سریه حمزة بن عبدالمطلب

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

اولین سریه­‌ای[۱] که بعد از هجرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله به مدینه روی داد، به فرماندهی حمزة بن عبدالمطلب در منطقه «سیف البحر» و کرانه‌هاى دریای سرخ بوده است. این سریه با وساطت «مجدى بن عمرو» از سران قریش، بدون درگیری سپری شد.

ماجرای این سریه

رسول خدا صلی الله علیه و آله در ماه رمضان و آغاز هفتمین ماه هجرت،[۲][۳] مطلع شد که کاروان بازرگانى از قریش تحت نظارت و ریاست ابوجهل به همراهى سیصد نفر از مردم مکه به سوى شام مى رود. آن حضرت حمزة بن عبدالمطلب را با سى نفر از مسلمانان که همگى از مهاجران و اهل مکه بودند به سوى آنها فرستاد.[۴]

آنان به سیف البحر که از نواحى «عیص» و کرانه‌هاى دریای سرخ بود، روانه شدند[۵] و چون به قریش رسیدند، «مجدى بن عمرو» که یکى از سرشناسان عرب بود و با هر دو دسته پیمان صلح داشت، وساطت کرد و از زد و خورد میان آنان جلوگیرى نمود و بدون آن که جنگى و برخوردى رخ دهد از یکدیگر جدا شدند.

حمزه بن عبدالمطلب با یاران خود به مدینه برگشت و ابوجهل با یاران و کاروان خود به مکه روانه شد و میان آنها درگیرى به وجود نیامد. چون حمزه به مدینه آمد به پیامبر صلی الله علیه و آله گزارش داد که مجدى بن عمرو، واسطه میان دو گروه شده است و مسلمانان از او انصاف و مروت دیده‌اند.

چون گروهى از خویشان مجدى بن عمرو به حضور پیامبر صلی الله علیه و آله رسیدند، نسبت به ایشان نیکى فرمود و بر آنها جامه پوشاند و چون صحبت از مجدى بن عمرو به میان آمد، فرمودند: «نمى‌دانستم که چنین نیک نفس و فرخنده کردار است و یا فرمود: چنین کارآمد باشد».[۶]

از امام کاظم علیه السلام نقل شده که سریه هاى پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله سى و شش بوده که نخستین آنها سریه اى به سرکردگى حمزة بن عبدالمطلب بود که به اتفاق سى تن از مهاجران در کنار دریا به سرزمین جهینه با ابوجهل بن هشام به همراه صد و سى سواره از مشرکان، برخورد نموده و مجدى بن عمرو جهنى دو سپاه را از یکدیگر جدا ساخت و میان آنها فاصله شد و هر دو سپاه بدون جنگ و خونریزى بازگشتند.

پانویس

  1. منظور از «سریه» در اسلام جنگهایی است که پیامبر صلی الله علیه و آله خود در آن حضور نداشتند و فرماندهی سپاه را در آن جنگها به شخص دیگری م­ی سپردند.
  2. واقدی، مغازی تاریخ جنگهای پیامبر صلی الله علیه و آله، ترجمه محمود مهدوی دامغانی، ص۶.
  3. تاریخ این سریه در برخی از منابع، ۱۵ ربیع الاول سال دوم هجری ذکر شده است.
  4. بنا بر نقلی دیگر، نیمی از مهاجر و نیمی از انصار بودند.
  5. ابن هشام، زندگانی محمد صلی الله علیه و آله پیامبر اسلام، ۱/۳۹۴.
  6. واقدی، محمد بن عمر؛ مغازی، ص۸ و ابن هشام، زندگانی محمد صلی الله علیه و آله پیامبر اسلام، ۱/۳۹۵.

منابع