زرارة بن اعین: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (صفحه‌ای جدید حاوی ' {{بخشی از یک کتاب}} <keywords content='کلید واژه: یاران امام صادق علیه السلام، زرارة بن ا...' ایجاد کرد)
 
(ویرایش)
 
(۱۰ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
{{بخشی از یک کتاب}}
+
'''زرارة بن اعین شیبانی''' (م، ۱۴۸ ق)، از فقها، راویان و متکلمان بزرگ [[امامیه]] در قرن دوم هجری و از شاگردان مورد اعتماد [[امام باقر علیه السلام|امام باقر]] و [[امام صادق]] (علیهماالسلام) است. او در دیانت و فقاهت و وثاقت، بر معاصرین خود برتری داشت و یکی از [[اصحاب اجماع]] بشمار می رود.<ref> [http://www.cgie.org.ir/shavad.asp?id=130&avaid=3592 دائره المعارف بزرگ اسلامی، مدخل "اصحاب اجماع" از حسن انصاری].</ref>
 +
{{شناسنامه عالم
 +
||نام کامل = '''زرارة بن اعین شیبانی'''
 +
||تصویر=
 +
||زادروز = ۷۰ هجری
 +
|زادگاه =
 +
|وفات =  ۱۴۸ هجری
 +
|مدفن =
 +
|اساتید =
 +
|شاگردان = [[ابان بن تغلب]]، [[جمیل بن دراج]]، [[عبدالله بن مسکان]]، [[حمّاد بن عثمان|حماد بن عثمان]]، [[حریز بن عبدالله سجستانی]]،...
 +
|آثار = کتاب الاستطاعة والجبر والعهود،...
 +
}}
 +
==ولادت و نسب==
  
 +
زراره حدود سال ۷۰ هجری متولد شد. نام اصلی او، «عبدربّه» و [[کنیه|کنیه‌اش]] ابوالحسن یا ابوعلی است. او فرزند اعین بن سُنْسُن شیبانی و از خاندان اصیل و عریق [[آل اعین]] است. آل اعین، خاندان [[شیعه|شیعی]] مذهب در [[کوفه]] و همگی از دانشمندان بزرگ هستند و نام زراره درخشنده‌تر و پرآوازه‌تر از فرزندان دیگر اعین است.
  
 +
==زراره در کلام امام صادق==
  
 +
روایت است که وقتى [[امام صادق]] علیه‌السلام به او فرمود: اى زراره اسم تو در نامهاى اهل [[بهشت]] بى الف است. گفت: بلى فدایت شوم، اسم من عبدربّه است ولکن ملقب شدم به زراره؛ و از او نقل شده که مى گفته: به هر حرف که از امام جعفرصادق علیه‌السلام مى شنوم، [[ایمان]] من زیاده مى شود.<ref name="طوسی">[http://lib.eshia.ir/14015/1/345 اختیار معرفة الرجال، ج۱، ص۳۴۵.]، تاریخ بازیابی: ۲ دی ماه ۱۳۹۱.</ref>
  
<ref> براى اطلاع بيشتر نك: رسالة فى آل اعين؛ تاريخ آل زراره، ص 35؛ اضبط المقال، ص 511؛ معجم رجال الحديث، ج 7، ص 218-257؛ مجمع الرجال، ج 3، ص 25-51؛ اعيان الشيعه، ج 7، ص 46؛ منتهى المقال، ص 135؛ اتقان المقال، ص 62؛ رجال نجاشى، ص 125؛ تنقيح المقال، ج 1، ص 438؛ رجال طوسى، ص 123 و 201 و 350؛ رجال كشى، ص 133؛ معالم العلماء، ص 53 و مسند زرارة بن اعين، چاپ جامعه مدرسين قم.</ref>
+
روایت شده که امام صادق علیه السلام به فیض بن مختار فرمود که هر وقت خواستى [[حدیث]] ما را، پس اخذ کن از این شخص نشسته، و اشاره فرمود به زراره. و نیز از آن حضرت مروى است که درباره زراره فرمود: «لولا زرارة لقُلتُ انّ احادیث ابى ستذهب».<ref name="طوسی" /> اگر زراره نبود می گفتم احادیث پدرم از بین می رفت.
  
كه جلالت شأن و عظمت قدرش زياده از آن است كه ذكر شود، جمع شده بود. در او جميع خصال خير از علم و فضل و فقاهت و ديانت و وثاقت، از حواريين  صادقين علیهماالسلام است و او همان است كه يونس بن عمار حديثى از او نقل كرده براى حضرت [[امام صادق]] علیه‌السلام در باب ارث كه او از حضرت [[امام باقر]] علیه‌السلام نقل كرده بود. حضرت صادق علیه‌السلام فرمود: آنچه را كه زراره روايت كرده از ابوجعفر علیه‌السلام پس جايز نيست كه ما رد كنيم.<ref> اختيار معرفة الرجال، ج 1، ص 364.</ref>
+
حضرت صادق علیه السلام او را در کنار سه تن دیگر، یعنی [[محمد بن مسلم ثقفی کوفی|محمد بن مسلم]] و [[برید بن معاویه|برید بن معاویه]] و [[ابوبصیر مرادی|لیث بن البخترى المرادى]]، از اوتاد زمین و اعلام دین دانسته است.<ref>شیخ عباس قمی، منتهی الآمال قسمت دوم، باب نهم: در تاریخ حضرت امام صادق علیه‌السلام.</ref>
  
و روايت شده كه آن حضرت به فيض بن مختار فرمود كه هر وقت خواستى [[حديث]] ما را پس اخذ كن از اين شخص نشسته و اشاره فرمود به زراره و نيز از آن حضرت مروى است كه درباره زراره فرمود: لولا زرارة لقلت انّ احاديث ابى ستذهب.<ref> اختيار معرفة الرجال، ج 1، ص 345.</ref>
+
برخی روایات نیز در مذمت او وارد شده، اما این گونه روایات به دلیل حفظ جان او بوده است، چرا که ممکن بود مورد خشم حاکمان ستمکار [[حکومت بنی عباس|عباسی]] واقع شود. امام صادق علیه السلام در پیامی به او همین مطلب را فرمود: «تو را برای حفظ جانت مذمت می کنم - همان گونه که [[حضرت خضر علیه السلام|حضرت خضر]] کشتی محرومان را سوراخ و معیوب می‌نمود تا پادشاهی که در حال غصب کشتی‌های مردم بود از آن کشتی‌ صرف‌نظر کند.»
 +
==جایگاه علمی زراره==
  
و گذشت در بريد كه زراره يكى از اوتاد زمين و اعلام دين است و هم روايت است كه وقتى حضرت [[امام صادق]] علیه‌السلام به او فرمود: اى زراره اسم تو در نام هاى اهل بهشت بى الف است.
+
از [[محمد بن ابی عمیر|ابن ابى عمیر]] - که از بزرگان فضلاى [[شیعه]] است - نقل است که وقتى به [[جمیل بن دراج|جمیل بن دراج]] - که از اعاظم فقها و [[محدث|محدثین]] این طایفه است - گفت که: چه نیکو است محضر تو و چه زینت دارد مجلس افاده تو! گفت: بلى، لکن به خدا سوگند که نبودیم ما در نزد زراره مگر به منزله اطفال مکتبى که در نزد معلم خود باشند.<ref>اختیار معرفة الرجال، ج۱، ص۳۴۶.</ref>
  
گفت: بلى فدايت شوم، اسم من عبدربه است ولكن ملقب شدم به زراره و از او نقل شده كه مى گفته: به هر حرف كه از امام جعفرصادق علیه‌السلام مى شنوم [[ایمان]] من زياده مى شود.<ref> همان.</ref>
+
و [[ابوغالب زراری|ابوغالب زرارى]] در رساله اى که به جهت فرزند فرزندش محمد بن عبدالله نوشته، فرموده: روایت شده که زراره مردى وسیم و جسیم و ابیض اللّون بود و بر دست خود عصایى داشت، مردم احتشام او را بپا مى داشتند و صف مى زدند و نظر به حسن و هیأت و جمال او مى نمودند و در جدل و مخاصمت در کلام امتیازى تمام داشت و هیچ کس را قدرت آن نبود که در مناظره او را مغلوب سازد، الا آن که کثرت [[عبادت]] او را از [[علم کلام|کلام]] واداشته بود و متکلمین شیعه در سلک تلامیذ او بودند، هفتاد سال عمر کرد و از براى [[آل اعین|آل اعین]] فضایل بسیارى است و آنچه در حق ایشان روایت شده زیاده از آن است که براى تو بنویسم.<ref>رساله ابوغالب زرارى، ص۱۳۶.</ref>
  
و از ابن ابى عمير - كه از بزرگان فضلاى [[شيعه]] است - نقل است كه وقتى به جميل بن دراج - كه از اعاظم فقها و محدثين اين طايفه است - گفت كه: چه نيكو است محضر تو و چه زينت دارد مجلس افاده تو؟ گفت: بلى، لكن به خدا سوگند كه نبوديم ما در نزديك زراره مگر به منزله اطفال مكتبى كه در نزد معلم خود باشند.<ref> اختيار معرفة الرجال، ج 1، ص 346.</ref>
+
[[احمد بن علی نجاشی|نجاشی]] رجال شناس معروف شیعه می‌گوید: «زراره، بزرگ و استاد اصحاب ما، [[فقیه]]، متکلم، شاعر، ادیب و استاد علم قرائت بود و همه معیارهای فضیلت شخصی و دینی در او جمع بوده است. راستگو، مورد اعتماد و در زمان خویش بر همه اصحاب مقدم بود.<ref>نجاشی، رجال النجاشی، ص۱۷۵، شماره ۴۶۳.</ref>
  
و ابوغالب زرارى در ساله اى كه به جهت فرزند فرزندش محمد بن عبدالله  نوشته، فرموده: روايت شده كه زراره مردى و سيم و جسيم و ابيض اللّون بود و بر دست خود عصايى داشت، مردم احتشام او را بپا مى داشتند و صف مى زدند و نظر به حسن و هيأت و جمال او مى نمودند و در جدل و مخاصمت در كلام امتيازى تمام داشت و هيچ كس را قدرت آن نبود كه در مناظره او را مغلوب سازد الا آن كه كثرت [[عبادت]] او را از كلام واداشته بود و متكلمين شيعه در سلك تلاميذ او بودند، هفتاد<ref> نود. خ. ل .</ref> سال عمر كرد و از براى آل اعين فضايل بسيارى است و آنچه در حق ايشان روايت شده زياده از آن است كه براى تو بنويسم، الخ انتهى.<ref> رساله ابوغالب زرارى، ص 136.</ref>
+
جمع کثیری از متکلمان [[شیعه]] در زمره شاگردان او هستند و روایت کنندگان او را بالغ بر یکصد تن نوشته اند، از جمله: موسی بن بکر واسطی، [[ابان بن تغلب|ابان بن تغلب حریزی]]، حنان بن سدیر، [[جمیل بن دراج]]، هشام بن سالم، [[عبدالله بن بکیر شیبانی|عبدالله بن بکیر]]، ثعلبة بن میمون، [[عبدالله بن مسکان|عبدالله‌ بن مسکان]]، علی بن عطیه، عمر بن اذنیه، [[حمّاد بن عثمان|حماد بن عثمان]]، محمد بن حمران، [[حریز بن عبدالله سجستانی]].
  
مؤلّف گويد كه وفات زراره بعد از وفات حضرت صادق علیه‌السلام واقع شده به فاصله دو ماه يا كمتر و زراره در وقت وفات آن حضرت مريض بود و به همان مرض رحلت كرد رحمة الله عليه و بدان كه بيت اعين از بيوت شريفه است و غالب ايشان اهل [[حديث]] و [[فقه]] و [[كلام]] بوده اند و اصول و تصانيف و روايات بسيار از ايشان نقل شده است.
+
==آثار و روایات==
 +
زراره که از خاندانی دانش ‌دوست و عالم‌پرور بود، همگام با سایر افراد خانواده، کمر همت‌ به فراگیری علوم مختلف بست، او زندگی خود را وقف این کار کرد و در اکثر علوم رایج عصر خویش نیز سرآمد گردید، او در رشته‌هایی چون [[فقه]]، [[حدیث]]، [[علم کلام|کلام]] و ادبیات تحصیل نمود، و در رشته قرائت نیز مهارت کامل داشت.<ref>نجاشی، رجال نجاشی، ص۱۷۵.</ref>
  
و زراره را چند تن اولاد بود از جمله رومى و عبدالله مى باشند كه هر دو تن از ثقات روانند و ديگر حسن و حسين است كه حضرت صادق علیه‌السلام در حق ايشان [[دعا]] كرده و فرموده: احاطهما اللّه و كلاهما و رعاهما و حفظهما بصلاح ابيهما كما حفظ الغلامين.<ref> اختيار معرفة الرجال، ج 1، ص 350.</ref>
+
با وجود این، در آثار [[علم رجال|رجالی]]، کتاب‌های زیادی از او یاد نکرده‌اند! در اکثر کتب رجالی آمده است: «لِزراره مصنفات منها کتاب الاستطاعة والجبر والعهود.»<ref>شیخ طوسی، فهرست طوسی، ص۷۵.</ref> ولی این نمی‌رساند که او جز کتاب یاد شده کتاب دیگری نداشته است. <span class="tooltiptext"><span class="outlink"></span></span>
  
و برادران زراره، حمران و بكير و عبدالرحمن و عبدالملك تمامى از اجلاء مى باشند. اما حمران كه گذشت حالش و بكير همان است كه حضرت صادق علیه‌السلام  او را ياد كرده و فرموده: رحم اللّه بكيرا و قد فعل.<ref> اختيار معرفة الرجال، ج 2، ص 419.</ref>
+
درباره اشعار زراره، صاحب [[اعیان الشیعه (کتاب)|اعیان الشیعه]] می‌گوید: جاحظ در کتاب عرجان الاشراف، متذکر ابیاتی از اشعار زراره گردیده است. با این که اکثر رجال‌ نویسان معتقدند که وی شاعر بوده، اما معلوم نداشته‌اند که آیا [[دیوان (شعر)|دیوان شعر]] از خود برجای گذاشته یا نه.  
  
و نيز روايت شده كه بعد از فوت او حضرت فرمود: واللّه لقد انزله اللّه بين رسوله و امیرالمومنین صلوات الله و سلامه عليهما.<ref> همان.</ref> و اولاد و احفاد او اهل حديثند و از براى آن جناب در بيرون شهر دامغان بقعه و مزارى است معروف.
+
در رشته فقه نیز بر کتاب و رساله‌ای از وی دست نیافتیم. آنچه در زندگی زراره مانند ستاره‌ای می‌درخشد، جنبه حدیثی ایشان است که در این میدان به تمام معنا درخشیده و آثار فراوان حدیثی از خود باقی گذاشته اشت و علی‌ رغم حساسیت‌هایی که دستگاه خلافت و مخالفان علیه وی نشان می‌دادند، احادیث فراوانی برجای مانده، که مجموع آن‌ها در «مسند الزراره‌» مشتمل بر حدود دو هزار حدیث است.<ref>محمدی مازندرانی، مسند زراره‌ بن اعین.</ref>
  
و عبدالرحمن بن اعين همان است كه مشايخ، شهادت بر استقامت او داده اند و عبدالملك بن اعين همان است كه حضرت [[امام صادق]] علیه‌السلام بر او ترحم فرموده و قبر او را در [[مدينه]] با اصحاب خود زيارت كرده و عارف به نجوم بوده،<ref> سفينة، ج 2، ص 140.</ref> و فرزندش ضريس بن عبدالملك از ثقات روات است.<ref> نك: رجال كشى، ج 2، ص 601.</ref>
+
بسیاری از مباحث فقه شیعه شکوفایی خود را مرهون زحمات طاقت‌فرسای زراره و امثال او است و در هیچ بابی از ابواب فقهی نمی‌توان نقش احادیث زراره را نادیده گرفت.<span class="tooltiptext"><span class="outlink"></span></span>
  
==پانویس ==
+
طبق نقل کتاب [[معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواة (کتاب)|معجم رجال الحدیث]]، بیش از دو هزار و نود و چهار روایت از طریق زراره به ما رسیده است و طبق نقل کتاب مفتاح الکتب الاربعة، روایاتی که به مباشرت از [[معصوم]] علیه السلام در [[کتب اربعه]] دارد، هزار و دویست و پنجاه و چهار روایت است.<ref> [http://www.hawzah.net/fa/article/articleview/5354?ParentID=78491 ناصر باقری بیدهندی، اصحاب اجماع، فصلنامه علوم حدیث، شماره ۹].</ref>
 +
 
 +
==وفات==
 +
وفات زراره به فاصله دو ماه یا کمتر بعد از شهادت [[امام صادق علیه السلام|حضرت صادق]] علیه‌السلام در سال ۱۴۸ هجری واقع شده، و زراره در وقت وفات آن حضرت مریض بوده و به همان مرض رحلت کرد. البته برخی از محدثین وفات او را در سال ۱۵۰ هجری ذکر کرده‌اند.
 +
==پانویس==
 
<references />
 
<references />
===منبع===
+
==منابع==
 +
*[http://www.hawzah.net/fa/article/articleview/5354?ParentID=78491 ناصر باقری بیدهندی، اصحاب اجماع، فصلنامه علوم حدیث، شماره ۹].
 +
*[[شیخ عباس قمی]]، [[منتهى الآمال (کتاب)|منتهی الآمال]]، قسمت دوم، باب نهم: در تاریخ حضرت امام صادق علیه‌السلام.
  
حاج [[شیخ عباس قمی]], منتهي الآمال قسمت دوم، باب نهم: در تاريخ حضرت امام صادق عليه‌السلام
+
[[Category:اصحاب اهل البیت علیهم السلام]]
 +
[[رده:اصحاب امام صادق علیه السلام]]
 +
[[رده:اصحاب امام باقر علیه السلام]]
 +
[[رده:اصحاب اجماع]]
 +
[[رده:راویان حدیث]]
 +
[[رده:راویان ثقه]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۷ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۵۷

زرارة بن اعین شیبانی (م، ۱۴۸ ق)، از فقها، راویان و متکلمان بزرگ امامیه در قرن دوم هجری و از شاگردان مورد اعتماد امام باقر و امام صادق (علیهماالسلام) است. او در دیانت و فقاهت و وثاقت، بر معاصرین خود برتری داشت و یکی از اصحاب اجماع بشمار می رود.[۱]

نام کامل زرارة بن اعین شیبانی
زادروز ۷۰ هجری
وفات ۱۴۸ هجری

Line.png

شاگردان

ابان بن تغلب، جمیل بن دراج، عبدالله بن مسکان، حماد بن عثمان، حریز بن عبدالله سجستانی،...

آثار

کتاب الاستطاعة والجبر والعهود،...

ولادت و نسب

زراره حدود سال ۷۰ هجری متولد شد. نام اصلی او، «عبدربّه» و کنیه‌اش ابوالحسن یا ابوعلی است. او فرزند اعین بن سُنْسُن شیبانی و از خاندان اصیل و عریق آل اعین است. آل اعین، خاندان شیعی مذهب در کوفه و همگی از دانشمندان بزرگ هستند و نام زراره درخشنده‌تر و پرآوازه‌تر از فرزندان دیگر اعین است.

زراره در کلام امام صادق

روایت است که وقتى امام صادق علیه‌السلام به او فرمود: اى زراره اسم تو در نامهاى اهل بهشت بى الف است. گفت: بلى فدایت شوم، اسم من عبدربّه است ولکن ملقب شدم به زراره؛ و از او نقل شده که مى گفته: به هر حرف که از امام جعفرصادق علیه‌السلام مى شنوم، ایمان من زیاده مى شود.[۲]

روایت شده که امام صادق علیه السلام به فیض بن مختار فرمود که هر وقت خواستى حدیث ما را، پس اخذ کن از این شخص نشسته، و اشاره فرمود به زراره. و نیز از آن حضرت مروى است که درباره زراره فرمود: «لولا زرارة لقُلتُ انّ احادیث ابى ستذهب».[۲] اگر زراره نبود می گفتم احادیث پدرم از بین می رفت.

حضرت صادق علیه السلام او را در کنار سه تن دیگر، یعنی محمد بن مسلم و برید بن معاویه و لیث بن البخترى المرادى، از اوتاد زمین و اعلام دین دانسته است.[۳]

برخی روایات نیز در مذمت او وارد شده، اما این گونه روایات به دلیل حفظ جان او بوده است، چرا که ممکن بود مورد خشم حاکمان ستمکار عباسی واقع شود. امام صادق علیه السلام در پیامی به او همین مطلب را فرمود: «تو را برای حفظ جانت مذمت می کنم - همان گونه که حضرت خضر کشتی محرومان را سوراخ و معیوب می‌نمود تا پادشاهی که در حال غصب کشتی‌های مردم بود از آن کشتی‌ صرف‌نظر کند.»

جایگاه علمی زراره

از ابن ابى عمیر - که از بزرگان فضلاى شیعه است - نقل است که وقتى به جمیل بن دراج - که از اعاظم فقها و محدثین این طایفه است - گفت که: چه نیکو است محضر تو و چه زینت دارد مجلس افاده تو! گفت: بلى، لکن به خدا سوگند که نبودیم ما در نزد زراره مگر به منزله اطفال مکتبى که در نزد معلم خود باشند.[۴]

و ابوغالب زرارى در رساله اى که به جهت فرزند فرزندش محمد بن عبدالله نوشته، فرموده: روایت شده که زراره مردى وسیم و جسیم و ابیض اللّون بود و بر دست خود عصایى داشت، مردم احتشام او را بپا مى داشتند و صف مى زدند و نظر به حسن و هیأت و جمال او مى نمودند و در جدل و مخاصمت در کلام امتیازى تمام داشت و هیچ کس را قدرت آن نبود که در مناظره او را مغلوب سازد، الا آن که کثرت عبادت او را از کلام واداشته بود و متکلمین شیعه در سلک تلامیذ او بودند، هفتاد سال عمر کرد و از براى آل اعین فضایل بسیارى است و آنچه در حق ایشان روایت شده زیاده از آن است که براى تو بنویسم.[۵]

نجاشی رجال شناس معروف شیعه می‌گوید: «زراره، بزرگ و استاد اصحاب ما، فقیه، متکلم، شاعر، ادیب و استاد علم قرائت بود و همه معیارهای فضیلت شخصی و دینی در او جمع بوده است. راستگو، مورد اعتماد و در زمان خویش بر همه اصحاب مقدم بود.[۶]

جمع کثیری از متکلمان شیعه در زمره شاگردان او هستند و روایت کنندگان او را بالغ بر یکصد تن نوشته اند، از جمله: موسی بن بکر واسطی، ابان بن تغلب حریزی، حنان بن سدیر، جمیل بن دراج، هشام بن سالم، عبدالله بن بکیر، ثعلبة بن میمون، عبدالله‌ بن مسکان، علی بن عطیه، عمر بن اذنیه، حماد بن عثمان، محمد بن حمران، حریز بن عبدالله سجستانی.

آثار و روایات

زراره که از خاندانی دانش ‌دوست و عالم‌پرور بود، همگام با سایر افراد خانواده، کمر همت‌ به فراگیری علوم مختلف بست، او زندگی خود را وقف این کار کرد و در اکثر علوم رایج عصر خویش نیز سرآمد گردید، او در رشته‌هایی چون فقه، حدیث، کلام و ادبیات تحصیل نمود، و در رشته قرائت نیز مهارت کامل داشت.[۷]

با وجود این، در آثار رجالی، کتاب‌های زیادی از او یاد نکرده‌اند! در اکثر کتب رجالی آمده است: «لِزراره مصنفات منها کتاب الاستطاعة والجبر والعهود.»[۸] ولی این نمی‌رساند که او جز کتاب یاد شده کتاب دیگری نداشته است.

درباره اشعار زراره، صاحب اعیان الشیعه می‌گوید: جاحظ در کتاب عرجان الاشراف، متذکر ابیاتی از اشعار زراره گردیده است. با این که اکثر رجال‌ نویسان معتقدند که وی شاعر بوده، اما معلوم نداشته‌اند که آیا دیوان شعر از خود برجای گذاشته یا نه.

در رشته فقه نیز بر کتاب و رساله‌ای از وی دست نیافتیم. آنچه در زندگی زراره مانند ستاره‌ای می‌درخشد، جنبه حدیثی ایشان است که در این میدان به تمام معنا درخشیده و آثار فراوان حدیثی از خود باقی گذاشته اشت و علی‌ رغم حساسیت‌هایی که دستگاه خلافت و مخالفان علیه وی نشان می‌دادند، احادیث فراوانی برجای مانده، که مجموع آن‌ها در «مسند الزراره‌» مشتمل بر حدود دو هزار حدیث است.[۹]

بسیاری از مباحث فقه شیعه شکوفایی خود را مرهون زحمات طاقت‌فرسای زراره و امثال او است و در هیچ بابی از ابواب فقهی نمی‌توان نقش احادیث زراره را نادیده گرفت.

طبق نقل کتاب معجم رجال الحدیث، بیش از دو هزار و نود و چهار روایت از طریق زراره به ما رسیده است و طبق نقل کتاب مفتاح الکتب الاربعة، روایاتی که به مباشرت از معصوم علیه السلام در کتب اربعه دارد، هزار و دویست و پنجاه و چهار روایت است.[۱۰]

وفات

وفات زراره به فاصله دو ماه یا کمتر بعد از شهادت حضرت صادق علیه‌السلام در سال ۱۴۸ هجری واقع شده، و زراره در وقت وفات آن حضرت مریض بوده و به همان مرض رحلت کرد. البته برخی از محدثین وفات او را در سال ۱۵۰ هجری ذکر کرده‌اند.

پانویس

  1. دائره المعارف بزرگ اسلامی، مدخل "اصحاب اجماع" از حسن انصاری.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ اختیار معرفة الرجال، ج۱، ص۳۴۵.، تاریخ بازیابی: ۲ دی ماه ۱۳۹۱.
  3. شیخ عباس قمی، منتهی الآمال قسمت دوم، باب نهم: در تاریخ حضرت امام صادق علیه‌السلام.
  4. اختیار معرفة الرجال، ج۱، ص۳۴۶.
  5. رساله ابوغالب زرارى، ص۱۳۶.
  6. نجاشی، رجال النجاشی، ص۱۷۵، شماره ۴۶۳.
  7. نجاشی، رجال نجاشی، ص۱۷۵.
  8. شیخ طوسی، فهرست طوسی، ص۷۵.
  9. محمدی مازندرانی، مسند زراره‌ بن اعین.
  10. ناصر باقری بیدهندی، اصحاب اجماع، فصلنامه علوم حدیث، شماره ۹.

منابع