ولادت امام حسین علیه السلام

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

امام حسین علیه السلام بنا به قول مشهور روز سوم ماه شعبان سال چهارم هجرت در شهر مدينه به دنيا آمد.


اختلاف ها در ولادت امام حسین علیه السلام

حاکم در کتاب مستدرک، از محمد بن اسحاق ثقفي به سند خود از قتاده آورده است که آن حضرت در نيمه اول ماه پنجم از سال ششم هجري تولد يافته است.

گروهي تولد امام را در اواخر ربيع الاول دانسته اند و گروهي ديگر در سوم يا پنجم جمادي الاولي، اما قول مشهور تولد آن حضرت را در ماه شعبان و مدت حمل آن حضرت را شش ماه ذکر مي کند. در سيره امام حسن علیه‌السلام به اين روايت اشاره کرديم که ميان ولادت امام حسن و حمل امام حسين يک طهر فاصله و مدت حمل امام حسين شش ماه بوده است، و اين نکته را نيز يادآور شديم که اين روايت با قول مشهوري که در تاريخ ولادت آنها ذکر گرديده هماهنگ نبوده است، زيرا ولادت امام حسن در پانزدهم ماه رمضان، و امام حسين بنا بر قول مشهور در پنجم ماه شعبان بوده و با اين حساب فاصله ميان ميلاد دو برادر همان ده ماه و بيست روز بوده است.

از يک سو مي توان اين روايت را چنين توجيه کرد که ولادت امام حسين علیه‌السلام در اواخر ربيع الاول بوده و از سوي ديگر روايتي است که از تاريخ ولادت امام حسن علیه‌السلام و مدت حمل امام حسين علیه‌السلام استنباط شده است.به اين ترتيب که فاصله ميان تولد امام حسن و حمل امام حسين يک طهر و مدت حمل امام حسين شش ماه بوده است.و الله اعلم.اما حاکم در مستدرک از محمد بن اسحاق به سند خود از قتاده آورده است که فاطمه سلام الله علیها يک سال و ده ماه پس از تولد امام حسن علیه‌السلام امام حسين علیه‌السلام را به دنيا آورد.

اما در قول مشهور روز سوم ماه شعبان سال چهارم هجرت بیان شده است. [۱] دومین فرزند برومند حضرت علی و فاطمه که درود خدا برایشان باد، در خانه ی وحی و ولایت چشم به جهان گشود. چون خبر ولادتش به پیامبر اسلام صلی الله و علیه و آله رسید، به خانه ی حضرت علی و فاطمه علیه السلام آمد و اسماء[۲] را فرمود تا کودکش را بیاورد. اسماء او را در پارچه ای سپید پیچید و خدمت رسول اکرم صلی الله و علیه و آله برد، آن گرامی به گوش راست او اذان و به گوش چپ او اقامه گفت.[۳]

به روزهای اول یا هفتمین روز ولادت باسعادتش، امین وحی الهی، جبرئیل، فرود آمد و گفت: سلام خداوند بر تو باد ای رسول خدا، این نوزاد را به نام پسر کوچک هارون «شبیر»[۴] که به عربی «حسین» خوانده می شود، نام بگذار.[۵] چون علی علیه السلام برای تو بسان هارون برای حضرت موسی بن عمران است جز آن که تو خاتم پیغمبران هستی و به این ترتیب نام پرعظمت «حسین» از جانب پروردگار، برای دومین فرزند فاطمه انتخاب شد.

به روز هفتم ولادتش، فاطمه زهرا که سلام خداوند بر او باد، گوسفندی را برای فرزندش به عنوان عقیقه[۶] کشت و سر آن حضرت را تراشید و هم وزن موی سر او نقره صدقه داد.[۷]

حسین و پیامبر صلی الله و علیه و آله

از ولادت حسین بن علی علیه السلام که در سال چهارم هجرت بود تا رحلت رسول الله صلی الله و علیه و آله که شش سال و چند ماه بعد اتفاق افتاد، مردم از اظهار محبت و لطفی که پیامبر راستین اسلام صلی الله و علیه و آله درباره حسین علیه السلام ابراز می داشت، به بزرگواری و مقام شامخ پیشوای سوم آگاه شدند.

سلمان فارسی می گوید: دیدم که رسول خدا صلی الله و علیه و آله حسین علیه السلام را بر زانوی خویش نهاده او را می بوسید و می فرمود: تو بزرگوار و پسر بزرگوار و پدر بزرگوارانی، تو امام و پسر امام و پدر امامان هستی، تو حجت خدا و پسر حجت خدا و پدر حجت های خدایی که نه نفرند و خاتم ایشان، قائم ایشان امام زمان عجل الله تعالی فرجه و شریف می باشد.[۸]

انس بن مالک روایت می کند: وقتی از پیامبر پرسیدند کدامیک از اهل بیت خود را بیشتر دوست می داری، فرمود: حسن و حسین را،[۹] بارها رسول گرامی حسن و حسین را به سینه می فشرد و آنان را می بویید و می بوسید.[۱۰]

ابوهریره که از مزدوران معاویه و از دشمنان خاندان امامت است در عین حال اعتراف می کند که: رسول اکرم صلی الله و علیه و آله را دیدم که حسن و حسین علیه السلام را بر شانه های خویش نشانده بود و به سوی ما می آمد، وقتی به ما رسید فرمود: هر کس این دو فرزندم را دوست بدارد مرا دوست داشته و هر که با آنان دشمنی ورزد با من دشمنی نموده است.[۱۱]

عالیترین، صمیمی ترین و گویاترین رابطه معنوی و ملکوتی بین پیامبر و حسین را می توان در این جمله رسول گرامی اسلام صلی الله و علیه و آله خواند که فرمود: حسین از من و من از حسینم.[۱۲]

دعاي روز ولادت امام حسين علیه السلام

در توقيع مبارک امام حسن عسکری علیه السلام براي قاسم بن علاء همداني آمده است که در روز ولادت حضرت امام حسين علیه السلام اين دعا را بخوان:

«اَللّهُمَ اِنّي اَسئَلُکَ بِحَقّ المَولُود فِي هذا اليَوم المَوعُود بِشَهادَتِهِ قَبلَ اِستِهالِهِ وَ وِلادَتِهِ بکته السّماء وَ مَن فِيها وَ الاَرض وَ مَن عَلَيها. اَلمُعَوّضُ مِن قَتلِهِ اَن الاَئِمّه مِن نَسلِهِ وَالشَّفاء فِي تُربَتِهِ وَالفَوزَ مَعَهُ فِي اَوَبَتِهِ وَالاَوصياءَ مِن عِترَتِهِ بَعدَ قائِمهُم وَ غَيبَتِهِ؛

خداوندا! من تو را به مقام مولود اين روز مي خوانم، او که پيش از چشم بازکردنش به دنيا و قبل از آنکه تولد يابد، وعده و خبر شهادتش داده شد، آسمان و هر کس در آن بود و زمين و هر کس بر روي آن بود بر او گريه کرد.

او که در عوض شهادتش ائمه علیهم السلام از نسل او شدند و شفا در تربت او قرار داده شد و فوز و رستگاري با او در روز رجوع و بازگشت او و اوصياء از خاندان وي بعد از قائم علیه السلام آنان و سپري شدن غيبت او مي باشد».

بنگريم که در روز ولادت امام حسين علیه السلام از بازگشت آن حضرت و اوصياء گراميشان سخن به ميان آمده و تشريح مي شود که اين جريانات بعد از سپري شدن ايام غيبت حضرت ولي عضر حجت بن الحسن علیه السلام است، رجوع ائمه طاهرين علیهم السلام به دنيا و رفاه و دلخوشي آنان روزي است که دوران غيبت حضرت ولي عصر مهدي آل محمد علیه السلام سپري شود بلکه از کلمه «بعد قائمهم» مي توان استفاده کرد که آمدن ائمه بزرگوار و اهل بيت عصمت و طهارت علیهم السلام بعد از سپري شدن ايام غيبت و نيز حضور حضرت صاحب الزمان علیه السلام است.

در هر حال آنچه مسلم است اين است که علاقمندان و دلدادگان حضرت امام حسين علیه السلام در روز ولادت با سعادت آن حضرت به تعليم امام معصوم، حضرت امام حسن عسکری علیه السلام به ياد حضرت قائم علیه السلام بوده و از آن وجود مبارک و ايام غيبت او و سپري شدن آن دوران پر از محنت و رنج، سخن مي گويند و ياد حسين علیه السلام را با ياد فرزندش مهدي منتظر - عجل الله تعالي فرجه الشريف - قرين هم آورده و گرامي مي دارند.

پانویس

  1. در سال و ماه و روز ولادت امام حسین علیه السلام اقوال دیگری هم گفته شده است، ولی ما قول مشهور بین شیعه را نقل کردیم. ر.ک اعلام الوری طبرسی، ص213.
  2. احتمال دارد منظور از اسماء، دختر یزید بن سکن انصاری باشد. ر.ک اعیان الشیعه، جزء11، ص167.
  3. امالی، شیخ طوسی، ج1، ص377.
  4. شبر بر وزن حسن و شبیر بر وزن حسین و مشبر بر وزن محسن نام پسران هارون بوده است و پیامبر اسلام صلی الله و علیه و آله فرزندان خود حسن و حسین و محسن را به این سه نام نامیده است. تاج العروس ج3، ص389، این سه کلمه در زبان عبری همان معنی را دارد که حسن و حسین و محسن در زبان عربی دارد. لسان العرب، ج6، ص60.
  5. معانی الاخبار، ص57.
  6. در منابع اسلامی درباره عقیقه سفارش فراوان شده و برای سلامتی فرزند بسیار مؤثر دانسته شده است، ر.ک وسائل الشیعه، ج15، ص143 به بعد.
  7. کافی، ج6، ص33.
  8. مقتل خوارزمی ج1، ص146، کمال الدین صدوق، ص152.
  9. سنن ترمذی، ج5، ص323.
  10. ذخائر العقبی، ص122.
  11. الاصابه، ج11، ص330.
  12. سنن ترمذی، ج5، ص324، در این قسمت روایاتی که در کتاب های اهل تسنن آمده است نقل شد تا برای آن ها هم سندیت داشته باشد.

منابع

  • هیئت تحریریه مؤسسه در راه حق، پیشوای سوم، حضرت امام حسین علیه السلام.
  • دعاي روز ولادت امام حسين علیه السلام و ياد از مهدي علیه السلام، جامع عاشورا، بازیابی: 20 بهمن 1392.