سوره فاطر

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
<<سبأ فاطر یس>>
شماره: ۳۵
جزء : ۲۲
محل نزول: مکه
ترتيب نزول : ۴۳
تعداد آیه : ۴۵
متن و ترجمه سوره

فهرست سوره‌های قرآن

سوره فاطر سی و پنجمین سوره قرآن است و دارای 45 آیه است.

نزول سوره فاطر

سوره ملائكه يا فاطر مکی است. حسن گويد، مگر دو آيه، «إِنَّ الَّذِينَ يَتْلُونَ كِتابَ اللَّهِ...» و «آيه ثُمَّ أَوْرَثْنَا الْكِتابَ...».

این سوره در ترتیب مصحف سی و پنجمین سوره و در ترتیب نزول چهل و سومین سوره قرآن کریم است که پیش از آن سوره فرقان و پس از آن سوره مریم نازل شده است.

عدد آيات سوره فاطر

چهل و شش آيه شامى و مدنى اخير است و 45 آيه از نظر ديگران.

اختلاف آن در هفت آيه است، «الَّذِينَ كَفَرُوا لَهُمْ عَذابٌ شَدِيدٌ» بصرى و شامى جديد و آيه «البصير و النور» سه آيه غيربصرى، «مَنْ فِي الْقُبُور» غيرشامى است و«أَنْ تَزُولا» بصرى، «تبديلا» بصرى و شامى و مدنى اخير است.

فضيلت سوره فاطر

ابى بن كعب از پیامبر صلی الله علیه و آله روايت كرده كه فرمود: هر كس سوره ملائكه را قرائت كند، روز قيامت سه در از درهاى بهشت او را صدا مي زند كه از هر كدام از اين سه در كه خواستى وارد شو.

هدف سوره فاطر

غرض اين سوره بيان اصول سه‌ گانه دين است، يعنى يگانگى خداى تعالى در ربوبيت، و رسالت رسول خدا، و معاد و برگشتن به سوى او، كه در اين سوره بر اين سه مساله استدلال شده، و خداى تعالى براى اين منظور عده‌اى از نعمت‌هاى بزرگ آسمانى و زمينى را می‌شمارد، و تدبير متقن امر عالم را به طور عموم، و امر انسانها را به طور خصوص به رخ میكشد. و قبل از شمردن اين نعمت‌ها و شروع به استدلال، اشاره‌اى اجمالى به اين معنا می‌كند كه:گشودن در رحمت و بستن آن، و افاضه نعمت و امساك آن منحصرا كار خداى تعالى است، و می‌فرمايد:" ما يَفْتَحِ اللَّهُ لِلنَّاسِ مِنْ رَحْمَةٍ فَلا مُمْسِكَ لَها ...- خدا در هر رحمتى را كه به سوى مردم باز كند كسى نيست كه آن را ببندد ...".

و باز قبل از اينكه اين اشاره اجمالى را بكند، به واسطه ‌هايى اشاره می‌كند كه رحمت و نعمت را از خداى تعالى گرفته، به خلق می‌رسانند، و آنان ملائكه هستند، كه واسطه‌ هاى بين خدا و خلقند و به همين جهت می‌ بينيم سوره فاطر با يادآورى اين وسائط شروع می‌شود [۱]

پانویس

  1. ترجمه الميزان، ج‌17، ص: 4

منابع

  • فضل بن حسن طبرسی، ترجمه مجمع البيان في تفسير القرآن، ج‌20، ص299.
  • محمد حسین طباطبایی، ترجمه تفسیر المیزان،ج‌17، ص: 4 ، قم 1374
  • ترتیب نزول سوره ها، در همین دانشنامه

پیوست

سوره فاطر/متن و ترجمه

قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن (اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن