حق الیقین (کتاب)

از دانشنامه‌ی اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۳۰ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۴۸ توسط مهدی موسوی (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
حق اليقين.jpg
نویسنده علامه محمدباقر مجلسی
موضوع عقاید شیعه
زبان فارسی
تعداد جلد ۱

حق اليقين

این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.

Icon book.jpg

محتوای فعلی بخشی از یک کتاب متناسب با عنوان است.

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)

کتاب «حق الیقین» از تألیفات ارزشمند مرحوم علامه مجلسى (م، ۱۱۱۰ ق) در موضوع مباحث اصول دین از دیدگاه مذهب شیعه و به زبان فارسى است. مؤلف در این کتاب با استناد به آيات و روایات و ادله عقلى، به اثبات توحيد، نبوت، امامت و معاد می پردازد.

مؤلف

محمدباقر بن محمدتقى بن مقصودعلى مجلسى (۱۰۳۷- ۱۱۱۰ ق)، مشهور به علامه مجلسى و مجلسى ثانى، فقیه، محدث، متکلم و شاعر متخلص به مشتاق، شیخ‎ الاسلام اصفهان و از دانشمندان بزرگ اواخر حکومت صفوی است. پدر او محمدتقی مجلسی یکی از مفاخر و بزرگان و اعلام شیعه بود.

از جمله اساتید علامه مجلسی، ملا صالح مازندرانی، فیض کاشانی و ملا خلیل قزوینی ذکر شده است. کتاب بحار الأنوار او، گسترده‌ترین کتاب حدیثی شیعه است که در طول چهل سال تدوین شده است. از دیگر آثار ایشان، حلیة المتقین و زاد المعاد را می توان نام برد.

محتواى کتاب

کتاب «حق الیقین» دوره کامل مباحث اصول دین و ضروریات مذهب شیعه را دربردارد. روش مؤلف در اثبات مطالب، روش کلامى شیعه است که آن آمیزه اى است از استدلال به آیات قرآن و روایات معصومان علیهم السلام.

کتاب مجموعا در ۶ باب تدوین شده است که باب اول آن با موضوع «اقرار به وجود حق تعالى و صفات کمالیه او» در ۱۰ فصل و باب دوم با عنوان «صفاتى که از حق تعالى نفى باید کرد» در ۸ مبحث تألیف شده است.

«صفات متعلق به افعال حق تعالى» عنوان باب سوم این کتاب است که در ۳ مبحث تدوین شده است. مطالب باب چهارم این کتاب با عنوان «مباحث نبوت» در ۵ مقصد بیان شده است. «امامت» نیز عنوان باب پنجم این کتاب است که مطالب آن در ۸ فصل و نه مقصد ارائه شده است.

باب پایانى این کتاب به موضوع «اثبات رجعت و معاد و بیان مقدمات و توابع آن از وقت مرگ تا انقضاى امر عالم» اختصاص یافته است که مطالب آن مجموعا در ۲۰ فصل ارائه شده است. معانى اسلام، کفر، ارتداد، انواع گناه و توبه، پایان بخش مباحث کتاب است.

در این کتاب، بحث در توحید و نبوت به صورت کوتاه انجام شده است؛ ولى در مورد امامت به تفصیل سخن به میان آمده و با بررسى مسئله غدیر خم و ادله امامت به طور مفصل به اثبات امامت ائمه دوازده گانه پرداخته شده است.

منابع

  • کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی، محمدرضا ضمیری.
  • ابوالفضل سلطان محمدی، "آشنایی با میراث: مباحث سیاسی در آثار علامه مجلسی"، مجله علوم سیاسی، تابستان ۱۳۷۹، شماره ۹.

متن کتاب

حق اليقين