قاعده احترام مال مسلمان: تفاوت بین نسخهها
Heidariyan47 (بحث | مشارکتها) (صفحهای جدید حاوی '==قاعده احترام مال مسلم== اين قاعده از روايات مربوط به احترام مال مسلمان به ويژه ...' ایجاد کرد) |
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) (ویرایش) |
||
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده) | |||
سطر ۱: | سطر ۱: | ||
− | == | + | خلاصه قاعده احترام مال مسلمان این است که، همانگونه که خون مسلمان محفوظ است، اموال او نیز باید از تعرض دیگران مصون باشد. اصولاً وقتی فعالیت مستخدم برای مؤسسات تولیدی و خودش محترم باشد و انسان بداند کسی نمی تواند در حاصل تلاش وی بدون اجازه او تصرف کند، انگیزه کاری که از عوامل روانی ارتقای بهره وری است افزایش می یابد. |
− | + | ==حرمت مال مسلمان== | |
− | رسول الله صلی الله علیه و آله | + | این قاعده از روایات مربوط به احترام مال مسلمان به ویژه روایت موثق [[ابو بصیر|ابو بصیر]] از [[امام صادق علیه السلام|امام صادق]] (علیه السلام) مستفاد می شود که حضرت فرمود: |
+ | قال رسول الله صلی الله علیه و آله: سِبابٌ الْمُؤمِنِ فُسُوقٌ ... و حُرْمَةُ مالِهِ کحُرْمَةِ دَمِهِ»؛<ref> اصول کافى، باب سباب المؤمن، ج ۲، ص ۲۶۸. </ref> ناسزاگویی به مومن فسق است ... و مال مسلمان مثل خون او محترم است (و خون مسلمان از مسائل مهم در سراسر فقه است).<ref> ر.ک: غروى، محمد حسین، حاشیه مکاسب، ج ۱، ص ۸۷. </ref> | ||
==مفاد قاعده احترام== | ==مفاد قاعده احترام== | ||
− | عدم جواز تصرف در مال | + | عدم جواز تصرف در مال دیگران به عنوان یک تکلیف است، در حالی که [[قاعده اتلاف]] بیان کننده حکم وضعی ضمان است.<ref> آیت الله خویى، مصباح الفقاهه، ج ۳، ص ۹۱. </ref> در واقع قاعده احترام، انسان را از تصرف در مال دیگران بدون اذن آنان باز می دارد، در حالی که قاعده اتلاف، وظیفه انسان را پس از تصرف در مال غیر مشخص می کند. |
− | |||
+ | براساس همین قاعده، فقها [[فتوا|فتوی]] داده اند: اگر فردی کارگری را برای انجام فعالیت موقت یا مداومی استخدام کند و کارگر قصد انجام کار به صورت مجّانی نداشته باشد، مؤسسه تولیدی ضامن پرداخت اجرت او است.<ref> مستند العروه، کتاب الاجاره، ص ۳۹۱. </ref> | ||
+ | ==پانویس== | ||
+ | {{پانویس}} | ||
− | + | {{فقه/قواعد فقهی}} | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
[[رده :قواعد فقه]] | [[رده :قواعد فقه]] |
نسخهٔ کنونی تا ۱۴ اکتبر ۲۰۱۹، ساعت ۰۷:۲۸
خلاصه قاعده احترام مال مسلمان این است که، همانگونه که خون مسلمان محفوظ است، اموال او نیز باید از تعرض دیگران مصون باشد. اصولاً وقتی فعالیت مستخدم برای مؤسسات تولیدی و خودش محترم باشد و انسان بداند کسی نمی تواند در حاصل تلاش وی بدون اجازه او تصرف کند، انگیزه کاری که از عوامل روانی ارتقای بهره وری است افزایش می یابد.
حرمت مال مسلمان
این قاعده از روایات مربوط به احترام مال مسلمان به ویژه روایت موثق ابو بصیر از امام صادق (علیه السلام) مستفاد می شود که حضرت فرمود: قال رسول الله صلی الله علیه و آله: سِبابٌ الْمُؤمِنِ فُسُوقٌ ... و حُرْمَةُ مالِهِ کحُرْمَةِ دَمِهِ»؛[۱] ناسزاگویی به مومن فسق است ... و مال مسلمان مثل خون او محترم است (و خون مسلمان از مسائل مهم در سراسر فقه است).[۲]
مفاد قاعده احترام
عدم جواز تصرف در مال دیگران به عنوان یک تکلیف است، در حالی که قاعده اتلاف بیان کننده حکم وضعی ضمان است.[۳] در واقع قاعده احترام، انسان را از تصرف در مال دیگران بدون اذن آنان باز می دارد، در حالی که قاعده اتلاف، وظیفه انسان را پس از تصرف در مال غیر مشخص می کند.
براساس همین قاعده، فقها فتوی داده اند: اگر فردی کارگری را برای انجام فعالیت موقت یا مداومی استخدام کند و کارگر قصد انجام کار به صورت مجّانی نداشته باشد، مؤسسه تولیدی ضامن پرداخت اجرت او است.[۴]
پانویس