بودند که با حضرت عهد بستند تا پای مرگ در رکابش باشند . . «خمیس » به معنای «لشکر» است . چون در قدیم لشکرها را به پنج بخش تقسیم می کردند (مقدمه، ساقه، میمنه، میسره و قطب) گاه به خود لشکر نیز «خمیس » گفته می شد .  
+
 
 +
== معنای لغوی شرطة ==
 +
 +
شرطة در لغت به معنى گروه، گروهان، شرط و پيمان آمده است.
 +
 
 +
== معنای اصطلاحی شرطة ==
 +
 
 +
در اصطلاح به اولين گروه از لشگر گفته مى‌شود كه در جنگ حاضر شده و آماده مرگ باشند.
 +
 +
ابن اثير مى‌گويد: در حديث ابن مسعود آمده است كه با شُرطة شرط مى‌شود كه از جنگ باز نگردد، مگر اينكه پيروز باشد.
 +
 
 +
== معنای لغوی خمیس ==
 +
 
 +
«خمیس » به معنای «لشکر» است . چون در قدیم لشکرها را به پنج بخش تقسیم می کردند (مقدمه، ساقه، میمنه، میسره و قلب) گاه به خود لشکر نیز «خمیس » گفته می شد .
 +
 
 +
== شرطة الخمیس در زمان امام علی(ع) ==
 +
 
 +
«شرطة الخمیس » چند هزار نفر از افراد تحت فرمان حضرت علی (ع) بودند که با حضرت عهد بستند تا پای مرگ در رکابش باشند .
  
 
درباره تعداد «شرطة الخمیس » که در حقیقت فداییان حضرت بودند، آمارهای مختلفی ارائه شده است. برخی تعداد آنان را پنج هزار نفر و برخی از کتاب های تاریخی چهل هزار تن دانسته اند .<ref> بحارالانوار، ج 42، ص 152 . </ref>
 
درباره تعداد «شرطة الخمیس » که در حقیقت فداییان حضرت بودند، آمارهای مختلفی ارائه شده است. برخی تعداد آنان را پنج هزار نفر و برخی از کتاب های تاریخی چهل هزار تن دانسته اند .<ref> بحارالانوار، ج 42، ص 152 . </ref>
 +
 +
از [[اصبع ابن نباته]] كه فرمانده شرطةالخميس حضرت على (ع) بود سؤال شد، چرا شما را شرطةالخميس مى‌گفتند او گفت:
 +
«انَّا ضَمَّنا لَهُ الذِّبْحَ وَ ضَمَّنَ لَنَا الْفَتْحَ»، چون براى امير مؤمنان خون‌دادن و از جان گذشتن را به عهده گرفتيم و او براى ما فتح و پيروزى را بر عهده گرفت.
 +
 +
بنابرآنچه كه گذشت، شرطةالخميس گروهى از رزمندگان جان بر كف بودند كه در هر محلى (اعم از شهر و خارج شهر) كه به وجود آنان نياز مى‌شد، با آمادگى كامل در همان جا حضور مى‌يافتند و اراده استوارشان بر اين بود كه از نبرد باز نگردند، مگراينكه پيروز شده باشند.
 +
 +
در مقام و منزلت شرطة الخميس همين بس كه حضرت امير (ع) ضمن تشويق اين گروه فرمود: «قبل از شما در ميان گروهى از بنى اسرائيل اين قرارداد (قرارداد شرطة الخميس) بسته شد و كسى از آنان به شهادت نرسيد، مگر اينكه پيامبر قوم خود يا پيامبر آبادى خود و يا پيامبر نفس خويش بود و شما به منزله همانها هستيد، جز اينكه شما جزو انبيا نيستيد.»
  
 
== پانویس ==
 
== پانویس ==
سطر ۸: سطر ۳۲:
 
{{پانویس}}
 
{{پانویس}}
 
== منابع ==
 
== منابع ==
 
+
*«شرطه الخمیس » چه کسانی بودند؟، پرسمان، پیش شماره 7، اسفند 1380، ص17.
پرسمان، «شرطه الخمیس » چه کسانی بودند؟، اسفند 1380، پیش شماره 7.
+
*جمعی از نویسندگان، اصطلاحات نظامی در فقه اسلامی، صص 78-76.  
 
[[رده:امام علی علیه السلام]]
 
[[رده:امام علی علیه السلام]]

نسخهٔ ‏۲۹ آوریل ۲۰۱۴، ساعت ۰۷:۵۵


معنای لغوی شرطة

شرطة در لغت به معنى گروه، گروهان، شرط و پيمان آمده است.

معنای اصطلاحی شرطة

در اصطلاح به اولين گروه از لشگر گفته مى‌شود كه در جنگ حاضر شده و آماده مرگ باشند.

ابن اثير مى‌گويد: در حديث ابن مسعود آمده است كه با شُرطة شرط مى‌شود كه از جنگ باز نگردد، مگر اينكه پيروز باشد.

معنای لغوی خمیس

«خمیس » به معنای «لشکر» است . چون در قدیم لشکرها را به پنج بخش تقسیم می کردند (مقدمه، ساقه، میمنه، میسره و قلب) گاه به خود لشکر نیز «خمیس » گفته می شد .

شرطة الخمیس در زمان امام علی(ع)

«شرطة الخمیس » چند هزار نفر از افراد تحت فرمان حضرت علی (ع) بودند که با حضرت عهد بستند تا پای مرگ در رکابش باشند .

درباره تعداد «شرطة الخمیس » که در حقیقت فداییان حضرت بودند، آمارهای مختلفی ارائه شده است. برخی تعداد آنان را پنج هزار نفر و برخی از کتاب های تاریخی چهل هزار تن دانسته اند .[۱]

از اصبع ابن نباته كه فرمانده شرطةالخميس حضرت على (ع) بود سؤال شد، چرا شما را شرطةالخميس مى‌گفتند او گفت: «انَّا ضَمَّنا لَهُ الذِّبْحَ وَ ضَمَّنَ لَنَا الْفَتْحَ»، چون براى امير مؤمنان خون‌دادن و از جان گذشتن را به عهده گرفتيم و او براى ما فتح و پيروزى را بر عهده گرفت.

بنابرآنچه كه گذشت، شرطةالخميس گروهى از رزمندگان جان بر كف بودند كه در هر محلى (اعم از شهر و خارج شهر) كه به وجود آنان نياز مى‌شد، با آمادگى كامل در همان جا حضور مى‌يافتند و اراده استوارشان بر اين بود كه از نبرد باز نگردند، مگراينكه پيروز شده باشند.

در مقام و منزلت شرطة الخميس همين بس كه حضرت امير (ع) ضمن تشويق اين گروه فرمود: «قبل از شما در ميان گروهى از بنى اسرائيل اين قرارداد (قرارداد شرطة الخميس) بسته شد و كسى از آنان به شهادت نرسيد، مگر اينكه پيامبر قوم خود يا پيامبر آبادى خود و يا پيامبر نفس خويش بود و شما به منزله همانها هستيد، جز اينكه شما جزو انبيا نيستيد.»

پانویس

  1. بحارالانوار، ج 42، ص 152 .

منابع

  • «شرطه الخمیس » چه کسانی بودند؟، پرسمان، پیش شماره 7، اسفند 1380، ص17.
  • جمعی از نویسندگان، اصطلاحات نظامی در فقه اسلامی، صص 78-76.