جنة المأوی: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(ویرایش)
 
سطر ۱: سطر ۱:
 
{{مدخل دائرة المعارف|[[فرهنگ قرآن]]}}
 
{{مدخل دائرة المعارف|[[فرهنگ قرآن]]}}
  
اين واژه تركيبى به صورت مفرد «جنّة المأوى» و به صورت جمع «جنّات المأوى» هر كدام يك بار در [[قرآن]] آمده است. در [[سوره نجم]](53) آيه 15: {{متن قرآن|«عِنْدَ سِدْرَةِ الْمُنْتَهَىٰ × عِنْدَهَا جَنَّةُ الْمَأْوَىٰ»}} و در [[سوره سجده]](32) آيه 19: {{متن قرآن|«...فَلَهُمْ جَنَّاتُ الْمَأْوَىٰ نُزُلًا» }} «مأوى» اقامتگاه نهايى و محل استراحت را گويند و «جنّة المأوى» در مجاورت «سدرة‌المنتهى» از قرب و اهمّيّت آن حكايت دارد.<ref> دانشنامه قرآن، ج‌1، ص‌853‌.</ref>
+
این واژه ترکیبى به صورت مفرد «جَنّة المَأوى» و به صورت جمع «جنّات المَأوى» هر کدام یک بار در [[قرآن|قرآن کریم]] آمده است. در [[سوره نجم]] آیه ۱۵: {{متن قرآن|«عِنْدَ سِدْرَةِ الْمُنْتَهَىٰ * عِنْدَهَا جَنَّةُ الْمَأْوَىٰ»}} و در [[سوره سجده]] آیه ۱۹: {{متن قرآن|«...فَلَهُمْ جَنَّاتُ الْمَأْوَىٰ نُزُلاً بِما کانُوا یَعْمَلُونَ»}} (براى مؤمنان صالح العمل باغ هاى بهشت است که در آن ساکن مى شوند، و این وسیله پذیرائى از آنهاست، در مقابل اعمالى که انجام مى دادند).  
  
 +
«مأوى»<ref>«مأوى» در اصل به معنى محل انضمام است، و از آنجا که سکونت افراد در یک مکان، سبب انضمام آنها به یکدیگر است، این واژه به محل سکونت اطلاق شده است.</ref> اقامتگاه نهایى و محل استراحت را گویند و «جنّة المأوى» در مجاورت {{متن قرآن|«[[سدرة المنتهى|سدرة‌المنتهى]]»}}، از قرب و اهمّیت آن حکایت دارد.<ref> دانشنامه قرآن، ج‌۱، ص‌۸۵۳‌.</ref>
 +
 +
{{متن قرآن|«جَنَّةُ الْمَأْوى»}} به معنى [[بهشت|بهشتى]] است که محل سکونت است، و در این که این کدام بهشت است؟ در میان مفسران اختلاف است. بعضى آن را همان {{متن قرآن|«جَنَّةُ الْخُلْدِ»}}؛ (بهشت جاویدان) مى دانند، که در انتظار تمام اهل ایمان و پرهیزگاران است و محل آن را در آسمان می باشد، و [[آیه 19 سوره سجدة|آیه ۱۹ سوره سجده]] را شاهد بر آن مى گیرند: {{متن قرآن|«فَلَهُمْ جَنّاتُ الْمَأْوى...»}}؛ چرا که این آیه به قرینه آیه بعد از آن، مسلماً از بهشت جاویدان سخن مى گوید.
 +
 +
ولى از آنجا که در جاى دیگر مى خوانیم: {{متن قرآن|«وَ سارِعُوا إِلى مَغْفِرَة مِنْ رَبِّکُمْ وَ جَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّماواتُ وَ الْأَرْضُ»}}؛ (براى رفتن به سوى مغفرت پروردگار و بهشتى که وسعت آن آسمان ها و زمین است، بر یکدیگر پیشى گیرید)،<ref>سوره آل عمران، آیه ۱۳۳.</ref> بعضى معنى فوق را بعید شمرده اند؛ زیرا ظاهر آیه مورد بحث، نشان مى دهد که «جَنَّةُ الْمَأْوى» در آسمان و غیر از بهشت جاویدان است که وسعتش به اندازه تمام آسمان ها و زمین مى باشد.
 +
 +
لذا گاهى آن را به جایگاه ویژه اى از بهشت تفسیر کرده اند که در کنار «سدرة المنتهى» و محل خاصان و مخلصان است. و گاه گفته اند به معنى بهشت برزخى است که ارواح شهداء و مؤمنان، موقتاً به آنجا مى روند.
 +
 +
تفسیر اخیر، از همه مناسب تر به نظر مى رسد و از امورى که به روشنى بر آن گواهى مى دهد، این است که در بسیارى از روایات «[[معراج]]» آمده است که، [[پیامبر اسلام|پیغمبر]] (صلى الله علیه وآله) عده اى را در این بهشت متنعم دید، در حالى که مى دانیم هیچ کس در بهشت جاویدان قبل از روز [[قیامت]] وارد نمى شود؛ زیرا آیات قرآن به خوبى دلالت دارد که پرهیزگاران در قیامت، بعد از محاسبه وارد بهشت مى شوند، نه بلافاصله بعد از [[مرگ]]، و ارواح شهداء نیز در بهشت [[برزخ|برزخى]] قرار دارند؛ زیرا آنها نیز قبل از قیام قیامت وارد بهشت جاویدان نمى شوند.
 
==پانویس==
 
==پانویس==
 
{{پانویس}}
 
{{پانویس}}
 
 
==منابع==
 
==منابع==
فرهنگ قرآن، جلد 9.
+
* [[فرهنگ قرآن]]، ج ۹.
 +
* [[تفسیر نمونه]]، آیت الله مکارم شیرازی، ج ۲۲، ص ۵۰۷.
  
 
[[رده:واژگان قرآنی]]
 
[[رده:واژگان قرآنی]]
 
[[رده:بهشت]]
 
[[رده:بهشت]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۴ مهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۵:۳۹

Icon-encycolopedia.jpg

این صفحه مدخلی از فرهنگ قرآن است

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)


این واژه ترکیبى به صورت مفرد «جَنّة المَأوى» و به صورت جمع «جنّات المَأوى» هر کدام یک بار در قرآن کریم آمده است. در سوره نجم آیه ۱۵: «عِنْدَ سِدْرَةِ الْمُنْتَهَىٰ * عِنْدَهَا جَنَّةُ الْمَأْوَىٰ» و در سوره سجده آیه ۱۹: «...فَلَهُمْ جَنَّاتُ الْمَأْوَىٰ نُزُلاً بِما کانُوا یَعْمَلُونَ» (براى مؤمنان صالح العمل باغ هاى بهشت است که در آن ساکن مى شوند، و این وسیله پذیرائى از آنهاست، در مقابل اعمالى که انجام مى دادند).

«مأوى»[۱] اقامتگاه نهایى و محل استراحت را گویند و «جنّة المأوى» در مجاورت «سدرة‌المنتهى»، از قرب و اهمّیت آن حکایت دارد.[۲]

«جَنَّةُ الْمَأْوى» به معنى بهشتى است که محل سکونت است، و در این که این کدام بهشت است؟ در میان مفسران اختلاف است. بعضى آن را همان «جَنَّةُ الْخُلْدِ»؛ (بهشت جاویدان) مى دانند، که در انتظار تمام اهل ایمان و پرهیزگاران است و محل آن را در آسمان می باشد، و آیه ۱۹ سوره سجده را شاهد بر آن مى گیرند: «فَلَهُمْ جَنّاتُ الْمَأْوى...»؛ چرا که این آیه به قرینه آیه بعد از آن، مسلماً از بهشت جاویدان سخن مى گوید.

ولى از آنجا که در جاى دیگر مى خوانیم: «وَ سارِعُوا إِلى مَغْفِرَة مِنْ رَبِّکُمْ وَ جَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّماواتُ وَ الْأَرْضُ»؛ (براى رفتن به سوى مغفرت پروردگار و بهشتى که وسعت آن آسمان ها و زمین است، بر یکدیگر پیشى گیرید)،[۳] بعضى معنى فوق را بعید شمرده اند؛ زیرا ظاهر آیه مورد بحث، نشان مى دهد که «جَنَّةُ الْمَأْوى» در آسمان و غیر از بهشت جاویدان است که وسعتش به اندازه تمام آسمان ها و زمین مى باشد.

لذا گاهى آن را به جایگاه ویژه اى از بهشت تفسیر کرده اند که در کنار «سدرة المنتهى» و محل خاصان و مخلصان است. و گاه گفته اند به معنى بهشت برزخى است که ارواح شهداء و مؤمنان، موقتاً به آنجا مى روند.

تفسیر اخیر، از همه مناسب تر به نظر مى رسد و از امورى که به روشنى بر آن گواهى مى دهد، این است که در بسیارى از روایات «معراج» آمده است که، پیغمبر (صلى الله علیه وآله) عده اى را در این بهشت متنعم دید، در حالى که مى دانیم هیچ کس در بهشت جاویدان قبل از روز قیامت وارد نمى شود؛ زیرا آیات قرآن به خوبى دلالت دارد که پرهیزگاران در قیامت، بعد از محاسبه وارد بهشت مى شوند، نه بلافاصله بعد از مرگ، و ارواح شهداء نیز در بهشت برزخى قرار دارند؛ زیرا آنها نیز قبل از قیام قیامت وارد بهشت جاویدان نمى شوند.

پانویس

  1. «مأوى» در اصل به معنى محل انضمام است، و از آنجا که سکونت افراد در یک مکان، سبب انضمام آنها به یکدیگر است، این واژه به محل سکونت اطلاق شده است.
  2. دانشنامه قرآن، ج‌۱، ص‌۸۵۳‌.
  3. سوره آل عمران، آیه ۱۳۳.

منابع