سوره نحل

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
<<حجر نحل اسراء>>
شماره: ۱۶
جزء : ۱۴
محل نزول: مکه
ترتيب نزول : ۷۰
تعداد آیه : ۱۲۸
متن و ترجمه سوره

فهرست سوره‌های قرآن

سوره نحل شانزدهمین سوره قرآن است و دارای 128 آیه است.

نزول

چهل آيه اول اين سوره، مکی و بقيه - از «وَالَّذِينَ هاجَرُوا فِي اللَّهِ مِنْ بَعْدِ ما ظُلِمُوا لَنُبَوِّئَنَّهُمْ...» تا آخر سوره مدنی است. اين نظر، از حسن و قتاده است.

ابن عباس، عطا و شعبى گويند: تمام سوره مكى است، بجز سه آيه آخر آن - وَ إِنْ عاقَبْتُمْ فَعاقِبُوا تا آخر سوره - كه ميان مكه و مدينه، هنگام بازگشت پيامبر از «احد» نازل شد.

بنابر روايتى ديگر از ابن عباس، قسمتى از اين سوره مكى و قسمتى مدنى است؛ از آغاز تا «وَلَكُمْ عَذابٌ عَظِيمٌ» مكى و از «لاتَشْتَرُوا بِعَهْدِ اللَّهِ ثَمَناً قَلِيلًا» تا «بِأَحْسَنِ ما كانُوا يَعْمَلُونَ» مدنى است.

این سوره در ترتیب مصحف شانزدهمین سوره و در ترتیب نزول هفتادمین سوره قرآن کریم است که پیش از آن سوره کهف و پس از آنسوره نوح نازل شده است.

شماره آيات

بدون هيچگونه اختلافى، تعداد آيات 128 است.

فضيلت سوره

ابى بن كعب، از پيامبر گرامى روايت كرده است كه: هر كس اين سوره را بخواند، خداوند نعمت هايى كه در دنيا به او داده با او حساب نخواهد كرد و اجر او به اندازه كسى است كه: بميرد و وصيتى نيكو از خود بيادگار گذارد و اگر در همان روز يا شبى كه اين سوره را خوانده بميرد، اجر او مانند كسى است كه با وصيت نيكو و پسنديده از دنيا رفته است.

محمد بن مسلم از امام باقر علیه السلام روايت كند كه: هر كس سوره نحل را در هر ماه بخواند، در دنيا زيان نبيند و هفتاد نوع بلا - كه آسانترين آنها جنون و جذام و پيسى است - از او دور خواهد شد و جاى او در بهشت عدن است كه در وسط بهشت‌هاى ديگر قرار دارد.

هدف سوره

غرض سوره خبر دادن به نزديك شدن امر خداست كه عبارتست از: غلبه دين حق بر كفار، كه خداى تعالى اين معنا را با بيان اينكه:" تنها خداى تعالى اله معبود است نه ديگرى چون تدبير عالم مانند خلقتش قائم به او است و نيز همه نعمتها به او منتهى می‌گردد و هيچ يك از آنها مصنوع غير او نيست" نتيجه مى‌گيرد. پس واجب است همان خدا به تنهايى عبادت شود. و همچنين با بيان اينكه:" دين حق از خدا است پس واجب است كه غير دين او دينى و قانونى ديگر تشريع نشود" و باز با بيان امورى از دين الهى، توضيح میدهد.

اين، آن غرضى است كه معظم آيات اين سوره آن را دنبال نموده و با بيانهاى مختلفى تعقيب مى‌نمايد، در ضمن بيان اين غرض، آياتى هم هست كه مساله هجرت و پاره‌اى مطالب مناسب با آن را ايراد می‌نمايد[۱]

پانویس

  1. ترجمه الميزان، ج‌12، ص: 29

منابع

  • فضل بن حسن طبرسی، ترجمه مجمع البيان في تفسير القرآن، ج‌13، ص221.
  • محمد حسین طباطباییترجمه الميزان، ج‌12، ص: 29 ، قم 1374.
  • ترتیب نزول سوره ها، در همین دانشنامه

پیوست

متن و ترجمه