سید محمد حسینی شاهرودی: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (مهدی موسوی صفحهٔ محمد حسینی شاهرودی را به سید محمد حسینی شاهرودی منتقل کرد)
(ویرایش)
(یک نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است)
سطر ۱: سطر ۱:
−
'''آیت‌ الله‌ العظمی سید محمد حسینی شاهرودى''' (1304 - 1398 ش)، [[فقیه]]، اصولی و از مراجع [[شیعه]] معاصر، فرزند و شاگرد آیت الله العظمی [[سید محمود حسینی شاهرودی]] است. ایشان در 94 سالگی به رحمت ایزدی پیوست و در [[حرم حضرت معصومه عليها السلام|حرم حضرت معصومه]] سلام الله علیها به خاک سپرده شد.
+
'''آیت‌ الله‌ سید محمد حسینی شاهرودى''' (۱۳۰۴ - ۱۳۹۸ ش) فرزند [[سید محمود حسینی شاهرودی|سید محمود شاهرودی]]، از [[فقیه|فقها]] و مراجع [[شیعه]] معاصر و از شاگردان آیت الله [[میرزا هاشم آملی]] بود. وی سالها در [[مسجد هندی]] در حوزۀ علمیۀ [[نجف]] و بعد از آن در حوزه [[قم]]، دروس خارج [[فقه]] و [[اصول فقه‌‌‌‌|اصول]] تدریس می‌کرد. کمک به ساخت [[مسجد|مساجد]]، [[حسینیه|حسینیه‌ها]]، مدارس علمیه، کتابخانه‌ها، و مراکز بهداشتى، از جمله خدمات اجتماعی مرحوم شاهرودى است.
  
 
{{شناسنامه عالم
 
{{شناسنامه عالم
 
||نام کامل = سید محمد حسینى شاهرودى
 
||نام کامل = سید محمد حسینى شاهرودى
−
||تصویر=[[پرونده:Shahrudi.jpg|220px|center]]
+
||تصویر=[[پرونده:Shahrudi.jpg|۲۲۰px|center]]
−
||زادروز = 1304 شمسی
+
||زادروز = ۱۳۰۴ شمسی
 
|زادگاه = [[نجف]]
 
|زادگاه = [[نجف]]
−
|وفات =   1398 شمسی   
+
|وفات = ۱۳۹۸ شمسی   
 
|مدفن =  [[قم]]، [[حرم حضرت معصومه علیها السلام|حرم حضرت معصومه]]
 
|مدفن =  [[قم]]، [[حرم حضرت معصومه علیها السلام|حرم حضرت معصومه]]
−
|اساتید =  [[آیت الله سید محمود شاهرودی]]، [[میرزا هاشم آملی|آیت الله میرزا هاشم آملی]]،...
+
|اساتید =  [[سید محمود شاهرودی]]، [[میرزا هاشم آملی|آیت الله میرزا هاشم آملی]]، شیخ عبدالحسین رشتى،...
−
|آثار = توضیح مناسک حج، رساله توضیح المسائل، کتاب الصوم، ...
+
|آثار = توضیح مناسک حج، رساله توضیح المسائل، کتاب الصوم، دروس فی احکام النساء،...
 
}}
 
}}
  
−
==زندگینامه==
+
==ولادت و خاندان==
−
حضرت آیت الله العظمی ‌‌حاج سید محمد حسینى شاهرودى، در ماه [[جمادى الاول]] سال ۱۳۴۴ هجرى قمرى، در [[نجف]] اشرف دیده به جهان گشودند و در خانواده‌اى رشد و نمو کردند که از متدین‌ترین و باتقواترین بیوت علمی ‌‌نجف اشرف به شمار می‌‌رفت،
+
سید محمد حسینى شاهرودى، در ماه [[جمادى الاول]] سال ۱۳۴۴ هجرى قمرى، در [[نجف]] اشرف دیده به جهان گشود.
  
−
از پدر بزرگوارشان چنین نقل شده است که: «من سید محمد را تا بیست و یک سالگى از خود دور ننمودم»؛ و آن مرحوم چنان تعالیم اسلامی‌‌ و احکام [[حرام]] و [[حلال]] را در قلب فرزندان خود جاى داده و راسخ نموده بودند که آنان ضرب المثل در تطبیق اخلاقیات و احکام اسلامی‌‌ بودند.‌‌ به همین لحاظ بود که حضرت آیت الله سید محمد شاهرودى در زمان صباوت اشتهار به صدق لهجه و خلوص نیت داشتند و والد معظم ایشان عقیده کاملى به صفاى روح و طینت پاک میوه زندگى خود داشتند، ولذا در مواقع شدت و بروز بعض گرفتاری‌ها و ناملایمات به ایشان دستور می‌‌فرمودند که [[وضو]] ساخته در بالاى بام زیر آسمان با توجه تمام یک [[زیارت عاشورا|زیارت عاشورای]] کامل بخواند که شاید گشایشى در کار واقع شود و به کرّات پس از خواندن زیارات اثر آن ظاهر شده و مشکل برطرف می‌‌شد.
+
پدرش مرحوم [[آیت الله سید محمود شاهرودی]]، از لحاظ [[عدالت]] و [[زهد]] و فقاهت، زبانزد خاص و عام بود و پس از فوت مرحوم آیت الله [[سید ابوالحسن اصفهانی|سید ابوالحسن اصفهانی]]، سال‌هاى متمادى زعامت دینى و علمی ‌‌و [[مرجعیت]] عامه [[حوزه علمیه|حوزه‌هاى علمیه]] و جهان [[شیعه|تشیع]] را بر عهده داشت.  
  
−
===پدر===
+
==تحصیل و اساتید==
  
−
پدر ایشان مرحوم [[آیت الله سید محمود شاهرودی]] می‌‌باشند.‌‌ آن شخصیت بزرگ از لحاظ [[عدالت]] و [[تقوا]] و [[زهد]] و ورع و فقاهت زبانزد خاص و عام بودند و پس از فوت مرحوم آیت الله العظمی ‌‌[[سید ابوالحسن اصفهانی|سید ابوالحسن اصفهانی]] قدس سره سال‌هاى متمادى زعامت دینى و علمی ‌‌و مرجعیت عامه [[حوزه علمیه|حوزه‌هاى علمیه]] و جهان [[شیعه|تشیع]] را بر عهده داشتند.‌‌
+
سید محمد شاهرودى مقدمات را نزد والد بزرگوار خود و همچنین شیخ على شهر بابکى و شیخ شمس زنجانى که از اساتید مبرز علم [[منطق]] بود فراگرفت.‌‌ بعضى از دروس سطح مانند [[فرائد الاصول (کتاب)|رسائل]] و [[مکاسب|مکاسب]] را نزد پدرش به صورت خصوصى فراگرفت و کتاب [[کفایة الاصول|کفایة الاصول]] را نزد آیت الله [[میرزا هاشم آملی]] و آیت الله شیخ عبدالحسین رشتى حاضر شد.
  
−
===مادر===
+
وی در سال ۱۳۶۰ هجرى قمرى، در سن شانزده سالگى به آخرین مرحله دروس حوزوى یعنى درس خارج قدم نهاد و از محضر درس آیت الله سید محمود شاهرودى بهره کافى برد، تا این که خود به درجات عالیه [[اجتهاد]] نائل آمد و در عین حال تا آخرین جلسات درس والد معظم خود شرکت نمود و تقریرات درس [[اصول فقه‌‌‌‌|اصول]] و [[فقه]] ایشان را به رشته تحریر درآورد.
−
و اما والده حضرت آیت الله حاج سید محمد شاهرودى دختر مرحوم آیت الله شیخ محمدرضا فاضل نیشابورى بود که از زهّاد معروف و از مدرسین عقائد و [[اخلاق]] در حوزه نجف اشرف بشمار می‌‌رفت. آن مرحومه در کنار تقوى و تدین داراى مدارج علمی و مراتبى از فضل و کمال بود و منزل ایشان همواره محل تردد بانوان مسلمان بود که قرائت [[قرآن]] و [[نماز]] خود را تصحیح نموده و [[احکام]] شرعى و مسائل دینى را از ایشان فرامی‌‌گرفتند و حتى فرزندان و نوادگانشان مقدار زیادى از مقدمات و مسائل شرعى و احکام [[اسلام|اسلامی]] و روایات اخلاقى را نزد ایشان فرامی‌‌گرفتند.
 
  
−
==تحصیلات==
+
ایشان همچنین از آیت الله [[سید جمال الدین گلپایگانی|سید جمال الدین گلپایگانى]]، اجازه اجتهاد دریافت نمود.
  
−
معظم‌له مقدمات را نزد والد بزرگوار خود و همچنین مرحوم شیخ على شهر بابکى و مرحوم شیخ شمس زنجانى که از اساتید مبرز علم [[منطق]] بود فراگرفتند.‌‌ بعضى از دروس سطح مانند رسائل و [[مکاسب|مکاسب]] را نزد والد معظم‌شان به صورت خصوصى فراگرفتند و کتاب [[کفایة الاصول|کفایة الاصول]] را نزد مرحوم آيت الله [[میرزا هاشم آملی]] قدس سره و مرحوم آیت الله شیخ عبدالحسین رشتى قدس سره حاضر شدند.
+
==فعالیت‌های علمی==
−
 
 
−
===حضور در درس خارج===
 
−
 
 
−
ایشان در سال ۱۳۶۰ هجرى قمرى، در سن شانزده سالگى به آخرین مرحله دروس حوزوى یعنى درس خارج قدم نهادند. ایشان مدت مدیدى در جلسات درس خارج شرکت نموده و از محضر درس آیت الله سید محمود شاهرودى قدس سره بهره کافى برده و از علوم ایشان استفاده کامل می‌‌نمودند. تا این که خود به درجات عالیه اجتهاد نائل آمدند و در عین حال تا آخرین جلسات درس والد معظم خود شرکت نمودند و تقریرات درس [[اصول فقه‌‌‌‌|اصول]] و [[فقه]] ایشان را به رشته تحریر درآوردند.
 
−
 
 
−
==اساتید==
 
−
 
 
−
*آیت الله العظمی سید محمود شاهرودى
 
−
*آیت الله على شهر بابکى
 
−
*آیت الله شمس زنجانى
 
−
*آيت الله [[میرزا هاشم آملی]]
 
−
*آیت الله شیخ عبدالحسین رشتى
 
−
 
 
−
==فعالیت های علمی==
 
 
'''<I>تقریرات درس خارج:</I>'''
 
'''<I>تقریرات درس خارج:</I>'''
  
−
درس خارج داراى مفاهیم مشکل و اصطلاحات دشوار و معانى عمیق می‌‌باشد که دقت بسزائى را می‌‌طلبد و بخصوص در زمان سابق که بسیارى از کتاب‌ها و شرح‌هاى فعلى موجود نبود بسیارى از مطالب غامض این علم شریف در اجمال و ابهام قرار می‌‌گرفت.‌‌ در چنین شرایطى روشن است که بسیارى از پویندگان معرفت و طالبان علوم آل محمد صلى الله علیه و آله که تازه در این وادى قدم گذاشته‌اند کاملاً به عمق مطالب پى نبرده و مقصود استاد بر آن‌ها روشن نمی‌‌شود و در اینجاست که اهمیت مجلس تقریر دوباره درس خارج نمودار می‌‌گردد.‌‌ به همین جهت معظم‌له هر روزه پس از اتمام درس خارج والد معظم، بلافاصله جلسه دیگرى تشکیل داده و درس را از ابتدا شرح می‌‌نمودند و کاملاً توضیح می‌‌دادند و عده زیادى از بیانات ایشان استفاده می‌‌بردند.
+
سید محمد شاهرودى هر روزه پس از اتمام درس خارج پدرش آیت الله [[سید محمود حسینی شاهرودی|سید محمود شاهرودى]]، بلافاصله جلسه دیگرى تشکیل داده و درس را از ابتدا شرح می‌‌نمود و کاملاً توضیح می‌‌داد و عده زیادى از بیانات ایشان استفاده می‌‌بردند.
  
 
'''<I>شرکت در مجلس استفتاء:</I>'''
 
'''<I>شرکت در مجلس استفتاء:</I>'''
  
−
معظم‌له از ارکان مجلس [[فتوا|استفتاء]] مرحوم آیت الله سید محمود شاهرودى قدس سره بودند، که در این مجلس استفتاءاتى که از طرف [[شیعه|شیعیان]] نقاط مختلف جهان که از مقلدین آن مرحوم بودند می‌‌رسید پاسخ داده می‌‌شد.‌‌ این مجلس استفتاء با حضور جمعى از بارزترین فضلاء و علماء حوزه علمیه نجف اشرف برگزار می‌‌گردید و مسائل مهم و بغرنج در آن جلسه مطرح می‌‌شد و پس از بحث و بررسى لازم آن‌ها را به نظر مبارک مرحوم آیت الله شاهرودى قدس سره می‌‌رساندند و ایشان آخرین حکم را صادر می‌‌فرمودند.
+
وی همچنین از ارکان مجلس [[فتوا|استفتاء]] مرحوم والدش بود، که در این مجلس استفتاءاتى که از طرف [[شیعه|شیعیان]] نقاط مختلف جهان که از مقلدین آن مرحوم بودند می‌‌رسید پاسخ داده می‌‌شد.‌‌ مرحوم آیت الله شاهرودى ایشان را شایسته تقلید دیدند و در سال ۱۳۸۸ هجرى قمرى مقلدین خود را در احتیاطات مسائل شرعى به فرزند برومند خود ارجاع دادند و بدین جهت بود که عده‌اى از مؤمنین پس از ارتحال آن مرجع عالیقدر در سال ۱۳۹۴ هجرى قمرى، به [[تقلید]] فرزند ایشان گرویدند.‌‌ پس از آن به درخواست عده کثیرى از مؤمنین از [[ایران|ایران]] و [[عراق]] و کشورهاى دیگر در سال ۱۳۹۸ هجرى قمرى، [[رساله]] عملیه ایشان به زبان فارسى و عربى، در نجف اشرف به چاپ رسید.
−
 
 
−
'''<I>کسب اجازه اجتهاد:</I>'''
 
−
 
 
−
معظم‌له در سال ۱۳۷۵ هجرى قمرى، پس از بروز مدارج علمی ‌و کمالى و پس از امتحان‌هاى متعددى که از ایشان به عمل آمد موفق به کسب اجازه [[اجتهاد]] از مرحوم آیت الله العظمی‌‌ حاج سید محمود شاهرودى قدس سره شدند، با توجه به آن که آن مرحوم در زمینه اعطاء اجازه اجتهاد در [[حوزه علمیه]] نجف اشرف معروف به «ذوالشهادتین» بودند، یعنى در امتحان اجتهاد چنان سختگیرى و دقتى می‌‌کردند که اجازه اجتهاد ایشان ارزش اجازه اجتهاد از دو نفر از علماء را داشت.‌‌ همچنین معظم‌له از مرحوم آیت الله العظمی ‌‌[[سید جمال الدین گلپایگانی|سید جمال الدین گلپایگانى]] قدس سره که از شاگردان مبرّز [[علامه نائینی|میرزاى نائینى]] قدس سره بودند اجازه اجتهاد دریافت نمودند.
 
  
 
'''<I>تدریس خارج فقه و اصول:</I>'''
 
'''<I>تدریس خارج فقه و اصول:</I>'''
  
−
معظم‌له اولین جلسات تدریس خارج را تقریباً در سال ۱۳۸۳ هجرى قمرى، در سن سى و نه سالگى و در [[مسجد هندی|مسجد هندى]] که از مهمترین مراکز تدریس در حوزه علمیه نجف اشرف به شمار می‌‌رفت شروع نمودند و همچنان در مجلس درس والد معظم شرکت می‌‌جستند و تاکنون در کنار خدمات اجتماعى و اشتغالات علمی‌‌، روزى دو جلسه بحث خارج فقه و اصول ایراد می‌‌نمایند، و شاگردانى مبرز و با فضل به جامعه اسلامی‌‌ تحویل داده‌اند و در حال حاضر عده زیادى از شخصیت هاى علمی و دینى که در بلاد مختلف مشغول به خدمت و ترویج احکام و تدریس در حوزه‌هاى علمیه و دانشگاه‌ها و ارائه خدمات در مسئولیت‌هاى مختلف هستند از شاگردان ایشان می‌‌باشند.
+
سید محمد شاهرودى اولین جلسات تدریس خارج را تقریباً در سال ۱۳۸۳ هجرى قمرى، در سن ۳۹ سالگى و در [[مسجد هندی|مسجد هندى]] که از مهمترین مراکز تدریس در حوزه علمیه [[نجف]] اشرف به شمار می‌‌رفت شروع کرد. ایشان در سال ۱۴۰۰ قمرى به ایران آمد و در شهر مقدس [[قم]] رحل اقامت افکند و به تدریس [[فقه]] و [[اصول فقه‌‌‌‌|اصول]] و تربیت و تهذیب شاگردان پرداخت و منشأ خیرات و برکات و خدمات کثیره و حل مشکلات شرعى و اجتماعى شد.
  
−
'''<I>ارجاع احتیاطات:</I>'''
+
==آثار و تألیفات==
 +
'''<I>تألیفات چاپ شده:</I>'''
  
−
معظم‌له پس از سال‌ها تدریس فقه و اصول و در کنار آن شرکت در درس والد معظم خویش و به لحاظ عوامل متعددى همچون نبوغ خدادادى و توفیقات ربانى و سعى و کوشش در تعلیم و تعلم و شرکت فعال در مجالس استفتاءات و مباحثات علمی ‌‌به بالاترین درجات علم و کمال نائل آمدند و رفته رفته رشد فکرى و سطح علمی ‌‌و مراتب اجتهاد و تقواى ایشان بر همگان روشن شده و ظاهر گردید، لذا مرحوم آیت الله العظمی ‌‌شاهرودى ایشان را شایسته تقلید دیدند و در سال ۱۳۸۸ هجرى قمرى مقلدین خود را در احتیاطات مسائل شرعى به فرزند برومند خود ارجاع دادند و بدین جهت بود که عده‌اى از مؤمنین پس از ارتحال آن مرجع عالیقدر در سال ۱۳۹۴ هجرى قمرى، به تقلید فرزند ایشان گرویدند.‌‌ پس از آن به درخواست عده کثیرى از مؤمنین از [[ایران|ایران]] و [[عراق]] و کشورهاى دیگر در سال ۱۳۹۸ هجرى قمرى، رساله عملیه ایشان به زبان فارسى و عربى، در نجف اشرف به چاپ رسید.
+
#«ذخیرة المؤمنین لیوم الدین» [[رساله]] عملیه به زبان عربى؛
−
 
+
#«توضیح مناسک الحج» مناسک [[حج]] به زبان عربى؛
−
==<I>هجرت به قم:</I>==
 
−
در پى اخراج معظم‌له توسط رژیم بعث عراق از نجف اشرف به جمهورى اسلامی ‌‌ایران در سال ۱۴۰۰ هجرى قمرى، ایشان در شهر مقدس [[قم]] رحل اقامت افکندند و همچنان به تدریس فقه و اصول و تربیت و تهذیب شاگردان پرداخته و منشأ خیرات و برکات و خدمات کثیره و حل مشکلات شرعى و اجتماعى می‌‌باشند.
 
−
 
 
−
==آثار==
 
−
'''<I>تألیفات مطبوع:</I>'''
 
−
 
 
−
#«ذخیرة المؤمنین لیوم الدین» رساله عملیه به زبان عربى؛
 
−
#«توضیح مناسک الحج» مناسک حج به زبان عربى؛
 
 
#«دروس فی احکام النساء» به زبان عربى؛
 
#«دروس فی احکام النساء» به زبان عربى؛
−
#«کتاب الطهارة» تقریرات بحث خارج فقه ایشان است که توسط اخوى گرانقدرشان جناب آیت الله حاج سید حسین حسینى شاهرودى که از علماء برجسته و مدرسین حوزه علمیه قم می‌‌باشد، به رشته تحریر درآمده است.
+
#«کتاب الطهارة» تقریرات بحث خارج [[فقه]] ایشان است.
−
#«کتاب الصوم» احکام روزه به زبان عربى؛
+
#«کتاب الصوم» احکام [[روزه]] به زبان عربى؛
 
#«رساله توضیح المسائل» رساله عملیه به زبان فارسى؛
 
#«رساله توضیح المسائل» رساله عملیه به زبان فارسى؛
 
#«توضیح مناسک حج» احکام حج به زبان فارسى؛
 
#«توضیح مناسک حج» احکام حج به زبان فارسى؛
سطر ۸۳: سطر ۵۷:
 
#حاشیه بر [[عروة الوثقى]]؛
 
#حاشیه بر [[عروة الوثقى]]؛
 
#کتاب فى الحدود؛
 
#کتاب فى الحدود؛
−
#تقریرات مرحوم آیت الله العظمی ‌‌حاج سید محمود شاهرودى قدس سره؛
+
#تقریرات مرحوم آیت الله [[سید محمود حسینی شاهرودی|سید محمود شاهرودى]]؛
 
#کتاب استفتاءات به زبان عربى که در دست چاپ است.
 
#کتاب استفتاءات به زبان عربى که در دست چاپ است.
  
 
==خدمات اجتماعى==
 
==خدمات اجتماعى==
−
معظم‌له در زمان مرجعیت مرحوم والد خود به موازات اشتغالات علمی‌‌، در خدمات وسیعى که از سوى بیت رفیع آن مرحوم به جهان تشیع ارائه می‌‌شد، نقش بسزائى داشتند و در کنار برادر مکرمشان جناب مستطاب آیت الله حاج سید على حسینى شاهرودى که همواره یار و یاور مرحوم آیت الله سید محمود شاهرودى قدس سره بود، گام‌هاى بلندى در این راه برمی‌‌داشتند که ذکر این خدمات در این جزوه مختصر میسر نیست.
+
آیت الله سید محمد شاهرودى در زمان [[مرجعیت]] مرحوم والد خود به موازات اشتغالات علمی‌‌، در خدمات وسیعى که از سوى بیت رفیع آن مرحوم به جهان [[شیعه|تشیع]] ارائه می‌‌شد، نقش بسزائى داشت. برخی از خدمات ایشان براى جامعه اسلامی‌‌ عبارت است از:
 +
 
 +
*کمک به طلاب حوزه‌هاى علمیه؛
 +
*واگذارى اراضى جهت منزل مسکونى طلاب؛
 +
*کمک به ساخت [[مسجد|مساجد]]، [[حسینیه|حسینیه‌ها]]، مدارس علمیه، کتابخانه‌ها، بیمارستان‌ها، مراکز بهداشتى مثل حمام و غیره بخصوص در روستاها و مناطق محروم؛
 +
*کمک به مجالس تعظیم شعائر مانند مجالس سوگوارى و اعیاد و کمک به مراکز مذهبى فرهنگى و مجتمع‌هاى اسلامی‌‌ در داخل و خارج‌‌ کشور.
 +
 
 +
== ویژگی‌هاى اخلاقى ==
 +
ایشان اسوه [[زهد]]، [[اخلاص]]، [[تقوا|تقوى]]، [[حسن خلق]]، برخورد خوب و گشاده روئى با مردم بودند و از هرگونه [[تکبر|تکبّر]] و توجّه به مادّیات منزّه بودند، در مقابل مؤمنین به قدرى [[تواضع|متواضع]] و فروتن بودند که هر شخصى در اوّلین برخورد مجذوب اخلاق ایشان مى شد. معظّم له همواره به کوچک و بزرگ ابتدا به سلام کرده، و کراراً مشاهده می شد که با خادمان خود بر سر یک سفره می نشستند. هیچ گاه از همنشینى و هم صحبت شدن با فقرا و مستضعفین دورى نمى کردند و در مجالس آنها شرکت مى کردند. در مباحثات علمى به طرف مقابل احترام گذاشته و در کمال صبر و متانت به سخنان وى گوش مى دادند و پس از اتمام با لحنى آرام شروع به جواب مى کردند. در برخورد با مشکلات و گرفتاریهاى مردم با صبر و حوصله بسیار به حلّ و فصل آنها مى پرداختند.
 +
 
 +
معظّم له به تبعیّت از سیره [[ائمه اطهار]] (علیهم السلام) از قدیم الایّام به اکرام و مهمان نوازى اهتمام ورزیده و در منزل خود را باز گذارده بودند. ایشان ملجأ و مأواى مستضعفین و درماندگان بودند و لذا بیت رفیع ایشان همواره پذیراى عده زیادى از گرفتاران و مبتلایان و ابناء السبیل بود که هر کدام را به فراخور حال و به حسب امکانات مساعدت کرده و گرفتارى آنها را حل مى کردند.
  
−
معظم‌له پس از رحلت والد معظمشان به چنین رویه‌اى ادامه داده و تاکنون منشأ خدمات بسیارى براى جامعه اسلامی‌‌ بوده‌اند که در اینجا به گوشه‌اى از آن‌ها به صورت فهرست اشاره می‌‌شود:
+
از خصوصیات بارز ایشان، اهتمام به شؤون طلاب علوم دینى بود که تا حدّ توان از هر نحو کمک به آنان مضایقه نمى کردند، و در صرف سهم مبارک امام (علیه السلام) مى فرمودند: اولویت با طلاّب فقیر و محصّل است، و هر گاه مبالغى از حقوق شرعیّه را نزد ایشان مى آوردند فوراً آن را به مستحقّین از روحانیون و پس از آن به موارد مقرّره شرعیّه تقسیم مى کردند.
  
−
*کمک به طلاب حوزه‌هاى علمیه
+
از صفات حسنه ایشان مداومت بر [[مستحب|مستحبّات]] و ترک [[مکروه|مکروهات]] و صبر در [[عبادت]] و اقامه نمازهاى مستحبّى و [[تلاوت قرآن]] و خواندن ادعیه مأثوره و [[زیارت|زیارات]] و توسّلات به معصومین (علیهم السلام) بود. عشق و علاقه بى حدّ ایشان نسبت به [[پیامبر اسلام|پیامبر اکرم]] (صلى الله علیه وآله) و [[اهل البیت|اهل بیت]] (علیهم السلام) زبانزد خاص و عام است. ایشان از ایام قدیمه در [[نجف]] اشرف علاوه بر آنکه ملتزم به شرکت در مجلس هفتگى [[توسّل‌‌‌‌‌|توسّل]] به [[امام حسین علیه السلام|ابا عبدالله الحسین]] (علیه السلام) بودند، در منزل خود نیز شب هاى جمعه مجلس عزادارى و توسل برقرار کرده و تعظیم شعائر اسلامى مى کردند. 
−
*واگذارى اراضى جهت منزل مسکونى طلاب
 
−
*تأسیس حسینیه و کمک به ساخت مساجد، حسینیه‌ها، مدارس علمیه، کتابخانه‌ها، بیمارستان‌ها، درمانگاه‌ها و مراکز بهداشتى مثل حمام و غیره بخصوص در روستاها و مناطق محروم
 
−
*کمک به مجالس تعظیم شعائر مانند مجالس سوگوارى و اعیاد و کمک به مراکز مذهبى فرهنگى و مجتمع‌هاى اسلامی‌‌ در داخل و خارج‌‌
 
  
−
==رحلت==
+
==وفات==
−
آیت‌الله العظمی حسینی شاهرودی عصر روز 16 تیر 1398 در سن 94 سالگی در تهران درگذشت.<ref>خبرگزاری تسنیم</ref> پیکر ایشان فردای آن روز از مسجد امام حسن عسکری علیه السلام [[قم]] تا [[حرم حضرت معصومه عليها السلام|حرم حضرت معصومه]] سلام الله علیها تشییع و در آن مکان مقدس به خاک سپرده شد.
+
مرحوم آیت‌الله حسینی شاهرودی در ۱۶ تیر ۱۳۹۸ شمسی در سن ۹۴ سالگی در [[تهران]] درگذشت. پیکر ایشان به [[قم]] منتقل گردید و در [[حرم حضرت معصومه علیها السلام|حرم حضرت معصومه]] (سلام الله علیها) به خاک سپرده شد.
  
−
==پانویس==
+
==منابع==
−
<references />
 
  
−
==منبع:==
+
*[http://shahroudi.com/Portal.aspx?pid=71243&CaseID=67717 سایت آيت الله سيد محمد حسينى شاهرودى]
−
[http://shahroudi.com/Portal.aspx?pid=71243&CaseID=67717 سایت حضرت آيت الله العظمی‌‌ حاج سيد محمد حسينى شاهرودى]
 
  
 
==آرشیو عکس و تصویر==
 
==آرشیو عکس و تصویر==

نسخهٔ ‏۲۲ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۰:۱۹

آیت‌ الله‌ سید محمد حسینی شاهرودى (۱۳۰۴ - ۱۳۹۸ ش) فرزند سید محمود شاهرودی، از فقها و مراجع شیعه معاصر و از شاگردان آیت الله میرزا هاشم آملی بود. وی سالها در مسجد هندی در حوزۀ علمیۀ نجف و بعد از آن در حوزه قم، دروس خارج فقه و اصول تدریس می‌کرد. کمک به ساخت مساجد، حسینیه‌ها، مدارس علمیه، کتابخانه‌ها، و مراکز بهداشتى، از جمله خدمات اجتماعی مرحوم شاهرودى است.

۲۲۰px
نام کامل سید محمد حسینى شاهرودى
زادروز ۱۳۰۴ شمسی
زادگاه نجف
وفات ۱۳۹۸ شمسی
مدفن قم، حرم حضرت معصومه

Line.png

اساتید

سید محمود شاهرودی، آیت الله میرزا هاشم آملی، شیخ عبدالحسین رشتى،...

شاگردان
آثار

توضیح مناسک حج، رساله توضیح المسائل، کتاب الصوم، دروس فی احکام النساء،...


ولادت و خاندان

سید محمد حسینى شاهرودى، در ماه جمادى الاول سال ۱۳۴۴ هجرى قمرى، در نجف اشرف دیده به جهان گشود.

پدرش مرحوم آیت الله سید محمود شاهرودی، از لحاظ عدالت و زهد و فقاهت، زبانزد خاص و عام بود و پس از فوت مرحوم آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی، سال‌هاى متمادى زعامت دینى و علمی ‌‌و مرجعیت عامه حوزه‌هاى علمیه و جهان تشیع را بر عهده داشت.

تحصیل و اساتید

سید محمد شاهرودى مقدمات را نزد والد بزرگوار خود و همچنین شیخ على شهر بابکى و شیخ شمس زنجانى که از اساتید مبرز علم منطق بود فراگرفت.‌‌ بعضى از دروس سطح مانند رسائل و مکاسب را نزد پدرش به صورت خصوصى فراگرفت و کتاب کفایة الاصول را نزد آیت الله میرزا هاشم آملی و آیت الله شیخ عبدالحسین رشتى حاضر شد.

وی در سال ۱۳۶۰ هجرى قمرى، در سن شانزده سالگى به آخرین مرحله دروس حوزوى یعنى درس خارج قدم نهاد و از محضر درس آیت الله سید محمود شاهرودى بهره کافى برد، تا این که خود به درجات عالیه اجتهاد نائل آمد و در عین حال تا آخرین جلسات درس والد معظم خود شرکت نمود و تقریرات درس اصول و فقه ایشان را به رشته تحریر درآورد.

ایشان همچنین از آیت الله سید جمال الدین گلپایگانى، اجازه اجتهاد دریافت نمود.

فعالیت‌های علمی

تقریرات درس خارج:

سید محمد شاهرودى هر روزه پس از اتمام درس خارج پدرش آیت الله سید محمود شاهرودى، بلافاصله جلسه دیگرى تشکیل داده و درس را از ابتدا شرح می‌‌نمود و کاملاً توضیح می‌‌داد و عده زیادى از بیانات ایشان استفاده می‌‌بردند.

شرکت در مجلس استفتاء:

وی همچنین از ارکان مجلس استفتاء مرحوم والدش بود، که در این مجلس استفتاءاتى که از طرف شیعیان نقاط مختلف جهان که از مقلدین آن مرحوم بودند می‌‌رسید پاسخ داده می‌‌شد.‌‌ مرحوم آیت الله شاهرودى ایشان را شایسته تقلید دیدند و در سال ۱۳۸۸ هجرى قمرى مقلدین خود را در احتیاطات مسائل شرعى به فرزند برومند خود ارجاع دادند و بدین جهت بود که عده‌اى از مؤمنین پس از ارتحال آن مرجع عالیقدر در سال ۱۳۹۴ هجرى قمرى، به تقلید فرزند ایشان گرویدند.‌‌ پس از آن به درخواست عده کثیرى از مؤمنین از ایران و عراق و کشورهاى دیگر در سال ۱۳۹۸ هجرى قمرى، رساله عملیه ایشان به زبان فارسى و عربى، در نجف اشرف به چاپ رسید.

تدریس خارج فقه و اصول:

سید محمد شاهرودى اولین جلسات تدریس خارج را تقریباً در سال ۱۳۸۳ هجرى قمرى، در سن ۳۹ سالگى و در مسجد هندى که از مهمترین مراکز تدریس در حوزه علمیه نجف اشرف به شمار می‌‌رفت شروع کرد. ایشان در سال ۱۴۰۰ قمرى به ایران آمد و در شهر مقدس قم رحل اقامت افکند و به تدریس فقه و اصول و تربیت و تهذیب شاگردان پرداخت و منشأ خیرات و برکات و خدمات کثیره و حل مشکلات شرعى و اجتماعى شد.

آثار و تألیفات

تألیفات چاپ شده:

  1. «ذخیرة المؤمنین لیوم الدین» رساله عملیه به زبان عربى؛
  2. «توضیح مناسک الحج» مناسک حج به زبان عربى؛
  3. «دروس فی احکام النساء» به زبان عربى؛
  4. «کتاب الطهارة» تقریرات بحث خارج فقه ایشان است.
  5. «کتاب الصوم» احکام روزه به زبان عربى؛
  6. «رساله توضیح المسائل» رساله عملیه به زبان فارسى؛
  7. «توضیح مناسک حج» احکام حج به زبان فارسى؛
  8. «رساله توضیح المسائل» به زبان اردو؛
  9. کتاب استفتائات فارسى؛
  10. کتاب درس‌هایى ویژه بانوان؛
  11. «رساله مختصر الاحکام» به زبان اردو.

تألیفات مخطوط:

  1. حاشیه بر عروة الوثقى؛
  2. کتاب فى الحدود؛
  3. تقریرات مرحوم آیت الله سید محمود شاهرودى؛
  4. کتاب استفتاءات به زبان عربى که در دست چاپ است.

خدمات اجتماعى

آیت الله سید محمد شاهرودى در زمان مرجعیت مرحوم والد خود به موازات اشتغالات علمی‌‌، در خدمات وسیعى که از سوى بیت رفیع آن مرحوم به جهان تشیع ارائه می‌‌شد، نقش بسزائى داشت. برخی از خدمات ایشان براى جامعه اسلامی‌‌ عبارت است از:

  • کمک به طلاب حوزه‌هاى علمیه؛
  • واگذارى اراضى جهت منزل مسکونى طلاب؛
  • کمک به ساخت مساجد، حسینیه‌ها، مدارس علمیه، کتابخانه‌ها، بیمارستان‌ها، مراکز بهداشتى مثل حمام و غیره بخصوص در روستاها و مناطق محروم؛
  • کمک به مجالس تعظیم شعائر مانند مجالس سوگوارى و اعیاد و کمک به مراکز مذهبى فرهنگى و مجتمع‌هاى اسلامی‌‌ در داخل و خارج‌‌ کشور.

ویژگی‌هاى اخلاقى

ایشان اسوه زهد، اخلاص، تقوى، حسن خلق، برخورد خوب و گشاده روئى با مردم بودند و از هرگونه تکبّر و توجّه به مادّیات منزّه بودند، در مقابل مؤمنین به قدرى متواضع و فروتن بودند که هر شخصى در اوّلین برخورد مجذوب اخلاق ایشان مى شد. معظّم له همواره به کوچک و بزرگ ابتدا به سلام کرده، و کراراً مشاهده می شد که با خادمان خود بر سر یک سفره می نشستند. هیچ گاه از همنشینى و هم صحبت شدن با فقرا و مستضعفین دورى نمى کردند و در مجالس آنها شرکت مى کردند. در مباحثات علمى به طرف مقابل احترام گذاشته و در کمال صبر و متانت به سخنان وى گوش مى دادند و پس از اتمام با لحنى آرام شروع به جواب مى کردند. در برخورد با مشکلات و گرفتاریهاى مردم با صبر و حوصله بسیار به حلّ و فصل آنها مى پرداختند.

معظّم له به تبعیّت از سیره ائمه اطهار (علیهم السلام) از قدیم الایّام به اکرام و مهمان نوازى اهتمام ورزیده و در منزل خود را باز گذارده بودند. ایشان ملجأ و مأواى مستضعفین و درماندگان بودند و لذا بیت رفیع ایشان همواره پذیراى عده زیادى از گرفتاران و مبتلایان و ابناء السبیل بود که هر کدام را به فراخور حال و به حسب امکانات مساعدت کرده و گرفتارى آنها را حل مى کردند.

از خصوصیات بارز ایشان، اهتمام به شؤون طلاب علوم دینى بود که تا حدّ توان از هر نحو کمک به آنان مضایقه نمى کردند، و در صرف سهم مبارک امام (علیه السلام) مى فرمودند: اولویت با طلاّب فقیر و محصّل است، و هر گاه مبالغى از حقوق شرعیّه را نزد ایشان مى آوردند فوراً آن را به مستحقّین از روحانیون و پس از آن به موارد مقرّره شرعیّه تقسیم مى کردند.

از صفات حسنه ایشان مداومت بر مستحبّات و ترک مکروهات و صبر در عبادت و اقامه نمازهاى مستحبّى و تلاوت قرآن و خواندن ادعیه مأثوره و زیارات و توسّلات به معصومین (علیهم السلام) بود. عشق و علاقه بى حدّ ایشان نسبت به پیامبر اکرم (صلى الله علیه وآله) و اهل بیت (علیهم السلام) زبانزد خاص و عام است. ایشان از ایام قدیمه در نجف اشرف علاوه بر آنکه ملتزم به شرکت در مجلس هفتگى توسّل به ابا عبدالله الحسین (علیه السلام) بودند، در منزل خود نیز شب هاى جمعه مجلس عزادارى و توسل برقرار کرده و تعظیم شعائر اسلامى مى کردند.

وفات

مرحوم آیت‌الله حسینی شاهرودی در ۱۶ تیر ۱۳۹۸ شمسی در سن ۹۴ سالگی در تهران درگذشت. پیکر ایشان به قم منتقل گردید و در حرم حضرت معصومه (سلام الله علیها) به خاک سپرده شد.

منابع

آرشیو عکس و تصویر

  • سید محمد حسینی شاهرودی و فرزندانشان

  • سید محمد حسینی شاهرودی در لباس احرام حج

  • سید محمد حسینی شاهرودی

  • تدریس درس خارج توسط سید محمد حسینی شاهرودی

  • سید محمد حسینی شاهرودی در مسیر پیاده روی کربلا

  • آیت الله مروارید و شاهرودی و استاد فلسفی

    از راست: علی فلسفی تنکابنی، حسن‌علی مروارید، سید حسین موسوی شاهرودی و سید محمد حسینی شاهرودی

  • سید محمود حسینی شاهرودی و سید محمد حسینی شاهرودی

  • آیت الله خویی، سیستانی و شاهرودی

    از راست: سید علی حسینی سیستانی، سید ابوالقاسم موسوی خویی، ناشناس و سید محمد حسینی شاهرودی

  • از راست: سید محمد حسینی شاهرودی، شهید سید محمدباقر حکیم، سید علیرضا حائری، ناصر مکارم شیرازی، ناشناس و سید محمود هاشمی شاهرودی

  • از راست: محمد رحمتی، محمدمهدی شمس الدین، سید محمد حسینی شاهرودی و ناشناس

  • سید محمد حسینی شاهرودی

  • تشییع پیکر سید محمد حسینی شاهرودی در قم

برگرفته از «https://wiki.ahlolbait.com/index.php?title=سید_محمد_حسینی_شاهرودی&oldid=136340»
آپارات موسسه اهل البیت علیهم السلام کانال عکس نوشته قرآن و حدیث در اینستاگرام تلگرام قرآن و حدیث کانال قرآن و حدیث در ایتا