مواعظ (کتاب)

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مواعظ

کتاب «مواعظ» اثر شیخ محمدتقى شوشترى (۱۳۲۰-۱۴۱۶ق)، به زبان فارسى است که مشتمل بر بیان مواعظ و اندرزهاى برگرفته از قرآن و احادیث است.

ساختار کتاب

کتاب، مشتمل بر یک مقدمه و متن مى‌باشد. متن کتاب شامل سى مجلس است که در ماه محرم و صفر سال‌هاى ۱۳۵۰ و ۱۳۵۱ق ذکر شده است.

مؤلف، در بیان مباحث و مطالب از آیات، روایات، حکایات و اشعار عربى و فارسى استفاده نموده است. عنوان مجالس بیان نشده است و آغاز هر مجلس، با ذکر آیه یا آیاتى از قرآن یا بیان روایتى از معصومین(ع) مى‌باشد.

مترجم توضیحات و اضافات خود را با پرانتز یا کروشه از ترجمه جدا کرده است. در پایان مطالب کتاب توضیحات مختصرى در مورد کتاب از محقق و مترجم (بهراد جعفرى)، همچنین شرح حال مؤلف، تألیفات و کلام بزرگان در مورد مؤلف ذکر شده است.

گزارش محتوا

کتاب، حاوى شرح و توضیح مطالب و مسائل اخلاقى با استفاده از آیات قرآن کریم و روایات شریفه است.

نویسنده در اولین مجلس به بیان صفات مؤمنین پرداخته است. این صفات با توجه به آیات اول تا یازدهم سوره مؤمنون ذکر شده است.

نشانه‌هایى که در این بخش براى مؤمنین توضیح داده مى‌شود عبارت است از: ۱. در نماز خاشعند؛ ۲. از لغو رویگردان هستند؛ ۳. زکات مى‌دهند؛ ۴. فروج خود را نگه مى‌دارند؛ ۵ و ۶. امانت نگهدارند و به عهد خود وفا مى‌کنند؛ ۷. از نماز خود محافظت مى‌نمایند.

بعضى از مجالس در صفحات زیادى نقل شده است و برخى مجالس کوتاه و مختصر است. مؤلف در برخى از مجالس پیرامون اهل بیت(ع) مطالبى را بیان مى‌نماید و شرح و توضیح مى‌هد. چنانچه در مجلس بیست‌ویکم در فضیلت زیارت امام رضا(ع) سخن مى‌گوید. در ابتدا بیان مى‌کند که اگر چه همه ائمه(ع) نور واحد هستند و زیارتشان یکسان مى‌باشد، ولى از روایات متعدد بدست مى‌آید که زیارت امام رضا(ع) افضل زیارات است.

آخرین مجلس کتاب پیرامون شرافت اسلام است. در ابتداى این قسمت سخنى از امیرالمؤمنین در مورد شرافت اسلام بیان مى‌شود و بعد به توضیح مطالب مى‌پردازد: «شرافت نه به حسب و نسب یا عزت و دولت است. اگر طالب شرافتى هیچ شرافتى بالاتر از شرافت اسلام نیست».

وضعیت کتاب

فهرست مطالب در پایان کتاب آمده است. محقق توضیحات و منابع را در پاورقى بیان نموده است. مطالب ذکر شده از طرف مؤلف اعم از آیات و روایات و حکایات و اشعار، با مصادر مقابله و در صورت اختلاف در پاورقى ذکر شده است.

منبع

ویکی نور