سنجش مقاله انجام نشده است

متشابه القرآن و مختلفه (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(۹ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
متشابه القرآن و مختلفه اثر محمد بن على بن شهر آشوب مازندرانى (متوفاى 588 هجرى) یک تفسیر قرآن موضوعى است که محور آن آیات متشابه و محتاج به توضيح و آيات مورد اختلاف علما در موضوعات گوناگون است.
+
{{خوب}}
 +
{{مشخصات کتاب
  
==پيشينه تأليف==
+
|عنوان=
 
+
 
قرآن درياى عميقى است كه هركس گوشه‌اى از آن را ديده، غرق آن شده و محو جمال و زيبايى آن گشته است.
+
|تصویر=[[پرونده:متشابه القرآن و مختلفه.jpg|240px|وسط]]
عناوين مورد تحقيق در قرآن بسيار فراوانند و علاوه بر تفسير و تأويل، عناوينى از قبيل: ناسخ و منسوخ، مَجازهاى قرآن، اسباب النزول، غريب القرآن، اعراب قرآن، لغات قرآن، فضائل قرآن، علم قراءت و تجويد و... هم تأليفاتى را به خود اختصاص داده‌اند.
+
 
 +
|نویسنده=محمد بن على بن شهر آشوب مازندرانى
 +
 
 +
|موضوع= متشابه قرآن
 +
 
 +
|زبان=عربی
 +
 
 +
|تعداد جلد=2
 +
 
 +
|عنوان افزوده1=
 +
 
 +
|افزوده1=
 +
 
 +
|عنوان افزوده2=
  
يكى از موضوعات مهم قرآنى مسئله محكم و متشابه است.
+
|افزوده2=
  
در اين زمينه اولين كسى كه دست به قلم برده حمزة بن حبيب زيّات كوفى متوفاى 156 هجرى و از اصحاب امام صادق عليه السلام است كه معروف به امام القّراء مى‌باشد.
+
|لینک=[http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/39241/متشابه-القرآن-و-مختلفه متشابه القرآن و مختلفه]
  
پس از او ديگران نيز كتبى با نام متشابه القرآن تأليف نمودند از جمله:
+
}}
- ابو عبد الله محمد بن هارون
+
متشابه القرآن و مختلفه اثر [[ابن شهر آشوب|محمد بن على بن شهر آشوب مازندرانى]] (متوفاى ۵۸۸ هجرى) یک [[تفسیر موضوعی|تفسیر قرآن موضوعى]] است که محور آن [[آیات محکم و متشابه|آیات متشابه]] و محتاج به توضیح و آیات مورد اختلاف علما در موضوعات گوناگون است.
  
- حسن بن حسن بن موسى نوبختى م 310 ه
+
==مؤلف==
 +
محمد بن علی ابن شهرآشوب، ملقّب به رشيد‌ الدين و عز‌ الدين و شيخ الطائفه (588- 489ه‍ ق / 1192- 1096م) فقيه شیعه، محدث، مفسّر، اديب، شاعر و مطّلع نسبت به رجال و احاديث است. اساتید وی، فتّال نيشابورى، طبرسى، ابومنصور طبرسی، ابوالفتوح رازی، قطب الدین راوندی و آثار او "معالم العلماء"، "متشابه القرآن و مختلفه" و "‏المناقب" می باشد. ابن شهر آشوب در سال 588ق در شهر حلب از دنيا رفت.
  
- محمد بن احمد عميدى صاحب تنقيح البلاغه م 433 ه
+
==پیشینه تألیف== 
 +
 
 +
[[قرآن]] دریاى عمیقى است که هرکس گوشه‌اى از آن را دیده، غرق آن شده و محو جمال و زیبایى آن گشته است.
 +
عناوین مورد تحقیق در قرآن بسیار فراوانند و علاوه بر [[تفسیر قرآن|تفسیر]] و [[تأویل|تأویل]]، عناوینى از قبیل: [[ناسخ و منسوخ]]، مَجازهاى قرآن، [[اسباب نزول|اسباب النزول]]، غریب القرآن، [[اعراب قرآن]]، لغات قرآن، فضائل قرآن، علم قراءت و [[تجوید|تجوید]] و... هم تألیفاتى را به خود اختصاص داده‌اند.
  
- صدر المتألهين شيرازى م 1050 ه، و...
+
یکى از موضوعات مهم قرآنى مسئله [[آیات محکم و متشابه|محکم و متشابه]] است. در این زمینه اولین کسى که دست به قلم برده حمزة بن حبیب زیات کوفى متوفاى ۱۵۶ هجرى و از اصحاب [[امام صادق علیه السلام|امام صادق]] علیه السلام است که معروف به امام القّراء مى‌باشد. پس از او دیگران نیز کتبى با نام متشابه القرآن تألیف نمودند از جمله:
  
{{تفسیر قرآن}}
+
- ابو عبد الله محمد بن هارون - حسن بن حسن بن موسى نوبختى م ۳۱۰ ه - محمد بن احمد عمیدى صاحب تنقیح البلاغه م ۴۳۳ ه - [[ملاصدرا|صدر المتألهین شیرازى]] م ۱۰۵۰ ه، و... .
[[رده: تفاسیر]]
 
  
==عناوين كتاب ==     
+
==عناوین کتاب==     
  
كتاب متشابه القرآن در دو جلد تأليف شده است. جلد اول اين كتاب شامل:
+
کتاب متشابه القرآن در دو جلد تألیف شده است. جلد اول این کتاب شامل:
  
1- بحث‌هاى توحيد و اصول دين و صفات الهى
+
۱- بحث‌هاى [[توحید|توحید]] و [[اصول دین|اصول دین]] و صفات الهى
  
2- خلقت آسمان و زمين و ديگر موجودات
+
۲- خلقت آسمان و زمین و دیگر موجودات
  
3- سعادت و شقاوت و قضا و قدر
+
۳- سعادت و شقاوت و [[قضا و قدر]]
  
4- نبوت و قصص أنبياء عليهم السلام
+
۴- [[نبوت]] و قصص [[پیامبران|أنبیاء]] علیهم السلام
  
5- بحث‌هاى متفرقه به عنوان مفردات
+
۵- بحث‌هاى متفرقه به عنوان مفردات
  
جلد دوم كتاب نيز شامل بحث‌هايى است از جمله:
+
جلد دوم کتاب نیز شامل بحث‌هایى است از جمله:
  
1- آيات قرآن پيرامون پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله و سلم
+
۱- آیات قرآن پیرامون [[پیامبر اسلام|پیامبر اسلام]] صلى الله علیه و آله
  
2- فضائل اهل بيت پيامبر عليهم السلام
+
۲- فضائل [[اهل البیت|اهل بیت پیامبر]] علیهم السلام
  
3- موضوعات متفرقه مانند توبه، قيامت و...
+
۳- موضوعات متفرقه مانند [[توبه]]، [[قیامت|قیامت]] و...
  
4- آيات اصول فقه و فقه
+
۴- آیات [[اصول فقه‌‌‌‌|اصول فقه]] و [[فقه]]
  
5- ناسخ و منسوخ
+
۵- ناسخ و منسوخ
  
6- نوادر
+
۶- نوادر
  
 
==روش بحث==
 
==روش بحث==
  
ابن شهر آشوب مازندرانى در اين كتاب بحث‌ها را چينش موضوعى داده و از تفسير ترتيبى قرآن اجتناب كرده، علت آن هم روشن است زيرا دسترسى به مطلب مورد نظر و بحث دلخواه به سادگى امكان پذير است.
+
ابن شهر آشوب مازندرانى در این کتاب بحث‌ها را چینش موضوعى داده و از [[تفسیر ترتیبی|تفسیر ترتیبى]] قرآن اجتناب کرده، علت آن هم روشن است زیرا دسترسى به مطلب مورد نظر و بحث دلخواه به سادگى امکان پذیر است.
  
در اين كتاب تمام قرآن تفسير نشده، بلكه فقط آيات متشابه و آياتى كه مورد اختلاف علما يا مفسرين قرار گرفته‌اند تبيين شده‌اند, لذا دسترسى به مطلب دلخواه در اين نوع تفسير گزينشى مشكل است.
+
در این کتاب تمام قرآن تفسیر نشده، بلکه فقط آیات متشابه و آیاتى که مورد اختلاف علما یا مفسرین قرار گرفته‌اند تبیین شده‌اند, لذا دسترسى به مطلب دلخواه در این نوع تفسیر گزینشى مشکل است.
  
با ترتيب موضوعى و قرار دادن هر دسته آيات در يك عنوان، اولا تمام آيات مربوط به يك موضوع به سهولت بررسى مى‌گردد و ثانيا از تكرار بسيارى از آيات در جاهاى مختلف كتاب پرهيز مى‌شود و لازم نيست در هر كجا به موضوع خاصى رسيد تمام آيات سابق و لاحق را در آن موضوع تكرار كند.
+
با ترتیب موضوعى و قرار دادن هر دسته آیات در یک عنوان، اولا تمام آیات مربوط به یک موضوع به سهولت بررسى مى‌گردد و ثانیا از تکرار بسیارى از آیات در جاهاى مختلف کتاب پرهیز مى‌شود و لازم نیست در هر کجا به موضوع خاصى رسید تمام آیات سابق و لاحق را در آن موضوع تکرار کند.
  
كار تحقيق و تصحيح و مقابله كتاب و استخراج آيات در اين چاپ بر عهده حجة الاسلام حسن مصطفوى بوده و در ابتداى كتاب نيز علامه شهرستانى مقدمه‌اى بر آن نوشته و بحث‌هايى پيرامون محكم و متشابه و حكمت وجود متشابه در قرآن آورده كه بسيار زيبا و خواندنى است.
+
کار تحقیق و تصحیح و مقابله کتاب و استخراج آیات در این چاپ بر عهده حجة الاسلام حسن مصطفوى بوده و در ابتداى کتاب نیز علامه شهرستانى مقدمه‌اى بر آن نوشته و بحث‌هایى پیرامون محکم و متشابه و حکمت وجود متشابه در قرآن آورده که بسیار زیبا و خواندنى است. در پایان کتاب فهرست مطالب آمده و پس از آن فهرست آیاتِ بحث شده در کتاب، به ترتیب سوره‌هاى قرآن ذکر شده است.
  
در پايان كتاب فهرست مطالب آمده و پس از آن فهرست آياتِ بحث شده در كتاب، به ترتيب سوره‌هاى قرآن ذكر شده است
+
==منبع==
  
==منبع==
+
[[نرم افزار جامع تفاسیر نور|نرم افزار جامع التفاسیر]]، بخش کتابشناسی.
 +
==متن کتاب متشابه القرآن و مختلفه==
 +
[http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/39241/متشابه-القرآن-و-مختلفه متشابه القرآن و مختلفه]
 +
{{تفسیر قرآن}}
  
نرم افزار جامع التفاسیر، بخش کتابشناسی
+
{{سنجش کیفی
 +
|سنجش=نشده
 +
|شناسه= خوب
 +
|عنوان بندی مناسب=
 +
|کفایت منابع و پی نوشت ها=
 +
|رعایت سطح مخاطب عام=
 +
|رعایت ادبیات دانشنامه ای=
 +
|جامعیت=
 +
|رعایت اختصار=
 +
|سیر منطقی=
 +
}}
  
[[رده:منابع علوم قرآنی]]
+
[[رده: تفاسیر]]
[[رده:تفاسیر]]
+
[[رده:کتاب‌های علوم قرآنی]]
 +
[[رده:آثار ابن شهر آشوب]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۸ ژوئیهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۵:۳۵

متشابه القرآن و مختلفه.jpg
نویسنده محمد بن على بن شهر آشوب مازندرانى
موضوع متشابه قرآن
زبان عربی
تعداد جلد 2

متشابه القرآن و مختلفه

متشابه القرآن و مختلفه اثر محمد بن على بن شهر آشوب مازندرانى (متوفاى ۵۸۸ هجرى) یک تفسیر قرآن موضوعى است که محور آن آیات متشابه و محتاج به توضیح و آیات مورد اختلاف علما در موضوعات گوناگون است.

مؤلف

محمد بن علی ابن شهرآشوب، ملقّب به رشيد‌ الدين و عز‌ الدين و شيخ الطائفه (588- 489ه‍ ق / 1192- 1096م) فقيه شیعه، محدث، مفسّر، اديب، شاعر و مطّلع نسبت به رجال و احاديث است. اساتید وی، فتّال نيشابورى، طبرسى، ابومنصور طبرسی، ابوالفتوح رازی، قطب الدین راوندی و آثار او "معالم العلماء"، "متشابه القرآن و مختلفه" و "‏المناقب" می باشد. ابن شهر آشوب در سال 588ق در شهر حلب از دنيا رفت.

پیشینه تألیف

قرآن دریاى عمیقى است که هرکس گوشه‌اى از آن را دیده، غرق آن شده و محو جمال و زیبایى آن گشته است. عناوین مورد تحقیق در قرآن بسیار فراوانند و علاوه بر تفسیر و تأویل، عناوینى از قبیل: ناسخ و منسوخ، مَجازهاى قرآن، اسباب النزول، غریب القرآن، اعراب قرآن، لغات قرآن، فضائل قرآن، علم قراءت و تجوید و... هم تألیفاتى را به خود اختصاص داده‌اند.

یکى از موضوعات مهم قرآنى مسئله محکم و متشابه است. در این زمینه اولین کسى که دست به قلم برده حمزة بن حبیب زیات کوفى متوفاى ۱۵۶ هجرى و از اصحاب امام صادق علیه السلام است که معروف به امام القّراء مى‌باشد. پس از او دیگران نیز کتبى با نام متشابه القرآن تألیف نمودند از جمله:

- ابو عبد الله محمد بن هارون - حسن بن حسن بن موسى نوبختى م ۳۱۰ ه - محمد بن احمد عمیدى صاحب تنقیح البلاغه م ۴۳۳ ه - صدر المتألهین شیرازى م ۱۰۵۰ ه، و... .

عناوین کتاب

کتاب متشابه القرآن در دو جلد تألیف شده است. جلد اول این کتاب شامل:

۱- بحث‌هاى توحید و اصول دین و صفات الهى

۲- خلقت آسمان و زمین و دیگر موجودات

۳- سعادت و شقاوت و قضا و قدر

۴- نبوت و قصص أنبیاء علیهم السلام

۵- بحث‌هاى متفرقه به عنوان مفردات

جلد دوم کتاب نیز شامل بحث‌هایى است از جمله:

۱- آیات قرآن پیرامون پیامبر اسلام صلى الله علیه و آله

۲- فضائل اهل بیت پیامبر علیهم السلام

۳- موضوعات متفرقه مانند توبه، قیامت و...

۴- آیات اصول فقه و فقه

۵- ناسخ و منسوخ

۶- نوادر

روش بحث

ابن شهر آشوب مازندرانى در این کتاب بحث‌ها را چینش موضوعى داده و از تفسیر ترتیبى قرآن اجتناب کرده، علت آن هم روشن است زیرا دسترسى به مطلب مورد نظر و بحث دلخواه به سادگى امکان پذیر است.

در این کتاب تمام قرآن تفسیر نشده، بلکه فقط آیات متشابه و آیاتى که مورد اختلاف علما یا مفسرین قرار گرفته‌اند تبیین شده‌اند, لذا دسترسى به مطلب دلخواه در این نوع تفسیر گزینشى مشکل است.

با ترتیب موضوعى و قرار دادن هر دسته آیات در یک عنوان، اولا تمام آیات مربوط به یک موضوع به سهولت بررسى مى‌گردد و ثانیا از تکرار بسیارى از آیات در جاهاى مختلف کتاب پرهیز مى‌شود و لازم نیست در هر کجا به موضوع خاصى رسید تمام آیات سابق و لاحق را در آن موضوع تکرار کند.

کار تحقیق و تصحیح و مقابله کتاب و استخراج آیات در این چاپ بر عهده حجة الاسلام حسن مصطفوى بوده و در ابتداى کتاب نیز علامه شهرستانى مقدمه‌اى بر آن نوشته و بحث‌هایى پیرامون محکم و متشابه و حکمت وجود متشابه در قرآن آورده که بسیار زیبا و خواندنى است. در پایان کتاب فهرست مطالب آمده و پس از آن فهرست آیاتِ بحث شده در کتاب، به ترتیب سوره‌هاى قرآن ذکر شده است.

منبع

نرم افزار جامع التفاسیر، بخش کتابشناسی.

متن کتاب متشابه القرآن و مختلفه

متشابه القرآن و مختلفه

***
تفسیر قرآن
درباره تفسیر قرآن: تفسیر قرآن -تاریخ تفسیر - روشهای تفسیری قرآن
اصطلاحات: اسباب نزول -اسرائیلیات -سیاق آیات
شاخه های تفسیر قرآن:

تفسیر روایی (تفاسیر روایی) • تفسیر اجتهادی (تفاسیر اجتهادی) • تفسیر فقهی ( تفاسیر فقهی) • تفسیر ادبی ( تفاسیر ادبی) • تفسیر تربیتی ( تفاسیر تربیتی) • تفسیر كلامی ( تفاسیر كلامی) • تفسیر فلسفی ( تفاسیر فلسفی ) • تفسیر عرفانی (تفاسیر عرفانی ) • تفسیر علمی (تفاسیر علمی)

روشهای تفسیری قرآن:
تفاسیر به تفکیک مذهب مولف: