مقتل ابی‌مخنف؛ نخستین گزارش مستند از نهضت عاشورا (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «بندانگشتی|مقتل أبي مخنفت '''مقتل ابی‌مخنف؛ نخستین گزارش مس...» ایجاد کرد)
 
(ویرایش)
سطر ۱: سطر ۱:
[[پرونده:Ketab430.jpg|بندانگشتی|مقتل أبي مخنفت]]
+
[[پرونده:Ketab430.jpg|بندانگشتی|نخستین گزارش مستند از نهضت عاشورا]]
  
 +
'''«مقتل ابی‌مخنف؛ نخستین گزارش مستند از نهضت عاشورا»'''، به قلم جواد سلیمانی، ترجمه فارسی «[[وقعة الطف (کتاب)|وقعة الطف]]»، اثر [[ابومخنف|ابى‌مخنف، لوط بن یحیی]] (متوفای 157ق) و گردآوری‌شده توسط محمد‌هادى یوسفى غروى است. این ترجمه در سال 1377ش، انجام شده است.<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص17</ref>
  
'''مقتل ابی‌مخنف؛ نخستین گزارش مستند از نهضت عاشورا'''، به قلم جواد سلیمانی، ترجمه فارسی «وقعة الطف»، اثر [[ابومخنف، لوط بن یحیی|ابى‌مخنف، لوط بن یحیی]] (متوفای 157ق) و گردآوری‌شده توسط [[یوسفی غروی، محمدهادی|محمد‌هادى یوسفى غروى]] است. این ترجمه در سال 1377ش، انجام شده است<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص17</ref>
+
== ساختار کتاب ==
 +
ترجمه حاضر با رعایت امانت و استفاده از نزدیک‌ترین واژه‌های معادل زیر نظر محقق کتاب به پایان رسیده است و تا آنجا که رعایت امانت در ترجمه اجازه می‌داده مطالب آن به فارسی برگردانده شده است<ref>ر.ک: همان، ص16</ref>
  
ترجمه حاضر با رعایت امانت و استفاده از نزدیک‌ترین واژه‌های معادل زیر نظر محقق کتاب به پایان رسیده است و تا آنجا که رعایت امانت در ترجمه اجازه می‌داده مطالب آن به فارسی برگردانده شده است<ref>ر.ک: همان، ص16</ref>
+
کتاب، با مقدمه نسبتاً مفصلى از مترجم آغاز شده است. مترجم، در این اثر تنها به ترجمه عبارات متن بسنده نکرده و مطالب سلسله‌وار را که در متن اصلى فاقد فصل‌بندى است، در هشت فصل دسته‌بندى کرده است. عناوين فصول هشت‏گانه كتاب عبارت است از:
 +
 
 +
1. [[امام حسین علیه السلام|امام حسين]] (ع) در [[مدینه|مدينه]].
 +
 
 +
2. امام حسين (ع) در [[مكه]].
 +
 
 +
3. حوادث كوفه پس از ورود [[مسلم بن عقیل|مسلم]].
 +
 
 +
4. خروج امام حسين (ع) از مكه.
 +
 
 +
5. منازل و حوادث بين راه مكه به [[کوفه|كوفه]].
 +
 
 +
6. از سوم [[ماه محرم|محرم]] تا شب [[روز عاشورا|عاشورا]].
 +
 
 +
7. وقايع شب عاشورا.
  
کتاب، با مقدمه نسبتاً مفصلى از مترجم آغاز شده است. مترجم، در این اثر تنها به ترجمه عبارات متن بسنده نکرده و مطالب سلسله‌وار را که در متن اصلى فاقد فصل‌بندى است، در هشت فصل دسته‌بندى کرده است.
+
8. حوادث روز عاشورا.
  
مترجم، در مقدمه، بعد از ذکر ترجمه مؤلف به این نکته اشاره می‌کند که هرچند الآن اثری از کتاب مقتل ابومخنف نیست، لکن روایات و منقولات او در آثار علمای بعد او همچون [[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]]، [[طبری، محمد بن جریر|طبری]] و سبط بن جوزی یافت می‌شود<ref>ر.ک: همان، ص11 تا 16</ref>
+
== گزارش محتوا ==
 +
مترجم، در مقدمه، بعد از ذکر ترجمه مؤلف به این نکته اشاره می‌کند که هرچند الآن اثری از کتاب مقتل ابومخنف نیست، لکن روایات و منقولات او در آثار علمای بعد او همچون [[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]]، طبری و [[سبط بن جوزی]] یافت می‌شود.<ref>ر.ک: همان، ص11 تا 16</ref>
  
مترجم، در این مقدمه متذکر شده است که آنچه از مقتل ابى‌مخنف در [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاریخ طبرى]] نقل گردیده، بر اساس شیوه مرسوم تاریخ‌نگارى در قرون اولیه تاریخ اسلام، به‌صورت نقل اخبار مجزا از یکدیگر بوده است؛ درحالى‌که امروزه این شیوه پسندیده نیست و مطالعه آن براى خوانندگان ملال‌آور می‌باشد؛ ازاین‌رو، محقق کتاب جناب آقای یوسفی غروی، اسناد را از متن حذف و در پاورقى درج نموده و با توجه به زمان و مکان وقوع حوادث، اخبار طبرى را دسته‌بندى و منظم نموده و کتاب را به‌صورت یک گزارش هماهنگ و مرتب و منظم از نهضت امام حسین(ع) درآورده است؛ بنابراین، اگر در اخبار منقول طبرى جابه‌جایى‌هایى صورت پذیرفته و گاه بخشى از یک خبر به دنبال قسمتى از خبر دیگر ذکر گردیده، با عنایت و بصیرت بوده است، نه سهو و نسیان<ref>ر.ک: همان، ص16</ref>
+
مترجم، در این مقدمه متذکر شده است که آنچه از مقتل ابى‌مخنف در [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاریخ طبرى]] نقل گردیده، بر اساس شیوه مرسوم تاریخ‌نگارى در قرون اولیه [[تاریخ اسلام]]، به‌صورت نقل اخبار مجزا از یکدیگر بوده است؛ درحالى‌که امروزه این شیوه پسندیده نیست و مطالعه آن براى خوانندگان ملال‌آور می‌باشد؛ ازاین‌رو، محقق کتاب جناب آقای یوسفی غروی، اسناد را از متن حذف و در پاورقى درج نموده و با توجه به زمان و مکان وقوع حوادث، اخبار طبرى را دسته‌بندى و منظم نموده و کتاب را به‌صورت یک گزارش هماهنگ و مرتب و منظم از نهضت [[امام حسین علیه السلام|امام حسین]](ع) درآورده است؛ بنابراین، اگر در اخبار منقول طبرى جابه‌جایى‌هایى صورت پذیرفته و گاه بخشى از یک خبر به دنبال قسمتى از خبر دیگر ذکر گردیده، با عنایت و بصیرت بوده است، نه سهو و نسیان.<ref>ر.ک: همان، ص16</ref>
  
مترجم، هرگاه مطالبى را به جهت توضیح و روشن شدن عبارت، به متن افزوده است، به جهت رعایت امانت در داخل [] آورده ا ست.
+
مترجم، هرگاه مطالبى را به جهت توضیح و روشن شدن عبارت، به متن افزوده است، به جهت رعایت امانت در داخل [ ] آورده است.
  
متن کتاب از روایات ابى‌مخنف که در [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاریخ طبرى]] نقل شده ترتیب یافته، سپس در پاورقى، با منقولات سه کتاب ارشاد و [[مقاتل الطالبيين]] و تذکرة الخواص تطبیق گردیده است و موارد اختلاف با عباراتى چون «با کمى تغییر و تفاوت»، «با اندکى جابه‌جایى و حذف» تذکر داده شده است<ref>همان، ص17</ref>
+
متن کتاب از روایات ابى‌مخنف که در [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاریخ طبرى]] نقل شده ترتیب یافته، سپس در پاورقى، با منقولات سه کتاب [[الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد (کتاب)|ارشاد]] و [[مقاتل الطالبیین|مقاتل الطالبيين]] و [[تذكرة الخواص (کتاب)|تذکرة الخواص]] تطبیق گردیده است و موارد اختلاف با عباراتى چون «با کمى تغییر و تفاوت»، «با اندکى جابه‌جایى و حذف» تذکر داده شده است.<ref>همان، ص17</ref>
  
در انتهاى اثر، فهرست اعلام آمده است و براى سهولت رجوع خواننده به آدرس‌هاى مندرج در پاورقى، مشخصات دقیق زمان و مکان و مرکز نشر منابع و مآخذ در فهرست منابع ذکر شده است<ref>همان، ص17</ref>
+
در انتهاى اثر، فهرست اعلام آمده است و براى سهولت رجوع خواننده به آدرس‌هاى مندرج در پاورقى، مشخصات دقیق زمان و مکان و مرکز نشر منابع و مآخذ در فهرست منابع ذکر شده است.<ref>همان، ص17</ref>
  
==پانویس ==
+
==پانویس==
 
<references />
 
<references />
  
==منابع مقاله==
+
==منابع==
مقدمه و متن کتاب.
 
  
==منبع==
+
* ویکی نور.
ویکی نور
+
* بخش کتابشناسی نرم افزار جامع الاحادیث 3/5، [[مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی]].

نسخهٔ ‏۱۸ ژوئیهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۸:۳۶

نخستین گزارش مستند از نهضت عاشورا

«مقتل ابی‌مخنف؛ نخستین گزارش مستند از نهضت عاشورا»، به قلم جواد سلیمانی، ترجمه فارسی «وقعة الطف»، اثر ابى‌مخنف، لوط بن یحیی (متوفای 157ق) و گردآوری‌شده توسط محمد‌هادى یوسفى غروى است. این ترجمه در سال 1377ش، انجام شده است.[۱]

ساختار کتاب

ترجمه حاضر با رعایت امانت و استفاده از نزدیک‌ترین واژه‌های معادل زیر نظر محقق کتاب به پایان رسیده است و تا آنجا که رعایت امانت در ترجمه اجازه می‌داده مطالب آن به فارسی برگردانده شده است[۲]

کتاب، با مقدمه نسبتاً مفصلى از مترجم آغاز شده است. مترجم، در این اثر تنها به ترجمه عبارات متن بسنده نکرده و مطالب سلسله‌وار را که در متن اصلى فاقد فصل‌بندى است، در هشت فصل دسته‌بندى کرده است. عناوين فصول هشت‏گانه كتاب عبارت است از:

1. امام حسين (ع) در مدينه.

2. امام حسين (ع) در مكه.

3. حوادث كوفه پس از ورود مسلم.

4. خروج امام حسين (ع) از مكه.

5. منازل و حوادث بين راه مكه به كوفه.

6. از سوم محرم تا شب عاشورا.

7. وقايع شب عاشورا.

8. حوادث روز عاشورا.

گزارش محتوا

مترجم، در مقدمه، بعد از ذکر ترجمه مؤلف به این نکته اشاره می‌کند که هرچند الآن اثری از کتاب مقتل ابومخنف نیست، لکن روایات و منقولات او در آثار علمای بعد او همچون شیخ مفید، طبری و سبط بن جوزی یافت می‌شود.[۳]

مترجم، در این مقدمه متذکر شده است که آنچه از مقتل ابى‌مخنف در تاریخ طبرى نقل گردیده، بر اساس شیوه مرسوم تاریخ‌نگارى در قرون اولیه تاریخ اسلام، به‌صورت نقل اخبار مجزا از یکدیگر بوده است؛ درحالى‌که امروزه این شیوه پسندیده نیست و مطالعه آن براى خوانندگان ملال‌آور می‌باشد؛ ازاین‌رو، محقق کتاب جناب آقای یوسفی غروی، اسناد را از متن حذف و در پاورقى درج نموده و با توجه به زمان و مکان وقوع حوادث، اخبار طبرى را دسته‌بندى و منظم نموده و کتاب را به‌صورت یک گزارش هماهنگ و مرتب و منظم از نهضت امام حسین(ع) درآورده است؛ بنابراین، اگر در اخبار منقول طبرى جابه‌جایى‌هایى صورت پذیرفته و گاه بخشى از یک خبر به دنبال قسمتى از خبر دیگر ذکر گردیده، با عنایت و بصیرت بوده است، نه سهو و نسیان.[۴]

مترجم، هرگاه مطالبى را به جهت توضیح و روشن شدن عبارت، به متن افزوده است، به جهت رعایت امانت در داخل [ ] آورده است.

متن کتاب از روایات ابى‌مخنف که در تاریخ طبرى نقل شده ترتیب یافته، سپس در پاورقى، با منقولات سه کتاب ارشاد و مقاتل الطالبيين و تذکرة الخواص تطبیق گردیده است و موارد اختلاف با عباراتى چون «با کمى تغییر و تفاوت»، «با اندکى جابه‌جایى و حذف» تذکر داده شده است.[۵]

در انتهاى اثر، فهرست اعلام آمده است و براى سهولت رجوع خواننده به آدرس‌هاى مندرج در پاورقى، مشخصات دقیق زمان و مکان و مرکز نشر منابع و مآخذ در فهرست منابع ذکر شده است.[۶]

پانویس

  1. ر.ک: مقدمه کتاب، ص17
  2. ر.ک: همان، ص16
  3. ر.ک: همان، ص11 تا 16
  4. ر.ک: همان، ص16
  5. همان، ص17
  6. همان، ص17

منابع