سوره یس (یاسین)

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
<<فاطر یس صافات>>
شماره: ۳۶
جزء : ۲۲و ۲۳
محل نزول: مکه
ترتيب نزول : ۴۱
تعداد آیه : ۸۳
متن و ترجمه سوره

فهرست سوره‌های قرآن

سوره یس سی و ششمین سوره قرآن است و دارای 83 آیه است. از این سوره در روایات به قلب قرآن یاد شده است. علامه طباطبائی هدف این سوره را بیان اصول سه گانه دین (توحید، نبوت و معاد) دانسته است.

نزول

سوره «يس» نزد تمام مفسّرين مکی است، ابن عباس گويد: مگر يك آيه و آن آيه «وَ إِذا قِيلَ لَهُمْ أَنْفِقُوا مِمَّا رَزَقَكُمُ اللَّه»(آیه - 47) كه در مدينه نازل شده است.[۱]

این سوره در ترتیب مصحف سی و ششمین سوره و در ترتیب نزول چهل و یکمین سوره قرآن کریم است که پیش از آن سوره جن و پس از آن سوره فرقان نازل شده است.[۲]

تعداد آيات

از نظر اهل کوفه هشتاد و سه آيه است و هشتاد و دو آيه از نظر ديگران. اختلاف آن در آيه «يس» است.[۱]

فضيلت سوره

ابى بن كعب گويد: هر كس سوره يس را براى خداى عزّ و جل قرائت كند خداوند او را آمرزيده و اعطاء كند از اجر و پاداش به او اجر كسى كه دوازده مرتبه قرآن را تلاوت كرده و هر مريض و بيمارى كه نزد او پس قرائت شود بعدد هر حرفى از آن ده فرشته نازل شود و بر او كه در جلوى او به صفها مى‌ايستند و براى او استغفار كنند و در موقع قبض روح او حاضر باشند، و جنازه او را تشييع و بر آن نماز بخوانند و به دفنش نيز حاضر باشند.

واز انس بن مالك از پيامبر اسلام صلی الله علیه و آله روايت شده كه فرمود البتّه براى هر چيزى قلبى است و قلب قرآن سوره يس است.

و از او از پيامبر صلی الله علیه و آله رسيده كه فرمود كسى كه بگورستانى وارد شود يس را بخواند خدا در آن روز از عذاب ايشان تخفيف و براى او بعدد امواتى كه در آنجاست حسناتى نوشته شود.

و ابوبصير از حضرت امام صادق عليه السلام روايت كرده كه فرمود، البته براى هر چيزى قلبى است و قلب قرآن سوره يس است پس هر كس در روز پيش از آن كه شام كند بخواند در روز آن از حفظ شدگان و روزى داده شدگان باشد تا شب كند و هر كس در شب بخواند پيش از آن كه بخوابد خدا بر او هزار فرشته مأمور كند تا او را از هر شيطان پليدى و از هر آفتى حفظ نمايد و اگر در خوابش بميرد خدا او را در بهشت داخل كند و سى هزار فرشته براى غسل او حاضر و همگى براى او استغفار مي كنند و او را تا قبرش تشييع مي نمايند...

و محمد بن مسلم از امام باقر عليه السلام روايت كرده كه براى رسول خدا صلی الله علیه و آله دوازده اسم است که پنج اسم آن در قرآن آمده است: محمد، احمد، عبداللَه، يس، نون.[۱]

هدف سوره

غرض اين سوره بيان اصول سه‌گانه دين است، چيزى كه هست نخست از مساله نبوت شروع كرده، حال مردم را در قبول و رد دعوت انبيا بيان مى‌كند، و مى‌فرمايد كه: نتيجه دعوت حق انبياء، احياى مردم است، و اينكه آنان در راه سعادت واقع شوند و حجت را بر مخالفين تمام كند، و به عبارت ديگر تكميل هر دو دسته مردم است، عده‌اى را در طريق سعادت، و جمعى را در طريق شقاوت.

آن گاه اين سوره بعد از بيان مساله نبوت، منتقل مى‌شود به مساله توحيد، و آياتى چند از نشانه‌هاى وحدانيت خدا را برمى‌شمارد، و سپس به مساله معاد منتقل شده، زنده شدن مردم را در قيامت براى گرفتن جزا، و جداسازى مجرمين از متقين را بيان نموده سپس سرانجام حال هر يك از اين دو طايفه را توصيف مى‌كند.

و در آخر دوباره به همان مطلبى كه آغاز كرده بود برگشته، خلاصه‌اى از اصول سه‌گانه را بيان، و بر آنها استدلال مى‌كند و سوره را ختم مى‌نمايد. و از آيات برجسته و بسيار علمى اين سوره آيه«إِنَّما أَمْرُهُ إِذا أَرادَ شَيْئاً أَنْ يَقُولَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ فَسُبْحانَ الَّذِي بِيَدِهِ مَلَكُوتُ كُلِّ شَيْ‌ءٍ وَ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ» است، پس اين سوره شانى عظيم دارد، چون هم متعرض اصول سه‌گانه است و هم شاخه‌هايى كه از آن اصول منشعب مى‌شود.[۳]

پانویس

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ترجمه مجمع البيان في تفسير القرآن، ج‌20، ص 358 تا 361
  2. ترتیب نزول سوره ها، در همین دانشنامه
  3. محمد حسین طباطبایی، ترجمه تفسیر المیزان، قم، 1374، ج‌17، ص90.

منابع

  • طبرسی، فضل بن حسن، ترجمه مجمع البيان في تفسير القرآن، گروه مترجمان، تهران، فراهانی.
  • محمد حسین طباطبایی، ترجمه تفسیر المیزان، ترجمه محمد باقر موسوی، قم، جامعه مدرسین، 1374ش.
  • ترتیب نزول سوره ها، در همین دانشنامه

پیوست

سوره قبلی:

۳۵.الفاطر

۳۶.يس سوره بعدی:

۳۷.الصافات

۱.سوره فاتحه ۲.سوره بقره ۳.سوره آل عمران ۴.سوره نساء ۵.سوره مائده ۶.سوره انعام ۷.سوره اعراف ۸.سوره انفال ۹.سوره توبه ۱۰.سوره یونس ۱۱.سوره هود ۱۲.سوره یوسف ۱۳.سوره رعد ۱۴.سوره ابراهیم ۱۵.سوره حجر ۱۶.سوره نحل ۱۷.سوره اسراء ۱۸.سوره کهف ۱۹.سوره مریم ۲۰.سوره طه ۲۱.سوره انبیاء ۲۲.سوره حج ۲۳.سوره مومنون ۲۴.سوره نور ۲۵.سوره فرقان ۲۶.سوره شعراء ۲۷.سوره نمل ۲۸.سوره قصص ۲۹.سوره عنکبوت ۳۰.سوره روم ۳۱.سوره لقمان ۳۲.سوره سجده ۳۳.سوره احزاب ۳۴.سوره سبأ ۳۵.سوره فاطر ۳۶.سوره یس ۳۷.سوره صافات ۳۸.سوره ص ۳۹.سوره زمر ۴۰.سوره غافر ۴۱.سوره فصلت ۴۲.سوره شوری ۴۳.سوره زخرف ۴۴.سوره دخان ۴۵.سوره جاثیه ۴۶.سوره احقاف ۴۷.سوره محمد ۴۸.سوره فتح ۴۹.سوره حجرات ۵۰.سوره ق ۵۱.سوره ذاریات ۵۲.سوره طور ۵۳.سوره نجم ۵۴.سوره قمر ۵۵.سوره الرحمن ۵۶.سوره واقعه ۵۷.سوره حدید ۵۸.سوره مجادله ۵۹.سوره حشر ۶۰.سوره ممتحنه ۶۱.سوره صف ۶۲.سوره جمعه ۶۳.سوره منافقون ۶۴.سوره تغابن ۶۵.سوره طلاق ۶۶.سوره تحریم ۶۷.سوره ملک ۶۸.سوره قلم ۶۹.سوره الحاقه ۷۰.سوره معارج ۷۱.سوره نوح ۷۲.سوره جن ۷۳.سوره مزمل ۷۴.سوره مدثر ۷۵.سوره قیامه ۷۶.سوره انسان ۷۷.سوره مرسلات ۷۸.سوره نبأ ۷۹.سوره نازعات ۸۰.سوره عبس ۸۱.سوره تکویر ۸۲.سوره انفطار ۸۳.سوره مطففین ۸۴.سوره انشقاق ۸۵.سوره بروج ۸۶.سوره طارق ۸۷.سوره اعلی ۸۸.سوره غاشیه ۸۹.سوره فجر ۹۰.سوره بلد ۹۱.سوره شمس ۹۲.سوره لیل ۹۳.سوره ضحی ۹۴.سوره انشراح ۹۵.سوره تین ۹۶.سوره علق ۹۷.سوره قدر ۹۸.سوره بینه ۹۹.سوره زلزال ۱۰۰.سوره عادیات ۱۰۱.سوره قارعه ۱۰۲.سوره تکاثر ۱۰۳.سوره عصر ۱۰۴.سوره همزه ۱۰۵.سوره فیل ۱۰۶.سوره قریش ۱۰۷.سوره ماعون ۱۰۸.سوره کوثر ۱۰۹.سوره کافرون ۱۱۰.سوره نصر ۱۱۱.سوره مسد ۱۱۲.سوره اخلاص ۱۱۳.سوره فلق ۱۱۴.سوره ناس

قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن (اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن