خیمه گاه کربلا

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
Icon-encycolopedia.jpg

این صفحه مدخلی از کتاب فرهنگ عاشورا است

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)
موقعیت خیمه‌گاه حسینی

محلى که امام حسين‌ علیه السلام پس از رسیدن به سرزمین کربلا در آن سرزمین فرود آمد و خیمه زد، «خیمه گاه» نامیده می شود. منطقه از آب فاصله داشت و با یک سلسله تپه‌ها که از شمال شرقى تا جنوب و غرب کشیده مى‌شد، محاصره شده بود.

مجموعه این منطقه، یک نیم دایره تشکیل مى‌داد و اهل بیت در همین محل استقرار یافته بودند. از میدان درگیرى و نیروهاى دشمن فاصله‌ داشت. در جایى بود که تیرهاى اردوى دشمن به آنجا نرسد ولى سپاه انبوه کوفه، محل را محاصره کردند.[۱]

خیمه حضرت زینب را پشت‌ خیمه امام حسین علیه السلام نصب کردند و خیام ‌جوانان بنى هاشم اطراف خیام زنان و اطفال بود.[۲] خیمه‌هاى افراشته، برخى محل اسکان نفرات بود و برخى خیمه آب و آذوقه و امکانات. خیمه‌هاى اصحاب، جدا از خیمه اهل بیت و بنى هاشم بود.

آرایش خیمه‌ها حالت نعل اسبى داشت، به گونه‌اى که جمع و جور بود، نه متشتت و پراکنده، تا قابل‌ حفاظت بیشترى باشد. در پشت این خیمه‌ها خندق حفر شده بود تا از آن سمت، مورد تهاجم قرار نگیرند. برخى از خیمه‌ها هم مخصوص سلاح یا نظافت بود. صبح عاشورا یاران امام به خیمه نظافت مى‌رفتند و خود را تمیز مى‌کردند. در مقابل همین خیمه بود که ‌بریر بن خضیر با عبدالرحمن بن عبد ربه از خوشحالى و شوق شهادت شوخى مى‌کردند.[۳]

خیمه‌هاى حسینى در روز عاشورا از این قرار بوده است:

  1. خیمه فرماندهى
  2. خیمه امدادگران (اورژانس)
  3. خیمه سقاخانه و آبرسانى
  4. خیمه شهدا
  5. خیمه انبار
  6. خیمه نظافت و پاکیزگى
  7. خیمه سنگرى (فقط به عنوان ‌سنگر استفاده مى‌شده است.)
  8. خیمه حضرت سجاد علیه السلام
  9. خیمه‌هاى یاران
  10. خیمه‌هاى بنى هاشم
  11. خیمه‌هاى خانوادگى (زنها، بچه‌ها)
  12. خیمه حضرت ‌زینب سلام الله علیها.[۴]

پیکر شهداى عاشورا، از میدان رزم به مقابل خیمه‌گاه آورده مى‌شد. پس از شهادت امام حسین علیه السلام دشمن به خیام حمله آورد و آنها را غارت کرد و به آتش کشید.

«...آنچه اکنون در کربلا، در جنوب غربى حرم حسینى به نام خیمه‌گاه (مخیم) موجود است و زائران آنجا را زیارت کرده و به آن تبرک مى‌جویند، در زمان هاى قدیم نبوده است و بعدها در محل خیمه‌گاه امام حسین علیه السلام بنایى ساخته شد تا نشانى از آن مکان باشد. بناى ‌فعلى ساختمان و قبه خیمه‌گاه، ساخته‌ «مدحت پاشا» براى پذیرایى ناصرالدین شاه و درباریان او بوده و به قولى هم‌ «عبدالمؤمن دده‌» آن را ساخته است».[۵]

پانویس

  1. حیاة الامام الحسین، ج ۳، ص ۹۳.
  2. زندگانى سیدالشهدا، عمادزاده، ص ۳۲۹.
  3. عوالم (امام حسین علیه السلام)، ص ۲۴۵.
  4. جزوه‌ «تشکیلات توحیدى عاشورا»، فاطمى پناه، ص ۲۸.
  5. تراث کربلا، ص ۱۱۱.

منابع

11.jpg
واقعه عاشورا
قبل از واقعه
شرح واقعه
پس از واقعه
بازتاب واقعه
وابسته ها