احکام شرعی: تفاوت بین نسخه‌ها
جز (پروژه5: رتبه بندی، اولویت بندی ، سنجش کیفی) |
|||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
{{متوسط}} | {{متوسط}} | ||
| − | + | احکام شرعی در اصطلاح [[فقه|فقهی]] قانون‌هایی هستند که به صورت مستقیم یا غیر مستقیم نظر [[دین]] را در مورد هر کدام از رفتارهای انسان بیان می‌کنند.<ref>شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ۱۴۲۶ق، ج۳، ص۳۵۰.</ref> | |
| − | + | ==اقسام احکام شرعی== | |
| + | قوانین و احکام دسته بندی‌های مختلفی دارند که رایج‌ترین آنها احکام تکلیفی «[[واجب]]، [[حرام]]، [[مستحب]]، [[مکروه]]، و [[مباح]]» و احکام وضعی «صحیح، باطل، [[پاک]]، و [[نجس]]» هستند. | ||
| − | [[ | + | ==ضرورت دانستن احکام شرعی برای یک مسلمان== |
| + | احكام، دستورهاى عملى [[اسلام]] در زمينه هاى عبادى، سياسى، اقتصادى و مانند آن است و بر غير مجتهد كه نمى تواند احتياط كند، واجب است در همه اين مسائل از مجتهد جامع الشرايط تقليد كند.<ref> احكام عبادى، يوسفيان/ منتظرى ، ص 15.</ref> | ||
| − | + | به جهت اهميت خاصى که دانستن احكام دين در زندگی یک مسلمان دارد، در اسلام نسبت به فراگيرى آنها سفارش بسیاری شده است. به عنوان نمونه در روایتی از [[رسول خدا]] صلى الله عليه و آله آمده است: واى بر هر مسلمانى كه در هر هفته، يك روز را براى شناخت امر دين خود و پرسش از آن قرار ندهد.<ref> [[بحارالانوار]]، [[علامه مجلسى]]، ج 1، ص 176.</ref> | |
| − | + | ==فهرست واجبات و محرمات== | |
===واجبات=== | ===واجبات=== | ||
| سطر ۱۴: | سطر ۱۶: | ||
ا-تحقیق در اصول دین، 2- اجتهاد تحقیق یا احتیاط در فروع، 3-طهارت بدن لباس و مكان سجده در نماز، 4-طهارت مسجدو قرآن متنجس، 5-طهارت نام خدا و معصومین تربت از نجاست، 6-وضو غسل یا تیمم برای نماز، 7-غسل كفن حنوط دفن و نماز میت، 8-نمازهای یومیه، 9-سایر نمازهای واجب (5مورد)، 10- واجبات نماز(11مورد)، 11-رعایت اوقات نماز، 12-رو بقبله كردن محتضر ، 13-ستر عورت درنماز برای مرد، 14-پوشش كامل زن در نماز، 15-شناخت قبله برای نماز ، 16-سجده های واجب و سهو، 17-روزه ماه مبارك رمضان ، 18-خمس در موارد مذكوره، 19-زكات مال، 20-زكات فطره، 21-یكبار حج در عمر، 22-نجات جان مسلمان، 23-پیگیری شغل برای تامین معاش، 24-امر بمعروف و نهی از منكر، 25-وجوب ازدواج در شرایط خطر به گناه افتادن ، 26-اگاهی از مسائل معاملات، 27-وفای بعهد، 28- ستر عورت جز برای زوجین | ا-تحقیق در اصول دین، 2- اجتهاد تحقیق یا احتیاط در فروع، 3-طهارت بدن لباس و مكان سجده در نماز، 4-طهارت مسجدو قرآن متنجس، 5-طهارت نام خدا و معصومین تربت از نجاست، 6-وضو غسل یا تیمم برای نماز، 7-غسل كفن حنوط دفن و نماز میت، 8-نمازهای یومیه، 9-سایر نمازهای واجب (5مورد)، 10- واجبات نماز(11مورد)، 11-رعایت اوقات نماز، 12-رو بقبله كردن محتضر ، 13-ستر عورت درنماز برای مرد، 14-پوشش كامل زن در نماز، 15-شناخت قبله برای نماز ، 16-سجده های واجب و سهو، 17-روزه ماه مبارك رمضان ، 18-خمس در موارد مذكوره، 19-زكات مال، 20-زكات فطره، 21-یكبار حج در عمر، 22-نجات جان مسلمان، 23-پیگیری شغل برای تامین معاش، 24-امر بمعروف و نهی از منكر، 25-وجوب ازدواج در شرایط خطر به گناه افتادن ، 26-اگاهی از مسائل معاملات، 27-وفای بعهد، 28- ستر عورت جز برای زوجین | ||
| − | === | + | ===محرمات=== |
1-افتاء توسط غیر مجتهد، 2-عبادات برای حائض و نفساء 3-تخلی در معابر عمومی و موقوفات خاص و روی قبر مومن و رو بقبله یا پشت به ان، 4- نجس كردن مسجد و اموال ان، 5- -نجس كردن قرآن و تربت و حرم پیامبر و معصومین ، 6-بردن نجاست به مساجد، 7-رفتن به مسجدالحرام و مسجد پیامبر و سایر مساجد و توقف در ان در حالت جنابت، 8-گذاشتن چیزی در موارد یاد شده درحالت جنابت حیض و نفاس، 9-تخریب یآ فروش اموال مساجد، 10-مس قرآن یا نام خدا و پیامبر و معصوم بی وضو یا در حالت جنابت حیض و نفاس، 11-نوشتن قرآن با مركب نجس، 12- دادن قرآن به كآفر، 13-ایستادن یا نشستن روی قرآن یا نام خدا، 14-قرائت آیات سجده دار برا ی جنب حائض ونفسا، 15-سجده برای غیر خدا، 16-وضو یا غسل از ظروف مرداری یا نجس العین، 17-سه بار یا بیشتر شستن صورت در وضو، 18-روزه یوم الشك بعنوان رمضان، 19-روزه عید فطر و قربان، 20-روزه مستحبی زن بی اجازه شوهر، 21-روزه مضر به بدن، 22-حرام ها در مراسم حج، 23-مخالفت با مقررات حكومت اسلامی، 24-تقویت اسرائیل، 25-ازدواج با محارم، 26-ازدواج با خواهر زن در حالی که هنوز خواهرش به عفد انسان است ، 27-ازدواج زن مسلمان با كآفر ، 28-ازدواج دائم مرد مسلمان با كآفر، 29-ازدواج با زن شوهردار كه بااو زنا شده است، 30-ازدواج بازنی كه درعده عقد شده است ، 31-ازدواج با مادر و دختر و خواهر پسر مدخوله، 32-ازدواج در حال احرام، 33-ازدواج با همسر سه طلاقه، 34-طلاق در حین حیض، 35-سفر زن بدون اجازه شوهر، 36-سفر فرزند با نهی والدین، 37-نزدیكی با همسر زیر 9سال، 38-نزدیكی به هنگام حیض، 39-نزدیكی درماه رمضان، 40-نگاه كردن به زن نامحرم، 41-رویت عورت دیگری بجز همسر، 42-نگاه مرد ببدن مرد دیگر با شهوت، 43-تماس بدنی با نامحرم، 44-معامله عین نجاست، 45-معامله اموال غصبی، 46-تجارت اشیائی كه منافع حرام دارند، 47-تجارت الات موسیقی، 48-معامله چیزی که كه مالیت ندارد، 49-معاملات ربوی، 50-معامله طلا به طلا و نقره به نقره، 51-معامله چیزی كه بقصد حرام باشد، 52-معامله مسكرات، 53-قمار و دزدی، 54-ترك تعهد نذر و قسم، 55-غصب مال یا حق دیگری، 56-ساختن و مزدوری ساخت طلا و نقره، 57-رقص جز برای همسر، 58-نشستن بر سفره شراب، 59-بازی با پاسور و نرد، 60-استماع موسیقی مطرب، 61-حضور در مكان خطر، 62-نبش قبر، 63-ورود نطفه به رحم نامحرم، 64-استعمال مواد مخدر و دخانی، 65-استعمال ظروف طلا و نقره در اتاق، 66-اكل و شرب نجاست و متنجس، 67-نوشیدن از طروف طلا و نقره ، 68-اشامیدن ازظروف مرداری و نجس العین، 69-نوشیدن ابجو و سایر مسكرات، 70-خوردن گوشت حیوان وطی شده، 71-خوردن گوشت و شیر حیوان مرده دراب، 72-خوردن گوشت درندگان، 73-خوردن گوشت فیل خرگوش وحشرات، 74-خوردن گوشت پرندگان دارای چنگال، 75-خوردن گوشت پرندگان بابال صاف درپرواز، 76-خوردن14 قسمت ازبدن حلال گوشت، 77-خوردن قطعه جدا شده از بدن زنده، 78-خوردن اشیاء خبیث و پلید، 79-خوردن خاك و گل، 80-خوردن مال حرام، 81-خورانیدن مال نجس یا متنجس، 82-فراراز جهاد، 83-اتهام زنابزن پارسا، 84- زنا، 85-لواط، 86-مساحقه، 87-قیادت، 88-قتل نفس، 89-ضرب و جرح، 90-عاق والدین، 91-محاربه و افساد فی الارض، 92-سحر و جادو، 93-سخن چینی، 94-تجسس در كار دیگران، 95-كذب، 96-خیانت درامانت،- 97غیبت، 98-كفر، 99-شرك، 100-ارتداد <ref> برگرفته از رساله عملیه آیت الله مکارم شیرازی </ref> | 1-افتاء توسط غیر مجتهد، 2-عبادات برای حائض و نفساء 3-تخلی در معابر عمومی و موقوفات خاص و روی قبر مومن و رو بقبله یا پشت به ان، 4- نجس كردن مسجد و اموال ان، 5- -نجس كردن قرآن و تربت و حرم پیامبر و معصومین ، 6-بردن نجاست به مساجد، 7-رفتن به مسجدالحرام و مسجد پیامبر و سایر مساجد و توقف در ان در حالت جنابت، 8-گذاشتن چیزی در موارد یاد شده درحالت جنابت حیض و نفاس، 9-تخریب یآ فروش اموال مساجد، 10-مس قرآن یا نام خدا و پیامبر و معصوم بی وضو یا در حالت جنابت حیض و نفاس، 11-نوشتن قرآن با مركب نجس، 12- دادن قرآن به كآفر، 13-ایستادن یا نشستن روی قرآن یا نام خدا، 14-قرائت آیات سجده دار برا ی جنب حائض ونفسا، 15-سجده برای غیر خدا، 16-وضو یا غسل از ظروف مرداری یا نجس العین، 17-سه بار یا بیشتر شستن صورت در وضو، 18-روزه یوم الشك بعنوان رمضان، 19-روزه عید فطر و قربان، 20-روزه مستحبی زن بی اجازه شوهر، 21-روزه مضر به بدن، 22-حرام ها در مراسم حج، 23-مخالفت با مقررات حكومت اسلامی، 24-تقویت اسرائیل، 25-ازدواج با محارم، 26-ازدواج با خواهر زن در حالی که هنوز خواهرش به عفد انسان است ، 27-ازدواج زن مسلمان با كآفر ، 28-ازدواج دائم مرد مسلمان با كآفر، 29-ازدواج با زن شوهردار كه بااو زنا شده است، 30-ازدواج بازنی كه درعده عقد شده است ، 31-ازدواج با مادر و دختر و خواهر پسر مدخوله، 32-ازدواج در حال احرام، 33-ازدواج با همسر سه طلاقه، 34-طلاق در حین حیض، 35-سفر زن بدون اجازه شوهر، 36-سفر فرزند با نهی والدین، 37-نزدیكی با همسر زیر 9سال، 38-نزدیكی به هنگام حیض، 39-نزدیكی درماه رمضان، 40-نگاه كردن به زن نامحرم، 41-رویت عورت دیگری بجز همسر، 42-نگاه مرد ببدن مرد دیگر با شهوت، 43-تماس بدنی با نامحرم، 44-معامله عین نجاست، 45-معامله اموال غصبی، 46-تجارت اشیائی كه منافع حرام دارند، 47-تجارت الات موسیقی، 48-معامله چیزی که كه مالیت ندارد، 49-معاملات ربوی، 50-معامله طلا به طلا و نقره به نقره، 51-معامله چیزی كه بقصد حرام باشد، 52-معامله مسكرات، 53-قمار و دزدی، 54-ترك تعهد نذر و قسم، 55-غصب مال یا حق دیگری، 56-ساختن و مزدوری ساخت طلا و نقره، 57-رقص جز برای همسر، 58-نشستن بر سفره شراب، 59-بازی با پاسور و نرد، 60-استماع موسیقی مطرب، 61-حضور در مكان خطر، 62-نبش قبر، 63-ورود نطفه به رحم نامحرم، 64-استعمال مواد مخدر و دخانی، 65-استعمال ظروف طلا و نقره در اتاق، 66-اكل و شرب نجاست و متنجس، 67-نوشیدن از طروف طلا و نقره ، 68-اشامیدن ازظروف مرداری و نجس العین، 69-نوشیدن ابجو و سایر مسكرات، 70-خوردن گوشت حیوان وطی شده، 71-خوردن گوشت و شیر حیوان مرده دراب، 72-خوردن گوشت درندگان، 73-خوردن گوشت فیل خرگوش وحشرات، 74-خوردن گوشت پرندگان دارای چنگال، 75-خوردن گوشت پرندگان بابال صاف درپرواز، 76-خوردن14 قسمت ازبدن حلال گوشت، 77-خوردن قطعه جدا شده از بدن زنده، 78-خوردن اشیاء خبیث و پلید، 79-خوردن خاك و گل، 80-خوردن مال حرام، 81-خورانیدن مال نجس یا متنجس، 82-فراراز جهاد، 83-اتهام زنابزن پارسا، 84- زنا، 85-لواط، 86-مساحقه، 87-قیادت، 88-قتل نفس، 89-ضرب و جرح، 90-عاق والدین، 91-محاربه و افساد فی الارض، 92-سحر و جادو، 93-سخن چینی، 94-تجسس در كار دیگران، 95-كذب، 96-خیانت درامانت،- 97غیبت، 98-كفر، 99-شرك، 100-ارتداد <ref> برگرفته از رساله عملیه آیت الله مکارم شیرازی </ref> | ||
| سطر ۳۵: | سطر ۳۷: | ||
|رده= دارد | |رده= دارد | ||
}} | }} | ||
| − | |||
[[رده:فقه]] | [[رده:فقه]] | ||
نسخهٔ ۳۱ مارس ۲۰۲۰، ساعت ۰۷:۵۰
احکام شرعی در اصطلاح فقهی قانون‌هایی هستند که به صورت مستقیم یا غیر مستقیم نظر دین را در مورد هر کدام از رفتارهای انسان بیان می‌کنند.[۱]
محتویات
اقسام احکام شرعی
قوانین و احکام دسته بندی‌های مختلفی دارند که رایج‌ترین آنها احکام تکلیفی «واجب، حرام، مستحب، مکروه، و مباح» و احکام وضعی «صحیح، باطل، پاک، و نجس» هستند.
ضرورت دانستن احکام شرعی برای یک مسلمان
احكام، دستورهاى عملى اسلام در زمينه هاى عبادى، سياسى، اقتصادى و مانند آن است و بر غير مجتهد كه نمى تواند احتياط كند، واجب است در همه اين مسائل از مجتهد جامع الشرايط تقليد كند.[۲]
به جهت اهميت خاصى که دانستن احكام دين در زندگی یک مسلمان دارد، در اسلام نسبت به فراگيرى آنها سفارش بسیاری شده است. به عنوان نمونه در روایتی از رسول خدا صلى الله عليه و آله آمده است: واى بر هر مسلمانى كه در هر هفته، يك روز را براى شناخت امر دين خود و پرسش از آن قرار ندهد.[۳]
فهرست واجبات و محرمات
واجبات
ا-تحقیق در اصول دین، 2- اجتهاد تحقیق یا احتیاط در فروع، 3-طهارت بدن لباس و مكان سجده در نماز، 4-طهارت مسجدو قرآن متنجس، 5-طهارت نام خدا و معصومین تربت از نجاست، 6-وضو غسل یا تیمم برای نماز، 7-غسل كفن حنوط دفن و نماز میت، 8-نمازهای یومیه، 9-سایر نمازهای واجب (5مورد)، 10- واجبات نماز(11مورد)، 11-رعایت اوقات نماز، 12-رو بقبله كردن محتضر ، 13-ستر عورت درنماز برای مرد، 14-پوشش كامل زن در نماز، 15-شناخت قبله برای نماز ، 16-سجده های واجب و سهو، 17-روزه ماه مبارك رمضان ، 18-خمس در موارد مذكوره، 19-زكات مال، 20-زكات فطره، 21-یكبار حج در عمر، 22-نجات جان مسلمان، 23-پیگیری شغل برای تامین معاش، 24-امر بمعروف و نهی از منكر، 25-وجوب ازدواج در شرایط خطر به گناه افتادن ، 26-اگاهی از مسائل معاملات، 27-وفای بعهد، 28- ستر عورت جز برای زوجین
محرمات
1-افتاء توسط غیر مجتهد، 2-عبادات برای حائض و نفساء 3-تخلی در معابر عمومی و موقوفات خاص و روی قبر مومن و رو بقبله یا پشت به ان، 4- نجس كردن مسجد و اموال ان، 5- -نجس كردن قرآن و تربت و حرم پیامبر و معصومین ، 6-بردن نجاست به مساجد، 7-رفتن به مسجدالحرام و مسجد پیامبر و سایر مساجد و توقف در ان در حالت جنابت، 8-گذاشتن چیزی در موارد یاد شده درحالت جنابت حیض و نفاس، 9-تخریب یآ فروش اموال مساجد، 10-مس قرآن یا نام خدا و پیامبر و معصوم بی وضو یا در حالت جنابت حیض و نفاس، 11-نوشتن قرآن با مركب نجس، 12- دادن قرآن به كآفر، 13-ایستادن یا نشستن روی قرآن یا نام خدا، 14-قرائت آیات سجده دار برا ی جنب حائض ونفسا، 15-سجده برای غیر خدا، 16-وضو یا غسل از ظروف مرداری یا نجس العین، 17-سه بار یا بیشتر شستن صورت در وضو، 18-روزه یوم الشك بعنوان رمضان، 19-روزه عید فطر و قربان، 20-روزه مستحبی زن بی اجازه شوهر، 21-روزه مضر به بدن، 22-حرام ها در مراسم حج، 23-مخالفت با مقررات حكومت اسلامی، 24-تقویت اسرائیل، 25-ازدواج با محارم، 26-ازدواج با خواهر زن در حالی که هنوز خواهرش به عفد انسان است ، 27-ازدواج زن مسلمان با كآفر ، 28-ازدواج دائم مرد مسلمان با كآفر، 29-ازدواج با زن شوهردار كه بااو زنا شده است، 30-ازدواج بازنی كه درعده عقد شده است ، 31-ازدواج با مادر و دختر و خواهر پسر مدخوله، 32-ازدواج در حال احرام، 33-ازدواج با همسر سه طلاقه، 34-طلاق در حین حیض، 35-سفر زن بدون اجازه شوهر، 36-سفر فرزند با نهی والدین، 37-نزدیكی با همسر زیر 9سال، 38-نزدیكی به هنگام حیض، 39-نزدیكی درماه رمضان، 40-نگاه كردن به زن نامحرم، 41-رویت عورت دیگری بجز همسر، 42-نگاه مرد ببدن مرد دیگر با شهوت، 43-تماس بدنی با نامحرم، 44-معامله عین نجاست، 45-معامله اموال غصبی، 46-تجارت اشیائی كه منافع حرام دارند، 47-تجارت الات موسیقی، 48-معامله چیزی که كه مالیت ندارد، 49-معاملات ربوی، 50-معامله طلا به طلا و نقره به نقره، 51-معامله چیزی كه بقصد حرام باشد، 52-معامله مسكرات، 53-قمار و دزدی، 54-ترك تعهد نذر و قسم، 55-غصب مال یا حق دیگری، 56-ساختن و مزدوری ساخت طلا و نقره، 57-رقص جز برای همسر، 58-نشستن بر سفره شراب، 59-بازی با پاسور و نرد، 60-استماع موسیقی مطرب، 61-حضور در مكان خطر، 62-نبش قبر، 63-ورود نطفه به رحم نامحرم، 64-استعمال مواد مخدر و دخانی، 65-استعمال ظروف طلا و نقره در اتاق، 66-اكل و شرب نجاست و متنجس، 67-نوشیدن از طروف طلا و نقره ، 68-اشامیدن ازظروف مرداری و نجس العین، 69-نوشیدن ابجو و سایر مسكرات، 70-خوردن گوشت حیوان وطی شده، 71-خوردن گوشت و شیر حیوان مرده دراب، 72-خوردن گوشت درندگان، 73-خوردن گوشت فیل خرگوش وحشرات، 74-خوردن گوشت پرندگان دارای چنگال، 75-خوردن گوشت پرندگان بابال صاف درپرواز، 76-خوردن14 قسمت ازبدن حلال گوشت، 77-خوردن قطعه جدا شده از بدن زنده، 78-خوردن اشیاء خبیث و پلید، 79-خوردن خاك و گل، 80-خوردن مال حرام، 81-خورانیدن مال نجس یا متنجس، 82-فراراز جهاد، 83-اتهام زنابزن پارسا، 84- زنا، 85-لواط، 86-مساحقه، 87-قیادت، 88-قتل نفس، 89-ضرب و جرح، 90-عاق والدین، 91-محاربه و افساد فی الارض، 92-سحر و جادو، 93-سخن چینی، 94-تجسس در كار دیگران، 95-كذب، 96-خیانت درامانت،- 97غیبت، 98-كفر، 99-شرك، 100-ارتداد [۴]
پانویس
- ↑ شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ۱۴۲۶ق، ج۳، ص۳۵۰.
- ↑ احكام عبادى، يوسفيان/ منتظرى ، ص 15.
- ↑ بحارالانوار، علامه مجلسى، ج 1، ص 176.
- ↑ برگرفته از رساله عملیه آیت الله مکارم شیرازی
| فقه | ||
| کلیات: | تاریخ فقه، ابواب فقه، احکام، اجتهاد، منابع اجتهاد در فقه شیعه، تقلید، اصول فقه، قواعد فقهی | |
| منابع: | عروة الوثقى، شرایع الاسلام، علل الشرائع، لمعه، جواهرالكلام، المكاسب المحرمه، مدارک الاحکام و ... | |
| ↓ رده ها ↓ | ||
| فقه: | فقیهان، منابع فقهی، اصطلاحات فقهی، آیات الاحکام، منابع اجتهاد در فقه شیعه، قواعد فقه | |
| اصول فقه: | اصول فقه، اصولیون، منابع اصول فقه، اصطلاحات اصول فقه | |
| احکام: | احکام، احکام عبادی، احکام اقتصادی، احکام خانواده، احکام روابط اجتماعی، احکام قضایی و جزایی، احکام اطعمه و اشربه، اصطلاحات احكام | |
