حرکت پیامبر از مدینه برای حجةالوداع

تقویم هجری قمری

سال 10 هجری قمری

پيامبر اكرم صلی الله علیه و آله از آغاز ذی القعده سال دهم قمري به تمام مناطق مسلمان‌نشين و طوائف و قبائل مسلمان عربستان خبر داد كه وي در اين ماه به مكه معظمه خواهد رفت و مراسم عمره و حج را به جاي خواهد آورد و هر كسي مايل است، وي را همراهي كند زاد و توشه خويش برگيرد و به سوي مكه معظمه حركت نمايد.

امام علی بن ابي‌طالب علیه‌السلام كه در اين ايام از سوي پيامبر اكرم صلی الله علیه و آله در سرزمين "يمن" بسر مي‌برد و علاوه بر دعوت و تبليغ اسلامي، با دشمنان اسلام در آن ديار مبارزه مي كرد، پيكي به وي از سوي پيامبر صلی الله علیه و آله رسيد كه او نيز به سوي مكه معظمه حركت نمايد. امام علي بن ابي‌طالب علیه‌السلام به محض دريافت نامه پيامبر صلی الله علیه و آله به همراه ياران خويش عازم مكه شد.

پيامبر خدا صلی الله علیه و آله پس از فراهم آوري تداركات سفر و امكانات لازم، به همراه دختر گرامي‌اش حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها و تمامي همسران خود، در 25 ذی القعده و به قولي در 26 اين ماه، از مدينه خارج شد. در اين سفر روحاني و به ياد ماندني در حدود يكصد و چهار هزار و يا يكصد و بيست و چهار هزار نفر از مسلمانان شركت نمودند.

حضرت علي علیه‌السلام نيز كه به همراه ياران خويش به سوي مكه عازم شده بود، يكي از يارانش را جانشين خويش در سپاه تحت فرمانش گذاشت و زودتر از آنان، به سوي مكه حركت كرد. بدين جهت، چند روز زودتر از يارانش به پيامبر صلی الله علیه و آله ملحق شد.

حضرت علي علیه‌السلام در نزديكي‌هاي شهر مكه معظمه به پيامبر صلی الله علیه و آله و ساير مسلمانان رسيد و پيامبر صلی الله علیه و آله با ديدن وي بسيار خرسند و خوشحال شد.^[۱]

اين سفر، چون آخرين سفر رسول خدا صلی الله علیه و آله به مكه معظمه جهت انجام مراسم حج بود، به "حجة الوداع" شهرت يافت. گفتني است كه پيامبر اكرم صلی الله علیه و آله در بازگشت از همين سفر زيارتي، در مكاني به نام "غدير" حضرت امام علی علیه‌السلام را به عنوان جانشين خويش معرفي كرد. اين واقعه در 18 ذی الحجه خواهد آمد.

پانویس

↑ نك: كشف اليقين علامه حلی، ص 238؛ تاريخ الطبري، ج 2، ص 401؛ تاريخ ابن خلدون، ج 1، ص 452؛ فرازهايي از تاريخ پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله جعفر سبحانی، ص 503؛ وقايع الأيام شیخ عباس قمی، ص 102.