سنجش مقاله انجام نشده است

متشابه القرآن و مختلفه (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
سطر ۲۵: سطر ۲۵:
  
 
}}
 
}}
«متشابه القرآن و مختلفه» تألیف [[ابن شهر آشوب|ابن شهرآشوب مازندرانى]] (م، ۵۸۸ ق)، یک [[تفسیر موضوعی|تفسیر قرآن موضوعى]] است که محور آن [[آیات محکم و متشابه|آیات متشابه]] و محتاج به توضیح و آیات مورد اختلاف علما در موضوعات گوناگون است.
+
'''«متشابه القرآن و مختلفه»''' تألیف [[ابن شهر آشوب|ابن شهرآشوب مازندرانى]] (م، ۵۸۸ ق)، یک [[تفسیر موضوعی|تفسیر قرآن موضوعى]] است که محور آن [[آیات محکم و متشابه|آیات متشابه]] و محتاج به توضیح و آیات مورد اختلاف علما در موضوعات گوناگون است.
  
 
==مؤلف==
 
==مؤلف==
سطر ۳۲: سطر ۳۲:
 
از شاگردان‌ و راویان‌ ابن‌ شهرآشوب‌ نیز مى‌توان‌ [[ابن ادریس حلی|ابن‌ ادریس‌ حلى‌]]، [[یحیی بن بطریق|ابن‌ بطریق‌ حلى‌]] و [[ابن زهره|ابن‌ زهرة حلبى‌]] را یاد کرد.
 
از شاگردان‌ و راویان‌ ابن‌ شهرآشوب‌ نیز مى‌توان‌ [[ابن ادریس حلی|ابن‌ ادریس‌ حلى‌]]، [[یحیی بن بطریق|ابن‌ بطریق‌ حلى‌]] و [[ابن زهره|ابن‌ زهرة حلبى‌]] را یاد کرد.
  
ابن‌ شهر‌آشوب در [[علوم قرآنی]] و [[حدیث]] و [[رجال]] تبحر داشت و آثاری ماندگار تألیف نمود، از جمله: متشابه القرآن و مختلفه، [[معالم العلماء (کتاب)|معالم العلماء]]، [[‏مناقب ابن شهر آشوب (کتاب)|مناقب آل ابی‌طالب]]، مثالب النواصب، المنهاج الجدیده، انساب آل ابی‌طالب، نخب الاخبار الخصائص الفاطمیه.
+
ابن‌ شهر‌آشوب در [[علوم قرآنی]] و [[حدیث]] و [[رجال]] تبحر داشت و آثاری ماندگار تألیف نمود، از جمله: '''متشابه القرآن و مختلفه'''، [[معالم العلماء (کتاب)|معالم العلماء]]، [[‏مناقب ابن شهر آشوب (کتاب)|مناقب آل ابی‌طالب]]، مثالب النواصب، المنهاج الجدیده، انساب آل ابی‌طالب، نخب الاخبار الخصائص الفاطمیه.
  
==محتوای کتاب==    
+
== معرفی کتاب ==
[[ابن شهر آشوب]] در این کتاب بحث‌ها را چینش موضوعى داده و از [[تفسیر ترتیبی|تفسیر ترتیبى]] [[قرآن]] اجتناب کرده؛ علت آن هم روشن است زیرا دسترسى به مطلب مورد نظر و بحث دلخواه به سادگى امکان پذیر است.
+
[[ابن شهر آشوب]] در کتاب «متشابه القرآن و مختلفه» بحث‌ها را چینش موضوعى داده و از [[تفسیر ترتیبی|تفسیر ترتیبى]] [[قرآن]] اجتناب کرده؛ علت آن هم روشن است، زیرا دسترسى به مطلب مورد نظر و بحث دلخواه به سادگى امکان پذیر است.
  
 
در این کتاب تمام قرآن [[تفسیر]] نشده، بلکه فقط [[آیات محکم و متشابه|آیات متشابه]] و آیاتى که مورد اختلاف علما یا مفسرین قرار گرفته‌اند تبیین شده‌اند، لذا دسترسى به مطلب دلخواه در این نوع تفسیر گزینشى مشکل است.
 
در این کتاب تمام قرآن [[تفسیر]] نشده، بلکه فقط [[آیات محکم و متشابه|آیات متشابه]] و آیاتى که مورد اختلاف علما یا مفسرین قرار گرفته‌اند تبیین شده‌اند، لذا دسترسى به مطلب دلخواه در این نوع تفسیر گزینشى مشکل است.
سطر ۴۱: سطر ۴۱:
 
با ترتیب موضوعى و قرار دادن هر دسته [[آیات]] در یک عنوان، اولا تمام آیات مربوط به یک موضوع به سهولت بررسى مى‌گردد و ثانیا از تکرار بسیارى از آیات در جاهاى مختلف کتاب پرهیز مى‌شود و لازم نیست در هر کجا به موضوع خاصى رسید تمام آیات سابق و لاحق را در آن موضوع تکرار کند.
 
با ترتیب موضوعى و قرار دادن هر دسته [[آیات]] در یک عنوان، اولا تمام آیات مربوط به یک موضوع به سهولت بررسى مى‌گردد و ثانیا از تکرار بسیارى از آیات در جاهاى مختلف کتاب پرهیز مى‌شود و لازم نیست در هر کجا به موضوع خاصى رسید تمام آیات سابق و لاحق را در آن موضوع تکرار کند.
  
کتاب «متشابه القرآن و مختلفه» در دو جلد تألیف شده است. جلد اول این کتاب شامل مباحث زیر می باشد:
+
کار تحقیق و تصحیح و مقابله کتاب و استخراج آیات در این چاپ بر عهده حجةالاسلام حسن مصطفوى بوده است.
 +
 
 +
==محتوای کتاب==
 +
در ابتداى کتاب «متشابه القرآن»، علامه [[سید هبة الدین شهرستانی|سیدهبةالدین شهرستانی]] مقدمه‌اى بر آن نوشته و بحث‌هایى پیرامون [[محکم و متشابه]] و حکمت وجود متشابه در قرآن آورده که بسیار زیبا و خواندنى است. کتاب حاضر در دو جلد تألیف شده است؛ جلد اول این کتاب شامل مباحث زیر می باشد:
  
 
*بحث‌هاى [[توحید|توحید]] و [[اصول دین|اصول دین]] و صفات الهى
 
*بحث‌هاى [[توحید|توحید]] و [[اصول دین|اصول دین]] و صفات الهى
سطر ۶۷: سطر ۷۰:
 
*نوادر.
 
*نوادر.
  
کار تحقیق و تصحیح و مقابله کتاب و استخراج آیات در این چاپ بر عهده حجةالاسلام حسن مصطفوى بوده و در ابتداى کتاب نیز [[سید هبة الدین شهرستانی|علامه شهرستانى]] مقدمه‌اى بر آن نوشته و بحث‌هایى پیرامون [[محکم و متشابه]] و حکمت وجود متشابه در قرآن آورده که بسیار زیبا و خواندنى است. در پایان کتاب، فهرست مطالب آمده و پس از آن فهرست آیاتِ بحث شده در کتاب، به ترتیب [[سوره|سوره‌هاى]] قرآن ذکر شده است.
+
==منابع==
  
==منابع==
+
*[[نرم افزار جامع تفاسیر نور|نرم افزار جامع التفاسیر نور]]، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
*[[نرم افزار جامع تفاسیر نور|نرم افزار جامع التفاسیر]]، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
 
 
{{تفسیر قرآن}}
 
{{تفسیر قرآن}}
 
{{سنجش کیفی
 
{{سنجش کیفی
سطر ۸۵: سطر ۸۷:
  
 
{{قرآن}}
 
{{قرآن}}
[[رده: تفاسیر]][[رده: تفسیرهای شیعه]]
+
[[رده: تفاسیر]]
 +
[[رده: تفسیرهای شیعه]]
 +
[[رده:تفاسیر موضوعی]]
 
[[رده:کتاب‌های علوم قرآنی]]
 
[[رده:کتاب‌های علوم قرآنی]]
 
[[رده:آثار ابن شهر آشوب]]
 
[[رده:آثار ابن شهر آشوب]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۱ اوت ۲۰۲۵، ساعت ۱۶:۴۴

متشابه القرآن و مختلفه.jpg
نویسنده ابن شهر آشوب
موضوع تفسیر متشابهات قرآن
زبان عربی
تعداد جلد ۲
تحقیق و تصحیح حسن مصطفوى

متشابه القرآن و مختلفه

«متشابه القرآن و مختلفه» تألیف ابن شهرآشوب مازندرانى (م، ۵۸۸ ق)، یک تفسیر قرآن موضوعى است که محور آن آیات متشابه و محتاج به توضیح و آیات مورد اختلاف علما در موضوعات گوناگون است.

مؤلف

محمد بن علی ابن شهرآشوب مازندرانى (۵۸۸-۴۸۹ ق)، فقیه شیعه، محدث، مفسّر، ادیب، شاعر و مطّلع نسبت به رجال و احادیث است. او از علمای بزرگی مانند فتّال نیشابورى، شیخ طبرسی، ابومنصور طبرسی، ابوالفتوح رازی و قطب الدین راوندی بهره برد.

از شاگردان‌ و راویان‌ ابن‌ شهرآشوب‌ نیز مى‌توان‌ ابن‌ ادریس‌ حلى‌، ابن‌ بطریق‌ حلى‌ و ابن‌ زهرة حلبى‌ را یاد کرد.

ابن‌ شهر‌آشوب در علوم قرآنی و حدیث و رجال تبحر داشت و آثاری ماندگار تألیف نمود، از جمله: متشابه القرآن و مختلفه، معالم العلماء، مناقب آل ابی‌طالب، مثالب النواصب، المنهاج الجدیده، انساب آل ابی‌طالب، نخب الاخبار الخصائص الفاطمیه.

معرفی کتاب

ابن شهر آشوب در کتاب «متشابه القرآن و مختلفه» بحث‌ها را چینش موضوعى داده و از تفسیر ترتیبى قرآن اجتناب کرده؛ علت آن هم روشن است، زیرا دسترسى به مطلب مورد نظر و بحث دلخواه به سادگى امکان پذیر است.

در این کتاب تمام قرآن تفسیر نشده، بلکه فقط آیات متشابه و آیاتى که مورد اختلاف علما یا مفسرین قرار گرفته‌اند تبیین شده‌اند، لذا دسترسى به مطلب دلخواه در این نوع تفسیر گزینشى مشکل است.

با ترتیب موضوعى و قرار دادن هر دسته آیات در یک عنوان، اولا تمام آیات مربوط به یک موضوع به سهولت بررسى مى‌گردد و ثانیا از تکرار بسیارى از آیات در جاهاى مختلف کتاب پرهیز مى‌شود و لازم نیست در هر کجا به موضوع خاصى رسید تمام آیات سابق و لاحق را در آن موضوع تکرار کند.

کار تحقیق و تصحیح و مقابله کتاب و استخراج آیات در این چاپ بر عهده حجةالاسلام حسن مصطفوى بوده است.

محتوای کتاب

در ابتداى کتاب «متشابه القرآن»، علامه سیدهبةالدین شهرستانی مقدمه‌اى بر آن نوشته و بحث‌هایى پیرامون محکم و متشابه و حکمت وجود متشابه در قرآن آورده که بسیار زیبا و خواندنى است. کتاب حاضر در دو جلد تألیف شده است؛ جلد اول این کتاب شامل مباحث زیر می باشد:

  • خلقت آسمان و زمین و دیگر موجودات
  • بحث‌هاى متفرقه به عنوان مفردات

جلد دوم کتاب نیز شامل بحث‌هایى است از جمله:

  • نوادر.

منابع

***
تفسیر قرآن
درباره تفسیر قرآن: تفسیر قرآن -تاریخ تفسیر - روشهای تفسیری قرآن
اصطلاحات: اسباب نزول -اسرائیلیات -سیاق آیات
شاخه های تفسیر قرآن:

تفسیر روایی (تفاسیر روایی) • تفسیر اجتهادی (تفاسیر اجتهادی) • تفسیر فقهی ( تفاسیر فقهی) • تفسیر ادبی ( تفاسیر ادبی) • تفسیر تربیتی ( تفاسیر تربیتی) • تفسیر كلامی ( تفاسیر كلامی) • تفسیر فلسفی ( تفاسیر فلسفی ) • تفسیر عرفانی (تفاسیر عرفانی ) • تفسیر علمی (تفاسیر علمی)

روشهای تفسیری قرآن:
تفاسیر به تفکیک مذهب مولف:



قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن (اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن
مسابقه از خطبه ۱۱۱ نهج البلاغه