سعیر

از دانشنامه‌ی اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۱۱ نوامبر ۲۰۱۹، ساعت ۰۷:۰۵ توسط Aghajani (بحث | مشارکت‌ها)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

یکی از نامهای دوزخ در قرآن، «سعير» است.

واژه شناسى «سعير»

اين واژه در اصل به معناى افروخته شدن چيزى و بالا آمدن آن است. بدين جهت به آتشى كه زبانه مى كشد و بالا مى آيد، «سعير» گفته مى شود. ابن فارس مى گويد: السين و العين والراء أصل واحد يدلّ على اشتعال الشىء و اتّقاده و ارتفاعه. من ذلك السعير سعير النار.[۱] س ع ر، ريشه اى است كه بر شعله كشيدن، آتش زدن و بالا رفتن دلالت دارد. از همين واژه است سعير النار. (شعله آتش)

واژه «سعير» در قرآن و حديث

در قرآن واژه «سعير»، شانزده بار[۲] و واژه «سُعِّرتْ» يك بار آمده است. در قرآن، واژه «سعير» گاهى در توصيف آتش دوزخ بكار رفته است. مانند: «مَّأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ كُلَّمَا خَبَتْ زِدْنَهُمْ سَعِيرًا»؛[۳] جايگاهشان دوزخ است. هر زمان آتش آن فرونشيند، شعله تازه اى بر آنان مى افزاييم!

ولى قرار گرفتن اين واژه در برابر «جنّت (بهشت)» مانند: «فَرِيقٌ فِى الْجَنَّةِ وَ فَرِيقٌ فِى السَّعِيرِ»؛[۴] گروهى در بهشت و گروهى در آتش سوزان اند.

و تعبير «أَصْحَابِ السَّعِيرِ» [۵] در چند آيه ديگر قرينه اند كه «سعير» علاوه بر معناى وصفى، يكى از نامهاى دوزخ نيز هست. در احاديث نيز از دوزخ با عنوان «سعير» ياد شده است، مانند: «حرّ السعير» و «عذاب السعير».[۶]

پانویس

  1. معجم مقاييس اللغة: ج۳، ص۷۵. (مادّه «سعر»)
  2. با مشتقات آن، نوزده مرتبه مى شود: سُعُر، دو مرتبه و سُعّرت يك مرتبه و سعير شانزده مرتبه.
  3. سوره اسراء: آيه ۹۷.
  4. سوره شوری: آيه۷.
  5. سوره فاطر: آيه۶، سوره ملك: ۱۰ـ۱۱.
  6. ر.ك: ص۲۷. (فصل يكم: نامهاى دوزخ/ سعير «آتش پرشراره».

منابع

  • محمد محمدی ری شهری، بهشت و دوزخ از نگاه قرآن و حديث، ج2، قم: دارالحدیث، چاپ اول، 1389ش، ص55، در دسترس در پایگاه اطلاع رسانی حدیث شیعه، بازیابی: 16 اردیبهشت 1393.