اخبار الحسن بن علی بن ابی‌طالب (کتاب)

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
۲۴۰px
نویسنده س‍ل‍یم‍ان‌ ب‍ن‌ اح‍م‍د طب‍ران‍ی
موضوع زندگی‌نامه امام حسن علیه‌السلام
زبان عربی
تعداد جلد ۱
تحقیق محمد شجاع ضیف‌الله

«أخبار الحسن بن علی بن أبی‌طالب»، مشتمل بر بخشی از زندگی‌نامه امام حسن (علیه‌السلام)، برگرفته از کتاب «المعجم الکبیر» تألیف سلیمان بن احمد طبرانى (م، ۳۶۰ ق) است، که توسط محمد شجاع ضیف‌الله تحقیق شده است.

معرفى کتاب

چنانکه گفته شد، کتاب «أخبار الحسن بن علی بن أبی‌طالب» برگرفته از کتاب «المعجم الکبیر» تألیف سلیمان طبرانى است و طبرانى خود کتابى به این نام نداشته است. معجم طبرانى کتابی مفصل از جمله منابع مهم حدیثى اهل سنت است که طبرانی محدث مشهور اهل سنت آن را تدوین کرده است. کتابهاى معجم نوعى از مسانید حدیثى به شمار مى رود که در آن احادیث بر پایه اشخاص طبقه بندى شده است. طبرانى نیز در معجم کبیر خود، آثار و روایات را به ترتیب نام صحابه تنظیم کرده است. طبرانى در تدوین این کتاب نخست روایات تاریخى موجود پیرامون شخصیت افراد را آورده و سپس به ذکر منقولات آنان از رسول خدا (صلی الله علیه وآله) می‌پردازد.

بخش امام حسن (علیه ا‌لسلام) از معجم طبرانى که مستقلاً چاپ شده است، در جلد سوم صفحه ۵ تا ۹۷ را در بر گرفته و مؤلف، شرح حال حسنین (علیهما‌السلام) را در ردیف حرف «ح»، بر دیگران مقدم داشته است. کتاب بر اساس روایات صحابه و دیگران که از امام نقل روایت کرده‌اند تنظیم شده و بر اساس نام ناقل روایت مرتب شده است. مجموعا ۲۴۱ روایت درباره امام حسن(ع) در این مجموعه گرد آمده و گزارشها همراه با ذکر سند است.

محور مباحث این کتاب عبارتند از: ولادت امام، شباهت به رسول خدا(ص)، آرایش و پوشش، صلح با معاویه، ازدواج ها، محبت پیامبر اکرم به او در گفتار و رفتار، احادیث صلح بین دو فرقه، ازدواج ام کلثوم با عمر به خاطر تازیانه عمر، مناقب حسنین مانند اهل کسا و آیه تطهیر، مسموم شدن امام توسط معاویه، راویان از ایشان.

طبرانى اختلافات میان صحابه را کتمان نکرده و اختلاف حسنین(ع) با معاویه یا سبّ و لعن امام على(علیه ا‌لسلام) نزد معاویه را ذکر کرده است. نگاه طبرانى به اخبار، بشرى است و جز موارد انگشت شمار نگاه معجزه اى به حوادث ندارد.

منابع

  • ویکی نور