امام زمان عجل الله فرجه الشریف: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(ویرایش)
 
(۲۳ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
 +
{{خوب}}
 +
'''حضرت مهدی''' (عجل الله تعالی فرجه الشریف) [[امام]] شیعیان در این زمان و آخرین فرد از [[ائمه اطهار|ائمه]] دوازده‌گانه [[شیعه]] و سلسله‌ی چهارده نفری [[معصوم|معصومین]] (علیهم السلام) می باشند. آن حضرت در سال ۲۶۰ قمری پس از پدرشان [[امام حسن عسکری علیه السلام]] به امامت رسیدند و پس از یک دوره [[غیبت امام زمان (عجل الله تعالی فرجه)|غیبت]] از سال ۲۶۰ تا ۳۲۹ قمری که به [[غیبت صغری]] موسوم است، اکنون در [[غیبت کبری]] به سر می برند و شیعه [[انتظار ظهور امام زمان (عج)|انتظار ظهور]] آن حضرت را می کشد.
 +
 
{{شناسنامه ائمه
 
{{شناسنامه ائمه
|عنوان امام=امام زمان علیه السلام|مقام= امام دوازدهم|نام= محمد|لقب= مهدی، صاحب الزمان،...|کنیه= ابو القاسم|پدر= امام حسن عسکری علیه السلام
+
|عنوان امام=امام زمان علیه السلام
|مادر=  نرجس|تاریخ ولادت=15  شعبان سال 255 هجری قمری
+
|تصویر = پرونده:امام-زمان.jpg
|محل ولادت= سامرا|مدت امامت= از سال 260 هجری شروع شده است |مدت عمر=|تاریخ شهادت=|قاتل=|محل دفن}}
+
|مقام= امام دوازدهم
 +
|نام= محمد
 +
|لقب= مهدی، صاحب‌الزمان،...
 +
|کنیه= ابو القاسم
 +
|پدر= امام حسن عسکری علیه السلام
 +
|مادر=  نرجس
 +
|تاریخ ولادت=۱۵ شعبان سال ۲۵۵ هجری قمری
 +
|محل ولادت= سامرا
 +
|مدت امامت= از سال ۲۶۰ هجری شروع شده است  
 +
|مدت عمر= ـــ
 +
|تاریخ شهادت= ـــ
 +
|علت شهادت = ـــ
 +
|قاتل=ـــ
 +
|محل دفن= ـــ}}
  
== زندگی‌نامه ==
+
==ولادت==
  
حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف آخرین امام شیعیان و آخرین فرد از سلسله‌ی چهارده نفری معصومین علیه‌السلام است. تولد نورانی و پربرکت ایشان در سال 255 هـ.ق<ref> برخی سال تولد حضرت را 256 هـ.ق ذکر کرده‌اند.</ref> در [[سامرا]] بوده است.
+
امام زمان (علیه‌السلام) در نیمه [[ماه شعبان|شعبان]] سال ۲۵۵ قمری،<ref>الإرشاد، شیخ مفید، ج‏۲، ص ۳۳۹ و إعلام الورى بأعلام الهدى، شیخ طبرسی، تهران: اسلامیه، ۱۳۹۰ ق، ص۴۱۸</ref> یا ۲۵۶ قمری<ref>الکافی (ط - الإسلامیة)، ج‏۱، ص ۳۲۹</ref> در [[سامرا]]<ref>إعلام الورى بأعلام الهدى، فضل بن حسن طبرسی، تهران: اسلامیه، ۱۳۹۰ ق، ص۴۱۸</ref> ولادت نمود.
  
ایشان همنام رسول مکرم اسلام صلی الله علیه و آله هستند و کنیه شان ابوالقاسم و ابوجعفر است. تعداد زیادی القاب برای ایشان ذکر شده که از آن جمله است: بقیه اللّه الاعظم، صاحب الزّمان، منتقِم، قائم آل محمّد، مهدی و...
+
پدر آن حضرت، [[امام حسن عسکری]]‌ علیه‌السلام -یازدهمین امام [[شیعه|شیعیان]]- و مادرشان [[نرجس خاتون]]<ref> نرگس، ملیکه و صیقل از دیگر نام‌های ایشان است.</ref> است.
  
پدر بزرگوار ایشان [[امام حسن عسکری]]‌ علیه‌السلام یازدهمین امام شیعیان و مادرشان بانویی عفیفه به نام نرجس<ref> نرگس، ملیکه و صیقل از دیگر نام‌های ایشان است.</ref> است.
+
==کنیه‌ها و القاب==
 +
آن حضرت همنام [[پیامبر اسلام|حضرت محمد]] (صلی الله علیه و آله) هستند و [[کنیه]] ایشان ابوالقاسم و ابوجعفر است.<ref>دلائل الإمامة، طبرى آملى، محمد بن جریر بن رستم‏، بعثت‏، قم‏، ۱۴۱۳ ق‏، ص ۵۰۲</ref>  
  
 +
تعداد زیادی القاب برای ایشان ذکر شده که از آن جمله است: صاحب الزّمان، حجة، القائم، مهدی، صاحب الامر،<ref>طبرسی، فضل بن حسن،إعلام الورى بأعلام الهدى، تهران: اسلامیه، ۱۳۹۰ ق، ص۴۱۸</ref> [[بقیة الله|بقیة اللّه]]،<ref>تفسیر فرات کوفی، تهران‏: وزارت ارشاد، ۱۴۱۰ ق‏، چاپ اول‏، ص ۱۹۳</ref> منتقِم، منتظَر<ref>دلائل الإمامة، طبرى آملى، محمد بن جریر بن رستم‏، بعثت‏، قم‏، ۱۴۱۳ ق‏، ص ۵۰۲</ref> و ...
  
== غیبت حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف ==
+
==دلائل امامت امام زمان==
 +
مرحوم [[شیخ مفید]] در کتاب [[الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد (کتاب)|ارشاد]] می گوید:
  
سال 260 هـ.ق که امام عسکری علیه‌السلام به شهادت رسید؛ سال آغاز امامت حضرت صاحب الامر عجل الله تعالی فرجه الشریف است و همچنین  سال شروع غیبت صغری. غیبت صغری تا سال 329 هـ.ق طول کشید و ایشان در این دوران توسط 4 نایب خاص خود با مردم ارتباط داشتند.
+
:نص بر [[امامت]] آن وجود مقدس در میان مسلمانان از زبان [[پیامبر اسلام|رسول خدا]] (ص) رسیده بود و سپس [[امیرالمومنین|امیرالمؤمنین]] علیه السّلام بدان خبر داده و تصریح به امامت او فرمود، و هم چنین [[ائمه اطهار]] یکى پس از دیگرى تا برسد به پدر ارجمندش همگى بر امامت و ظهورش بطور صریح خبر دادند، و پدر آن حضرت در پیش‏ معتمدین و نزدیکان از [[شیعه|شیعه]] از این جریان خبر داد و تصریح به امامت او فرمود.<ref>الإرشاد للمفید / ترجمه رسولى محلاتى، ج‏۲، ص: ۳۲۴</ref>
  
اسامی 4 نایب به ترتیب عبارت است از:
+
آنگاه خود به ذکر تعدادی از این روایات پرداخته و در پایان می گوید:
  
# عثمان بن سعید؛
+
:این مقدار اندکى بود از نصوص زیادى که درباره دوازدهمین [[امام]] (ع) رسیده است، و روایت در این باره بسیار است که [[محدث|محدثین]] شیعه آنها را تدوین کرده و در کتابها و مؤلفات خود بتفصیل نقل کرده‌‏اند.<ref>الإرشاد للمفید / ترجمه رسولى محلاتى، ج‏۲، ص ۳۳۰</ref>
# محمد بن عثمان؛
 
# حسین بن روح نوبختی؛
 
# علی ‌بن محمد سمری.
 
  
که آخرین نایب حضرت در سال 329 در [[بغداد]] وفات یافت و غیبت صغری پایان پذیرفت و به این ترتیب [[غیبت کبری]] در نیمه‌ی [[شعبان]] سال 329 هـ.ق آغاز شده است که تاکنون ادامه دارد و هر زمان امر ظهور محقق شود، غیبت کبری نیز پایان می‌پذیرد.
+
==غیبت حضرت مهدی ==
  
 +
سال ۲۶۰ هـ.ق که [[امام حسن عسکری علیه السلام|امام عسکری]] علیه‌السلام به [[شهادت در راه خدا|شهادت]] رسید، هم سال آغاز [[امامت]] حضرت صاحب الامر عجل الله تعالی فرجه الشریف است و هم سال آغاز [[غیبت امام زمان (عجل الله تعالی فرجه)|غیبت]] آن حضرت.<ref>شیخ مفید، الإرشاد، قم: گنگره شیخ مفید، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۳۴۰.</ref>
  
== انتظار ==
+
[[علامه طباطبایى|علامه طباطبائی]] در این خصوص می گوید: تا سال ۲۶۰ هجرى که پدر بزرگوارش شهید شد، تحت کفالت و تربیت پدر مى‏ زیست و از مردم پنهان و پوشیده بود و جز عده‏ اى از خواص [[شیعه|شیعه]] کسى به شرف ملاقات وى نائل نمى ‏شد. و پس از [[شهادت امام حسن عسکری علیه السلام|شهادت امام یازدهم]] که امامت در آن حضرت مستقر شد، به امر خدا غیبت اختیار کرد و جز با [[نواب اربعه|نواب خاص]] خود به کسى ظاهر نمى ‏شد جز در موارد استثنائى‏.<ref>شیعه در اسلام، ص ۱۹۳</ref>
  
 +
امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف، چهار نایب خاص داشته اند که به ترتیب عبارتند از:
  
انتظار حالتی است که هر انسانی با آن آشنا است و می‌توان گفت: زندگی بدون انتظار بی‌معناست. آیت الله سید محمدتقی موسوی اصفهانی در کتاب ارزشمند «مکیال المکارم فی فوائد الدعا للقائم» می‌نویسد: «انتظار کیفیتی روحی است که موجب به وجود آمدن حالت آمادگی می‌شود برای آنچه انتظار دارند... و انسان منتظر تا بدانجا می‌رسد که از خود بی‌خود می‌شود و دردها و سختی‌های دردآور و مشکلات وحشت‌انگیز خود را (در راه کسی که انتظارش را می‌کشد) حس نمی کند».
+
#[[عثمان بن سعید]]؛
 +
#[[ابو جعفر محمد بن عثمان بن سعید عمرى|محمد بن عثمان]]؛
 +
#[[حسین بن روح نوبختی]]؛
 +
#[[ابو الحسن على بن محمد سمرى|علی ‌بن محمد سمری]].<ref>شیعه در اسلام، علامه طباطبائی، ص ۱۹۴</ref>
  
به طور کلی انتظار یک مفهوم فراگیر است که در همه‌ی دوره‌های تاریخ انسان وجود داشته و دارد؛ و هر انسانی که در زندگی خود هدفمند باشد دارای خصلت انتظار است. پس طبیعی است که در عصر غیبت، انتظار انسان تشدید یابد؛ هم امام عجل الله تعالی فرجه الشریف و هم امت، انتظار می‌کشند؛ هر دو در انتظار «فرج و ظهور» بسر می‌برند. در برخی از [[احادیث]] انتظار فرج بهترین کارها خوانده شده است.
+
آن حضرت چند روز به مرگ على بن محمد سمرى (در سال ۳۲۹ ه.ق)، به او اعلام نمودند که تا شش روز دیگر از دنیا خواهی رفت و پس از آن باب نیابت خاصه بسته و [[غیبت کبری|غیبت کبرى]] واقع خواهد شد و تا روزى که [[الله|خدا]] در ظهور آن حضرت اذن دهد غیبت دوام خواهد یافت.<ref>شیعه در اسلام، علامه طباطبائی ره، ص ۱۹۴ به نقل از بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۳۶۰- ۳۶۱ و الغبیة شیخ طوسى، ص ۲۴۲</ref>
  
 +
==انتظار ظهور==
  
== گزیده‌ای از سخنان امام مهدی علیه‌السلام ==
+
[[شیعه|شیعیان]] در دوران [[غیبت امام زمان (عجل الله تعالی فرجه)|غیبت]] در [[انتظار ظهور امام زمان (عج)|انتظار ظهور]] امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف هستند. انتظار ظهور آن حضرت در روایت شیعه با عنوان انتظار فرج از بهترین اعمال خوانده شده است.<ref>بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۱۵۶، ح ۱ .</ref>
  
 +
در کتاب [[مکیال المکارم (کتاب)|مکیال المکارم]] آمده است: معنای انتظار عبارت است از یک حالت قلبی و روحی که از آماده شدن برای چیزی که در انتظارش هستی، برمی‌آید... پس هر قدر انتظار شدیدتر باشد، آماده شدن هم بیشتر می‌شود. آیا نمی‌بینی که وقتی مسافری داشته باشی که منتظر آمدنش هستی، هر چه زمان آمدنش نزدیکتر شود، آمادگی تو هم برای این امر بیشتر می‌شود.<ref>محمد تقی موسوی اصفهانی، مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم، ج ۲، ص ۱۵۲</ref>
  
*«الَّذى یَجِبُ عَلَیْكُمْ ولَكُمْ انْ تَقُولُوا: إنّا قُدْوَةٌ واءئِمَّةٌ وخُلَفاءُ اللّهِ فى اءرْضِهِ، واُمَناؤُهُ عَلى خَلْقِهِ، وحُجَجُهُ فى بِلادِهِ، نَعْرِفُ الْحَلالَ وَالْحَرامَ، ونَعْرِفُ تَاءْویلَ الْكِتابِ وفَصْلَ الْخِطابِ».<ref> [[بحارالانوار]]، ج 89، ص 96، ح 58.</ref>
+
==گزیده‌ای از سخنان امام زمان==
  
بر شما واجب است و به سود شما خواهد بود كه معتقد باشید بر این كه ما اهل بیت رسالت، محور و اساس امور پیشوایان هدایت و خلیفه خداوند متعال در زمین هستیم. همچنین ما امین خداوند بر بندگانش و حجت او در جامعه می‌‌باشیم، حلال و حرام را می‌‌شناسیم و تاویل و تفسیر آیات قرآن را عارف و آشنا هستیم.
+
*«{{متن حدیث|الَّذى یَجِبُ عَلَیْکمْ و لَکمْ أنْ تَقُولُوا: إنّا قُدْوَةٌ و أئِمَّةٌ و خُلَفاءُ اللّهِ فى أرْضِهِ، و اُمَناؤُهُ عَلى خَلْقِهِ، و حُجَجُهُ فى بِلادِهِ، نَعْرِفُ الْحَلالَ وَ الْحَرامَ، و نَعْرِفُ تَأویلَ الْکتابِ و فَصْلَ الْخِطابِ}}».<ref> بحارالانوار، ج ۸۹، ص ۹۶، ح ۵۸.</ref> بر شما واجب است و به سود شما خواهد بود که معتقد باشید بر این که ما [[اهل البیت|اهل بیت]] رسالت، محور و اساس امور پیشوایان هدایت و خلیفه خداوند متعال در زمین هستیم. همچنین ما امین خداوند بر بندگانش و حجت او در جامعه می‌‌باشیم، [[حلال]] و [[حرام]] را می‌‌شناسیم و [[تأویل|تاویل]] و [[تفسیر قرآن|تفسیر]] آیات [[قرآن]] را عارف و آشنا هستیم.
  
* «لایُنازِعُنا مَوْضِعَهُ إلاّ ظالِمٌ آثِمٌ، ولا یَدَّعیهِ إلاّجاحِدٌ كافِرٌ».<ref> همان، ج 53، ص 179، ضمن ح 9.</ref>
+
*«{{متن حدیث|لا یُنازِعُنا مَوْضِعَهُ إلاّ ظالِمٌ آثِمٌ، و لا یَدَّعیهِ إلاّ جاحِدٌ کافِرٌ}}».<ref> همان، ج ۵۳، ص ۱۷۹، ضمن ح ۹.</ref> کسى با ما در رابطه با مقام [[ولایت|ولایت]] و [[امامت]] مشاجره و منازعه نمی‌‌کند مگر آن که ستمگر و معصیت کار باشد، همچنین کسى مدعى ولایت و خلافت نمی‌‌شود مگر کسى که منکر و کافر باشد.
  
كسى با ما در رابطه با مقام ولایت و امامت مشاجره و منازعه نمی‌‌كند مگر آن كه ستمگر و معصیت كار باشد، همچنین كسى مدعى ولایت و خلافت نمی‌‌شود مگر كسى كه منكر و كافر باشد.
+
*«{{متن حدیث|اِتَّقُوا اللّه و سَلِّمُوا لَنا، و رُدُّوا الاْمْرَ إلَیْنا، فَعَلَیْنا الإصْدارُ کما کانَ مِنَّا الإیراء، ولا تَحاوَلُوا کشْفَ ما غُطِّیَ عَنْکمْ}}».<ref> إکمال الدّین، ج ۲، ص ۵۱۰.</ref> از خدا بترسید و تسلیم ما باشید و امور خود را به ما واگذار کنید، چون وظیفه ما است که شما را بى‌نیاز و سیراب نمائیم همان طورى که ورود شما بر چشمه معرفت به وسیله ما می‌‌باشد و سعى نکنید به دنبال کشف آنچه از شما پنهان شده است باشید.
  
* «اِتَّقُوااللّهُ وسَلِّمُوا لَنا، ورُدُّوا الاْمْرَ إلَیْنا، فَعَلَیْنا الاْصْدارُ كَما كانَ مِنَّا الاْیراُ، ولا تَحاوَلُوا كَشْفَ ما غُطِّیَ عَنْكُمْ».<ref> إكمال الدّین، ج 2، ص 510.</ref>
+
*«{{متن حدیث|أنَا خاتَمُ الاَوْصِیاءِ، بى یُدْفَعُ الْبَلاءُ عَنْ أهْلى وَ شیعَتى}}».<ref> دعوات راوندى، ص ۲۰۷، ح ۵۶۳.</ref> من آخرین وصی پیغمبر خدا هستم به وسیله من بلاها و [[فتنه|فتنه‌ها]] از آشنایان و شیعیانم دفع و برطرف خواهد شد.
  
از خدا بترسید و تسلیم ما باشید و امور خود را به ما واگذار كنید، چون وظیفه ما است كه شما را بى‌نیاز و سیراب نمائیم همان طورى كه ورود شما بر چشمه معرفت به وسیله ما می‌‌باشد و سعى نمائید به دنبال كشف آنچه از شما پنهان شده است، نباشید.
+
*«{{متن حدیث|یَابْنَ الْمَهْزِیارِ! لَوْلاَ اسْتِغْفارُ بَعْضِکمْ لِبَعْضٍ، لَهَلَک مَنْ عَلَیْها، إلاّ خَواصَّ الشّیعَةِ الَّتى تَشْبَهُ أقْوالُهُمْ أفْعالَهُمْ}}».<ref> مستدرک الوسایل، ج ۵، ص ۲۴۷، ح ۵۷۹۵.</ref> ای [[علی بن مهزیار|پسر مهزیار]]: اگر طلب مغفرت و آمرزش بعضى شماها براى همدیگر نبود، هر کس ‍روى زمین بود هلاک می‌‌گردید، مگر آن شیعیان خاصى که گفتارشان با کردارشان یکى است.
  
* «انَا خاتَمُ الاَْوْصِیاءِ، بى یَدْفَعُ الْبَلاءُ عَنْ اءهْلى وَشیعَتى».<ref> دعوات راوندى، ص 207، ح 563.</ref>
+
*{{متن حدیث|إِنَّا غَیْرُ مُهْمِلِینَ لِمُرَاعَاتِکُمْ وَ لَا نَاسِینَ لِذِکْرِکُمْ وَ لَوْ لَا ذَلِکَ لَنَزَلَ بِکُمُ اللَّأْوَاءُ وَ اصْطَلَمَکُمُ الْأَعْدَاءُ}}.<ref>الإحتجاج على أهل اللجاج (للطبرسی)، ج‏۲، ص ۴۹۷.</ref> ما در رعایت حال شما (شیعیان) کوتاهى نمى‏ کنیم و یاد شما را از خاطر نبرده‏ ایم، و اگر جز این بود از هر سو گرفتارى به شما رو مى ‏آورد و دشمنانتان، شما را از میان مى‏ بردند.
  
من آخرین وصی پیغمبر خدا هستم به وسیله من بلاها و فتنه‌ها از آشنایان و شیعیانم دفع و برطرف خواهد شد.
+
==پانویس==
 
+
<references />
* «یَابْنَ الْمَهْزِیارِ! لَوْلاَ اسْتِغْفارُ بَعْضِكُمْ لِبَعْضٍ، لَهَلَكَ مَنْ عَلَیْها، إلاّ خَواصَّ الشّیعَةِ الَّتى تَشْبَهُ أقْوالُهُمْ أفْعالَهُمْ».<ref> مستدرك الوسایل، ج 5، ص 247، ح 5795.</ref>  
 
  
ای پسر مهزیار: اگر طلب مغفرت و آمرزش بعضى شماها براى همدیگر نبود، هر كس ‍ روى زمین بود هلاك می‌‌گردید، مگر آن شیعیان خاصى كه گفتارشان با كردارشان یكى است.
+
==پیوندها==
  
==پانویس ==
+
*[http://entezar.ahlolbait.com سایت یاران انتظار].
<references />
 
  
==منابع==
+
{{چهارده معصوم علیهم السلام}}
  
* چهل داستان و چهل [[حدیث]] از امام زمان علیه‌السلام، عبدالله صالحی نجف آبادی، نشر مهدی یار، [[قم]]، 1381.
+
{{شناختنامه امام زمان (عج)}}
* [[حضرت مهدی]] علیه‌السلام؛ فروغ تابان ولایت، محمدمحمدی اشتهاردی، انتشارات مسجد مقدس جمکران، قم، 1383.
 
* عصر زندگی، محمد حکیمی، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، تهران، 1380.
 
  
 
[[رده:امام زمان (عج)]]
 
[[رده:امام زمان (عج)]]
 
[[رده:ائمه اطهار]]
 
[[رده:ائمه اطهار]]
 
[[رده:اهل البیت]]
 
[[رده:اهل البیت]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۶ اکتبر ۲۰۲۰، ساعت ۰۶:۲۱

حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) امام شیعیان در این زمان و آخرین فرد از ائمه دوازده‌گانه شیعه و سلسله‌ی چهارده نفری معصومین (علیهم السلام) می باشند. آن حضرت در سال ۲۶۰ قمری پس از پدرشان امام حسن عسکری علیه السلام به امامت رسیدند و پس از یک دوره غیبت از سال ۲۶۰ تا ۳۲۹ قمری که به غیبت صغری موسوم است، اکنون در غیبت کبری به سر می برند و شیعه انتظار ظهور آن حضرت را می کشد.

امام-زمان.jpg
مقام امام دوازدهم
نام محمد
القاب مهدی، صاحب‌الزمان،...
کنیه ابو القاسم
پدر امام حسن عسکری علیه السلام
مادر نرجس
زادروز ۱۵ شعبان سال ۲۵۵ هجری قمری
زادگاه سامرا
مدت امامت از سال ۲۶۰ هجری شروع شده است
مدت عمر ـــ
تاریخ شهادت ـــ
علت شهادت ـــ
قاتل ـــ
مدفن ـــ


ولادت

امام زمان (علیه‌السلام) در نیمه شعبان سال ۲۵۵ قمری،[۱] یا ۲۵۶ قمری[۲] در سامرا[۳] ولادت نمود.

پدر آن حضرت، امام حسن عسکری‌ علیه‌السلام -یازدهمین امام شیعیان- و مادرشان نرجس خاتون[۴] است.

کنیه‌ها و القاب

آن حضرت همنام حضرت محمد (صلی الله علیه و آله) هستند و کنیه ایشان ابوالقاسم و ابوجعفر است.[۵]

تعداد زیادی القاب برای ایشان ذکر شده که از آن جمله است: صاحب الزّمان، حجة، القائم، مهدی، صاحب الامر،[۶] بقیة اللّه،[۷] منتقِم، منتظَر[۸] و ...

دلائل امامت امام زمان

مرحوم شیخ مفید در کتاب ارشاد می گوید:

نص بر امامت آن وجود مقدس در میان مسلمانان از زبان رسول خدا (ص) رسیده بود و سپس امیرالمؤمنین علیه السّلام بدان خبر داده و تصریح به امامت او فرمود، و هم چنین ائمه اطهار یکى پس از دیگرى تا برسد به پدر ارجمندش همگى بر امامت و ظهورش بطور صریح خبر دادند، و پدر آن حضرت در پیش‏ معتمدین و نزدیکان از شیعه از این جریان خبر داد و تصریح به امامت او فرمود.[۹]

آنگاه خود به ذکر تعدادی از این روایات پرداخته و در پایان می گوید:

این مقدار اندکى بود از نصوص زیادى که درباره دوازدهمین امام (ع) رسیده است، و روایت در این باره بسیار است که محدثین شیعه آنها را تدوین کرده و در کتابها و مؤلفات خود بتفصیل نقل کرده‌‏اند.[۱۰]

غیبت حضرت مهدی

سال ۲۶۰ هـ.ق که امام عسکری علیه‌السلام به شهادت رسید، هم سال آغاز امامت حضرت صاحب الامر عجل الله تعالی فرجه الشریف است و هم سال آغاز غیبت آن حضرت.[۱۱]

علامه طباطبائی در این خصوص می گوید: تا سال ۲۶۰ هجرى که پدر بزرگوارش شهید شد، تحت کفالت و تربیت پدر مى‏ زیست و از مردم پنهان و پوشیده بود و جز عده‏ اى از خواص شیعه کسى به شرف ملاقات وى نائل نمى ‏شد. و پس از شهادت امام یازدهم که امامت در آن حضرت مستقر شد، به امر خدا غیبت اختیار کرد و جز با نواب خاص خود به کسى ظاهر نمى ‏شد جز در موارد استثنائى‏.[۱۲]

امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف، چهار نایب خاص داشته اند که به ترتیب عبارتند از:

  1. عثمان بن سعید؛
  2. محمد بن عثمان؛
  3. حسین بن روح نوبختی؛
  4. علی ‌بن محمد سمری.[۱۳]

آن حضرت چند روز به مرگ على بن محمد سمرى (در سال ۳۲۹ ه.ق)، به او اعلام نمودند که تا شش روز دیگر از دنیا خواهی رفت و پس از آن باب نیابت خاصه بسته و غیبت کبرى واقع خواهد شد و تا روزى که خدا در ظهور آن حضرت اذن دهد غیبت دوام خواهد یافت.[۱۴]

انتظار ظهور

شیعیان در دوران غیبت در انتظار ظهور امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف هستند. انتظار ظهور آن حضرت در روایت شیعه با عنوان انتظار فرج از بهترین اعمال خوانده شده است.[۱۵]

در کتاب مکیال المکارم آمده است: معنای انتظار عبارت است از یک حالت قلبی و روحی که از آماده شدن برای چیزی که در انتظارش هستی، برمی‌آید... پس هر قدر انتظار شدیدتر باشد، آماده شدن هم بیشتر می‌شود. آیا نمی‌بینی که وقتی مسافری داشته باشی که منتظر آمدنش هستی، هر چه زمان آمدنش نزدیکتر شود، آمادگی تو هم برای این امر بیشتر می‌شود.[۱۶]

گزیده‌ای از سخنان امام زمان

  • «الَّذى یَجِبُ عَلَیْکمْ و لَکمْ أنْ تَقُولُوا: إنّا قُدْوَةٌ و أئِمَّةٌ و خُلَفاءُ اللّهِ فى أرْضِهِ، و اُمَناؤُهُ عَلى خَلْقِهِ، و حُجَجُهُ فى بِلادِهِ، نَعْرِفُ الْحَلالَ وَ الْحَرامَ، و نَعْرِفُ تَأویلَ الْکتابِ و فَصْلَ الْخِطابِ».[۱۷] بر شما واجب است و به سود شما خواهد بود که معتقد باشید بر این که ما اهل بیت رسالت، محور و اساس امور پیشوایان هدایت و خلیفه خداوند متعال در زمین هستیم. همچنین ما امین خداوند بر بندگانش و حجت او در جامعه می‌‌باشیم، حلال و حرام را می‌‌شناسیم و تاویل و تفسیر آیات قرآن را عارف و آشنا هستیم.
  • «لا یُنازِعُنا مَوْضِعَهُ إلاّ ظالِمٌ آثِمٌ، و لا یَدَّعیهِ إلاّ جاحِدٌ کافِرٌ».[۱۸] کسى با ما در رابطه با مقام ولایت و امامت مشاجره و منازعه نمی‌‌کند مگر آن که ستمگر و معصیت کار باشد، همچنین کسى مدعى ولایت و خلافت نمی‌‌شود مگر کسى که منکر و کافر باشد.
  • «اِتَّقُوا اللّه و سَلِّمُوا لَنا، و رُدُّوا الاْمْرَ إلَیْنا، فَعَلَیْنا الإصْدارُ کما کانَ مِنَّا الإیراء، ولا تَحاوَلُوا کشْفَ ما غُطِّیَ عَنْکمْ».[۱۹] از خدا بترسید و تسلیم ما باشید و امور خود را به ما واگذار کنید، چون وظیفه ما است که شما را بى‌نیاز و سیراب نمائیم همان طورى که ورود شما بر چشمه معرفت به وسیله ما می‌‌باشد و سعى نکنید به دنبال کشف آنچه از شما پنهان شده است باشید.
  • «أنَا خاتَمُ الاَوْصِیاءِ، بى یُدْفَعُ الْبَلاءُ عَنْ أهْلى وَ شیعَتى».[۲۰] من آخرین وصی پیغمبر خدا هستم به وسیله من بلاها و فتنه‌ها از آشنایان و شیعیانم دفع و برطرف خواهد شد.
  • «یَابْنَ الْمَهْزِیارِ! لَوْلاَ اسْتِغْفارُ بَعْضِکمْ لِبَعْضٍ، لَهَلَک مَنْ عَلَیْها، إلاّ خَواصَّ الشّیعَةِ الَّتى تَشْبَهُ أقْوالُهُمْ أفْعالَهُمْ».[۲۱] ای پسر مهزیار: اگر طلب مغفرت و آمرزش بعضى شماها براى همدیگر نبود، هر کس ‍روى زمین بود هلاک می‌‌گردید، مگر آن شیعیان خاصى که گفتارشان با کردارشان یکى است.
  • إِنَّا غَیْرُ مُهْمِلِینَ لِمُرَاعَاتِکُمْ وَ لَا نَاسِینَ لِذِکْرِکُمْ وَ لَوْ لَا ذَلِکَ لَنَزَلَ بِکُمُ اللَّأْوَاءُ وَ اصْطَلَمَکُمُ الْأَعْدَاءُ.[۲۲] ما در رعایت حال شما (شیعیان) کوتاهى نمى‏ کنیم و یاد شما را از خاطر نبرده‏ ایم، و اگر جز این بود از هر سو گرفتارى به شما رو مى ‏آورد و دشمنانتان، شما را از میان مى‏ بردند.

پانویس

  1. الإرشاد، شیخ مفید، ج‏۲، ص ۳۳۹ و إعلام الورى بأعلام الهدى، شیخ طبرسی، تهران: اسلامیه، ۱۳۹۰ ق، ص۴۱۸
  2. الکافی (ط - الإسلامیة)، ج‏۱، ص ۳۲۹
  3. إعلام الورى بأعلام الهدى، فضل بن حسن طبرسی، تهران: اسلامیه، ۱۳۹۰ ق، ص۴۱۸
  4. نرگس، ملیکه و صیقل از دیگر نام‌های ایشان است.
  5. دلائل الإمامة، طبرى آملى، محمد بن جریر بن رستم‏، بعثت‏، قم‏، ۱۴۱۳ ق‏، ص ۵۰۲
  6. طبرسی، فضل بن حسن،إعلام الورى بأعلام الهدى، تهران: اسلامیه، ۱۳۹۰ ق، ص۴۱۸
  7. تفسیر فرات کوفی، تهران‏: وزارت ارشاد، ۱۴۱۰ ق‏، چاپ اول‏، ص ۱۹۳
  8. دلائل الإمامة، طبرى آملى، محمد بن جریر بن رستم‏، بعثت‏، قم‏، ۱۴۱۳ ق‏، ص ۵۰۲
  9. الإرشاد للمفید / ترجمه رسولى محلاتى، ج‏۲، ص: ۳۲۴
  10. الإرشاد للمفید / ترجمه رسولى محلاتى، ج‏۲، ص ۳۳۰
  11. شیخ مفید، الإرشاد، قم: گنگره شیخ مفید، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۳۴۰.
  12. شیعه در اسلام، ص ۱۹۳
  13. شیعه در اسلام، علامه طباطبائی، ص ۱۹۴
  14. شیعه در اسلام، علامه طباطبائی ره، ص ۱۹۴ به نقل از بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۳۶۰- ۳۶۱ و الغبیة شیخ طوسى، ص ۲۴۲
  15. بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۱۵۶، ح ۱ .
  16. محمد تقی موسوی اصفهانی، مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم، ج ۲، ص ۱۵۲
  17. بحارالانوار، ج ۸۹، ص ۹۶، ح ۵۸.
  18. همان، ج ۵۳، ص ۱۷۹، ضمن ح ۹.
  19. إکمال الدّین، ج ۲، ص ۵۱۰.
  20. دعوات راوندى، ص ۲۰۷، ح ۵۶۳.
  21. مستدرک الوسایل، ج ۵، ص ۲۴۷، ح ۵۷۹۵.
  22. الإحتجاج على أهل اللجاج (للطبرسی)، ج‏۲، ص ۴۹۷.

پیوندها

چهارده معصوم علیهم السلام
اسامی

حضرت محمد صلی الله علیه و آلهحضرت فاطمه سلام الله علیها

امام علی علیه السلامامام حسن علیه السلامامام حسین علیه السلامامام سجاد علیه السلامامام باقر علیه السلامامام صادق علیه السلامامام کاظم علیه السلامامام رضا علیه السلامامام جواد علیه السلامامام هادی علیه السلامامام حسن عسکری علیه السلامامام زمان عجل الله تعالی فرجه

مفاهیم وابسته
اهل البیت علیهم السلامعصمتپنج تنعترتساداتاهل الذکراکمال دیناولی الأمر
آیات و احادیث مرتبط
آیه تطهیرآیه امامتآیه اکمالحدیث ثقلینحدیث سفینهحدیث یوم الدارحدیث طیر مشوی