سقر

از دانشنامه‌ی اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۶ مهٔ ۲۰۱۴، ساعت ۰۹:۲۸ توسط عربصالحی (بحث | مشارکت‌ها) (واژه «سقر» در قرآن و حديث)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

یکی از نامهای دوزخ ، «سَقَر» است .

واژه شناسى «سَقَر»

واژه «سقر» در اصل به معناى سوختن و دگرگون شدن به وسيله آتش است . ابن فارِس مى گويد : السين و القاف و الراء أصل يدلّ على إحراق أو تلويح بنار ، يقال : سقرتْهُ الشمس ، إذا لوّحته . [۱] س ق ر ، ريشه اى است كه بر سوزاندن يا داغ كردن با آتش ، دلالت دارد . گفته مى شود . «سقرته الشمس»، يعنى آفتاب ، او را داغ كرد . بعضى اين واژه را عربى مى دانند و بر اين باورند كه وجه تسميه آتش دوزخ به «سقر» ، اين است كه جسم را ذوب مى نمايد؛ [۲] ولى برخى ديگر معتقدند كه اين نام ، عجمى است .[۳]

واژه «سقر» در قرآن و حديث

در قرآن ، چهار بار كلمه «سقر» به كار رفته [۴] و در همه موارد ، مقصود از آن ، آتش دوزخ است . در يكى از اين موارد ، «سقر» چنين تعريف شده است : «وَ مَآ أَدْرَاكَ مَا سَقَرُ * لَا تُبْقِى وَ لَا تَذَرُ * لَوَّاحَةٌ لِّلْبَشَرِ . [۵].و تو نمى دانى «سقر» چيست ؟ [آتشى است كه] نه چيزى را باقى مى گذارد و نه چيزى را رها مى سازد» . اين تعريف ، نشان مى دهد كه در نام گذارى دوزخ به «سقر» ، ريشه لغوى آن مورد توجّه بوده است . با عنايت به اين كه آيات ياد شده ، بيانگر جايگاه يكى از سران شرك و كفر يعنى وليد بن مغيره است ، مى توان گفت : «سقر» در دوزخ ، نام جايگاهى است كه عذاب آن ، بيش از ساير مكان هاى دوزخ است . به اين معنا در شمارى از احاديث ، تصريح شده است .[۶]

</ref>

پانویس

  1. معجم مقاييس اللغة : ج ۳ ص ۸۶ .
  2. ر . ك : النهاية : ج ۲ ص ۳۷۷ ، لسان العرب : ج ۴ ص ۳۷۲ .
  3. ر . ك : الصحاح : ج ۲ ص ۶۸۷ .
  4. قمر : آيه ۴۸ ، مدّثر : آيه ۲۶ و ۲۷ و ۴۲ .
  5. مدّثر : آيه ۲۷ ـ ۲۹
  6. ر . ك : ص ۳۱ (فصل يكم : نام هاى دوزخ / سقر)

منبع

  • محمد محمدی ری شهری،بهشت و دوزخ از نگاه قرآن و حديث ج2،قم:دارالحدیث،چاپ : اول،1389 ش،ص61،در دسترس درپایگاه اطلاع رسانی حدیث شیعه، بازیابی: 16 اردیبهشت 1393.