امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) و نهج‌البلاغه (کتاب)

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
امیرالمومنین علیه‌السلام و نهج البلاغه (عطاردی)

امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) و نهج‌البلاغه، اثر عزيزالله عطاردى است كه به زبان فارسى در عصر حاضر نوشته شده است. در واقع اين كتاب مدخل و مقدمه‌اى است كه بر شرح جامعى كه مؤلف مى‌خواسته، بنويسد و نظر وى از تألیف اين كتاب اين است كه خوانندگان اين شرح نخست از سير زندگانى اميرالمؤمنين و فضائل و مناقب آن بزرگوار اطلاعاتى بدست آورند و بعد هم از تألیف نهج‌البلاغه و حالات مؤلف آن و نحوه جمع‌آورى خطبه‌ها و سخنان آن حضرت و شروح آن مطالبى بدست آورند.

ساختار كتاب

پس از ذكر مقدمه از طرف مؤلف پيرامون هدف از تهيه اين كتاب، ساختار كلى كتاب چنين است، كتاب در چند بخش مختلف به معرفى شخصيت اميرالمؤمنين، خطبه‌ها، جمع‌كنندگان، راويان و مقابله متن نهج‌البلاغه، پاسخ به شبهات و فهرست جامعى از شارحان و مترجمان و بالاخره شرح حال سيد رضى پرداخته است.

گزارش محتوا

مؤلف مى‌گويد، قبل از اين كه شروع به نوشتن شرح نهج‌البلاغه نمايم لازم ديدم كه چندين عمل را به عنوان مقدمه انجام دهم. كتاب حاضر به عنوان مقدمه است كه بر شرح آقاى عطاردى بر كتاب نهج‌البلاغه نوشته است.

وى در اين كتاب به شرح حال مختصرى از على بن ابيطالب و فضائل و مناقب و خصوصيات آن حضرت پرداخته، در ادامه بحثى در مورد خطبه‌هاى امیرالمؤمنین(ع) كسانى كه خطبه‌هاى آن حضرت را مى‌نوشتند و يا حفظ مى‌كردند و با يكديگر مقابله مى‌نمودند.

همچنين كسانى كه خطبه‌هاى حضرت را جمع كردند و سخنان آن جناب را در مجموعه‌ها گرد آوردند، از آغاز تا زمان سيد رضى، را معرفى نموده است.

در بخشى از كتاب راويان نهج‌البلاغه در قرن پنجم و ششم و نام افرادى كه اجازه نقل آن را از مؤلف نهج‌البلاغه دريافت كرده‌اند، را ذكر مى‌كند.

به مقابله متن و نهج‌البلاغه با نسخه‌هاى كهن از قرن پنجم و ششم كه در كتاب‌خانه‌هاى ايران و خارج نگهدارى مى‌شوند، پرداخته است.

در قسمتى ديگر از اين كتاب، پاسخ‌هايى به شبهات وارده درباره نهج‌البلاغه و رد اعتراضات مخالفان و معاندان و كج انديشان و مغرضان پيرامون موضوعات آن كتاب شريف، داده است.

همچنين فهرستى جامع از شارحان و مترجمان كتاب گران‌قدر نهج‌البلاغه ارائه داده است كه از قرن ششم تا زمان حاضر مى‌باشند و به معرفى مختصرى از آنان و كتابشان پرداخته است.

در ادامه شرح حال سيد رضى و شخصيت علمى و ادبى و اجتماعى او و اساتيد و شاگردا و آثار علمى و تأليفات وى را معرفى نموده است.

به علاوه به معرفى نسخه‌هاى خطى نهج‌البلاغه در قرن پنجم و ششم پرداخته است.

وضعيت كتاب

فهرستى از مطالب كتاب در پايان آن ذكر شده است.

منابع مقاله

متن و مقدمه كتاب

منبع

ویکی نور