سریه عبیدة بن حارث: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (مهدی موسوی صفحهٔ تقویم: سريه عبيدة بن حارث را به سریه عبیدة بن حارث منتقل کرد)
(ویرایش)
سطر ۱: سطر ۱:
{{تقویم|روز= 1 ربیع الاول|سال= سال 2 هجری قمری}}  
+
{{تقویم|روز= 1 ربیع الاول|سال= سال 2 هجری قمری}}
 +
'''«سریه عبیدة بن حارث بن مطلب»''' در پایین تر از «ثنیة المرة»، در سال دوم هجری بعد از [[غزوه ابواء]] به وقوع پیوست. هدف از انجام این [[سریه]]، دفع شر دسته اى از [[قریش]] بود که ممکن بود به اطراف [[مدینه]] تجاوز کنند.
  
[[پيامبر اكرم]] صلی الله علیه و آله براى تعقيب كاروان‌ هاى [[قريش]] و حركت‌ هاى ايذايى بر ضد مشركانى كه براى جان و مال مسلمانان [[مكه]] و پيروان [[دين اسلام]]، احترامى قائل نبوده و آنان را از خانه و كاشانه خويش دور ساختند و دارايى‌هايشان را به تاراج بردند، اقدام به رزمايش‌ هاى نظامى و قدرتى نمود.
+
== تاریخ این سریه ==
 +
[[واقدی|واقدى]]، آن را در ماه [[شوال]] هشتمین ماه [[هجرت پیامبر اسلام به مدینه|هجرت پیامبر]] صلی الله علیه و آله به [[مدینه|مدینه]] منوره<ref> المغازى، ج ۱، ص ۱۰.</ref> و مؤلف کتاب "[[الاستیعاب فی معرفة الاصحاب (کتاب)|الاستیعاب]]"، آن را در ماه [[ربیع  الاول]] سال دوم هجرى و نخستین [[سریه|سریه]] اسلامى دانسته اند.<ref> الاستیعاب، ج ۳، ص ۱۰۲۰.</ref> در کتاب المحبر گفته شد که این سریه در نخستین روز ربیع الاول واقع گردید.<ref> المحبر، ص ۱۱۶.</ref>
  
آن حضرت به قصد يكى از كاروان‌ هاى قريش كه ميان [[شام]] و مكه بازرگانى مى‌ كرد، پسرعمويش عبيدة بن حارث بن [[عبدالمطلب]] را در رأس شصت و يا هشتاد رزمنده مسلمان كه همگى از گروه مهاجران بودند، اعزام كرد.
+
== ماجرای سریه عبیده ==
 +
[[پیامبر اکرم]] صلی الله علیه و آله براى تعقیب کاروان‌ هاى [[قریش]] و حرکت‌ هاى ایذایى بر ضد مشرکانى که براى جان و مال مسلمانان [[مکه]] و پیروان [[دین اسلام]]، احترامى قائل نبوده و آنان را از خانه و کاشانه خویش دور ساختند و دارایى‌هایشان را به تاراج بردند، اقدام به رزمایش‌ هاى نظامى و قدرتى نمود.
  
[[عبيدة بن حارث]] به سوى ساحل "درياى سرخ" كه محل عبور كاروان‌ هاى شام به مكه و بالعكس بود، روان شد و در "[[رابغ]]" كه در ده ميلى "[[جُحفه]]" قرار دارد به كاروان قريش رسيد. سرپرست كاروان، "[[ابوسفيان بن حرب]]" و به روايتى "[[عكرمة بن ابى‌جهل]]" و به روايت ديگر "[[مكرز بن حفص]]" بود. تعداد كاروانيان به دويست نفر بالغ مى‌ شد.
+
آن حضرت به قصد یکى از کاروان‌ هاى قریش که میان [[شام]] و مکه بازرگانى مى‌ کرد، پسرعمویش عبیدة بن حارث بن [[عبدالمطلب]] را در رأس شصت و یا هشتاد رزمنده مسلمان که همگى از گروه [[مهاجرین|مهاجران]] بودند، اعزام کرد.
  
از ميان مسلمانان، "[[سعد بن ابى‌وقاص]]"، تيرى به سوى كاروان قريش رها كرد. روايت شد كه وى داراى تيردانى بود كه بيست پيكان تير در آن، جا مى‌ شد و هرگاه هر يك از آن‌ ها را به مقصدى رها مى‌ كرد به هدف اصابت مى‌ كرد و هيچ‌گاه تيرش به هدر نمى‌ رفت. وى نخستين مسلمانى بود كه در راه اسلام تيرى رها كرد.
+
[[عبیدة بن حارث]] به سوى ساحل "دریاى سرخ" که محل عبور کاروان‌ هاى شام به مکه و بالعکس بود، روان شد و در "رابغ" که در ده میلى "[[جحفه‌|جُحفه]]" قرار دارد به کاروان قریش رسید. سرپرست کاروان، "[[ابوسفیان|ابوسفیان بن حرب]]" و یا به قول [[ابن هشام حمیری|ابن هشام]] "[[عکرمة بن ابی جهل|عکرمة بن ابى‌جهل]]" و به روایت دیگر "مکرز بن حفص" بود. تعداد کاروانیان به دویست نفر بالغ مى‌ شد.
  
اما به غير از اين مورد ميان دو طرف، درگيرى و نزاعى به وقوع نپيوست و هر كدام به شهرهاى خويش برگشتند. گرچه در اين سريه جنگى ميان دو طرف روى نداد، وليكن دليرى و جسارت رزمندگان اسلام در تعقيب مشركان قريش در آن سرزمين دوردست آثار خويش را بر جاى گذاشت و مشركان [[مكه]] را با پديده تازه اى به نام نظام و حكومت اسلامى روبرو گردانيد و رعب و وحشتى در ميان آنان برانگيخت. در تاريخ اين سريه، اتفاقى ميان تاريخ‌نگاران نيست.
+
از میان مسلمانان، "[[سعد بن ابی وقاص]]"، تیرى به سوى کاروان قریش رها کرد. روایت شد که وى داراى تیردانى بود که بیست پیکان تیر در آن، جا مى‌ شد و هرگاه هر یک از آن‌ ها را به مقصدى رها مى‌ کرد به هدف اصابت مى‌ کرد و هیچ‌گاه تیرش به هدر نمى‌ رفت. گفته اند این نخستین تیرى بود که بدست مسلمانان به سوى مشرکین پرتاب مى شد. اما به غیر از این مورد میان دو طرف، درگیرى و نزاعى به وقوع نپیوست و هر کدام به شهرهاى خویش برگشتند.  
  
[[واقدى]]، آن را در ماه [[شوال]] هشتمين ماه هجرت پيامبر صلی الله علیه و آله به مدينه منوره<ref> [[المغازى]]، ج 1، ص 10.</ref> و مؤلف كتاب "[[الاستيعاب]]آن را در ماه [[ربيع  الاول]] سال دوم هجرى و نخستين سريه اسلامى دانسته اند.<ref> الاستيعاب، ج 3، ص 1020.</ref> در كتاب المحبر گفته شد كه اين سريه در نخستين روز ربيع الاول واقع گرديد.<ref> المحبر، ص 116.</ref>
+
== نتایج این سریه ==
 +
این سفر به منظور سیاسى و یا غرضهاى دیگرى که انجام شده بود براى دو نفر از مسلمانان [[مکه|مکه]] که نتوانسته بودند خود را به همکیشان [[مهاجرین|مهاجر]] خود به [[مدینه|مدینه]] برسانند بسیار سودمند بود، زیرا این دو نفر که یکى مقداد بن عمرو بهرانى و دیگرى عتبة بن غزوان مازنى نام داشتند، مدتها بود که مسلمان شده بودند، اما مانند بسیارى از مسلمانان دیگر از ترس سران قریش و نزدیکان مشرک خود نتوانسته بودند از مکه هجرت کنند. همین که دیدند کاروان قریش به سوى شام حرکت مى کند به عنوان حمایت و نگهبانى کاروان همچون دیگر نگهبانان آزادانه از مکه خارج شدند و گویا چشم به راه آمدن مسلمانان و مترصد چنین فرصتى بودند که بتوانند به آنها بپیوندند و همین برخورد سبب شد که آن دو نفر به آسانى بتوانند از میان کاروانیان خارج شده و به مسلمانان بپیوندند.
 +
 
 +
گرچه در این سریه جنگى میان دو طرف روى نداد، ولیکن دلیرى و جسارت رزمندگان [[اسلام]] در تعقیب مشرکان قریش در آن سرزمین دوردست آثار خویش را بر جاى گذاشت و مشرکان مکه را با پدیده تازه اى به نام نظام و حکومت اسلامى روبرو گردانید و رعب و وحشتى در میان آنان برانگیخت. در تاریخ این سریه، اتفاقى میان تاریخ‌نگاران نیست.
  
 
==پانویس==
 
==پانویس==
<references/>
+
<references />
 
 
 
==منابع==
 
==منابع==
 +
* سید تقى واردى، روز شمار تاریخ اسلام، جلد سوم، ماه ربیع الاول.
 +
*هاشم رسولى محلاتى، زندگانى حضرت محمد صلی الله علیه و آله، ص۲۸۳.
 +
*آیتی، محمدابراهیم؛ تاریخ پیامبر اسلام، تجدیدنظر و اضافات و کوشش دکتر ابوالقاسم گرجی، تهران، نشر دانشگاه تهران، چاپ ششم، ۱۳۷۸.
  
سيد تقى واردى، روز شمار تاريخ اسلام، جلد سوم، ماه ربیع الاول
 
 
[[رده:وقایع ماه ربیع الاول]]
 
[[رده:وقایع ماه ربیع الاول]]
 
[[رده:سال ۲ هجری قمری]]
 
[[رده:سال ۲ هجری قمری]]

نسخهٔ ‏۱۸ اکتبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۰:۵۹

تقویم هجری قمری

روز واقعه:1 ربیع الاول
سال 2 هجری قمری

«سریه عبیدة بن حارث بن مطلب» در پایین تر از «ثنیة المرة»، در سال دوم هجری بعد از غزوه ابواء به وقوع پیوست. هدف از انجام این سریه، دفع شر دسته اى از قریش بود که ممکن بود به اطراف مدینه تجاوز کنند.

تاریخ این سریه

واقدى، آن را در ماه شوال هشتمین ماه هجرت پیامبر صلی الله علیه و آله به مدینه منوره[۱] و مؤلف کتاب "الاستیعاب"، آن را در ماه ربیع الاول سال دوم هجرى و نخستین سریه اسلامى دانسته اند.[۲] در کتاب المحبر گفته شد که این سریه در نخستین روز ربیع الاول واقع گردید.[۳]

ماجرای سریه عبیده

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله براى تعقیب کاروان‌ هاى قریش و حرکت‌ هاى ایذایى بر ضد مشرکانى که براى جان و مال مسلمانان مکه و پیروان دین اسلام، احترامى قائل نبوده و آنان را از خانه و کاشانه خویش دور ساختند و دارایى‌هایشان را به تاراج بردند، اقدام به رزمایش‌ هاى نظامى و قدرتى نمود.

آن حضرت به قصد یکى از کاروان‌ هاى قریش که میان شام و مکه بازرگانى مى‌ کرد، پسرعمویش عبیدة بن حارث بن عبدالمطلب را در رأس شصت و یا هشتاد رزمنده مسلمان که همگى از گروه مهاجران بودند، اعزام کرد.

عبیدة بن حارث به سوى ساحل "دریاى سرخ" که محل عبور کاروان‌ هاى شام به مکه و بالعکس بود، روان شد و در "رابغ" که در ده میلى "جُحفه" قرار دارد به کاروان قریش رسید. سرپرست کاروان، "ابوسفیان بن حرب" و یا به قول ابن هشام "عکرمة بن ابى‌جهل" و به روایت دیگر "مکرز بن حفص" بود. تعداد کاروانیان به دویست نفر بالغ مى‌ شد.

از میان مسلمانان، "سعد بن ابی وقاص"، تیرى به سوى کاروان قریش رها کرد. روایت شد که وى داراى تیردانى بود که بیست پیکان تیر در آن، جا مى‌ شد و هرگاه هر یک از آن‌ ها را به مقصدى رها مى‌ کرد به هدف اصابت مى‌ کرد و هیچ‌گاه تیرش به هدر نمى‌ رفت. گفته اند این نخستین تیرى بود که بدست مسلمانان به سوى مشرکین پرتاب مى شد. اما به غیر از این مورد میان دو طرف، درگیرى و نزاعى به وقوع نپیوست و هر کدام به شهرهاى خویش برگشتند.

نتایج این سریه

این سفر به منظور سیاسى و یا غرضهاى دیگرى که انجام شده بود براى دو نفر از مسلمانان مکه که نتوانسته بودند خود را به همکیشان مهاجر خود به مدینه برسانند بسیار سودمند بود، زیرا این دو نفر که یکى مقداد بن عمرو بهرانى و دیگرى عتبة بن غزوان مازنى نام داشتند، مدتها بود که مسلمان شده بودند، اما مانند بسیارى از مسلمانان دیگر از ترس سران قریش و نزدیکان مشرک خود نتوانسته بودند از مکه هجرت کنند. همین که دیدند کاروان قریش به سوى شام حرکت مى کند به عنوان حمایت و نگهبانى کاروان همچون دیگر نگهبانان آزادانه از مکه خارج شدند و گویا چشم به راه آمدن مسلمانان و مترصد چنین فرصتى بودند که بتوانند به آنها بپیوندند و همین برخورد سبب شد که آن دو نفر به آسانى بتوانند از میان کاروانیان خارج شده و به مسلمانان بپیوندند.

گرچه در این سریه جنگى میان دو طرف روى نداد، ولیکن دلیرى و جسارت رزمندگان اسلام در تعقیب مشرکان قریش در آن سرزمین دوردست آثار خویش را بر جاى گذاشت و مشرکان مکه را با پدیده تازه اى به نام نظام و حکومت اسلامى روبرو گردانید و رعب و وحشتى در میان آنان برانگیخت. در تاریخ این سریه، اتفاقى میان تاریخ‌نگاران نیست.

پانویس

  1. المغازى، ج ۱، ص ۱۰.
  2. الاستیعاب، ج ۳، ص ۱۰۲۰.
  3. المحبر، ص ۱۱۶.

منابع

  • سید تقى واردى، روز شمار تاریخ اسلام، جلد سوم، ماه ربیع الاول.
  • هاشم رسولى محلاتى، زندگانى حضرت محمد صلی الله علیه و آله، ص۲۸۳.
  • آیتی، محمدابراهیم؛ تاریخ پیامبر اسلام، تجدیدنظر و اضافات و کوشش دکتر ابوالقاسم گرجی، تهران، نشر دانشگاه تهران، چاپ ششم، ۱۳۷۸.