امامزاده علی بن حمزه (ع) شيراز
علی بن حمزه بن موسی کاظم (ع) یکی از بناهای تاریخی و مذهبی شهر شیراز می‌باشد. این آرامگاه متعلق به «شاه میرعلی بن حمزه بن موسی کاظم» می‌باشد که در خیابان حافظ و در نزدیکی رودخانه خشک قرار گرفته‌است. آرامگاه علی بن حمزه در دورهٔ دیلمیان و به‌دست امیر عضدالدوله دیلمی احداث شده و در دورهٔ تیموریان بخش‌هایی از آن مرمت گردیده‌است. علی بن حمزه علي بن حمزه در اثر فشار خلفاي عباسي در 220 هجري به حال فرار به شيراز آمد. و در غاري كه بعداً باباكوهی براي اعتكاف خود برگزيد پنهان شد. روزها هيزم فراهم مي كرد و گاهي به دروازه استخر مي آورد و از فروش آن آذوقه خرديه براي خانواده به غار مي برد. روزي مأمورين خليفه او را از خالي كه بر صورت داشت شناختند و گردنش را زدند و آن سر را به بغداد فرستادند و جسد را در محل فعلي (بالاي پل دروازه اصفهان) دفن كردند. عضدالدوله ديلمي بر آن قبر بقعه اي ساخت و دختر سيد شريف زيد بن اسود را نيز به زني گرفت و چون زيد مرحوم شد او را در نزديكي علي بن حمزه دفن كردند كه اكنون اين مقبره دست در شيب جنوبي پل دروازه اصفهان در سمت غربي خيابان قرار گرفته. زيد بن اسود به هشت واسطه نسبش به امام حسن بن علي مرتضي مي رسد. در ورودي بقعه شاه مير علي بن حمزه اگر چه كهنه و فرسوده شده ولي از نظر كنده كاري نمونه اي از ذوق و هنر مردم شيراز است. پس از عبور از دهليز در محلي كه وارد صحن مي شوند بر بالاي درگاه، سنگ سرخ رنگي نصب شده كه كتيبه بسيار زيبايي به خط ابراهيم سلطان فرزند شاهرخ تيموری بر آن نقر گرديده است.
منبع
«دانشنامهٔ تاریخ معماری ایران شهر»، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران
