شام غریبان

از دانشنامه‌ی اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۲۱ ژوئن ۲۰۲۰، ساعت ۰۸:۰۵ توسط مهدی موسوی (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
Icon-encycolopedia.jpg

این صفحه مدخلی از کتاب فرهنگ عاشورا است

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)


شام غريبان در لغت، به معناى شب مردم غريب و از يار و ديار دور افتاده است، شام مسافران كه ‌وحشتناك مى‌باشد. شام غريبان گرفتن: زارى كردن به درد، چنان كه بر وفات كسى گريستن‌ و غم نمودن. شب اول وفات كسى براى خانواده آن كس، شب يازدهم محرم و عزادارى‌ بعد از آن شب.[۱]

در اصطلاح، به مراسم سوگوارى شبانه در شب يازدهم محرم گفته ‌مى‌شود كه مردم به صورت دو گروه مجزا، پس از غروب آفتاب عاشورا در مسجدها و تكيه‌ها، با خواندن نوحه‌هاى غمگين، ياد اسراى اهل بيت را گرامى مى‌دارند.

اين برنامه، اغلب با در دست داشتن شمع هايى و در شب تاريك يازدهم محرم انجام مى‌گيرد و بيشتر از كودكان و نونهالان در اين سوگوارى تمثيلى استفاده مى‌شود. ياد كردى است از آوارگى ‌اهل بيت امام حسين‌ علیه السلام و كودكان بازمانده از شهداى كربلا كه در غروب عاشورا، بى‌پناه و درمانده در ظلمت اندوهبار شب، در دشت و بيابان كربلا به سر آوردند.

در اين شب، «مراسمى ساده و غم‌انگيز برپا مى‌شود و عزاداران با لباس هاى سياه و شمعى افروخته در دست گرفته، كاه بر سر مى‌پاشند و نوحه‌هاى غم‌انگيز مى‌خوانند و دسته دسته در معابر حركت مى‌كنند و هر چند قدم، مدتى مى‌نشينند و مى‌گريند، آرام و غمناك. در اين مراسم ‌به كلى سينه زنى نمى‌شود و علم و بيرق نيز حركت داده نمى‌شود».[۲]

پانویس

  1. لغت نامه، دهخدا.
  2. تعزیه در ایران، صادق همایونی، ص ۲۸۹.

منابع

11.jpg
واقعه عاشورا
قبل از واقعه
شرح واقعه
پس از واقعه
بازتاب واقعه
وابسته ها