عبدعلی بن جمعه عروسی حویزی

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

شیخ عبدعلى بن جمعه عروسى حویزى (م 1112 ق) از علماء و محدثان امامیه در قرن یازدهم و اوایل قرن دوازدهم و نویسنده تفسیر معروف نور الثقلین است.

زندگی نامه

در مورد زندگی او در منابع اطلاعات دقيقي ثبت نشده است. آنچه مشخص بدون صورت است که او در شهر هویزه خوزستان به دنیا آمد اما بعدها ساكن شیراز شد و از استادان عصر خود، به ویژه سید نعمت الله جزائرى شوشترى، بسیار بهره برد و به سبك و سیاق اخباریون آن زمان، تألیفاتى را به نگارش درآورد.[۱]

سخنان بزرگان در مورد علامه حویزی

مرحوم شیخ حر عاملى درباره وى نوشته اند: «وى عالمى است فاضل، فقیه، محدث، معتمد، پارسا، ادیب، شاعر و جامع علوم و فنون».[۲]

صاحب «ريحانه الأدب» مي گويد: عبد علي حويزي از اکابر علماي اماميه، عالم، فاضل، فقيه، محدث، ثقه، اديب، شاعر، متقي، جامع علوم و فنون متداوله ... بوده است.[۳]

و شيخ عباس محدث قمي درباره او مي گويد: صاحب تفسير نور الثقلين، عالم جليل، فاضل نبيل، فقيه محدث، مفسر ورع، شيخ عبد علي بن جمعه عروسي حويزي ...[۴]

تألیفات

تالیف مشهور او تفسیر نور الثقلین است که یک تفسیر روایی است. مرحوم علامه طباطبايى «ره» صاحب تفسير الميزان در مقدمه خود بر تفسير نور الثقلين درباره این تفسیر گرانقدر مى ‌فرمايد: كتابى است ارزشمند كه مؤلف آن تمام اخبار وارده در تفسير آيات قرآن كريم ( جز موارد اندكى از روايات) را جمع‌ آورى نموده و در ضبط، چينش، ترتيب و تهذيب و تنقيح روايات، در ضمن اشاره به مصدر آنها، تلاشى وافر نموده است، و از بهترين تأليفات در اين زمينه مى‌ باشد. [۵]

به او همچنین کتاب شرح لامیه العجم نسبت داده شده است اما صاحب رياض العلماء اظهار می دارد که «نزد من بعيد نيست که اين کتاب از جمله کتب عبد علي بن ناصر باشد».[۶]

پانویس

  1. محمدرضا ضميري، کتابشناسي تفصيلي مذاهب اسلامي، صفحه 509-510.
  2. امل الآمل، ج 2، ص 154.
  3. ريحانه الأدب، ج4، ص 124.
  4. هديه الاحباب، شيخ عباس قمي، تهران، ص 171، نقل از طبقات مفسران شيعه، عقيقي بخشايشي، قم، 1373 ش، ج3، ص 160.
  5. نرم افزار جامع التفاسیر، بخش کتابشناسی، معرفی تفسیر نور الثقلین
  6. عبدالعلي حويزي، سایت اندیشه قم، بازیابی:‌۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۴

منابع


پیوندها